Camilli Plautii Paezonis ... Commentaria ad rub. De verborum obligationib

41쪽

proprium habentibus descendens, quod ego non

admitto,nec admittit Torn.nume. 4.ς Hanc distinctionem sentire videtur Bart. in I.ex hoc iure,col.iq.circa medium, Versi.est etiam alia,nu.11.de Iust.&iure, Expresse probat Alex. in d. sed cum nulla.per q uam constat no Onanem natu

ratem obligationem iuregentium fuisse efficacem. Et hoc mihi.pbat rex. in d.l.fideiussors. fidei uisor. Oc in cl.l naturales.g.de a To.de qua re latius paue: lo infra tra stabitur,quia longiore exigit trassitatus Haec obligatio naturalis,sive sit omnino efficax , siue solo exceptionis partu sit contenta,eX Iurege tium fuit instituta,&sic non soli innititur rationi naturali,sed Vm,communi omnium,aut constitu tionibus iuri enitu fuit introducta,Vtest expres sum in duaex hoc iure,Vbi perspicuo sermone docemur,commercia uec contractus iurestentium fuisse uroducitos,& obligationes institutas,&in. ius autem gentium,Insti .deiurenat.gen.& civit. An tea non erat institutae,& aduertatur, quod eodemit egentium fuerunt instituis, uinetiam bella fuerunt intrqdu Ra d. l.ex hoc i ure,& dsci up xite gentium,ubi dicitur gentes iura quaedam sibi conesti tuerunt,quod vocatur ius gentium . Et ex hoc iure omneS pene contra stus sunt introducsti . 7 Itaque ex costitutionibus hominum introducis fuerunt commercia,& obligationes insti tutae.d. ex hoc iure,& ds iuS autem,& non solum empti' venditio,iocatio,coducitio, ocietas,depositum, Ocmutuum,sed re alia innumerabiles contractus,tu regentium fuerunt introdueti, ex hoc iure, Inst.dc iure natigen.& ciui.paucis exceptis,de quibus per glo.Doct.in l.ex hoc iure.Ede ivsti. ct iurire sic obligationes varie oc differentes inter se hoc

42쪽

De ob Iuri t. et de manu R . . Is

est siue omnino efficaces,& ad actionem parienda aptae,siue ad defensionem tantum paratae, suerunt iuregentium institutae. - Qus omnia usu docente, re humanis necessitae

tibus exigentibus, suerunt constituta.d. Ius autegentium,Inm.de iure nati&c.ergo antea non erat iii rerum natura antequam constituerentur.

Fateor tamen ea naturali ratione dictante fuisse constituta.I.omnes populi in fi.ssi de iussire iure. Ex quo insero non sufficere naturalem rationem ad constituendum iuuentium, nisi etiam ex Vsu, reexcostitutionibus id inter omnes homines fueri treceptum,de cuius essectu paulo infra tractabitur,&hoc est in quo a caeteris dissentio, qui no ha/bita iuris nostri prsceptorum ratio'omnia ad in flexibilem,oc stoicam seueritatem dirigunt: Minnuda ratione ius omne costituunt,no ea iura: quae constituta sunt,docentes, sed, quae constitui opor tui me opinantur,ostendenteS.s fateor etiam non uno eodem tempore totumiusgentium fuisse constitutum : sed per interualla temporum, prout Vsus quotidie docebat, Oc humanae necessitates constituendi occasione praestaehan auctum fuisse: ut probatur in I.i.ff.de contrahen.emp.l.an inutilisf. Vitiisde acceptil. Est ita aliud alio posterius: tamen non ex soja temporum varietate distingui iuuentium arbitror : Vt paulo infra demonstrabo.

Arbitror itaque commercia,& contractus 5c o bligationes antea institutas fuisse, seruitus introduceretur.Non enim statim ortis bellis inuasit seruitus ted ex post pacto,post interualla temporum capti in bello,seruari iussi,serui essecti sunt.f. serui, Inst.de iure pectoauibertas in prin.de sta.hom.an-

43쪽

tea omnes eIant liberi s.manumissiones in s.ssci iussiectur.&Insti. deliberiinprin.8c commercio rum ac obligationum capaces. Et hsc est obliga. tio naturalis,quae etiam seruo acquiri potesta si id quod.sside cond.indeb.inspecto tempore,quod semui tutes antecessit,quo tamen obligationes fuerane instituis,oc appellatur naturalis obligatio d.l.si id quod ad differentiam dominationis, quae mero iuregentium fuit introducta,contra iuris naturalis irbertatem Oc rationem d6. ius autem gentium,inst. Io de iure na.Non quia obligatio naturalis non sit Iut . regentiu instituta sed quia seruitus suit posterior, Oc eX mero iurenentium, non adiuuante naturali ratione fuit introduc ta,obligatio autem ipsa naturabi ratione dictante fuit constituta, prout totum fere iuuentium.l omnes populi in ii.deiussi oc liti Et ita intelligo tex.in da.si id,qnod.isde cond.inindeb.quividetur naturalem obligationem a iuregetium distinguere: nam distingui debet, prout distinguitur naturalis ratio recepta,&approbat ab his quae contra naturam,a gentibus sunt recepte, Oc haec est ratio, propter quam accepti lationiS ca Pax est seruus,ua acceptilatio naturali rationesvita gentibus recepta l.an i nutilis j vltimo.F.de acceptila.tametsi sorte posteriori tempore fuerit introducta, quod autem attinet ad d.l.si id quod isdecondio: indeb:vt clarus eiuslegissensus habeatur

aduertite: . r.

31 Quseritur ibi an seruo dominus obligetur re concludit eum obligari naturaliter. Ideo post man missionem solutum,no repetitur ab eo,qui debita naturale agnouit,ut enim libertas naturali iure cotinetur,fc dominatio ex gelium iure fuit, introducta: ita debiti, vel non debiti ratio in condictione naturaliter

44쪽

De Obt Iirist. et de manu Rem . II naturaliter intelligitur,d.l.si id quod. 'ntelligo.m

ego dominationem introductam fuisse ex gentiui ure. Lmero,non concurrentibus naturalibus praeceptis,ob necessitates humanas naturalem autem

obligationem ex iure natural hoc est,eo iure gentium,quod naturali ratione subnixu est, Vt in d.l. omnes populi,in sLquae ratio ante seruitutis inuasionem,erat hominibvsinsita a naturas. singuloerum,Inst. de rerum diuisio.&sic inspecta causa,nara turalis obligatio est anterio inseruitus Oc domi hali quae ob necessitatem humanam fuit intro dueta,quae post naturalem rationem iam natam, fuit subsequuta,in summa ratio naturalis, est ma teria obligationum naturalium, quemadmodum creta,Jt rudi Vtar eXemplo, est laterii Oc tegulam materia, trino ors creta tegula est,st ea tm eae quangulus tegulam formauit, ita no Ois ratio naturalis,est oblo iuri etaseu naturalis,sed ea tm,eta quagentes obligationem sermauertit seu institueriit 33 quod nota,quia non sequitur,ratio naturalis hoc

dicta ergo subest naturalis obligatio loquor de illa,qus saltem parit exceptionem,nisi Vel Vsu, Vel coni tutionibus gentium suerit instituta,&in hoc aliqualiter dissentio ab acutissimo Torniello, qui

usum a constitutionibus gentium separauit, quae tamen re uera sunt eiusdem potestatis,t,omnes populi niver tanturiae de Iussire iugi.versi. quod vero nsti.de i ure nat.gen.& ciui in Verb.Vtatur, , facit rex.int. de quibus.iLeintici illud tantu quod neque Vla,neque constitutionibus gentium, mitheceptum,remansityn nudo nomine naturalis ra

timis,oc sine obligationis Vinculo, I sc tamen perint a disti rustione iuri entium,de quo sequenti .

capite traictabitur. .

a Camilli Plautii C

45쪽

T V s gentium duplex fecundum dost tu I. 2 primaeuumsta scunduriam. m. .σ A. iustentium duas habet partes,alterum ex ratione, alteram ex constitutioniblissecundum Bar.nu. Serios capax obligationis naturalis, em pronaeuo iuregentium orta est: nonsequentis.nu. 6. Dominia distium,er obligationes introductae, er bella ex primaeuo iure gentium. nu. T. Ius gentium non insola ratione constitit, sed ex us geb tium concurrente ratione naturali, Cr sic non omne quod ratio suadere uidetur continuo est iustentium, ni I usu communi omnium fuerit receptum. nu. T. Tempora uarietas*la non distinguit Iustentium m. 8, Ius gentium est,quod ab omnibus gentibus receptu est,

- erperaeque custoditur.nu. .erto. partim ex ratione naturali sumptum. licto.

partim ob necositates humanas contra naturam in V ductan. nu, In . quod ultimum nunquam naturale dicitur, in alio co

er est fecundum ιν gentium,s merui nu. ILet la. obligatio ad antidora non est iuristentium, sed a mera ratione naturali docenditam. i3: er M. Dominutio σβeruitvssunt iuristentium posterioris,

Obligatio omnis enax a iuretentium escendit, Da

Beza

46쪽

De Obl. Iuri L. et demam Rena. Beati ex iuregentium primaeuo introducta, er ex ratio

ne naturesinu. 13.

Smutus iuri naturali contraria, tamen ex iuregentiuintrodum faex posteriori propter humanus neco

Non omne,quod naturali ratione subnixum est, lactentium est, sed ita demumst usu communi receptum s

ub omnibus gentιbus.nu. 36.er peraeque apud omnes Utatum non difformiter. rbi. Ius ostrum ex I ure gentium duntaxat oe ciuili costat' de naturali ratio non habetur,ns patenus auι ν tium,aut ciuili iure comprobatum est. . Is V s itaque gentium in duo distribuitur capita fim Docto. Alterum est ius gentium prius,quod nostrates Doct.primaeuum no inepte Vocant: AIterum potarius, quod a nostris,non satis recte secudarium appellatur.Ego prius reposterius Vocabo,dum tamen sciatis,nolle me de vocabulo disputare:huiusmodi enim disputatio pertinacibus est i elinquenda,ut tradi igi in Rub.ffsol.matrimo. 2 .Quod autem duplex sit Iusgentium tradit Bar.in Leκ hoc i ure col iij.prope fLnu.ioruer. DUS meus. si de iust.Oc i u.& in Leas,aede cap. dimin.& in l.si id quod.stide cond.indin.& in I.neo enim: nu.2.sLde test.mil.Iasin d.I.ex hoc iure,& ibi Doct. coiter.Idem Iacin d.l.si id quod,oc ante eum Ang. αPau.de Casit. M alii Dorecommuniter, sequuntur Barire Do&hoc loco praecipue Galiau. sol.X.n 3I FortiGarz.in t apumissione col.q. α iij. de

47쪽

nem sententiam attestatur Iacin d.l.si id quod, ocvr probari in l.ius naturale, 5c 1 Iiuri cliv.i.dist. 3 Primaevum ius gentium intelligitnr illud, quod

cum ipsa hominum natura proditum,& naturali ratione inductum fuit: Quo iure cauetur, Vt quae inter holes placuerunt ea obstruentur, re sic fidei obseruands ratio hoc iure introducta est, de qua 1l.cif.depac.& in s.l.de cost.pec. Huius i uris cap est seruus t .si id,qcfrfide cod.ind. Quia eo me oeshomines erant liberi,i manumissiones.ffde i ucoc iure,N fm haec tempora cosideratur naturalis obligatio,d.l.si id quod, si doctioribus fides habenda

4 est.Secundum est ius gelium,quod ex constitutio anibus hominum fuit introduetum. Quo iure heb Ia Occaptiuitates,& seruitutes introducite &dnia fuerunt distincta .d.l.ex hoe iure, .postliminiu. isde capti.Ita Bar.m d.l.si id,quod.Oc ibi Ange.oc Pau.& Iacec alij communiter. Non desunt tamen qui Unicum Iuventium ense arbitrentur,V3 Arch .in c.omnes dist.i. Are.seu tur in Li.cOl.iπ.ffde acqui.possZacin rub' de ori. iur.& Fulg.in d.l.si id,quod. Quorum sententiam reprobat Soc.in l.i.in prin.F.de acqui.poss. Iasii d. I. si id ,quod agn,iud.rub de oriratu. ς Ruy.aliter considerat,Vt hic per eum col. ih.nu.s 33 i as gentiti simplex,quod ex constitutionibus humanis introductum fuit,& apud omnes peraeo quὸ custoditur. Alterum est quod natura ipsa seu naturalis ratio homines docuit,distinctium a naturali quod olbus animalib.coe est,nec ex meris Reetium pra eptis constans: quia naturali rone fuit

48쪽

De illis . Iurist. et de manu Reg - 2D

iiitroductu,ut hic per eum,qui fit obscurius Iodε ε Bar.autem ind.l .ex hoc iure col.iss.circa si.nu:x sside iust.ωu:scribit, Iusgentium duas habere partesinarum altera ex naturali sq uitate descendiques fides promissa prςstetur de q ua in l.i .ff.de pac.Min l.irde costpec.Cuius obligationis actiuεα passiuὰ capax est deportatus.l. quidem .il de poen.lai mandauero f. is cui us.ffmand. capax etiam est seruus d.l.si id,quod.Altera pars est,eius iuris qus ex usure ex constitutionibns gentium descendit. l. ex hoc iure.isde i ust.& iv.fc hoc iure inspecto struus non est obligationis capax fim Barto.in d .l.ex hoc iure,col.ih.circa finem,nu.io. tν i Haec distinctio Bar. coiter approbata, non psit in terminos iuris nostri defendi.Na drita fuerunt distincta,re contractus introducti, re obsones in scitulae ex Vno eodenam iure ge.l.ex hoc iurcissideius .ec i u.Et haec ota naturalis ratio inter ocs lao mines constituita.oes populi in ii.de iust.& iu.no in diuini tus fuerunt statuta,nec nam,sed geres iysae iura haec sibi costi tuerunt,usu docete, Oc humanis neeessitatibus exigetibus,tta Oinoobat tex.in'. ius aut gentium,Inst.deiu.na. ge dcc.oc hoc iter dii appellat ius naturale, quia hoc ius eii ipso gite humano natura.Odidit. unguloru,Inaede re.di. ec quide, .li.Vbi f.no.hoc est a gentib.costituta fuerunt naturali suadete rone redivinaruidentia suggerente. f.sed naturalia Inst. de iv.na.gc.&ci.ete d.loes pop.infLisdeius.&tur. Qua in re illud ad uertendu est non posse cosiderari obllinem ulla alite tu .d.l.ex hoc iure. licet possit cosiderari ro naturalis DP u obsones fueriit i troducts d.l.oes pop. infi.loquor de oblig.ad agendia,aut ad defendedit paratis. Ite sola Varietas teporu no distinguit iuu.

49쪽

nec ex eo solo aliud primsuum aliud fria appellari debet, , di vcrsis temporibus fuerint statuta. Qui emptionis Oc Venditionis exemplo ostenditur , uIogo interuallo permutationem sequuta est, l.i.ff. de contrah.emP. tamen in eadem specie iuris emtium reponi solet emptio,in qua re permutatio d. l.ex hoc iure. 9.ius autem genti una,Insti.de i ure natu.gen.& ciuilataq; Vtiusgentiumsin si alterum necesse est idelicet quod in eo ratio naturalis nosubsit,sed sola Iuris entium authoritas,quia tameratio naturaliS,qua dii tante multa fuerunt instituta,prius suit, quicus contra naturam statueret, illud non perperam pri nasuum seu prius appellaebitur,hoc fin seu posteri us Vocabitur,inspecito initio causarum,non autem tempore constitutioni re ob id acceptilatio,qus sorte posterius sui t intro dueta,quia tamen naturali ratione subnixa est di citur esse iuris gentium, in l. an inutilis.f.Vlti.stde acceptilation. Dico igitur sententiam Ruyn. nonnullis tamen additis,ta declaratis,eise Veram. Itaqa arbitror ius gentium omne ex constitutionibus gentium suis se introductum,α receptum ab omnibus getibusds.lus autem gentila,quod hisce constitutionibus non fuit comprehens una,id iuri uentium appella tione non continetur,tametsi forte ratio naturalis qua dictante ius istud prodij t,ds singuloru . illud suadea intelligo aute constitutiones,.siue expres fas iue moribus receptas, quod oc facilius,oc verisimilius est,nam Vix est, Vt facile coierint, seu in unum conuenerint Omnes gente Ut aliquam co/stitutionem,sanciren Vsus autem facillimus Uuit.

ut uno Vtente caeteri sequerentur,de hoc tam e no

disputo,quod non doctrinae studio Ad coniectu-

50쪽

ra tantum assequi possum.

to Ad re ipsam reuertedo,mihi videtur,qcr a getib

inon fuit receptum,non posse dici iuri entiu esse. Quia cum non fuerit receptum,α sic non sit in v sit,apud omnes gentes, nec persque custodiatur, non potest ius gentium dici,d. l.omnes populi, in ii. isentit non sufficere rationem naturalem,ni si id fuerit consti tutum, re apud omno peraequi custoditum : est enim ius cόmmune omnibus honiinibus,Lian fi.sside iust.&tur.item est a natura proditum cum ipso genere humano d ksinguloriii naturali ratione suadente.l.i.sside acq.rerum do. d.Lomnes populi,in fi.interuenientibus in gentiacbustitutionibus d.f. ius autem gentium, Instit.de iure na.gen.& ciui. niuersali omnium obserua tione,& cultu,seu Vsu.Et sic duo requiruntur : Occp usu fuerit receptum apud omnes,&persqu4M Q ratio humana id suaserit,& hoc est primum ius gentium,seu prima eius pars.Et hoc recte dici poetest cum ipso genere humano a natura proditum esse tin visingulorum,Insti.de rerum diuis.&ius naturale, Vtini.pen.de iussire tu.&in. 9.sed natura IiMInst.de iv.na.gen.& ciui.Vbi etiam diuina qua' dam prouidentia costituta dicuntur, re ideo quidquid quocunque tempore,in ratione naturali fundatum fuerit a gentibus receptu,id appellabo primsuum iu entium,Vtpote lupercaula primae fundatum re stabilitum. ii Alterum est ius genti um,seu altera eius par queae posteriore causa,& posteriore loco suit introduetum,non ex naturali ratione,sed potius cotra naturam receptum omnibus gentibus appro- . hatum: qualis est seruitus: quae naturali iuri contraria est,tamen eae gentium constitutionibus fuit