장음표시 사용
331쪽
3cto Tir. III. Reg. LXXX Lcontractus enim ex conventione partium accipit legem . 32 Ad intelligentiam regulae , notandum est, quod quamvis nomine legis in contractibus frequenter intelligatur pactum a contrahentibus appositum, ut supra diximus ita explicatione regulae contra eum II. hic tamen, cum ponatur lex ut vinita distinctae a conventione, seu pacto , non est intelligenda pro pacto, sed pro specifica natus a. seu serma. contrinus, uaut sensus sit co tractum ejus formaeesse, eamque actionem vel exceptionem dare , quam dat qualitas pacti apimsiti . Ita sumstur ex L Iuris gen- rium T. f. suinimo fi pactis. 3ίRatio hujus regulae .est, quae indicatur in l. I ff. e in iis verbis: quia enim. sam congruum fidia humanae , quam ea , quae inter eos placuerunt , servaree Huc etiam,facst c. I. De pactis .ubi universaliter praeeipitur, ut pax servetuo, pacta, eamdiantur 4 Notandum tamen hic est,. id intelligi debere de pactis, quae neque sint turpia . neque impossibilia , neque a Iure reprob ta, ut patet ex iis , quae diximus M. reg,
Damnum euod stris sua culipa sentit sibi
332쪽
ra. m. mg. LXXXm 32Ipliscar potest ex c. Si Clericus II. deprab. in o. Titius Clericus obtinuit rescriptum a Sede Apostolica , ut sibi praebenda proxime vacatura in certa Ecclesia provider
tur, dc l'stea in ejusdem Eccleuae Canonucum reciperetur . Sed cum stmodum
quaedam praebenda vacasset , illam petere negligenter omisit, unde alteri collata est. Numquid poterit praetextu illius rescriptialiam praebendam petere, & obtinere postmodum in ipsa y Iesia vacaturam p Resp. est negative: quia gratia ei facta per ipsius negligentiam est extincta , nec/ alteri imputari debet , quod praebendam non obtinuerit , sed tantum sibi, quia negligenter petere omisit. 2 Ratio praesentis regulae est manifesta: quia damnum illud est essectus culpae. Sicut igitur sibi tantum imputare debet culpam; ita pariter & damnum, quod ex cu
3 Inde fit, damnum illud ab ipso totum
sustinendum esse: unde si contingat v. gr. inter duos contractam fuisse societatem rerum suarum , & unus illorum committe- ret aliquod delictum , propter quod comdemnetur ad solvendam certam summam pecuniae 3 haec summa pecuniae non erit solvenda de rebus communibus in Societatem collatis , sed de particularibus illius solius, qui crimen commisit , ut constat ex I. Cum duobus I a. s. ult. Q Prosorio. Ex eadem quoque ratione, si Procurator poenam aliquam pecuniariam solvat ex delicto suo, illam a Domino non rein cuperat , ex l. proprio q6. f. Ite
333쪽
contra , F. De Procuratviribus , i&M idelesiis similibus. ' . ' Γη Quaeri potest, quid hic istelligatur nomine culpae, utrum scilicet veniat. sola culpa moralis, an etiam extendatur ad culpam civilem , quae frequenter contrahitur dona fide, & absque ullo dolo, delicto, ut cum violatur aliqua lex.civilis. hona fide absque ulla penitus advertentia; r seu cum inculpabili ejus ignorantia. Ei. Respr regulariter loquendo , extendi et-3am ad culpam civilem, unde aedificia publicis operibus v. g. moenibus cohaerentia Hagistratus dejici jubet , neque damnum Compensat, ex l. AH ia 13. C. Deoperiabus publicis. Haeres, qui non confecto imventario adit haereditatem, perdit salcidiam , di tenetur creditoribus ultra vires haeredibetatis , ex auth. De haeredibus , on falcidia Cap. 2. vers. Si vero non fecerit inventarium, di sic de reliquis. Ratio istorum est : quia 'regulariter loquendo ignorantia Iuris in foro externo non excusat, exceptis tantumnaodo quibusdam casibus, & particularibus quibusdam personis, de quare vide, quae diximus ad regulam ignorantiafacti I 3. nujus tituli is
' Infamibus portae non pateant digni
I Umitur ex leg. 2. C. Demignitatibus o lib. I a. ubi dicitur: Neque famosis , On notatis, quos scelus, aut vitae t 'Pirudo inquinat , ore quos infamia, ab hon
334쪽
sarum extu segregat, dignitatis portar patebunt. Consonat etiam lex unica C. De imfamibus lib. Io. &c. Inter dilectos x I. De excessibus Praelator. in iis vectis 3 cum pedisonis vilibus , is, indignis portae dignitatis pate e non debeant, Juxta legitimar sanctiones. Exem um poni potest ex eod. c. Inter 'dilectos . Quidam Clericus ab inferioris Collatore, Ecclesiasticam quamdam dignitatem obtinuiz: sed eum esset idem Clericus publicus aleator, .& usurarius manifestus , dubitatum fuit, utrum ea collatio esset sustinenda, vel irritanda Θ Eam tamen dubitationem sustullit Innoc. III. qui praedictam collationem irritandam pronuntiavit, pro pter indignit em vilitatem personae , cui facta fuerat.
et Ad intelligeti iam regulae , notandum est primo ex ipsa voce , infamiam esse quamdam bonae famae privationem , vel diminutionem. Fama autem c quae absolute dicta in bonam partem accipi solet definitur villaesae dignitatis flatus vita , os moribus coet
probatus , Om in nullo diminutus ex l. cognition m S. ff. de variis , ore extraoraxariis cognitionibus.
3 Notandum est secundo; Ejusmodi ins
miam prout ad praesens spectat, aliam esse
Iuris, aliam facti , de qua divisione sermo
est apud Gloss. in cit. c. a. f. Porro vis
infamia 3. q. T. Infamia Iuris dicitur, quae illata est per actum juridicum, ut puta per sententiam definitivam Iudicis circa 'deiictum, quod sit ex his , quae in jure m tantur infamia,' juxta leg. I. cum seqq. ET De bir γi notantur infamia , aut per judi--
335쪽
324 Tis. III. Stag. LX XXVII. eialem impositionem poenae publicae , ut AH stigationis, flagellationis, &similium, quae
infamiam irrogant, quando imponuntur ex causa sufficiente ad infamiam , juxta l. Husaa. ff. eodem , Item , quae incurritur ex statuto legis imponentis poenam infamiae his , qui aliquod determinatum crimen admiserint ; & nonnunquam etiam eorum
filiis , & Nepotibus, ut est exemplum in
c. . Felicis F. De paenis in o. aut nis , qui aliquod determinatum ossicium exerceant, ut est exemplum in cap. I. q. qu. I. & ex Cap. I. dist. I. Infamia autem facti dicitur quando neque incurritur ex actu judiciario, neque ex decreto legis, sed tantummodo ex aliquo facto gravi divulgato ,. dc iuxta communem Doctorum sententiam deure Canonico , ex quolibet lethgli peccato publico , in quo quis perseveret , ut tradit Μolina de Iust. tract q. disp. 8. Circa finem; unde persona redditur vilis , dc abjectae aestimationis apud probos , dc pr
dentes viros. Notandum est tertio utrumque ho gmnus infamiae satis esse ad repellendam personam a consecutione dignitatum . Praesens enim regula generaliter loquitur , nec di- istinguit inter infames infamia Iuris, , i ter infames infamia facti di ubi autem leκ non distinguit , neque nos distinguere derbemus, ex . De pretio 8. ε De publiciana
in rem actione . Idque procedit etiam circa infamiam lagalem , hoc est, per leges Civiles introductam , quia omnis infamia Iuris civilis, est etiam infamia Canonica, ut constat ex textu expresse in cap. om
336쪽
Tib. III. Reg. LXXXm-ult. nes vero infames a. o. qu. I. nisi jus Canonicum talem infamiam .sirogaverit, quemadmodum in cap. penuit. & ulta De secundis nuptiis abrogatur legalis infamia, quam olim incurrebat mulier , quae intra annum viduitatis transibat ad sesulla
s Illud tamen discrimen pro re praesenti est inter infames infamia Iuris , 5c infames infamia Facti , quod infames ins mia Iuris sunt semper irregulares, quia infamia juris est perpetua etiam post crimen
emendatum , quamdiu dispensatione non tollitur ι at infames infamia facti sunt irregulares secundum quid , quia emendatione vitae ea irregularitas aboletur ue sautem s1 emendatio per triennium continu ta fuerit. Videri possunt Suar. De Censiri disp. 48. per totam , Castrop. De Censuris disp. o. punct. 2o. Μolina de Ius. tract. q.
diis. 7. ω IMq. aliique ab ipsis citati. RES. LXXXVIII. & ULT.
Certum est, quod is committit in legem , quis legis verba complectens, eontra legis
I Esumitur ex P. Non dubium S. C. De I legibus , ubi dicitur: Non dubium
est in legem committere eum, qui verba logis amplexus , coxtra legis nititur voluntarem . Consonat etiam 1. Seire II. Di
Contra 29. T de legibus. Exemplum sumitur eκ cap. Si postquam 33. S. Si vero et
337쪽
electus . De elect. in o. Supponendum est decretum olim fuisse a Nicolao III. in cap. Cupientes Io. eod. tu. in o. ut post factam aliquam electionem, quae esset confirmanis da a Sede Apostolica, accederet electus intra determinatum tempus ad dictam Sanctam Sedem pro electionis suae negotio prosequendo . Hoc supposito , Titius electus fuit ad quamdam Ecclesiam, & ut praedicto Canoni obediret, Romam venit, sed paulo post de Rom. Curia recessit sine licentia ,
antequam ejus electionis negotium esset te minatum. Numquid in eo casu dicendusest Canonem observassest Respondetur negative ex cit. c. Si postquam: quia scilicet, qua vis verba Canonis solum exprimant, ut quis veniat; attamen mens ejusdem Canonis est, ut postquam venerit, usque ad finem negotium prosequatur. . a Ad intelligentiam hujus regulae , n tandum est, posse dupliciter contra legem peccari. Primo aliquid faciendo, vel omittendo contra expressam prohibitionem l gis,' ut puta in exemplo allato , si Titius elecius accedere negligat ad Rom. Curiam
Contra expressum decretum statutum in cit. C. Cupientes. Secundo , observanda materialiter verba legis , sed non in ea significatione, quam Legislator intendit, &quae potest facile intelligi ex ratione legis , ut si Titius accedat ad Rom. Curiana , sed paulo post sine licentia discedat ante absolutum negotium, contra mentem Legisl toris, qui praecipiendo, ut veniret, praecepit propter negotium praesentialiter peragendum, atque hoc est, quod proprie dicitur
338쪽
Tit. In Reg. LXoVm. cmust. 327 .am committi fraudem contra legem , ex cit. I. ua Contra 29. ff. de Legibus. 3 Ratio ejusdem regulae est : quia pro observantia legis non minus est considera da mens, quam verba , cum quia menS,ia di ratiotest quasi anima legis . Ut autem ea legis mens, & ratio cognoscatur, co siderandae sunt causae , propter quas leae. illa lata est , juxta quas sunt interpretan- da verba legis ex textu expressio in c. In telligentia 6. De Verbori significatione , ubi dicitur : Intelligentia dictorum ex causis est, assumenda dicendi ; quia non sermoni res ,
, sed rei est sermo subjectus.
P 4 Quatuor autem sunt potissimum m di, quibus fraus committitur contra legem , , amplectendo verba legis , & contra legis, Voluntatem nitendo, quos enumerat Glossis in c. suanto 26. de privilegiis v. in fraui aeem. Primo, declinando a persona in personam, ut puta si Μaritus, cat per legem' prohibeatur aliquid donare uxori, supponiti aliam personam, cui donat, ut donet uX ri, ex leg. Haec ratio 3. g. Non tantum T. de Donationibus inter virum , on uxorem .i Secundo , de re ad rem ue ut puta si quia
prohibitum est ex Senatusconsulto Μacedo,niano, mutuare pecuniam filiosa milias, mul tuet quis eidem aliquam rem, ex cujus venisi ditione pecuniam colligat, ex leg. Item simius T. f. Mutui , ff. de Senatus consulto Macedoniano. Tertio, de contractu ad con- tractum; ut puta si mulier, quia non potest donare Viro , aliquid ei vendit nullo exacto pretio . Quarto , de χyntractu ad eumdem contractum alio modo celebratum,
339쪽
sed tendentem ad idem; ut si mulier, quae imo alio fidejubere non potest , fingat, de faciat se principalem debitricem , ex leg. lGamvis 8. g. Sr eum essem ff. Ad sena- sus consultum Velifanum . Videri potest i Bartes. aliique Iuristae in cit. l. Non δε- rium C. de Legibus. v Atque haec in totum Decretalium titu- llum De reg. Jur. ad majorem Dei gloriam idicta sint latis. l