장음표시 사용
321쪽
pro Tit. ΙΙΙ. Reg. LXXX. vendendo pigno , transfert in Emptorem ejusdem pignoris dominium, quod ipse non habuit, ut eonstat ex I. Non est-ΦλK. de amrurellis rerum riminis, quia scit, cet id facit ex voluntate Domini, qui ad hoc se obligavit, ut posset pignus vendi, si debitum ipse non solaerit, ex s.contra a tem , Instit. quibus alienare Met. Item Iudex adjudicando rem alicui, dominium transfert, quod ipse non habet, & Episcopus beneficium confert, in quo dominitam, &possessionem non habet; quia est Minister constitutus a lege, vel a Principe ad eam collationem faciendam. Item quilibet homo Baptismum valide eonferre potest, licet in se Baptismum non susceperit, quia est Μinister, quoad valorem , suffciens a Deo constitutus ad illud Sacramentum cons
xendum; & sic de aliis fimilibus.
R E G. LXXX. Is toto panem non est dabium,
I Esumitur ex l. latoto II 3. Ederegisl . Iur. Casus, & intelligentia praesentis regulae desumi facile potest ex reg. 3 S. supra eamlicata . Plus semper in se continet , quod est minus. Satis igitur sit hic meminisse notationis, quam tradit Tusch. pract. Concl. m. 8. littera T. concl. 336. agi in praesenti regula de toto, cujus partes sunt indivisae, &non persedistinctae, &per se stantes: unde prohibitus v. g. per talentiam Iudicis ab aequirendo toto, non propterea censetur pro hibi-
322쪽
labitus ab aliquibus mobilibus ejusdemtistius, quae proprie non censentur pars ejusdem. Videri potest idem Auctor. in foco cit. & Barb. in trach. Axiomat. Iuris, axiomate a II.
In generali oncessione. - veniunt i ea ,
quis non esset verisimiliter in Deois
o. dc ex e et ' De paenitentiis , re Musonib. 4n 6. unde ellam exempla sumi possunt, puta si Titius ristituaturab Episcopa Vicarius enm generali administratibiae: pro tota Dioecesi uel sub ea generalii expressione administrationis non venir facultas conferen di Beneficia, aut faciendi; qtrae requirunt speciale mandatum ' quia eam Iiacultatem Episcopus verissimiliter non esset in aspecae concedisrus. diem ex eo praecisei quod quis' habeat ab Episcopo' facultatem eligendi sita Con&ssarium, non idcirco dicendus est ii here facultatem , ' ut a peccatis' reservatiSmbsolvatur per illum Confessarium , quem elegerit . Iteniligeismalis commissio facta Legato per Papam mon extendituri ad Cau- sas fidei, & sic de aliis similibus. a Ratio hujus regulae est mani sta: quia concessio quaelibet eousque extendi debet, re intra eos limites coarctari, quos definiverit vel expressa, vel poesumpta voluntas con dentis 3 cum enim concessio ab ea voluntate pendeat, non debet contra ejus intentionem ampliari. Ergo ubi rationabiliter, seu verisi1-
323쪽
II a Tit. III. Reg. LX cII. Inuiter praesumi potest Principem , seu Pra latum noluisse aliquid speciale concedere, quamvis generalem concessionem faciat , sub cujus verbis, ceteroquin illud speciale videtur includi , non propterea illud speciale reputari debet ene concessum. 3 Quod si quaeras, quaenam sint ejusmodi specialia, de quibus verisimiliter praes mi potest non fuisse comprehensa sub ex- prelone generica reliquorum Resp. id desumi de re ex conjecturis, quae pro duversis materiis diversae sunt . Aliquando enim id eolligitur ex multo majori gravita te, & arduitates quae intervenit in aliqua ciali materia, ut patet in exemplo camsarum fidei supra allato respectu Legati . Aliquando ex eo, quod aliquod speciale sit
contra jus commune , contra quod non sunt reliqua, quae veniunt sub generali conces.sione. Λliquando ex eo, quod aliquod sp eiale esset valde durum , aut conjunctum Cum gravi incommodo, vel damno, ut ex L Obligatione ganerali G. ff. M Pignoribus habes exemplum in , qui res suas gen
x liter obtinuerit pignori, sub qua tamen
generali obligatione non reputatur inclusa suppellex, vestis, ministeria necessaria artis suae, & ea, circa quae hahet specialem affectionem , & sic de retiovis similibus. Videri potest Ioann. Μonachus in o. Decretalium , ubi fuse hanc regulam explia
Cat , pluresque modos enumerat , quiuus
Concessionis generalitas quoad aliqua specialia limitatur
324쪽
contra Iura mercastur, bonam fidem praHumituν non habere. I Esumitur ex I. suemadmod*m 7. C- I de Agricolis, i eensitis lib. XI. Q. in fine ejusdem legis haec habentur expressa Verba : malae fidei namque possessorem esse
nullus ambigit, qui aliquid e t a legum snterdictum mereatur. Exemplum sumi potest ex cap. Si quis deinceps Ia. &seqq. east. I S. qu. 7. Si quis Clericus recipiat Eeclesiam, vetBeneficium aliquod de manu Laiei, pra sumitur mala fide recipere , unde nec uia quam praescribere poterit, ut constat ex iis, quae vixi us ad reg. 2. hujus ti uti di via videlicet est contra Iura, quod Ecclesia , seu Beneficium, a Laico conseratur . De exemplum poni potest ex cap. Λἰon fatis S ali siue De simonia , in eo , qui simOniace pretium aliquod accipiat pro re spirituali , & sic de aliis similibus - ,
a Ratio , & fundamentum praesentis regulae desumitur ex regul. 13. sepra explicata. Ignorantia facti , non 'uris excusat . Nam qui contra jusa mercatur , & qui aliquid alienum possidet, vel cognoscit illud esse contra jura & esse aliquid a lienum; vel id nouaci vertit : Si cognoscit, jam operatur contra conscientiam , dum etiam praesente illa cognitione facit, quod cognoscit esse prohibitum, adeoque habet realiter . malam fidem . Si non cognoscit , seu non advertit, adhuc ini o temo, vel praesumitur cognoscere, veli
325쪽
stitem culpabiliter ignorare, quia tenebatuFintelligere ea, quae sunt statuta per leges, ut habetur in c. Leges sacratiissimae 9. C. De legi-hus, ideoque etiam in eo casu praesumitur inalam fidem habere, quia vel cognoscit se operari contra jura, vel saltem habet improbabilem ignorantiam Iuris, quae non excusat, ut patet ex distis ad cita regul. Ignorantia facti. χide, quae ibi explicata sunt. ,
3 Quod, si quaeras, quid proprie hic intelligatur nomine bonae , vel malae fidei λRespondetur ex alibi dictis in explicatione regul. hujus tituli : Possessis malae fidat nomine bonae fidei intelligi bonam ,
di illaesam conscientiam ς nomine autem
malae fidei intelligi conscientiam culpabilem , seu laesam. .
Notandum tamen hic est, istam regulam procedere , ubi ceteroquin non detur in contrarium sortior aliqua conjectura, ex qua efficaciter inferatur interfuisse bonam Oem, ut colligitur ex iis, quae supra dia diimus de Praesumptionibus ad regul. Semel malus 8. Ut puta si quis aliquid contra legem fecerit, vel acceperit, non ignorans legem secundum se , sed ex aliqua igno, rantia facti, judicans ad illum casum non extendi legem 3 contingere potest interv nire in eo casu bonam fidem , eamdemque etiam posse praesunii, ut habes exemplum in cap. Apostolicae P. De donationibus , juncta ibidem Gloss. v. praeseriptione , di in cap. Cura pastorali XI. De Jure patro. juncta Gloss. v. legitima.
326쪽
regulis Iuris , las/quis dola II. 'g. -- ubi haec habe
mto improburia uesse eum , qui vult iterum
consequi, qua aricepit, & ex aliis)Iuribus. aexemplificari potest est l. in duobus 83. g. Ubi auo T de duobus misi, dc ex s. Ex bullum' ebd.' Titius, & Cajus teneban- tur in solidum ad solvendum aliquod debuetum 'Sempronio , ex eo quia ita stipulati sunt , vel quia Titius se iconstituit fidejus sirem pro Caψ . Stante hoc, Sempronius creditor petivit, & obtrituit a Titio totius debiti iblutionem : muniquid hoc non o staute poterit idem creditor petere dc exigere ejusdem debiti selutionem a CajoΘ Responsum est negative: quia totum debuetum exactum jam fuit ab ipso; nequit au item bona fide iterum exigi id , quod semel, integre exactum est. ' a Ratio Eseus regulae, quae indicatur incitatis Iuribus , est manifestia r 'enim tota , '& integra debiti solutione' extinguitur obligatio ex cit. f. ex bu Umbri, dc ex s. I. qnstit. quibus modis tolli uir obligatio uergo iterum emens semel solutum es exigit indebitum, & circa quod nulla intervenit obligatio: atqui bona fides non patitur, ut exigatur indebitum : ergo &C. 3 Propter hujus regulae rationem notant
327쪽
Doctores, quod exceptio solutionis opponis potest etiam contra executionem sententiae, quia natura non patitur , ut quod semet exactum iter*m exigatur, ut Pluribus citatis, notat metus in l. fides 37.
- Item ex eadem ratione notat Glos ad . Praesentena reMlam eamdem procedere. non solum circa delata, do Gligationes c
viles, sed etiam circa poenas: unde suppo- lsito , quod aliquis eriminosus punitus laliqua poena condigya , .non debet iterum 'propter idem crimen puniri, ut etiam suesanitur ex c. Etsi Corisy q. penest. De Iudiciis , & L Omnes 23. C. de poenis Quod tamen intellige respectu ejusdem Criminosi, quia si plures sunt rei, soluta r
na per unum , non propterea liberatur alter , ut habetur ex cap. cum isvoti an,
S. I a. qu. a. dc ex L Item Mela scribst XI. s. sed si plures: ff. ad Mem Aquiliam .s Notandum tamen hic est praesentem Tegulam, procedere pro iis casibus, in qu bus unicaexactione extinguitur penitus oblia Ptio : secus enim. accidit pro casibus illi , in quibus obligatio habet. tractum succes- suum , seu respicit actus successive istandos pro statuta temporis ψ-rtunitam. Exemplum habes in pro ratione , quam . exigit Episcopus. visitans dioecesim de qua
sermo eu in cap. cum Venerabaes a I. De set. ex eo enim quod Episcopus semel visitanx Mingerit eam procurationem nonisquitur quod eodem vel anno alio si quent, visitans non possit exigere procura-
ionem quia, scili t: obligatio , quam ha
328쪽
bent subditi, est ad solvendam procurati nem quoties Egiscopus visitet. Idem die de reliquis similibus . Quod etiam locum habet in poenis, ubi alicui statuta si1t condigna poena sustineuda non tota simul ,. sed successive , dc pro statutis temporis intervallis, seu circumstantiis.
Cum via una via prohibetur 'alisui, ac id alia non debes admissi. I 'olligitur ex eap. mico eirca snem, De Clerieis coniugaris Ἀn 6. . ex cap. Deiotanda a. De eonee s. praeben. in o. aliis que juribus .. Exemplum , sumitur ex eodem eap. Dessanda . Sulmonendum est, nullum beneficium Ecclesiasticum tribui, seu promitti posse ab inferioribus Collatoribus, antequam vacet, de qua re e at decretum Cone. Later.. relatum in eap. a. De conces.
praeben. & deeretam Trid. 1ess. a de refor. Capia I9. Sed numquil saltem Couatoribus illis licebit alicui in genere promittere, se provisuros de Beneficio Ecclesiastico , cum poterunt, vel eum facultas se obtulerit pResponsum est , eam Promissionem: repromtandam , & , omnino, irritam esse : quia videlicet per ejusinodi promissiones , &sub talli palliatione verborum non solum aperitur via ad promittenda damnabiliter beneficiae vacatura, sed mortis alienae votum, ingeritur , & Ecclesiis , ac Praelatis , &. Personis Ecclesiasticis gravamina plura i seruntur: ad quae mala avertendR sicut pris
329쪽
338 Tit. III. Reg. LXon visum fuit, prohiberao, ne Beneficia con
ferantur , antequam vacent τὸ lita .provideari quoque ' debuit L prohibendo praedictas
promissiones , quibus i ad eadem mala devenitur 3 quia licum 'quid iuna via proluisbetur alicui ad id 7 alia noni debet ad
a Ex his patet sensus praesentis regulae, ut videlicet , quando aliquid principaIiter,di ratione sui prohibetur, non poss1t ad iuIud idem inveniri per . -- Vmoduis , quamvis modus ille non sit positiva lego expresse prohibitus 3 ad quod etiam faciunt ea , quae supradiximus in explicatione ire .
3 Dixi quando Estqvid primi aliter ex
vatisne fui prohibetu. V. Mcu enim Meldere frequentes solet p quand6 aliquid , Jhib tur secundum utiquami via .,3seu modum, quia 'runc prohibitio λ noli respicit ipsam rem, sed modum rei 3 unde sinsenservetur modus ille prohibitus, non fit contra prohibitionem: ut puta prohibetur per Sacros Canones eligi ad Episcopalem Maelaturam
hominem habentem impedimentum Can nidum dispensabilo: hoc tamen non obstania te non prohibetur eumdemhoeninem nomianari ad eamdem Praelaturam, mediante postulationet quia videlicet prohibitio Sacroiarum Canonum est, ne homo ejusmodi nominetur ad Praelaturam mediante electione: quare si electio non interveniat, kd Qta postulatio , non fit contra Sacros Canones . Item aliud exemplum habes in Iure patronatus, quod quamvis transferri non possiemediante conditione ratione sui, ex cap. de
330쪽
e Iure 16. de Iure patronatuS , non ta-men transferri prohibetur cum universita-- te rerum , quibus Ius patronatus assixum, est; dummodo non exigatur pretium, qui aliquid pretio aestimabile intuitu juris patronatus adnexi , ex eap. Ex littemas T. De IurepatronatuS -
Contractus ex conventione legem acri re dignoscuntur Uinitur ex I. Contractus 23. E de reg. I iuri ex l. I. I. Si convenit. E. Depos ti , aliisque juribus . Exemplum sumitur ex cap. Unico De Commodato. Si Titius gratia sui taliquod commodatum accipiat, pu ra equum i vel aliam rem, eademque apud ipsum deterioretur , aut Pereat , tenetur tum de cui pa lata, delevi, tum etiam delevissima : item tenetur de casu fortuito, si fuerit in mora in restituendo, aut si casus ille culpa sua acciderit ue secus autem si casus ille fortuitus per culpam 1uam nouacciderit, nec fuerit Titius in mora . Sta supponamus interfuisse pactum, ut etiamsi res commodata pereat casu fortuito absque ulla .culpa, & extra omnem moram Titii commodatarii , adhuc Titius teneatur ad restituendam rem, seu valorem rei ; num
quid in eo casu tenebitur Titius ex casu fortuito absque omni sua culpa, & mora, ct contra ipsum dabitur actio p Resp. estafirmative : quia id postulat natura ejus contractus cum tali conventione celebrati: