Decii Junii Juvenalis satirarum libri quinque

21쪽

TESTIMONI ista bi

sententiae lacertos expresis ostendat sermone vulgato, sed lecto tamens parum curat numeros , de denique, modo pure dicerer, nihil pensi habuit. In Iuvenale omnia contra Ille ardet, instat, aperte iugulat. Stylus valde arridet, in quo cum Romana puritate iuncturas molles selicissime consecutus est. Versus ejus, inquit, longe meliores quam Horatiani, sententiae acriores , Phrasis apertior Ceterum urbana, inquit, rea se multo plura Iuvenali attribuas , quam excipias ab Horatio. Quibus sane locis neque temere, neque frustra contendemus Iuvenalem longe accuratioris Satirae aue orem esse , meum tanto anteponere decet Horatis, quanto melior Horatius Lucilio judicatur. Cum neque argumentorum varietate par sit illi Horatius, neque dexteritate tra tandi, neque ubertate inventionis, neque crebritate sententiarum , neque aerimonia

reprehensionis , neque facetiis cur,

22쪽

xi DE IUVENALE

Iuvenalem Poetain a Scaligero patre, in Satira praepositum Horatio, vidi qui india gnarentur. At ille, me judice, inter multa certi relegantis judicii, nihil verius protulit.

Idem, paulo post.

De Iuvenali vere judicat Ardore, altitudine , libertate, id est , suo quodam genere supra Horatium est et quod ipsum maxime Satirae proprium videtur Tangit viatia, objurgat, inclamat: raro ocos, saepius acerbos sales miscet. Quae omnia in Hor lio contra: qui placidus , lenis, quietus, monet saepius quam castigat. Sed ita peta clare tamen hoc ipsum, ut in ea parte marte nihil possit supra eum.

Idem M. ANTONIO MURETO , Epist. svastion Ii riv. Epist xv.

Quod Iuvenalem doces, M. Antoni, re te, ordine te facere puto , ut in ah db COOste

23쪽

T E STIMONI A. xiii

menti demulis est. Certe si ulla temporari haec Satiram desiderant L in Satira nemo idoneor ad mores corrigendos Iuvenali.

CASAU BONUS , Proti mem in Persum.

Longe salibus ab Horatio superatur, e Iuvenale Persius: quorum uterque feliciter est assecutus, quod voluit noster, nec potuit. Excellunt igitur in eo Horatius, Iuvenalis, etsi ratione diversa: nam illius sales etsi lao dc ut ita dicam , plebeium aliquid sere sapiunt hujus omnes ioci quibus abundat , sic sunt urbani, salsi, ut acumen saepe atque eruditionem prae se serant , iningenium longo decla,

arundi usi probe subaetiam.

24쪽

xiv DE IUVENALE

DE SULPICIA.

M. VALERIU MARTIALI , ex Libro x. Mi Ed Subiciam ligavit puella,

Uni qua cupiunt viro placere. Omnes Sulpiciam legant mariti, Uni qui cupiunt placere nupta. Non hac Colchidos asterit furorem gDiri prandia nec refert Thyesta, Scyllam, Biblida nec fuisse creditu Sed caseos doces dictios amore , Lusus, delicias, faceti que. Cujus earmina qui bene aJimarit,

Nullam dixerii esse sanctiorem. Tales Egeria loco fui e Udo crediderim Numa sub antro. Hae condiscipula, me hac magi a. F se doctior re pudica Sypho. Sed tecum pariter fimiaque visam

Durus Sulpiciam Phaon amaret. Irrusera namque ea nee Tonantis uxor,

25쪽

T EST IMO NIA. xv C. SIDONII APOLLINARIS, AD MAGNUM FELICEM.

Non Geti ieus his tibi Iegetur , Non Marsus, Pedo , Silius, Tibullus, Non quod Sulpicia iocus Thaliae Scripsit hiandiloquium sis Caleno.db COOste

26쪽

NICO LAI RIGALTII DE SATIRA IUVENALIS

DISSERTATIO,

Ad illustrissimum Virum ac Aug.

cius Casaubonus, Daniel Hein-- - sius certatim laudibus extulere , ae Persium ille suum tantopere adornavit,

ut nihil Horatio , nihil Iuvenali praeter indignationem reliquisse videatur, hic,

27쪽

DE SAT IUVEN. IS. xvij

ro Horatium curios considerando tam ac mirabilem esse docuit, ut plerisque jam in Persio nimia Stoici supercilii morositas jure displiceat. Juvenalis ingenium ambo quiadem cert laudaverunt, sic tamen ut in eo sepe acerbiorem increpandi libidinem , --pe etiam Rhetoricae arrogantiae quasi lascia viam , ac denique declamationem potiusquam Satiram esse pronunciaverint. Quod judicium, praestantissime TROANE, cum sit virorum multiplici doctrina, sicut optime nosti, excellentium, magnae semper auctoritatis apud omnes fore non dubito Neque sis esse crederem de Iuvenalis Satira sententiam ab eorum opinione vel minimum discedentem aperire, nisi me id

cum eorumdem pace ac venia facturum a telligerem , diseeptatione, more majorum, honesto scilicet ac verecundo, non canin

asto qui tam multos hodie rabidos agit, instituta; praesertimque apud te quem illi ipsi litteratae lapientiae proceres summum ta

28쪽

bi suae caussae judicem dari ambitiosissime . Postulassent. Itaque hoc primum ex Quintiliani doctrina verissimum esse periendo, Satiram totam esse Romanam, ejusque originem ab Satyrica Graecorum poesi nullatenus repetendam. Id autem vel maxim probari mihi videtur, quod nomen ipsum Satirae sive Saturae sit pura Latina vox a vetustissimis auctoribus pro farcimine primitus usurpata: unde, multorum ac diversorum capitum leges, complures diversi generis historias appellavere Satiras. Sed ante haec omnia ab eadem sarciminis significationejocularia primum dejectandae plebi Romanae, mox dict ria quaedam carpendis ac describendis moribus composita Satiras vocitabant, easque, ut ait Livius, impletas modis descripto ad tibici

nem cantu motuque congruenti peragebant.

Et haec iocandi forma nullo certi alicujus argumenti fine continebatur, sed erat varia morum farragine conferta, quasi saturau

29쪽

DISSERTATIO. Ux

eujusmodi scriptiunculas apud nos etiamnum variis opprobriis inserciunt vernaculi artifices, quos vulgo sartores nuncupamus. Paulatim vero excitatis ingeniis vaga froterva Satirarum dicacitas ad fabularum a gumenta transferri cepit, quarum auctorem Livius Andronicum sibi cognominem laudat, eumque ab Satiris ait ausum esse primum argumento tabulam serere Lunde m nifestum fit, scripta sua veteres, quibus non erat propositum alicuius argumenti tractatione sustepta disserere, sed potius varia

carptim notare ac reprehendere, ab ea congerie, saturitate inscripsisse Satiras. Qui deinceps titulus ab iis sere qui pravos taculi sui mores descripserunt est requentatus,

ut quod hominum scelera a Poetis velut invitis inter indignationes, suspiria expre serant, non peculiari, sed communi, foris tuita appellatione censeretur essetque, quod ait Elius Donatus , sine ullo proprii nota,

30쪽

Ceterum , etsi iure Satiram sibi totam mmani arrogent, non tamen inficior aliquid esse inter Graecorum Satyrosin Romanorum Satiras commune: nam ut Poetae Graeci Satyros primita induxere qui Dithyrambos cPhallica tripudiando canerent , posteaque minutis fabellisis ridiculis canticis Satyrica petulantia fusisTragoedia tandem habitu vultuque graviore culta proditri sic etiam Romanae scenae artifices primum Tuscos ludiones imitati, versus inconditos Fescenninis similes fudere mox ad pleniores Satiras, post annos aliquot ab Satiris ad tabulatum

argumenta , sicut ex Livio notavimus, pr cessere: quinis Latinae Satirae cum Satyrica Graecorum in eo convenire videtur, quod

utrique ridiculum inest. Sed Graeci quidem Satyros dixere ab Satyris agrestibus , quos petulantes, protervos plerique crediderunt: Latini vero ab saturitate, copia, congesti . que salibus docis Saturam appellavere. D nique ut praecipua Satyrorum gratia constau