장음표시 사용
31쪽
bat imitatione , sic de Satirarum, de quibus nunc agimus, dos maxima in descriptione .consistit atque idem omnino est Horatio describere , quod Aristoteli Metas, nempe mores alicujus figurate notare, ac repraesentando sic deformares illustrare, ut paene oculis subjiciantur. Porro cum universia mines a natura sint ad imitandum aptissimi , ut ridere, jocari, ludere, aeque naturale est Graecis ac Barbaris sic etiam eadem natura suadente, mistis ocis di steriisve pravos hominum mores imitari aut describere, aeque pronum sui Latinis , atque Graecis. Sed Graecis quidem Satyrica protervia Latinis vero per Satiram , - - Arem um-- :rursiis MLatinos quoque Satyrica petulantia, Graecos per Satiram lusisse quis dixerit, quando protervia illa sive petulans dicacitas , quae Satyrica nuncupatur, arique naturalis Romano suerit, atque satura sive misecella ocorum congeries Graeco Im si curiosius inspiciamus , Satira su Homeri
32쪽
Margites , ex quo formatam esse Comoediam Aristoteles innuit, quemadmodum ex Iliade. Odyssea Tragoediam sis fortas, sean praestantissimus Poeta opere illo subhersona Margitis quosdam saeculi sui fatuos
moriones descripserat cert varia metrorum genera miscuerat, sicutis Chaeremon, cujus inscribitur Centaurus mr ab rer. - Ac vetustissimas quidem Latinorum Satiras non sola rerum, sed etiam metrorum varietate permistas fuisse auctor est Fabius, eamque diversitatem , quo satumrior fieret Satura, a Terentio arrone promta versibus intexta variegatam Neque verbdefuisse arroni discipulos , indicant Petronii reliquiae, salebrose Martiani Capellaedimn meis . Nam uterque haud dubi va ronis exemplo Satiram condere voluit, non
Menippeam quidem , sed simpliciter Vara. ronianam: quippe nonnullas Varro, quas salis mordacitate, vel aceti nequitia pauin liberius consperserat, Menippeas inscripsit;
33쪽
eoque titulo scriptorum asperitatem acerbita talemque, non Satirae, sed cynico Meniae perstili nomine significari declaravit: ut hoc tandem sit statuendum semel, Satiram non magis esse proprium alicujus scripti nomen quam sunt illa, ruris sera , - , -- Abisa iacta similia Graecarum lautitiarum vocabulata Pliniana ad Vespasianum Caesarem praefatione derisa itemque illa, s- ---- , -- , unde libris suis titulos confecere Meleager Gadarenusta, Philippus Thessalonicensis Clemens Alexandrinus, Sextus Africanus: quanquam de Africani
Cestis aliter sentire quis possit, proprieque inseriptos fuisse - , quod magica quaedam
amulet sive remedia continerent. Alterum porro fuit Satirae genus, non caris
minis, sed rerum multiplicitate consertum; nimirum sententiis, jocis, opprobriis, ii dignationibus, querelisa quibus inepta v ta, turpes voluptates, insidiae, doli, hominum mores graviores tanquam in tabula deo
34쪽
tribuntur. Etenim adversus haec Horatiam stili nasus acuitur, Wgrande Persit sophos insurgit, de vehementissima Iuvenalis nostri Nemesis accenditur. Ennius, Lucilius inprimis erant nominandi , quandoquidem primi laudem in Satira sunt assecuti sed eorum hodie non supersunt nisi fragmenta quaedam, velut ossa disjeeta: quae etsi iat sane viri docti legetinte in posteritatis memoriam condiderint, tamen ita sunt di erino situ cariosa, ut jam nihil nisi ven
randae antiquitatis nomen exhibeant.
Quod secui sorte dolendum esse videatur, ut est sane damnum haud leve, id omne exitibus istis qui ad nos integri pervenerunt, abunde reparabitur , quorum adeo Satirae triplici dicendi charactere triplicem Ethicae Philosophiae gradum feliciter expleverunt. Nam Horatius quidem humili sermone ludens hoc agit, ut stultos saltem insipientiae pudescat Persius autem stili gravioris austeritate , honesto pudori generosae mentis constantiam
35쪽
constantiam addit, viamque ipsam qua ad rigidam solidamque virtutem eatur serio monstratu Iuvenalis denique hominum n
quitiam impudentem torribili flagello,
dolore de indignatione succensus , corripitae castigat. Sic igitur hi tres Poetae per Satiram fuere Philosophiri neque ulla inter
eorum Satiras quaerenda est disserentias nisi quam diversus pro temporum varietate stilus imposuit: quippe aliter affecta atque animata suerunt Romanorum ingenia Augustode reddenda Republica cogitante, aliter Nerone Urbis incendium ad Ilii conflagrantis imaginem habitu scenico e turri Maecenatiana prospectant , aliter etiam Domitiano stupris caedibus, rapinis dominum ac Deum
se gerente. Quam ob rem Iuvenalis simul cum risu excandesciis, jugulat quippe animum cohibito risu indignatio subit, d inde dolor qui auius presLis exardet in iram, kPoetae velut aestuantibus praecordiis stilus ignescit , quo mox armatus xvitia, ho-
36쪽
mines ferro flammaque consectatur et sic plerumque tragicae grandiloquentiae cothum num Satiris suis inducit, in hoc a prioribus recedens quod versibus hexametris quasi Tragoedias per Satiram scribat, intentatuna Graecis, Romanis ingeniis opus , sicut etiam ipse de sentetur, extrema Satira sex
tari cum ait: Fingimus haec altum Satira flumente eothurnum Scilicet, et finem egressi legemque priorum Grande Sophocleo carmen bacchamur hiatus Montibus ignotum Rutulis, caeloque Latino.
Hine illud inter Horatium, Iuvena- Iem, non Satirae , sed stili ratione discrimena quovis enim stilo satira pungat, nihilo minus est Satira nisi forte magis Satiram esse quis velit, quae rerum diversarum copia maiore stipata est atque conse ta. Quo senis Iuvenalis non solum Persium , quod erat facile, sed etiam Hotatium superavit: nam licet in singulis Satiris
37쪽
quorumdam argumentorum species prae se serat, tamen ea, Sualiacumque sunt, ita tractat ut multa praeterea summos udiose
vestiget, quae se aliud agenti obtulisse videantur cac si quando in aliquem saevire
proponit, adeo truculentus fertur, ut etiam obvios contrucidet. Diceres telum torsisse quo per latus unius plurimos obiter confi-
ceret: si vero quid ridiculum apponit, tot insertis ridiculis struitis cumulat, ut, quod erat praecipuum , vix appareat , sed potius existat , quae proprie Satira huncupatur. Jam illa acute arguteque dicta quam multa ingerit i quam multos etiam , c Umdeclamare videtur, impetu Rhetorico rapitae affigi l quam denique omnia illa quae vulgo mortalium placent, susque deque habet i Uerum saepenumero fallit, 3 sub hasta
pura pr pilatam vibrat; cumque vehementissime urget, declamatorio colore sparso sic adumbrat, ut etiam calumniatores fugiat Atque operis quidem principio indi-c a
38쪽
gnatiuncula ob Recitatorum naiaonem eae tempestate importunam effuse, ait se quin que recitasse, simul exemplum recitationis
39쪽
perque Urbem privato ac felici ambulare M abjectissimos Senatorum animos fuissevstenderet, quos idem Sulla septem millibus civium Romanorum trucidatis tumuia tuantes una vocula compescuerat.
Domitiani tempora , in quae Iuvenalis incidit, haud quaquam meliora Sullanis: imo sive saevitiam principis, sive Romanorum socordiam spectes, deteriora fuisse
perte indicat Satira quarta extrema: Atque linam hiae potius nugis tota uia dedisset Tempora saevitia, elaras quibus abstulit UrbiIV seresque animas, impune, di mindice nulla εed periit, postquam cerdonibus esse timenduI
coeperat. Hoc nocuit Lamiarum eade madenti
Eiusdemque animi sunt illa Cornelii Rusquis cum gravissimis pedum doloribus Domitiano adhuc grassante aegrotare , Plinii sui praesentia paululum recreatus, cum in quit, me putas ot tantor dolores tamdii
Astinere Di scilicet si latroni , Domitiamnvm innuebat, vel uno die versm. Fiem
40쪽
gnatiuncula ob Recitatorum nationem ea tempestate importunam effusa , ait se quoque recitasse, simul exemplum recitationis
cisinium dedi vi Suita se trivatus ut alium
Quod sic fere accipitur , quasi hoc tam tum significet, se adolescentem adhuc dicis aut animi caussa suasoriam aliquama citasse, qua Dictatori Sullae tot civium Romnianorum caedibus eruento suaserat ut nihilo minus ad securum vitae privatae otium rediret , quod utique fecerat Sulla Verum iubest alius praeterea sensus Unam hoc sane stupendum securitatis exemplum liberrimi spiritus Poeta sumpsit, quo turpem ignaviam Romanis exprobraret, qui tam foedae sprvitutis jugo capita summisissent sua, ut Lucio Sullae, in quo tot Marios senserant,