Decii Junii Juvenalis satirarum libri quinque

71쪽

DISSERTATIO. IM

ut libri quinque totidem indicent recitati . ne habitas non coram populo in auditorio, verum in cubiculo coram amicis. Sic enim plerique viri gravissimi scripta sua legere de recitare taliti erant advocatis familiaribus , ex quorum sententia de editione stata tuereiato itaque advocabant non auditores tantum, sed adjutores, ut jam magis magisque retinenda videatur haec veterum librorum scriptura in Umbricio versibus extremis ,

Satirarum ego, ni pudet illas, Adiutor gelidos veniam caligatus in agros.

Maxime vero cum in Suetonii libro de illustribus Grammaticis mentio fiat Ateii Philologi declamantium adjutoris atque Praeceptoris, de Crassiti cujusdam qui initio circa scenam versabaturis, mimographos adjuvabat. Porro cum hosce libros summus Satirarum artifex emendatissimique judicii censor, adhibita etiam recitationis lima poliverit si quid transeunte

72쪽

lx DE SATIRA IUVEN

ostendimus aut incurrimus, id continuo proscribendum noli est aut deturbandum ;& quae negligenti per incuriam excidisse credimus, ea si repetantur , appositissima esse reperiemus. Ejusmodi autem est desinentis Autumni descriptio in IV et

Jam lethfero cedente pruinis Mutum ista iam quartanam perantibus agris Stridebat deformis hyems.

Hic enim existimet aliquis manifestam esse nyoho tar, qualis est Eneide quarta, tantum sperare dolorem ecum tamen proprie dixerit Iuvenalis eos qui desinente Autumno aegritudine tentari incipiunt, sperare quartanam , hoc est , non fore continui ardoris , sed tantum quadrini circuitus febrem quae, ut asserit Celsus , neminem jugulat. Ea vero febre ' ινοπωγω μαλιοτα I A ptaetro A Roνται , inquit Hippocrates. In iis autem quae Sa

ura secunda legimus,

73쪽

Solis atramea matribus patet. Ite profanae, Ciamatur. Ni u gemita tibicina comis:

Si foeminam quae cornu inflat , tibicinam vocasset, aut nihil praeterea voluisset, sane plus quam negligentissimum fuisse faterer ;sed ait Cotyttia sacra , Bonae Deae sacris omnino esse dissimiliari ad illa enim solos mares admitti deinde addit,

Nialo gemul; tibicina cornu.

Quod scilicet Bonae Deae pulvinaribus acciderat, admisso Clodio, qui 1 ves trucultuque psaltriae seu tibicinae, cornu intulexat, nempe virum patrando stupri flagitio paratissimum, atque ut idem Iuvenalis ait in I .

Maiorem quam fiunt duo casaris Anticatones.

Nam istud etiamsi praelicenter positum

videatur, non tamen est inconcinnius ea similitudine quam ex vetere Comico nom

74쪽

Arrievora Aaxis impc Minime autem cuia paverim quod eadem Satira dixit,

Aefun-um dominesemur exclamare coegit,

de alipta qui dominam unguendo sessus

erat, ac tandem , ut mitteretur, ' ίφον δποππυum expresserat ab ea dominae parte ,

quam in Galla ob consimile vitium Valerius Martialis nequissimo epigrammate garrulam, clamosam appellavit. Neque existimaverim ambitiose potius quam ho . neste, decore usurpata suille palpitandi remicturiendi vocabulata sicut d rimae, cristatae, vesicae urinae , offae , item urticae, cornu, herniael per quae alia minus speciosa dictu significantur. Et laudi potius quam vitio duxerim , Rhombi spatium , pro Rhombo tantae latitudinis, ut esse viderediar instar areae o Amus Iuriosaeosis QD, navem minorem , pro navi quae jactura facta pauperior evasit. Denique nunquam Prehenderim Satiram Aprbis audaciu

75쪽

ttannatis serocientem aut carpendorum vitiorum caussa liberius evagantem : nam illud quidem severitati ac dignitati sermo nis , sed hoc in primis disquisitionis centaria libertati convenire censeo. Atque u uno semel exemplo multa simul ostendam; observemus Iuvenalem nostrum celeberriamam figuram, qua Poetae, cum aliquid difficillimum indicant, rerum omnem

dem exuperantium comparationes acervatim congerunt, sed plerumque tam hi-ias quam ingeniosas, ad seria saepeae ero transtulisse, complurium inoribus putetrare notatis, ut in xti

circumsilit agminefacto Morborasm omnegetius, quorumsi nomina quaeras; Promptius expediam quot amaverit Hippia macto . Quot Themison agros autumno occiderit uno, Quot Baslussocios, quot circumscripserit Hirrus Pupulos, dic.

Haec vero non sunt inania Rhetoricae puris.

Prae segmenta, verum exqvistissimae a

76쪽

tirarum impensae , quibus adjici quidem

semper aliquid possit Cadimi autem norisecus quam de farcilibus aut lucanicis pulpae, cerebella glandulae, nuclei liquamen, pipersi, hujusmodi aliaet quae etsi omnino disparata sint , saporum plurimum inter se differentium, tamen intrita simul inserta optimam condiunt Satiram , quae si pauciora contineret, minus Satira di

ceretur.

Habes , illustrissime Thuane , totam propositae controversiae constitutionem, cui dirimendae vindicias secundum Iuvenalem dari abs te potissimum velim. Nam cum adolescens, ac paene potirums puer, eam sis adeptus gloriam, ut cunctis poeticae lau-klibus quam maxime excelleres nunc a tem post amplissimos honores integerrimci gestos, in arce virtutis, extra omnem S tirae petulantiam , velut extra telis actum fis collocatus; partium proprie tuarum essehrbitror, de poetica morum censura, quant

77쪽

DISSERTATIO. manae Satirae promittunt, deque ipsis Sati-xarum scriptoribus, judicare. Quod si tibi operam calamo lusisse videar, hoc praeterea me praestitisse reponam , quod haec legentem ab Reipublicae prope nullius trissetissima cogitatione paulisper avocaverim , atque id mihi fuerit abunde pretii,

Si quid ego, Auguste, adiuto euramuelevasso, Qua nunc te coquit, remersat suis pectore a.

Scribebam a. d. III. Cal. Novemb. CID IDCXV.

78쪽

SATIRARUM JUVENALIS

CONTINENTUR SATIRAE XVI.

SAT. I. Praefatio: cur Satiras se ibat Pag. I,

Prima ora Satirae caussem, formam libelli., II. ypocritae. ...... DArguitur Satira probitas sim ala secunda. - III. Urbis incommoda . . . . Is . Umbricius Roma discedit amore quietis..-IU. Convivae Domitiani '. cri pini vitia irridet , ealvumque Neronem.

---V. Parasiti 36. Quanta pati seleant parasiti, quinta docebit.

79쪽

omnia e memorat muliebria erίmina sexta.

s T. VII. Artium neglectarum querela. IX.

Septima te docet, ut Mus laudantur re alient. ----VIII. Natalium claritas g3. Nos octava docet, proavis non esse Aperbos.

. I x. Cinaedi 's.

Exagitat raucos, O molles nona cinaedos.

SAT. x. Vota not. Impia vota hominum, curas deridet inanes. --. XL Luxus II 8. cuilibet est noscenda flua mensura crumena. XII. Haeredipetae I T cui testameniis inhiant hac pagina camin

----x III. Scelera tandem punita. 33 .

80쪽

,-x IV. Parentum exempla. . . I g.

Turpia corram uni pueros exempta parentum.

x V. Religiones peregrinae. . . Is s. mi ritu atque impiasae, recenset, xVI. Militiae privilegia. . . . set.

Ultima percenset Castrensis commoda vita.

D. IUNII