Hieronymi Osorii, Lusitani, ... De rebus; Emmanuelis, Lusitaniae regis inuictissimi, virtute e auspicio, annis sex ac viginti, domi forisque gestis, libri duodecim. ... Item Io. Matalii Metelli Sequani I.C. in eosdem libros praefatio, & commentarius

발행: 1597년

분량: 912페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

391쪽

eruptis.

Lusitano, si victoria.

stagana Lusitaniae prouincia, quod legretum nom natu Garmis expugnaret, fuit Azambugius, qui tune Ioanni acrem operam nauabat, in crure aut vulnere percussus. Is igitur solus eo die ex equo pugnauit, reliqui pedibus rcm gesserunt. Omnibus igitur rebus rith paratis, cum esset meridies, erupit Azambugius: di re inopinata magnum terrorem hostibus iniecit. Nec nim suspicari poterant, paucos homines, quos metu exanimatos esse crediderant, in tantam hostium multitudinem impetum facturos. Itaq; cedune, & i n templum confugiunt Nostri eos acritcr inseq utur. multosque caedunt. At postquam hostes in templo se a repentino illo t i more resecerunt, pugna recruduit. Sed eum ex illis multi caderent. templum fuit ab eis alia porta fugientibus incredibili celecitate desertum. Multi tamen sese in eam urbis arcem.quar eorum praesidi sienibatur, receperunt: & inde ingenti tormento arci. quam AZambugius extruxerat, maximum damnum affetcbant. Hoectim cerneret vir quidam huius artis peritissimus. nomine Sebastianus mericus, cum to mentum contra disponeret, & aptissim E collina aret. globus ingens per os hostilis tormenti vehementer missus,tormentum perfregit, dc eum, qui illi praeerat, dilaceravit. Sic tandem Saraceni ab omni spe depulit. sese in fugam dederunt, & Halia dux in oppidam, nomine Targam, se recepit. Reliqui, qui in vibe mans runt, pacem ab Azambugio postularunt, qua ille comeessi leges illis scripsit, dc tributum, quod quotannis penderent, imperauit. Quamuis autem non certus hostium numerus, qui in ea pugna ceciderunt, iniri soluerit, magnam tamen multitudinem suisse constat,cum e nostris unus tantum desi eratus sit,qui erat. Azambugii familiaris,qui prope illum pilae unius ictu

concidit. Melio autem cum Azan Molo minime con ueniebat. Nam vietq; corum diuomun in tuenda ciuia

tate sententiam ab altero sequebatur: quo iactum est. ut offensus Melius in Lusiitaniam reditet, & solus A-

392쪽

ambu gius Emmanuelis nomine urbi praeesset. Atta leto cri post urbem captam, hostcs, qui in pagis habitabant,crebras in nostros excursiones faciebant:sed semper facte cum detrimento repulsi. Sic factum cst,ut ciuitas illa opibus & armorum praesidi js munitissima, paucorum hominum virtute & industria,& Regis Emira anuelis felicitate, ipsius Emminuetis imperio sub-dcretur. Sub idem ferme tempus, quo haec gerebantur, R ε S EV-

ante tamen, quam ciuitas illa caperetur, in oppido,

quod Abrantes appellatur, ubi tunc Rex Emmanuel, pestilentia Olysippone repulsus, se tenebat. natus est illi nonis Iuni j, Anno a Cluistonato MD vij. exvXo- Feritandusic Maria filius,cui Fet nandi nomen ind: tum fuit. Va- filius Em-luit autem multum ingenio sui; in antiquitate perire, manμelina. siganda valde curiosus, maxima tum rerum studiosa, scitari grabat,multisque virtutibus illo loco dignis petarditus crat. Qui tamen in iuuentutis flore immatura moIte S sublatus est. At Emmanuel cum nullo modo studium irc. Indicatum rerum intermitteret, sedecim in India na' DIco. ues comparauit. Quatuor ex illi alacobum Siquci tam praefecit, quem iussit ultra Gangem nauigare, & puream Chersonectum petere,utumque cluitatis opulen' - . .

issimae, quam Malacam appellant, celeberrimum O qimi mi 'xien GF zmporiam,explorare. Mandauit praeterea , ut μ' -- incuts insulam S. Lauretati j petiuitiaret, quam εudicrat esse di amplissimam , & multis rebus abundan-Gm Cum hac classe Sique iraOlysippone profectus est nonis Aprilis. Anno a Cluisto nato, MD viij. Duode--:cim vero nauibus praefuit Uco: u Aquilarii. Huic a christo

ituperauit, t aa quinque nauibus promontorium, ιο

quod appellant Gaardasum, ea pane, qua ab Austro

ad oeptentrionem in introitum Arabici sinus inflecti tur, pcragrarct, ct maria illa specularctur, t naues, quaecunque ex Arabia in Indiam nauigarent . interciperet. Septim vero naues reliqua certis Ducibus attridulae sunt: e quibus umis fuit Franciscus Pcteira Pς. sana, qui iussus erat arci Qui locnsi praeesse. Alijs prae

dat ta

393쪽

ditis Emmanuel. ut eum duabus triremibus ex Indi in Guardaiaense promontotium nauigaret.& se cui Aquila si coniungeret. Haec classis soluit Othippone. eodem niense,quinque diebus postquam prima classi mos Lu - vela dederat. Eam vero tempestas subito coorta disi

jPana tem- cit,' malum nauis,cuius Pestana nauarchus erat, perpestate dis fregit. & armamenta dissipauit, ita ut cogeretur Oly-iecta. sipponem reuerti. Vnde resecta naui decimo quarto Kalend. Iunii, rursus prosectus est. Is impeditus hy me, Quiloam peruenire non potuit, ct in insulis citra Mogambi quem sitis hyemauit Nauarchi,qui erant in Indiam profectuti, variis casibus agitati, Cochimian tandem delati sunc Aquilatis autem n ufragio petiit. Aquilaeis Odoardus Lemius unus ex nauarchis, qui erat Aquilari sanguine coniunctus, crum nauis ad Moaambique-sem portum appulisset, inde di i cedere noluit,antequade Aquilaris vel salute, vel exitio aliquid certi cogno, sceret. Cum vero multis argumentis perspectum ivin. set, Aquilaris nauem fractam,atque dissipatam, dc fluctibus oppressam extitisse in eodem enim curia multa nauis laceratae fragmenta,eum doliis & instrumentis nauticis apparebant) nauarchorum omnium communi consensu statutum est.ut Lemius in locum illius succederet. Itaque clim primum per anni tempus licuit, Pestana, qui iam se in eandem imulam Moeta biquensem contulerat.Qui loqm recta contendit.In trulius nauem Lemius conscendit, suam vero Valao Syl-netrae concessat,& ita in promontorium Guardas uense

cursum tenuerunt. Petrus Ferretra Fogaza. quia r m.

Qui loen sim cum imperio tenebat, Melitidem, sic nimiussus erat, in profectus est: dcibi tandia constitit.

quandiu per anni tempus nauigare non potuit. Cur primum vero tempestas secunda fuit. sese ad Lemium aggregauit. Lemius igitur cum classe septem naui una Zacoloram cursu peti it. Regiones autem regum, qui rant stipendiarii,circunuectas tributa collegit:& cum ali tui tributum imperatum pendere recusarent, eos

re i . bello domuit. Magadaxam Appugnare cum vellet,

394쪽

tuopterea quod vidit ciuitatem esse situ& naturam ui nitissimam. dc stationem nauium parum tutam, dc adi- tum ex mari in vibem dissicillimum,de nauarchorum duini uiti consilio ab ea mente destitit. Ibi cum inanchoris consisteret,vigilum negligentia factum est , ut nauigii.cui praeerat Georgius Quadra,anchoralia prae- o idne ex .ciderentur. A Estu porro vehementissimo delatus,tan- μονι m n tum maris transmisit, victim milites atque nautae de gligentiai somno suscitarentur, non possent in qua tunc regione fori Aniam. versarentur, ulla ratione coni jcere. Ergo tantisperi mii nauigium inhibuere, dum exortu Solis tenc brae' dispellerentur. Ch in vero neque sic possent, quam Regionem praeterucheretur, agnoscere, se ventis agi permisere Sic in zellae portum, quae ciuitas non procul triti abest ab ore dc introitu sinus Arabici, de ad Aethiopia pertinet, delati sunt: atque ita factum est, Vt omnes a Saracenis. qui eam riuitatem incolebant, caperentur. Lemius a conatu,quo Magadaxum oppugnare constituebat,depulsus, in Zacororam venit, atq; ibi Pctrum. Fagoetam in arcis praefectura constituit. Quae deinde Lemio acciderint, alio in loco reseremus. Nunc quae Trytanici Tristanus Cugna gesserit, explicanda sunt. Classis illi Inaeres v. . commissa erat undecim nauium 'lias praeterea quin- sia: l quenaues instructas Emmanuel Alsonio Albia quercio permisit, quem voluit, ut postquam Almeida mi velis sui definitum tempus expleret, Pr or Indiam cum imperio teneret Cugna cum hac classe in MoZa ciet focis biquem peruenit mense Decembri. Ibi piopter live rii pars lenim in hybeinare coactus fuit. Aliquae tamen nduci ab pestata disse. illo tempestatibus seiunctae, minime comparuciunt. Id. Alfonsus namq; Lupius Costa nauari lius Zos alipo i tum subierat Lioneius Coutignus se Quiloam iecci atat. Atuatus Tellius in picta ontorium Guarda sciense maximo cum periculo delatus exiit erat. J si cum se . bctatione reiecisset, praedaa e Saracenis e it . qnibus cum militibus suis ditatus est. Pol ca vero Zacoturam uit, ut secum Tristano Cugna coniungeret. Rod mus Percu a Couxiguu. lcm Fcitate suntliter agitatus

. in

395쪽

in sinum insulae S. Laurenti j introiuit: 'quem sinum propter illius amoenitatem, pulchru appellauit, quod

adhuc nomen obtinet. Ibi cum decem di octo adolescentes lintre inuecti ad nauem illius accederent, res benigne accepit, ec vestibus donauit: dc cum reliquos dimitisset,duos muneribus allectos retinuit, quos ad Cugnam in Mogambi quem perduxit. Cum Cugna multa de insulae huius magnitudine percepisset,& nO- dum tempus esset idoneum ad iter Zacoloram versos suscipiendum .re prius cum Alsonso Albu quercio comunicata in eandem insulam nauigare constituit, ut mores gentis, di instituta, dc telluris etiam amplitudi nem, di sertilitatem aliqua ex parte oculis usurparet. Duxit autem secum Alfonsum Albu lusrcium , de Antonium Campensem, & Emmanuelem Telli uin, M Franciscum Tauoram, Ioannem Gomectum braeum, & Rodericum Perei ram Co tignum,&Tristanum Aluarum. Reliqui autem nauarchi cum naui

bus suis in Mopinbique relicti stanti Cum vero ad aliquot portus appultisci. dc in terram descendere vellet, fuit a consertis incolis aditu prohibitus: quos tamen magna caede perterritos, in fugam coniecit. Oram d inde omnem, quae a Aethiopiam spectat, pellustrauit: Cum veroPromontorium, quod perti net ad O casum, flecterct, dc totam insulam circumvehi cui Iet, ut eam etiam partem, quae pertinet ad Austrum cognosceret, ingenti tempestate impeditus est. quo minus id, quod conabatur, esiiceret. Ea tempestate nauis

Roderici Peretrae ad vadum allisa, demersa est, maximaq; pars hominii, tuae illa vehebatur, interii . Cugna receptui signum dedit. & in Mozambi quem reuersus est. At Ioannes Comecius Abraeus cum ea tempestas excitata suit, iam insulae promontorium superauerat. Cum vero oram Australem legeret, in fluuium incidit regionis illius insulae, quam Maia ranam nominant ibi ut aquationem faceret,consistere in animum induxit, ci in repente multi lintribus inuecti, nauem

circundant, nutibus hominem perbenigne salutant,

restae nauis

396쪽

pisces recentes offerunt: radices, quibus gens alitur, ta arundines,e quibus saccharum exprimitur, munifice raebent : omnia denique signa 1ingularis humani ratis ostendunt . Ea gemis facilitate nauarchus alle' Tussi Mnactus, magistrummauis iubet in lintrem descendere, Mis magister ut videat cratenim multarum linguarum petitus an g Barbaris: posset cum illis serinonem conferre, & smul admo- inopinatam' nesivi aliquot homines munerib8 delinitos in nauem uelim.

conscendere persuadeat At illi ubi primum magistiuacceperunt, tanta celeritate lintrem remis egerunt , Ut

se intra breue spatium e nostrorum conspectu prori-ycient. Hoc cum ex improuiso accidisici, Nauarchus scapham in mare dimittere iussi, & in ea tormenta disponere,& cu viginti&quatuor hominibus in eam desiliui t,ut lintres sequeretur. At cum terrae appropinquare cernit rursus eosdem lintres cum magistro sca pham versus summa securitate nauigare. Magister au- rem nutibus admonebat, ne quid hostile molirentur:

. g ntem esse benignam & perhospitalem. Cum autem . ad scaphampcruenit tarrauit se tuisse ad Regem perductum, qui eum fuerat singulari humanitate com- plexu , illumque prsterca torque argeti leo, dc armillia

tque annulis argenteis donarat. statimque remiserat, vi nomine suo nauarchum precaretur, ne vellet compressum hominis illius cupidissimi fugere. Se nanque illius gratia omnia, qtia nauarchus i ple vellet, libentissime facturum. Hac specie humanitatis inuitatus na- rchus; in terram descendit. Rex in littus contende rat . dc ut hominem omnibus amoris signis sibi egregie ac uinci ru summa ope nitebatur. Conuiuium in- Erucium de more gentis ita fuit, ut nihil, quod tellus illa ferret, desiderari posset. Sermo praeterea multa iucunditate conspersus. Sol iam praecipitabat,& naua chus scapham repet bat, cum subito immanis qua Hinitum pellas exorta fuit: caligo. densissima lucem eripuit,& ingentes fluctus eiecti tum, quibus impedi- .riis nauarchus,in nauem redire non potuit. Eatem p

sui qua tuox dacbra tetiram illam icadit, cum marc

397쪽

, seu tempe si iis terr sim natura. Nauarchus

iij relictus,

maerore coiiiabuit una

iam esset tranquillum. Qui erant in naui, suspicati su rant, nauarchum manum cum gente illa magistri ratia conseruissem in eo praelio cecidisse. Quomodo nim fieri aliter potuisset, ut is tamdiu in terra incognita versareturὶ Aut suos diuturna soli studine distineri sineretὶ Quibus epulis,aut lenocini js a gente baibaia& inculta inuitari potuit: Sed sic fuit,inquiunt: magi- . strum,ut sibi redderetur,postulauit: illi postulata repudiarunt. Is iniuriam armis ulcisci voluit' a circunsim sa multitudine interfectus est. Quid igitur faciemusε Expectabimus dum nauis tempestate rursus excitata ad littus allidatur omnes siue in mari fluctibus, siue

in terra furentium hominum manibus scede pereamus. Haec chiri secum reputarent, vela secerunt. At nauarchus scapha per oras illas circumvectus cum naue minime re risset, ad Regem redi jti Rex . illum valde amanter excepit,omnibusque modis expertus est, an posset hominem ab ea moestitia, qua miserrime premebatur,auocare. Sed flustra conatus est. Ille namque cuni se videret in illa vastitate relictum, & omni spe in patriam redeundi omnino destitutum, di gentis victuis: & cultum aspernaretur,omne solatium respuebat, cise lachrymis, lamentis dedebat:aiqi ita tandcmmc rore contabuit. Similiter octo illius comites dolore co- secti, h vita cum multis gemitibus excessere. Reliqui scapham resecerunt, di multum' uidesiderium Regi; Vt apparcbat, relinquentes, inde profecti, cursum in Mogambi quem tenuerunt. Incidetes Veio in navem; cui Lucasioni eca proterat . quae in Zoi alam nauiga bat,ab illo exceptin in Moetambi quem deducti sunt. Locus autem postulativi huius insulae situm' vari Ium gentium, quae eam incolunt,mores & i nstituta,&telluris etiam naturam aliqua ex parte reseramus. Insula a nostris insula Sancti Laurenti j nominatur, eo

quod die Diui Laurentii memoriae consecrato fuit LLusita nis cogit ita. Patet in longitudinem circiter mille atq; ducentis milliarijsun latitudinciri vero quadrin

gentis ci octoginta. Est valijs regnis distincta. Regi

398쪽

nis mediterraneae cultores simulacris dediti sunt: qui oras maritimas incolunt, maxima ex parte Mahumetis sectam sequuntur. Partim nigri, partim colorati,breui. autem,&crispo capillo sunt. Ditiores vestibus go si pi- nis amiciuntur: tenues vero pudenda tantum goisii pi- na veste contegunt. Licet eis tot uxores ducere,quot eis libuerit. Regio in singulari fertilitat praedita .. Fontes, habet quam plurimos, &aquas dulccs atque perenncs. . Est praeterea densis sylvis atque nemori bas culta. Abundat multum piscatu, venam, & aucupio, variasque '' fruges modica cultura adhibita profunditi multipli R mu' cesque radices, quibus homines vice panis vituatur, es . sert. Citreis malis, &alijs arboribus odore miro redo lentibus vestitacst. Arundines innumerabiles, e quibus saccharum vel natura instillatur, vel artificio c rimi- tiar, in ea proueniunt. Zingiber passim effunditur, q'o quidem viridi vescuntur: siccum con eruare nesciunt. Habent argenti metalla quam plurima. Gens. est natu- resimplex, S ad humanitatem propensa. Artificio nauigandi carent in tribus latum gratia piscationis vivim tur in praclijs no alijs armis, qua leuibus iaculis utcbai tui, sed nunc Lusitanorum usu ei consuetudine infelius armati in aciem prodeunt. Et haec quidem de insulae ν .situ & natura,& gentis moribus, satis esse dictum. quod I eum ad praesens institutum attinet, opinor. At Tristanus Melidis Cugna primuna e Mozambique Meundem conten- congressi in

a inmanuclei d nomiserat, cum honorifica amicitiae Emmanueliss ificatione deri lit. Ei deindetres homines tradidit, ad μειhαγ- equibus 7nus erat Lusitanus, homine Fernandus GO- pia retem mecius Sardus: alter tiatura Maurus, qui tamen Chri- legatis. stiana religionis sacri crat initiatus, cui nomen erat Ioan Sancius territis vςrs fuit Saraceniis quidam Tu- eteor itidus, qui Maliti metes a pellabatur. μος autem ittebat Emmanuel cum ii teris ad Aethiopi ad Regem, . quem nostri satis imperite Ioannem presbyterum nominabant. Hos Rex Mel indius in fidem recepit ut in-

399쪽

6is fide deducerentur. Haec ubi mandata coniecit Cua1 wla a ona in Hotam urbem, a Mel inde octoginta millia pas-ssuum distilitem, quae bellum cum Melitidio gerebat

inuectus, eam cepit,diripuit, incendit, multosque Saracenos occidit: inde in aliam delatus,rbem . qua indesexaginta passuurn millia abcrat , eam, cum armis

noli et resistere, Regi Emmanueli subdidit , ta ei tributi i

nomine certum auri pondo, quod sing lis annis penderet, imperauit. Inde vero in aliam iecontulit urbem muris δ mCrinibus egregi ei muniram, celebre regionis fra urbs. illius cmporium,nomi ne Brauam. I ii illius portu cune classem constituerct, ad ciuitatis Principes Lioneliuin Coiit; nunt ibist, qui illis Emmanuelis nomine I a certi offerret, eosque ad communionem foederis i iiiii facis rau- taret. lli simulabant a foedere haudquaquam abhordalenta prο- rere, id tamen differebant , atque procrastinabaiit. Socra ii ib. set enim illis temporibus ventus quidam vehemeatissimus incitari, qui naucs omnes, quas in portu illo reperit , a Michat: atque tandem ad vad. xveheria enter alli fas effringit. Hanc malit iosam calliditatem cum argi mentis Cugna explorarct, vi cm oppugnare constiti it. Ante solis exortum copias italitatas cxposuit, das licemque aciem instruxit: Drimam aciem, in quaerant qtadringenti milites; Alionso Albuquercio attribuit, ipse secundam aciem,i n qua erant sexcenti milites , di cebat. Erat in ciuitate praesidium, quod quatuor horia num millia conti nebat Duo millia ex urbe confestini

egrest a. nostris occurrunt. sit atrox prestium. Nostrita Brisensibus incia eos grauiur Vr ent, & cedere compellunt. Illi tamen ordine mini sub turbato se in urbem recipiunt,

dc absque ulla trepidatione, portis occlusis, Lusitan ruria impetum retundunt. Nostri biseriam ditiis, in varias partes, ut videant , ct ne aliquis in urbem odi- . tus, discuriuiit. I lollis interim misti busta facibus in nostros e muro conicEti S pugnabant. Taddem cuni Alsonsus Albuquercius locum immunitum reperisDset pars enim muri ea parte vetustate collapsa fuerat

in urbem iuuasit. Husici conscrti se in cam partem

400쪽

s Antulerunt, maxima armoriar contentione in en Prauaa lienio salutis discrimine restiterunt. Vtrinq; fuit im- uani petustatis acri dimicatu,donec Cugna accessit. Illius ad captiunuentu hostes se in fugam dederiit. Nostri illos insequi 'parabant, quod tamen Cugna prohibuit. Vibs spolia- ta fuit, ingeniq; praeda in naues imposita multi ex ho stibus occisi, multi etia capti sunt maximῖ tamen parti libereas donata. Ex nostris quinquaginta desiderati sunt.& multi grauiter fauciati. Duodeviginti homines auaritia caecati, tantum in scapham quanda onus au tin imposuςiunt, ut scaphadciversa omnes interirci Sca pna tamen illorum pondere leuata, rursus emolit Tata vero fuit in militibus rustica nisi in manitas, ut, ne- - ' -

quidqu/m illos a pra dandi studio te molari posset in R

nus mulierum multatu praecideret, quo minore labo η' - te illis annulos armillas detraherent. Ic tamen ma tum Cugna, ne ulterius pr0grederetur, maxima paena constituta prohibuit. Vibs vero flammis coniectis incendio, hostibus e propinquo intuensibus, valde mise se rabili conflagrauit. Inde Magadaxum c Utendit 'Lio neliusti Cout ignum in ,rbem misit, qui similiter atq; Braus fecerat ,pacem dc amicitiae foedus olicia dcreon et litto re equitcs cataphracti discurri . muros arma

torum praesidia vinciebant: alii vero extra muto, eum 'armis in artibulabant omnia denique bellum horti bi I specie minitabatur. Cout ignus ant quam in terram deicederet unum ex captiuis, qui Bra me capti fuerant, i 'a' terram exponendum curauit, vilio in inibus, se non' ibi Ium. sed pacem nunciare significaret. illi vi iocaptiuum in Cout igni conspectu dilaccrant , deinde Coin igno. ii in terra pedem ponere atὶ sus esset, idem se facturo minabantur. Cout ignus ad Cugnam redit, di hostium ferociam atque minas exponit Cugna vc. b in aggredi voluit, sed a reliquis Ducibus, di a na uium magi is admonitus, id certamen omisit. Vt vim exitus dissicillimos, dc stationem periculosam ipsistam . & urbis moenia valde munita, di militum

pia quae vibcri lucri poterat, 'mistam, hyem j0

dabat, '

SEARCH

MENU NAVIGATION