장음표시 사용
171쪽
Sed ad re illi, qui arborem, non expressogenere, seuerunt,aut quisingulares frutices vel arbores regionibus Succiniferis inplantarunt; minus cognitos ipsis Succini natales satis manifesto prodiderunt, unde factum ut trepide incertum pro certo ponerent. Populud vero & alnus Poetis succiniferae recensen
tur, quamvis sint , qui & Philosophos ab horum partibus fuisse asserunt , uti quidem Dioscorides θAristoteles eam in rem allegatur verum uti recte Matthisitas in L. I, st3. Dioscoridem ex aliorum fide, Poetarum scilicet hujusmodi retulisse asserit, ita&nos Arsotelem non ex sua, sed aliorum senientiasimile ιdtradi se facili negotio evin-Ceremus. Etenim, si quoque Aristotelis ille hiber ex quo haec citantur, tamen titulus indicat, qualis habendus, qui de mirabilibus
auscultationibus, exotericus erit, ubi variis variorum opinionibus utplurimum res transigitur,non acroamaticus,ubiacuratius CXperientia rerum vocatur in consilium.
Quare nec in . . Met. voL Io. populi ut la fit mentio, licet arbori probabaliter Succinum Philosophus asserat. Et res satis ci ra est,quod in memorato loco L de mirabit. auscul. alias fabulas de taedalo &: Electridibus insulis legamus, utique ex vulgi opinione
172쪽
adscriptas. Non multum fidei erga fautores populi & alni impetrabunt. Neque plus
veritatis sententiae subest,quae Cedro favet, exotica enim haec arbor regionibus,quibus nunc Succinum hauritur ; atque adeo rara, ut nec inter raros peregrinos frutices, quos hortulanorum summa servat industria, uspiam hic locorum compareat 3 Proxima ramen haec sententia illi, quae pinum Succi,niferam asserit, quippe cum Cedro & pino magna intercedere videtur affinitas. g. VI. Atque pinum unanimi fere comstensiu,non solum ex antiquitate plurimi, a Plinii antesignani tempore, sita ex proximis sotulis viri eruditissimi , hac ornarunt gloria. Maximo vero inceptivo recentioribus Mai. GM. videtur fuisse hisoria I. ra. e. Lqua abietes, seu pinas arbor ε, natura sua resinosas, e xcelsa proceritate, sive super litora maris,sive super rivos , vel alias Sylvarum declivi tates Aquilonarium ) crescen tes, Succinum sudare asserit, maxime dum maturis frugibus uelis fervore - - torrentibus sis funio Iulioque mensibus incendiosior umista arbores, inquit, aesta valid lsis eorticibus, Succinum sui liquoris in subsectos latices, seu fluvios , indurandum emittunt - - etiam's in arenam ceciderint continuata gutta,
173쪽
quia imbre super esse adrivos , inde in '.
mina , ct tandem in mare deferuntur: ubi inpar aliarum arborum tantum certo tempore indurantur , ut Saxosa duritie coctum , dira tempestate per mare Gothicum seu Annonicum,ac Livonicum evomatur in Prusenicum
litus , scilicet meridionale, directe oppositum Septentrioni sec. H. I. Suntque hodie. num qui illa loca adierunt, atque haud ab si Milia retulerunt , utpote denuas in rupibus pinorum Sylvas consitas , atque illas tanta mole dcstillare resinas, ut quae Cados minoras castitae aequarent; tanta copia, ut quae mare rupibus vicinum sternerent, aseoque procul a navigantibus innatantes undis resinas per miliare fere conspici : Inde scilicet iste uberrimus proventus Pruusiae quotannis allabitur. Atque quodSuecia& finitimae non thesaurum hunc excipiam in causa Hunt rupium ardua, quibus Succi na ejecta non inhaerere , aut si quae haeserunt, colligi tamen minime queunt. Verum fabulas ejusmodi narrationes redo lant , neque adhuc dum aliquid resina ex ista copia haustum, aur allatum, ut CXperi' entia ad Succinum generandum aptum. Cognosceretur. Vereor ne scopuli obsint, quo minus ad excipiendas istas resinas pe-
174쪽
netrent. Otio Vero ut alias nugatori satis magno, hic quoque parum tribuo fidei. g. vll. Plinium tamen ut ita crederet iinduxit,pineus in attritu odor, &quod ac centum raedae modo ac nidore flagret. S ne probabilis modus colligendi, qt similium affectionum similes statuantur causae. Sed uti aliis omnibus,ita & Plinio minus re
rum suffragatur cognitio 3 Siquidem ad litora Sudaviae, ubi plurimum Succini hauri-
tur, quam continuo tractu a Pucensi Gedanensium ora usque ad Memelensem mariutimam rarae, aut nulli Sylvae pineae notanturi ; utut mediterranea harum regionum
illis satis sunt instructa. Cui rei fidem facit
bellinc. 2.se n. qui nullas ad litus re- sinistras dari arbores ex hac ratione evincit , quod salsa marina eisdem inimica adamodum : & ad litora Sueciae eas reperiri pernegat. Ita etiam migandussol. o. quod in litore Sudaviensi - - Ut F in vicino Pomeranico & Livonico non tam prope ad mare crescant populi , aut aliae arboreneo similarae. Cum Medicis, inquit, P ficis ela
rissimi, i e pene totum Sudaviense litin per
gravi H. I. Quae odorem vero,flammam ω nidorem attinent , multis vitiis illae conis clusiones laborant. Ut enim mittam,quod i M tria
175쪽
major non sit universaliter vera cum ex ipso Succino instantiae sumi postent. E. G. uti quod Succina quaedam depurata & defaecata odorem,nidorem, & flammam mastichis accurate referant, cujusmodi Succinum mediocris magnitudinis possideo, neque tame mai*chen illud protulisse assere-dum. Quin omnia Succina Orientalia, injusmodi qualem mastyche luculentam, puram , nullo fecis in exstincto indicio, flammam exhibent: quam quod etiam aliis rebus, quoad odorem, nidorem & flamma conveniat, quae tamen non idem sunt na-stendi sortitae principiunt. E. G. Asphaltus& Gagates &c. Minor certe itidem nullo modo concedi potest universaliter, neque enim candida aut ulla alia pura Succina, qualia Orientalia , quae defaecatiora Europaeis esse videntur , vel odorem vel flammam,vel nidorem pinae taedae praebeat 3, So- tum impura,quae multa seculanta nigra materia abundant; Et ardent in modum taedae,& multum fuliginis ardentia emIttunu, adeo ut manum, qua teneaS, infuscent,saltem quod odorem pini minime referant. g. VIII. Verum potuisset Plinius assertum suum Pinei generis Succinum esse, firmioribus fulcire rationibus, si penitius illi aetati Succinorum varias qualitates inspico-
176쪽
re suisset datum. Utique enim adduxisset argumentum ex eo, quod Succina fuerint
animadversa, qualia & nobis sunt, quibuslfestucae pineae absconduntur ; vel quod lignea matrix illa, ex qua Succinum erui, in hisoria ejus tradidi s , Pinum multis lineamentis exprimat: aut quod ejusmodi lignum intra se Succina fuerint complexa. Multo solidius ex illo construxisset, quod massae molles inter solida Succina inventat,
quae accensae odorem genuinum exspirarent, fricatae vero aut manus leni fomento calefaetie atque subactae eandem quam resina pini fragrantiam ederent, uti toties experimento sumus edocti. Forte etiam illud accedetet, quod in formicarum acervis,
qui ex festucis pineis sunt congesti apud
Pomarium Doctori Ren anno e re a Sucincinum coaluissescribatur, idque adulterinume e Marchia Brandenburgica ab avrtis pro Murrha vendi, o colore a vero nihil disserre, Moremque Suetini accensium habere. Verum cum ex illis tumulis formicarum & ipse aliquot particulas selegerim, minores quide; mastychis globulos specie , atque odore
etiam, illaS referre accensas; nullam autem
figuram vel nidorem Succini exhibere, dictici; quin lentescuut ,&molles admodum fiant, manibusque subactae restiue instar ad- M ab
177쪽
haerescunt, gradum tamen exhalantes spi ritum. Huic igitur minus roboris inesse credimus, priora Vero argumenta quomodo sint resolvenda ex dicetidis inferius dilucescet. Quae tamen CL. ta M. habet. l. . B.m. nascitur ver requenter, in locis ubi hinus er Tereb nthinae crescunt , quod argumento esse posset a simili quadam visiosa Iubsantia, qualu in arboribub illis reperatur , per
terram dissema nasci , ct a particulis salinis
maris proximi vel aliunde coagulari. Nam pene confimilem naturam arguunt multa, similis inflammabilitas, ac odor , qui a Nere- bynthina Cypriae incensa odore vix differt ;quodque e Succis listarum arborum per artem conficipossit vodieque consectant Chstnensis te- se Martinio in Atlante Sinico pag. o. putant quidam,inquuille , ex defaecatu istud oriri prunorum medustis temporis lovginquitate induratis acpellucentibin, ct viri ego sane ex pice pinea seu re aper decoctionem istud arte fieridibendiquea Sinu ita egregie efficium,ut vero' inbidiam facere possis. Ego quidem per iis naturae otiosum humorem disseisiposse misi,mo H. l. Iis,inquam, plurima refragantur, teste experientia. g. IX. , Communis autem plerortimque ratio , qua persuasi , licet certam speciem, non designarent, arboreum tamen SuccI-
178쪽
num statuminarent, haec fuit, quia terrena quaedam , ut Tacitus hal et atque volucria
animalia plerumque interlucent. Quae etiam ristotelem huc pertraxi sse censeri possunt, quamvis ex textu liqueat, ipsum dubiam reliquisse Succini definitionem.
Cum enim Le. Meteorol. de iis quae calore, qua frigore concrescerent edisseruisseritavorum igitur universus humor,inquit, 'u- Δυitina omnia terrenae sortis existunt, ceu fritile atque Succinum , etenim Succinum se quaecunquesibi lacrima nomen usurparunt, uti
mrrha hus,gummi , refrigeratione fieri solent. Hujus autem generis Succinum quoque videtur esse, concrescitque, nam occiso in eo animalia consticiuntur.HI. Philosophi enim a veri est, eo usque de rebus aliquid certi non definire, donec ad sufficientem ejuS noti- .
tiam pervenerit: quam quidem de Succino ullum veterum habuisse , ob deseruim historiar,haud nihil ambigo. Utcunque vero haec se habeant, uti quidem tractationem
hujus , quomodo animalculae Succino includi potuerint , in alium locum differt. must, ita nunc illi rationi addustae reponimus , si ex eo, quod talia, quae arboribus 'ad repere, aut involare solent, Succino in clusa sint, rite colligitur, Succinum arbo rum esse succum ; utioue etiam re e ex eo,
179쪽
quod talia, quae non nisi invisceribus terrae inter mineralia , metalla lapides invenium tur , Succino sunt comprehensa, inferetur, Succinum esse minerale aliquod in terrae viseeribus genitum. Veritatem autem hujus inductio,in Hisoria data probat, quippe eum Nipsa frusta variis metallis rutilantia, a ferro gravia possideam i mihique Cum Mitis vitriolum, aes, lapis &c. Succino innata vel connata sint visa, ita me. fio. b. sic aelapilli in Succino visuntur, ut D. S. Gobe i flatur,se apud D. Iob. Pontanum - - vidisse induciano veram melanteriam chalcitida, ct o
seu res subterraneas. Habea se ipse frustum Suerint in qua palam visuntur O extant qua- . dam lapilorumst uti, H I. cons. GMeL c.Ado Mysi in Succino &c. Ita quoque uars non fraudem fecerit, piscis inclusus Succino,& piscium ova,aquam matricem Suc cini evincerent. Alga quoque quae radice soli de succino infixerat,ita ut ex ipso enata videretur, forte aliud quidpiam concludendi praeberet ansam, aut sane maris vim
generandi succina afferet. Neque fortius ligna, quae iἡhaerent vel adhaerent Succino, arboreum illud probant: quamvis cister Ui4ηυδίναν, ct ex Anglia Fautori nota- ω quasi um majoris habeamr momenti hoc
180쪽
sUCCINI PRUSS. CAP. I. I 8 Isubsiluens, utrum scilicet observatum fuerit, frusta Sucrini inventa fuissegummiaa instar,
adhaerentia fusis corticum ex arboribuου id quod assismatur a judiciosio admodumperegrinatore ex observationibus propriis aliquoties ab ipse iteratis HL Casu enim hoc factum, non secundum naturam , quamVis, ut verum satear , licet mihi plurimae particulae obvenerint cum ligno, nullam tamen adverti , ex qua veluti gummi ex arboribus exudasse videri poterat: quin contra ea Omnia ligna impressa potius Succinis, & eisdem adhaerere, non Succina lignis, conspiciuntur,uti quoque aliae notae Succinorum, quibus lapides adhasserunt idem illustrare possent. Et illud quidem confirmat insignis gleba ubi guttatim vel Ioo. guttae cohaerentes numerari queunt Succinum, palmaris latitudinis corticem, ex una parto, de ex altera itid. sed planiori facile, conclusit. Aliquot quidem frusta satis grandia ex vi
lissimo genere Θ inluet vocant) seligere
datum fuit,quibus factis ligni particulae non parvae deprehendebantur, easque ita Succinum penetrando involverat, ut lignum plane Succineum esset,& instarSuccini fragile effet,minime autem N lignorum morescisIile. Sed neque hic dici potest Succina