장음표시 사용
181쪽
gummi ad instar adhaesisse lignis, sed ligna conclutaSuccini vis iubegit, uti alia plurima 'subigit, suam virtutem permeando in illia
*. X. Quare cum nec historia, nec rationibus solide probari possit , Succinum arborum esse Succum, harum interest, di scrimen lacrimae,gummi, & resinae h. l. an. notare, dc disquirere , quo nomine Convenientius Succinum fuerit appellatum. Ari. soteus Meteorol. I. caacrymae nomine generali istud complexus est, L de mira rob. au- fultat: gummi simile electrum dicit: puto quod arborum certam speciem non poterat determinare, ideo etiam nomino indis ferenti in appellatiune ejus est usus. Ubi e tiam Tacitui simile cautione est usus de quo VHi-h. l. ς. Σηare, inquit, illivssententia erit, arboris resina ae abc0m vel lacryma, vel summi, vel Succm. Nari discrimen hic nusium coUituit Romanuου scriptor, re suam i in imsitiam proderet. H. L Pluribus autem ratio. nibus illam sententiam oppugnare, supervacaneum puto,cum rei falsitas ex dictis sa, ris luculenter appareat. 'g. XI. Igitur rus missis alias aliorum sen, tentias discutere pergemus. Antiquitus otiam fuerunt , im Succinum concreta maris
182쪽
purgamentum, ve inguem Sudorem oceani,
referente Plinio, dicerent; Horum sententiam quidam ex recentioribus suam se co- re, quos inter Hector Boethius , praeter alios, fuerit,siquidem in hissoria Scotisa, in Orca- , di bus insulis ex spumascopulis allidente ac desidente in mare,nasci electru tradit. Arque haec opinio cum a Gobelis semigando jam olim fuerit rejecta, non obstanti: historia K quam ipsi tamen non historia: led con-3ecturae deputant) Hectoris Boethii, non
tanti momenti videbatur, ut in illam prolixius inquireretur. Sed opuod in Ephemeridibus eruditorum Gallicis inter excerpta ex
rrae quasiones CL. Herebo ex Avisa pro ULiae, is tr smifae , quas inter de Succino &illa, utrum sit spuma maris, digna est quae hic locum inveniat. Si modo recte reddita est ab Auct. Eph. Gast. cum ab utorum Socru Reg. in Angl. Interprete, exudatio h. L habeatur,notato Auctore Eph. Gust. Sed de exud tione proxime seq. f. facile autem meo iudi Cio a quovis accola litoris Suavici ad rhanc quaritionem responderi potest. Cum nempe & ad hanc oram spumantes fluctus a Rus maris subinde provolvat , sed nulli 'spuma succinea oculis notata fuit. Veteri-
183쪽
bus puto innotuisse deSuccinis ejecta mentis maris , & cum ipsis caulae nascendi non succurrerent aliae , ad similitudinem maris mortui, quod asphalium progenerat, nostrum mare quoque succina edere Consecerunt. Possent tamen allatam opinionem quaedam adjuvare,quae scit. apud Gbel.c. . leguntur ex observatione Georgii Dunc π.
qui sedulus in speculando succini naturam
ab Auctore commendatur hunc testatum, se cum aliis una,saepius nocte serena, sed illuni, ex terra radios caeruleo-igneis similes in mare emissos vidisse, atque in ea opinione esse,illud succinum fuisse. Gobel. quoque sub D. cap. asseverat, aliquando succinum instar pinguis olei aquae innatasse admodum petrolei. Gobel. plerumq; omnia Θια φρr sit L. i. H. Prus Verum utut multum impenderim operae, & quoscunque datum fuit percontari, hac de re simul consulue. rim, nullu-amen ostendi, qui haec vel auditu,vel Visu se percepisse meminerit : nisi quod ei rei praefectus mihi inter alia retulerit, fuisse, qui serio disputavit, ne quovis tempore succinum hauriendi facultas daretur, re enim ut omne semen succini tol- .leretur, cum illud instar spermatis ranarum statis anni temporibus , mari incumberes:
184쪽
ρerum nullo findicio Cus rei fides deprehensa. Parum igitur solesimvs α huic. bnioni in esse, liquido constat. og. XII. Alii ergo ex fundo maris veritatem expiscari sunt moliti,atque ideo quaestiones mas ex Oriba , seperi- crtatas, etiam illa sub initio fere occurrit,utrum su cinum sit fundi maris exudatio sicut etiam in Actu Soc. Reg. g. XI. cit. extat. Illa vero Agricola, Aura bri, Gobelii Omigandi mens videtur fuisse,& nrcherus Mun. SubI. D. ILL δ. S. 3.c. 3. Succinum desinit ritumensubter- . . raneum , ex appropriata materia terre is matricescaturiens, perfundum maris, raparumve aur fluminis appulsu mari concredi- .rum, ibique adlitora pusum, innata Solis
aerisque Meitate in lapideam sub antiam emcrescere - . Cum hujusmodi bitumen ex sua natura, uti omnia oleaginea , leve est aereum,
siveriorem aqaa sive ciem petaι ; hine ex subaqueis locu saturiens atque in superficie maris fluctuans undarum impulsione ad litora demolvitur, ubi Jb forma mellea seu antia molli ad huc se liquidum subsisti, doneeρaulatimateris siccitate lentescens in duram mmteriam lapidemi. H ancque suam sententiam repetit i. 9,s. de bituminosis corpori
bus agenss buccus 'ituminis hic, inquit.
185쪽
unctuosivi ex fundo maris , ex depuratissima sulphuris,ebascaturiens inseperficiem eleve. rur , ctfluctuum deinde impulseu ad litora dispellatur nibiis ambientis aeris siccitate in.
duratin in Succinum converratur H. I. Atque hanc recentiorum eruditiores probabilissimam omnium opinionem putant, quae agmine facto promiscue una eadem queaffectant via. Veritatis tamen studio nos ab illis dissentire minime verecundamur. . ''
F. XIII. Etenim si scaturigines forent, , quae liquidaSuccina effunderent,unde tan. ta figurarum diversitas, ut vix unum alteri inter aliquot millia deprehendatur simileὶ unde etiam inaequalitas & cavernositas, striatae & angulares: , asperae omnium fere particularum figurae, cum tamen liquida a.
quae frigore constricta sibi admodum quoad externam faciem sint simillima , laevia item,aequa,uti ex asphalio videre est, atquς idem experimento cognosci facile potest siliquefacta cera frigidae infundatur. Quod si quoque horum ratio dari posset, qui tumen factum , ut in altissimis montibus , in
quos sane non casu, alluvione aliqua mari na, congestum est Succinum, cum in con fesso sit , quotannis abluvione undarum in
ii nia detrimenta eos pati, Sqccinum sat
186쪽
magna copia repertum , nullo indicio ductus alicujus ex scatebra quadam succinea marina imo qui hoc non illorum evertet calculos , quod quando ipsi intra terrae viscera liquescere succina tradant,demum in marina rigorem inducere, tamen, cum per aliquot lustra interiora altissimorum mon- rtium penitus fuerunt perspecta,nullam focsores scaturiginem, ex qua Succina destillarent nvenerint,sed omnia dura& rigentia,nisi forte fortuna una vel altera particula mollis obvia ipsis facta,quod tamen con- tirigitrarissime. Neque ego fidem habuero iis, quae Gobelime. s. sibi relata scribit, duas katurigines Suecinorum in litore Prumae
scio tempore animadversas neque enim
Continuo temporum successu illud ab aliis fide dignis ἀυlis se confirmatum legimus. Porro quod toties hauriatur stibinde&in ipsa aqua, priusquam aerem aspiciat, contrCctetur,nihil tamen molle,nihil liquidum obtingat, nisi rari ssimo eventu, uti quidem belli tempore accidisse , ab ipso c. . pluribus traditur ; certe nostra aetate simile quid inSuccino observasse quempiam non dum memini,nis quod aliquando unaatq; altera particula mollis Muris immixta,inve
187쪽
rate eatenus deviarint, Prussiae inprimis Ε- ruditi vir de notitia succini optime meriti nimirum ipsi ingenue sunt fassi, non omnia, quae ad scrutandum abditam succini naturam sunt necessaria, illis defuisse adminicula .rifaber enim in praefat. subfinem scribit,certioribus omnia argumentis demonstrari potui si in mari Orientali is fluxus& rcfluxus esset,qui in Oceano & medite raneo mari r id quod in causa sit, ut fontes succinorum nos lateant, & meanaesub D. praefat. 2 am venas Succisi ita ab eondidis pro sua in nita Sapientia Dein, ut adhuc nutu fossorem metasticu passu sit eas cavernas subi-re,ais si ocationem minatus fit,qui ea secreta Dei huis corporibmingredi tentaverisisII.b. Inter secreta naturae electrum e Suu insi est, cujus generationem Dominus Dein noster subterram occuluit ct in ipsum mare extrusit - f ra. a. tantum igitur a posteriori, aliquid de Succini generatione ratiocinari seu suspicari licet. lnde Matthio in Dioscor. LI.D. reperio in enarranda , inquit, istoria, auctores complures, sedrevera admodum varios , qui etsigravim ut hisorieos deeet hae de re loquantur,tamen cum 'si uetani originem n-- quam viderint, se quicquid de eo seri erunt, aliis aeceptum referunt is nutu, au sane a ea adhibetursides. . Hoc nempe curiosis
188쪽
illis naturae scrutatoribus denegatum fuerat experimςntum Venas lucCini introspiciendi, Cum illorum aetate nondum ira fodi coeperat,ut peculiaribus dignosceretur venis: effodiebantur quidem succina, sed quae ejecta mare luto vel arcna Obruerat, itaque
casu sepulta , non accurate expenderunt. Intera cum maximam copiam ex mari evolvi certo novissent,in illo solum nascendi origines percontabantur, hinc quod: ipsi oculis in fundo abdita usurpare non possent , vel aliorum fidem adhibuerunt larugi us, inprimis Dunkeri memorati auctoriis tali plurimum tribuerunt Aurifaber o Gob ebus, qui & Agricolae forte cognitus , hos vero secutus est VHigandus. Ita enim Goben quod piscatores,mari pacato, coelo sereno, in fundo splendorem succini advertant, sibique traditum, Dunkerum mare ingressum, contis multis colligatis fundum pertentasse, iisque lentam materiam terebinthi instar adhaesisse. . Hisque similibus aliis , de quibus mig.fr . a. confinducti scaturigines succini in sudo maris posuEre.
g. XV. orcheri autem non solum is est error,ut ex fundo maris scaturire succinum statuat , sed praeterea multis modis impingit. Neque enim Solis aetasque siccitate in lapideam substantiam excreicit, neque bi-
189쪽
Ixime succineu, auesuccinu ipsum superiorε aquae superficiem petere, a utari eadem fluactuare cognitu, neq; in litoribus sub forma melleae substantiae molle adhuc & liquidum subsistit, uti omnis omnium testatur eXperientia. Sane sit aeris siccitate lentescens induram materiam lapulescere potuisset, illud Hermannus ab tamenbeet experimen to fuisset edoctus , ui tamen marinae mollem massam imponere coactus. Rigidum quidem fit aeris ambientis siccitate , sed non solidum, quin potius fragile, uti .ex Hi storia erit colligere, instar terrae exsiccatae duriusculae, non lρpidis firmi instar: atque idem in particulis mollioribus resinosis in. vcntis animadversi , illas aeris vi successii temporum , dicto modo indmescere. Illud vero, quod bitumen succini aquis innatet, dubiis vel falsis plane nititur testimoniis,uti ex g. XI. liquere puto,in litoribus vero Succinum non molle subsistere, pueri norunt,
de qui alias tam rara omni arvo mollia succina tradita , adeo ut urifaber c. s. necesse
habuerit. fateri, sibi nondum visum molle
succinum,licet tale occurrere, ab homini
bus fide dignis acceperit. ct c. 1, ubi molle quidem , sed non liquidum, succinum re- . ' pertum scribit,instar cerae induratum, qua lo
190쪽
de penes Paulum Speratum Episcopum Pomeraniensem fuerat quoties addit haec verbaelicet molli Succinum raris o obtingat. Cuius rei causam quoque, cur scilicet rari L . sime molles massae compareant , hanccx falsa hypothesi migandus i. Ist. a. allegat, quod induratae exitus rimarum Ostruentes,mollium emanationem prohibeant.Facillimo ergo negotio & ad sequentes ex Anglia transmissas quaestiones responderi poterit, quippe quae ex Athanasio Kirchero videntur desumtae. Utrum superficiei
maris innatare vel in eadem fluitare videatnr ξ. Utrum molle sit, quando recentes in oras maritinas ejicitur ξ utrumque enim,uti intelleximus, experientia Oculata, inquam, pernegat. g. XVI. Magis autem a vero abhorret
illasententia, qua fontes Succini non in fundo maris Prussia sed dissisis regionibus continentis locat, Plam cum Ansel. Boetius de Boot di scusserit,ipseque singularem suam simul attulerit,una eademque opera utramque recensebo. Scilicet solicitus ille de animal culis in Succino latentibus,rta La, Uy. disserit. Si quis ostici aton mari hujusmodi infecta non esse, resondeo anti aliquot secula, ubi jam mare e terra isse, ac olei fortassis fontem, ex μο