Pancratii Iustiniani ... De praeclaris Venetae aristocratiae gestis liber

31쪽

& arag ia classibus iancessu ic concussas triremes per ocium resarsit Genuensis & ipse semifracta classem domu reduxit. no domini quinto,& quinquagesimorterdeciest centeno, Nicolaus Pisanus validae clas sis dux se Bernardo Caprano Chatellano regiae classis praefecto quadraginta triremiu coniunxit apud Sardiniam. Antonius Crimat ius Cenuensis:triti,& quadraginta triremiti Dux audax aduersus Chatellanti pro

ceditised cospectis quoq; Venetis signis:magnopere timere coeptirnihilominus Crimaldus .potius certare, cifugere constituit.hoste appropinquante i atrocissimo Marte dimicatu emino proelio Cenuess victus amisit duas & triginta triremes:& cum reliquis semifractisse trepide contulit Cenua.hac maxima clade Ceuuen sis,& aliis affecti calamitatibus ad alienas opes coiuge

runt ist enim Cenua oratores ad Ioanem vicecomi

tem qui Mediolaneis Dominiit administrabat.prima rius orato' Cenuensium in summa hanc dixit senten/tiamisedussu populavrbe:iura diuina, & humana:at

sortunas Genuensum comittere Ioanni vicecomiti:vt Iiguriarauspitiis vicecomitum:hostes vindicare possit. Vicecomes deditione3 heto animo accepit:& oratores

bono animo esse persuadet:aiti se studio,& opera curaturum:vt nunq Genuenses praesentis decreti poenite retiForma deditionis Genuae allata Venetias: Venetus Senatus Carolum quartu Romanoru Imperatorem: alio , Italiae Principes se ultro offerentes in societate aduersus vicecomitem recepit. Mastinus

32쪽

i astinus Soliger traipadana regebat Italiam:&Lucae Parmam possidebat:cuius potentatus omnibus erat taliae principibus formidololus.primarius oratorum

isalpinae Galliat principum,& Florentinop hanc ex ioluit sententia. Illustrissime Princepsinostri Princi ies,& Domini censent Mastinu Scalanum tyranum roculdubio fore Italiae regemmisi resisteretur eius cuidini imperandi. Qua ob causam potentissime Dux gam ivt sis primarius nostrae societatis in sulcite o bello aduersus Scalanu tyranum.hoc ad Senatum dato:Iustinianus Iustinianus in cocione haec habuiterba.Cloriosissune Princeps sapientissimci Senatui stru senatorem moribus optimu disuasisse:hoc bel

im esse gerendu audiuinia errarium non multu opuntumestiati euentus belli est ambiguus animaduer . Magnanimi patritii ob patriae salutem maiores no tos assidue bellassei& propter etiam Christiane reli onis incolumitate.Nihilominus errariu nunq tenue tisitiquonia patritii libenter tribuebat.praeclaris limi natores:si in pace vivere velimus opprimedus est tynnus:qui castellum sortissimu haud longe a finibusistrisitumultuario opere: tra pacta erigitivalido mat'praesidio.Quocirca non decet vestram potentiarudentiat serre hanc iniuriam,& incornodum.existia quidam pacem esse non in sola principu voluntatet in animi probitaterati constantia fiamam esse.Scarus enim est foedifragus. De euentu belli loquendu

33쪽

non euciquis victoria est in manu vestra Ppter potemtissimam principum societatem:hoc piaedicere diuinuest.Diumanaq, prouidentia:regna constituuntur liu mana. Attamen iustum bellum victoriam parit laepibs, i Deo concessam.patres conscriptucauia magni tudinis Romani impetii:non fuit sortunaued morta lium virtutes.Sapientes ea dicunt esse fortuita:quae vel nullas habent caulas: vel non ex aliquo rationabili Or dine venientes.De sociorum fide non est dubitandum: quum Oratorum principes eandem timeret fortuna quam Carrariensis:rubeiq; inciderunt, Florentini ina ximam acceperunt Cladem ae Maltino illatam: qui agrum eoru diripuit: atl foedissimis populationibus vastavit. Ital iocii fideles eruntipotentiam tyrani pariaifacio.maiorem enun potentatum siepius domuiitis. tiel Maltinusivestris lociorul viribus restitere pote ri Quapropter victoriam manibus teneo. Vbertinus enim Carranus a Patauina nobilitate aeque:ac plabra ob tyraniolum:accitusi& socioru ope scelus Pata

uium proculdubio introibitataq; prudentissime princeps hanc tibi gloriam vindicabis. Maiores nostri Venetum nomen animi magnitudine,bellisi praeclare gest s illustrarunt. Sentio igitur pcutere cum his princi pibus foedus. Inita in tyranum societate princip una:s natus decretoiconfultum fuit de belli imperatore. Cuvariae huius rei essent sententia Iustinianus in cotione hanc habuit oratione.praestantissime lapientiae senariuarbitror efferruum officium in repu.liberallibere lav

34쪽

qci dignus est laudetqui Sam dixit in erigendo exet

citus ductaexistimo quide ieren sitae Princeps in summo belli Imperatore melle opportere scientiam rei molitaris:virtutem:ac fidem. uis est nostra aetate copia

rum Dux Petro Rubeo:peritior rei miluariS: ui eludoi& pueritiae disciplinalbellis assuit maximis.Qui epius in certamine scelix quidam extitit. Vt quidem nedimita Imperatoresiquavis artis praecepta perceperint:quicq magna laude dignum sine viis:& exercita tione conlequi possunt. Nulla profecto res est in usu nilitari postatquae huius viri lcientiam fugere possit. Ξnim vero oratio mea eius virtuti par inueniri non poest.Nam in eo Imperatoriae sunt virtutesilabor in ne rociis:sortitudo in periculis:industria in agendo:celoitas in conficiendoiconsilium in prouidendo. de fide utem Petri Rubet nemo dubitare potestiaccerrimus luippe Mastino insensus estire inimicus. Tyrannusnim Mastinusismulata amicitiaiper insidiasieius poeniatu occupauit.Magnifacio igituripatres coscriptii trum Rubeum insigni virtute pra lantemique len io optimum esse exercitus imperatorem. Audita Iuliniam concioneiSenatus Petrum Rubeum Parmen in decreuit esse copiarum Imperatore.paulopost Pe us Rubeus a Principe susceptus libenti laetoq; sor magno honorersigna receptis ducis exercitus. Statison scriptus est: militu numerus maximus.Quod MMinus intelligens repente ad Venetam aristocratia ora

res misi:qui de pace agerentisne pacis spe domum

35쪽

uersi sui oratores. Recognito Veneto exercituiPetrus rubrius ad bobulenta victi castra admouit:& domitis pluribus oppidis:in Patauium duxit copias ad eam urDem expugnadam:magna imissa fluuiali classe a' VOneto senato . Rubeusiprimo incursurportam omnius sancto concremauit. Qua tempestate Luchinus vicecomesi&Philippus Gonzaga Venelope presidio ad

tuti ad Verona3 castrametati sunt.Sed a Mastino au dace frustratirrepulsiqi fuerunt. Interea Carolus Ioannis Boemiae Regis filius a Venetis 'pecunia accitus in Italiam descedit. Mastinus Verona obsidione solutartria aequitum milia.& pedites multoplures in rubeum induxit.Mox affertur Brixiam graui obsidione a Lachino vicecomitersectisq; premi:Lucam vero a Floretinis oppugnaruinuibus nunciis turbatus Mastinus citato agmine: Verona se contulit:Brixiae subito opem laturusi Alberto fratre ad urbis Patauinae pragidiu re licto. Germani aequites pecunia corrupti:quibus Al/bertus pmerat ad Venetos transfugerunt:exinde Ru heus ad Patauium .ppius castra posuit. Patauini ciues Alberti Scalani fuga admoniti Rubeii exercitus imperatorem cum Vbertino Carrariens in urbe receperiata

per id tempus Mastinus Brixiam periclitante prope ratinec ta3 potuit festinaretquin Luchinus BrixiaiBergo i potiretur,Veneta Aristocratia Vbertinii Putauit esse dominum decreuit.Petrus Rubeus in mon iis silicis oppugnatione vulneratus laetaliter:Patauiu3

delatus:vita decessit.per id tempus Carolus Ioannis

36쪽

3oemiae regis filius:cum magna barbarorum manum:xpugnauit Felirum,& alia oppida accepit.Qua tem 1estate Marsilius Rubel frater lolutus febre ex hoc saeulo abiit.Rolandus superstes eius frateriqui Lucam

ippugnabat:cotinuo a Venetis accersitustest electus a ,enatu dux exercitus.Qui statim in castra:quae admora silicem erant,venit.hic:parte copiarum ad castro am presidium relicta:Rolandus cum robore aequitaasipeditatusq; in Veronensem agrii populandus eruit:rermi,& igne omnia vastatῆ paulopost cu prae a reuersus est in castra.& haud multo post Mastinusi ditisugat r& repente arcem montis silicis a' praese

o pr dii pecunia corrupto:in deditionem accepit is confestimVicentia obsidione grauiter urget.Qua causam territus Mastinuso cladibus costernatustissis Venetias oratoribus:pacem his conditionibus Veneta aristocratia impetrauit,vi Felirumibellu nutnetal Carolo regis Boemiae filio relinquerentur. α ecomes Bergomum,& Brixiam retineat:Taruisius m oppidis:& omni eius urbis prouinciai Veneto

m sit. Florentini quatuor Lucensis agri oppida ha mi: Vbertinus Carrarius Paduam cum eius ditio possideat. Cautum quoq; est sociis, & regulis:qui Venetos defecissent.Albertus Scalanus,& alii capti Omnes utrinq; restituentur. Mastinus postea Scali Veronae dominus & Vicentiae,& Pammat* Lu permast ipsis Scalanis principibus petentibus sere i in numero patritio i Veneto Senatu concessum

37쪽

fitit.hoc bellum gestum est circiter anno domini trigesino octauo supra terdecies centeuum. in

Franciscus Carrariensis beneficiorum i inmemor ingres

sus Venetum finem:munit vallum itagnis proximum Venetiarum anno salutis septuagesimo iterdeciest centeno. Quaremotus Senatus Carrarii, admonet: ut hac iniuria abstiner per ea tempora reiciuerant patres coscriptusubornatos fuisse quosdam facinorosos homi nes a' tyranno Patauinoiqui aliquot ex patritis, di ne primarios trucidarentaCapti autem hostes diuersis ieruciatibus perepti suntur,ox Veneta Arithocratia bel. tum Francisco Carrariensi indixit:at imgnificum co,tinuo comparauit exercituicui praeerat Rainerius VM schus armorum ea tempestate peritissimus ex hetruria accersitus. Belli aut legati erant Thaddeus Iulii manusci Andrea Zeno.Ramerius: signis impii exercituS acce pilaicu amplioribus copiistin castra piactus,Medoaco , superato:quicquid patavini agri illi adiacetruli ad fluuium Brentulareulubita populatione foedauit:nonubiis oppidis holtis captis . Lodovicus Pannoniae Rex Carrario in auxilium accersitus bellui violato pacis iure:terrestre,& nauale aduertus Venetos sumit:ati incitat Austriae Duces:ri fortunam belli experirenturi Carrario dante illis ducibus Felirum, A Bellunum. inuare audita a Senatus validam reparauit Clatsem maritimam,& fluuialem:ati maiorem aequitatus nu merum:& peditatus conscripsit. Interea magna barba.

38쪽

rorum vis ex Pannonia in subtaium Carrariensis missa in Taruisinos erupit finest aduersus quos Thaddeus Iustinianus legatus processit:& impetum in eos maximum seritiat* atroci Marte fudit. Sed reparata pu

gnaibarbarus superior sultimilitibus Venetis victoria sequi nolentibus issed fugientibus.per id tempus lena tus Ralnerium copiarum Ducem abdicauit:& impe rium exercitus Alberto corregiensi est daturi umox collatis sigessissimicatum est cruentissimo proelio. Demuvicti hostes sunt.Dux copiarum regis captus cum Omnibus sere barbaris illustribus i ac plaerisq; Patauinis clarissimis in Venetorum potestatem venitiatq; Car rarii Principis signa. Lodovicus Pannoniae rex:audi

ta suorum cladeiac transluani casu intellecto:ad eum scripsitivi de pace ageret quibuscunt conditionibus. Qua ob rem consternatus Carrarius his pactis a V aeta Aristocratia impetrauit pacemivi Princeps Venetiarum cum suis Senatoribus crearent quintviros:qui mes:de quibus ambigebaturi suo arbitrio terminaret: .etq; Carrarius in praesentia quadraginta aureo numnum millia solueret reipu. Venetae. Inde ad quinde rim annos quatuordecim millia quot annis. Q uod ranciscus Carrarius t sue filius eius nomine supplex ret ad conspectum Principisin patrum veniam peti urus. Castrum quoi nouum cum propinquis mustitionibus dirueretur.Turri', Coraniaicum solo adeptem millia passuum circuiecto: Venetorum esset tis daret Franciscus operam im Pannoniae Rex in

39쪽

gratiam cum Venetis redirent. Malsilius autem pras diis veteretur suis:atq; fructus eorum Venetias illi draserrentur:captiui reὁderenturiauxiliares barbaros co inim Carrarius dimitteret.Q uot annis ad Aradiui

Marci trecentos numos aureos oblatum mittere.prae

dia vero cum fruetibusibelli temporei Venetis in PMtauino agro ablata restituerenturaria millia passuum ab ,stiis fluuiorum Patauinus non aedificare locum nullum comuniretiaut pragidium haberetaad pacem. sanciendam Novellus Francilci filius Venetias missus est,ac. in Diui Marci aedem ductus suo:ac patris no mine iurauit et quaecunq; pacta essentise cum patre τε omni Carraria gente habiturum rata,& firma: cunctpacis conditiones violaturum esti I in il l OUl M

l .odovicus Pannoniae Rexi Austriae DucesiFranciscu&senex Carrarius Paduae dominusi& Aquilegensis an tistes ad euertendum Venetum imperium conspirant: atq; in secietate receperunt Genuenses sua sponte osse rentesivi Venetos terrai&mari multum potent Op primerent.Senatus Venetus statimcum guobus lega tis praesectum viginti triremium declarat Uictore Pi sanum.Uno tempore Patauini hi rindeCarrariorum

exercitus in Τaruilinum agrum ingrelli omnia terro refc populatione complant. Venetus exercitus aduersus hostes procedit.& oppida captuquaeda solo aequauit. Pisanus triremium praesemis tota peruagatus Si olimGenua versus tenuit cinium&cum Odovici

40쪽

Fineo decem triremium praesecto sortiter dimicauit.& gladioin arrapagonibus cominus congresctus inter pugnatam quin triremes:& Fischeum apprehedit quatuor Ianuam effugientibus:vna enim mare absorbuit.Deinceps Victor Pisanus cum duo de viginti logis nauibus Catharum Lodovico Ungariae Regi parentε expugnauit:praedat vexavit.praefectus arcis costernatus deditionem fecit:exinde Pisanus quinq;&vijinti triremium Duxicum rumor es et Lucianu Au rium Genuensem cum viginti duabus triremibus ap propinquaretcontra eum se mouit.Genuensis:declinara cursu:aufugit,hostes sociiisexdecim millibus militi bus contractis, Mestram oppidum obsidione cinguliae statim bellicis o ribus oppugnat.multa sunt proeia circa vallum comis a. Franciscus delphinus oppidi 'raesectus non solum consilio,& strenuitate tutatus est appidulsed hostisioperibus amissisicum ingenti caeden castra est compulsusiati paucis indediebusisoluta. bsidione abire coaetus.pitinus unius,& triginta tris nium classe sextus in Dalmaciam tetendit: ut Genuenem Iadderam petentem inuaderet.hostis quidem casset cursu se traguriumcotulit:ne pugnaret ost Cenueis fugam Venetus vi SibinicumcapitaDireptas & in ense vineiadoritur traguriu inua ciuitatem vis ma na hostium defenditiexindesoluta obsidione:reinfe ia,Pisanus ante laueram consediti Arbenses in V leti potestatem sponte venerunt.Senatus quin y trire nes:d comatum ad Pisanummittitivi tragurisi ruu