장음표시 사용
11쪽
sniritus vitalis &c animatorumpartes sint; sed essentiaui; de quidem nona a aut Metaphysicae, uti partes Definitionis essentialis; quales stant Gram aut Sisserentia; sed Phusicae, kreipsa componentes, etiam absique omni operatione Intellectus. dii ii Quiemadmodum autem anima dicuntur xion 'antia, non simpliciteriqua is substan-dieiesue tiae, sed quisfaciunt. 3 eo litiinnt substan-3-ri tias. Ita eaede appellantur 2Hateriales, non simpliciters nude spectatae, quas ex semiseria quapiam constent, seu quasi intrinsecus; in sua natura, includant interiam, S sic absque Materia non possunt animo concipi: sed per denominationem extrinsecus desumptam, quia assisa, Mimmerse sint Maw-xia, suae comparti, absque cujus fulcione cohaerere in rerum Natura nequeunt quod ipsum cum accidentibus commune ha
AHis Hinc ulterius sequitur, licet materiale, non sunt seu materiata intrinsecus non sint animae se .i 4. quemadmodum neque ullum Meldem, imo nulla penitus, etiam corporis inanimati, Forma substantialis est materialis in hoc signiscatu, quasi scilicet ex materia comstet, o non tamen propterea mox itin esse, aut spiritualem nabere essentiam. Quod ipsum de plantarum, bestiarum anima
bus facile ab Omnibiis concedituri
12쪽
Lib. 3. Cap. I. . anima ganeratim.
Sed humanam animam vulgo conten Ammam
dunt spiritum esseri idque probant
Sacrae Scripturae auctoritate, animam sepe ritum L
spiritum appellantis partim ex operationum
iublimitate .excellentia , quae aliunde, vulgo. quam aspirituali substantia, provenire non possit. Verum Scriptura multis rebus pirisinap- ς*0n: pellationem tribuit , tam JubitantιHibin primui.
quam uidentEibin, quarum explicationem Theologis relinquimus. Eadem etiam seu a. torum animam vocat spiritum, Ecclesiast. I. Neque vero in iis, quae fidem Religionem concurrunt, semper requiritur Phuψο-phira accuratio subtilitas, deveritas. Idem vocabaeut etiam in P sicis non uno modo usurpatur. Nec prohibemus , animam vocari spiritum, dummodo de hiatur Messentia ejus constet. Quid autem ex actionum praeaaritia, 'espon-
modo, elici possit, mrra examinabimus seeun-
Nunc vero supponim-, dc pro rato habe o ζ ai
mus, animam intellectualem esse Formam dilui, a
substantialem hominis. Ergo non est ma- si substantia, quam Ela animae & Formae nam non Iae autem non subsistunt nisi viseri. 22 fruantur sustentatione. I. Neque apparet, quomodo spiritus Wii. substantia, per seipsam, viribus propriis in Natura cohaerens, possit cum Materia
13쪽
consti in . mpositumpers uti τό quomodo possit coalescere unisinam naturam. Quin potius anima sic magis foret Forma seMeni, quam Uomos. iii uito minus'pparet, qu0n odo spirit- aliqui s. spiritualis sibi milia,stis cura mate 1alis causis concursum subsistens, pos se In ravist im, Mem Fola ma est incompleta substantia. Epiri- ωCον- raisquam species opposi sis , exhauriente Ged versem . intexanimas. m. 'uman es, spiri maquitur brutorum plantarum animas esse corpora, quod absurdum, V Adde, si ex operationibus licet de pri Iudi νοῦς quemadmodum ommuni eter licere putanto cum in homine veget ii, cognitio sensitiva , sicux 4 appetitu animin --se modo habeat; ut in plan- tis, ac bestiis, adeoque materia sit; ipsa. Miniue mim liminiae illarum operationum sons, principium, murialis erit, hoc est, a Mera depe sens Si,inquam, ex inarsu tellectili operationibus , quae vulgo perhi - ..ii ies Vmur stiruset silicet ipsam animns, earum operationum 1- in .st ruere μι leni, ut adversarii faciunt: quare ex alus, ab ea animi humam oriun iis , fundi m
14쪽
Lib. 3. Cap. I. de animageneratim sceret colligere , animam humanam etiam secundum se esse materiale m 'Sustineamus ergo, animas omnes, etiam ipsam humanam, eo , quo diximus, pacto materiales esse. Quod infra certius duculentius ex ipsius tum dividuitate, tum productione, seu generatione, patebit. Quae autem objici selent huic opinioni, in progressu paulatim distatuentur. Caeterum ex penultimo iam a nobis allato Hrgumento, de comparatiove functIΟ-resdccmnum sensitivarum linetatricium in ho- ς -
mme deItiis, antam capiunt nonnulli,po animas. nendi plures ac disserentes in homine animas, sibi invicem subordinata Lasseruntque, praeter intellectivam, spiritualern ncor ruptibilem, liliam homini inesse, sin itivam; aut insuper etiam vegetativam, binas hasce materiales Minteritu obnoxias. Eandemque sententiam confirmant am Argu-plius, partim ex operationum multiplicitate, 'quae ab unica anima proficisci posse non videtur: partim ex earundem operat1onum inter se pugna, qualis nonnunquam observatur, dum Ratio se opponit a vetitui, Le rursus bellum movet rectae Ratrom. Versim haec, imilia , hactenus non persuadent nobis animarum in uno corpΟ-lutio. re pluralitatem. Nam ex multitudine & varietate per 'a 3 tionum
15쪽
, o Lib. 3. p. v. de anima generatim. ionum non colligitur nisi magna animaehinnanae submito ac pravintia, quae infe riorum, de ignobiliorum , caetera mentia informantium, qaimarum Vim paene omnem comprehendit, quemadmodum morarius,inium includit; ita ut sola, inica praestare possit pleraque illa, quae a bestiarum, atque etiam stirpium animabus praestari so
Dico, μα-: nam sint quaedam, D. ventibus caeteris propria proin animae' manae non competranui, nisi per quandam exrat m-ι eminentiam, quatenus v. Pro rugitu sermonem habet&c. 1 Pugna autem operationum non modo inimis, sed de in aeteris animantibu sfTI ' quenter vim atm , ouandoc in V. g. cibum, quem coquus saepe fuste aut simili monitorio prohibuit, non attingit, litat erectitum a pulticula fervente, aut eandem etiam requis, quam tamen ob si uis jucunditatem x- prosequitur lv- in ite relinquit agnum, cui molossus aut opilio, pro armatus, astati Sicut ergo in cane, sele, Iupo , non sunt binae animae appetentes: ita nec in homine. 'unx uinis saepe ipsa seluditis hominis ut hicnietipsi secundum communem sententiam loquar
16쪽
Lib. 3. I. δε animagen eratim. ritendo Vellesne ergo ob dissidium hoc ponere in homine duplicem aut idtiplicem animam rationalem pAc deberet sane mirabilis esse inter tu Consu-xes unius corpori animassii carentur=con' i iii aesensis ac nexus, quod semper eodem momen assirma to simul omnes desinerent in morte, nec una
relinqueretur aliquando superstes, digrcssis reliquis adeoque quod homo, sublata anima rationali, non adhuc viveret aliquando, saltem vitam senstivam aut vegetativam. Quis enim credat, ab una eandemque corporis dispositione, quae in agone destruitur, pendere animas tantopere ιversas Tace, si animal plures possidere ani mas, haberet quoque communia illa ossi na seu spiritus di tinctos. Sic autem commode non explicaretur, cor una aliqua ope ratio intensa impediret alias, quemadmo dum fieri experimur. De animarum varietate .
QUemadmodum viventium tria sunt Animae generia,stirpes, be , Schomo ita eo x Pi rrum Formae constitutae seu animae sunt in tripliei differentia; plantales scilicet, bestui 'AE, AEum a quas nominibus vulgatis. repel-
17쪽
Antinae Verum cita nomina lue posteriora xti non omnia , . in simplicem habeant si-
sensitivae gnificationem, ac, ut vocant lupo sit ii a quiko quaestionious non parum tricatis, atque etiam alicubi errant m occasionem praebue-
Dista, Inprimis igitur stirps, bestia, nonsent, . homo , nomina specierum infimarum,
speciei. ste sis sappellant, sed flaesi. rami. Quoniam fiet complectitur Amaracum, Salviam, crassim .s yercum, Minfinitas alias, specie disserentes, plantas. Beata vero P cum, Equum, Cervum, L 4άZ.240i mi, Ciconiam c. Ergo etiam animama Ete planitas, seu vegetativa; & bestialis, sive sen-
Consi Unde consequens est, propositam ani--ium marum divisionem .sse Generis in species aequaliter oppositas; sed in certos potius veluti Mari ratione nobilitatis, subtilia ratis, seu c ut vulgo loquunturhratione majoris aut minoris es t ras, aut depen, identiae, Materia, differentes. Quemadmodum enim operatisi aes animarim qua dam sint, aut putantur esse, magis quaedam. minia materiales ita principi operatio'
18쪽
num, seu ipsa animae, aliae aliis aut materiatiores, aut a materia remotiores , Mevati res, censentur, licet nulla sitirors exempta a niateria. θnis igitur functiones 3c animae Oper cut sententiam receptam dilucidemus pro- abhi H eynmerguntur Moeris,4 et oi dem crassae, ac saeculentae; quando succis tellure inractis, beneficio caloris coquentis, se nutriunt,4 in omnem dimensionem Hilatant nec ferme aliter differunt ab inanimatorum sorte, quam
ni, ut alibi diximui: in illis, Bratorum veris actiones intem , saltem Besti praecipuae, nonnihil velut emergunt e fece Materiae, & minus sunt servi. dum per Species subtilis, S simulachra rebus ori
ctis puriora, sensuum operationes exercent; interim circa res vi rei,d: bjectas, versan
Homini denique functioi principa-Hominis. liores altissim elevantur, 3 per species subtilissimas occupantur circa res divinasis sublimes, modo quodain excellentissimo, Sparne spirituali, ut sito loco patebit anilinae Porro quando anima dicitur veget-- T aut iens; id duplia inodo accipi potest siti. si-r enim intelligitur tune es praecise ani ma, quae avis est exercere ingenuissem hoc
19쪽
nem ac renim per sens cognitionem; non negando interim, quin alia, majoracetiam, praestare valeat. Atque sic duae illaene' inter se, neque cum anima rationali,
ita opponuntur, quin possint, soleant
convenire , ac in rem eundem coincidere-Nam Bine is omnis est vegetativa licet noli rentra; Ministrata est tam sentiens, quam vegetativa. Siquidem bruta omnia, aere sensum, nutrire se Maum, pleraque etiam prolem generare, apta sunt. Homo autem, prater Intellectum, sentiemsi de vegetanas Facultate posset. In hoc etiam significatu ima sensitiva em uisis est tam nomini quam bestiis, cum utrapae hac sen-m,& bas, ethini Mota participant, ut puta quae non minus, quam duo illa nutriunturAE augentur.
su-u v ἔζωον- quidem intelligitur anima, quae, tandi virtutem habet , sed eam 1Mam.&Mi sentienti, aut intellige di vim simul. Et sic μω plantis convenit. n etiamanimalibus,quippequae ann mali vegetantur quidem, sed non rantum, quandoquidem etiam 't - aliquae mim intestiuit adeoque hoc modo nech no, ne brutum ullum animam vege rantem ψbtinet. Unde etaeaeet - ii si
20쪽
ne , plantae iii liguntur volgo persentientem autem gnificatur illa anima, qt praeter vegetationem sensi pollet, sed eost , ita ut non simul operationes Me iis obire possit: quo modosia convenit bestiis, nec in hominem cadit, quippe qui praeter egetationem , sentit quidem, sed n in selibri, quandocliuiam etiam musidis senui,4 mente praeditus est. Quando igitur plantali vegetativi, tabluinae sentiens anima a um dicitur, de hac Himori significatu id accipi debet. Manisestum estautem cum anima se tiens tantum, seu belluina; vegetativa et I seu plantalis; sint nomina gen---
comprehendi iis,mas, ac disserenter anima rum species.
Quae varietas, quia aliter introspici nequit, duplici potissimum via cognostendaen Primoquidem ex uetate ianctionum, in sensi. incurrentium ire ρers incurrant, sive per : v. g. in animantibus, ex voce, motu, sensuum proprietate, indo is c. ut,quod animaequinasitprincipium& causa hinnitus bubula , mugit , anima philomelae sit amor suavioris cujuslam mo---οnis, ejusque orta, disserentis iam tu alaudae &c. Item quod anima cicadae sit