Introductio ad scientiam naturalem, in regiâ nobilium Soranâ discentibus exhibita à Joachimo Bursero CamentioLusato, .. Introductionis ad scientiam naturalem, pars tertia in regiâ nobilium Soranâ discentibus exhibita à Joachimo Bursero ..

발행: 1652년

분량: 556페이지

출처: archive.org

분류: 철학

211쪽

siloniti ionem; quia plantae, Manimaliatate non sunt humiliora, aut breviora quicquid sit de curvitate senum: eo quia . brae lignois, Mossa, postquam satis indurata sunt, ut non elongantur amplius, ita ne

ue intrahi de in longitudine minui posvint

Interim experientia docet, in atris squa istinuito lore, diuturna inedia, morbis , senio c. tun quando pl- substantiae absumitur, quam per nutritionem siccrescit, plantarum folia talefera, corporis habitum in animalibus Hiacilentiorem reddi, utim emret is, adeoque diminutionem ecuniam quiri, decretio nem parti vim quarundam , locum invenirer sve postea contractionis particularum molliorum, quae tunc observatur, causa --

mediata si interior Natura , colligens uniens; sive ea te aut visenta, cogens vel constipans. Deeret, Notandum etiam, decretionem, cum in ,.s Itino Casu significet contractionem mem-tivus. brorum, adeoque motum localem, non esse nuncupandam motum neg--m cum nomnullis Philosophis, sed positivi- potius: ut mi nem substantiae viique connotet..isio. Unica superest difficultas, agitata passimi qua ratione toto augmentationis decursimaneat iam Numero Vivens pq si ' Cum enimine per successionen quan/

212쪽

Lib. 3. Cap is decretione. o dam aliqua corporis partes tam quoad

teriam quam quoad animam, aeterantur

identidem , ac dissipentur, aliis in locum earum ex alimento paulatim subrogatis; usuvenire facile potest, ut tandem aliqua do ex primis illis particulis, circa gener tionis primordia acceptis, nisil amplius si

persit, sed ipsae in alias pro se diuerses, deiciverint.

Aut si maxime perseverarent Mnmaa: Arvi cum eae tamen, quae ab ortus momento. - que ad aetatem consistentiae, merito a gmentatiotas supervenerunt, muli plures sint quemadmodum prae caeteris evruentismum est inin bui, aliis iue stirpibus: nulla videtur est ratio, cur propter pa primigenia potius inni, ques propter nullam per accretionem subnatas, versem sit statuendum Vivens cum alias a polim seri consieverit denominatio.

Omissis autem variis aliorum opinioni-2 ρομ' G etsi inficias ire nolimus, E in Viven Raedam

iis particulas, tam primitiva, qtur siti-y Ru modurare posse solere a primo ortu us yezenibrue ad vitae finem, terre tres nimirum ac so-ias, quas Chymicorum vocabulo as appellare possis dissipatis ussiuvio perenni nonnisi hi idioribui, de volatili quemassimile. modum in ligni combustione cineresis se villarςmanet, consumpra parte humidὶωγ'

pingui

213쪽

hingui os quam causam omne animatum progressu aetatis eroseisi quoad substare tiae modum sicci redditur. Etsi hoc,

inquam, non negemus, dicique propterea possit, Vivens saltem ratione partium δε --i sun&perennantium, ad que cura

iam qui de inadasin idem perpetuo ma

Quia tamen adhuc militat id, quod1 cundo locoproposuimus,cur videlicet proin pter v am partium novamin non se potius censeatur substantia, quam proptera paucas veteres vetuis nec dubium est , quin

sepe etiam de teneari&solido aliquid per eat, cum alias non infrequenter accidat, ut um a Matili abripiatur ideo praecede libus adhuc aliquid addendum, c totum negotium sequenti ratione decidendum vi

detur.

ostEhdi Vivens aliquod novum esse. pro pecu 'lusti ac dimerso haberi nequit, nisi de novo de

Ps ' istari Hire genitum sit. In augmentatione

sed particulae tantummodo se ueneram νη- β V1venti dudum lenito rim augmentati nis merito nullum Vivens potest esse nο--m idemque adeo est Vivens post a 3 4mentationem, quod ante Vel quod e dem recidit, augmentatio, utut si auo vano, res includat in Concerta suo aggem

tionem

214쪽

Lib. . Cap. 9. de accretione. Ostionem, non est tamen Generatio, si pliciter

dicta Ergo pro Termino non habet υum ieculiare Vivens, distin limi ab eo,

quod erat ante augmentationem.

Quod si igitur particulae similares, quae ubi spe nutritionem, augmentationem decursu temporis ex alimento adjunguntur, Iimul ac semel prodirent, inuidem separatim ius ordine collocarentur, foret haud dubie era generatio, existeret inde no- um acJeparatum Viventis Su positum, cor pore Manima constans. Sed quia particulae illa non nisi pensim 4ῖcces me proveniunt, neque seorsim constituuntur , sed agglutinantur praeexistentibin; idcirco neque est, ut dixi, Generatio simplicite dicta, neque

oritur novum Suppositum, aut nova substantia.

E contrario, si partes, quae per totam Vi Nota. II. tam continue, aut partitis vicibus cmuunt, omnes simul ac semel evanescerent, nec

semper rellia querent post se ias, a quibus deciduntur foret proprie & simpliciter dicta

corruptio, desinens in Non-esse Viventis. Sed quia particulatim abscedunt a flerLAtι--biis, non est nisi decretio quaedam aut con sumptio, quae semper post se relinquit Vivens, quoad substantialia incolume. Ex quibus manifeste patet, non cile alio Conciu Vivens nunc, ingravescente aetate, quam 'in o ' fuerat

215쪽

axo Lib. 3. q. s. haecretione. fuerat olim circa generati inis primordia

sed idem ab co tempore hucusque persevc- Diem 'ave. Si enim pueratas nunquam aesis essertum es, corruptionem substantialem, neque senex coepi esse per generationem, utique sequitur, senem eundem esse cum puero, nec differre se fanti abier a se puero. υ ἡ . Quod etsi ita se habeat, vix tamen plena dissicut satisfiet rationibus dubitandi, non multo iuid ante allati nisi amplectamitae, nobisque miliarem reddamus tritam, usitatam in hac materia phrasin: Viventia decursu vitae

manere eademisiuinitatione , seu ronini tasinuta Decessione , quemadmodum aqua rivi praeterlabens manet ea , vel rectius quemadmodum flamma candelae, continue Par- tes quasdam amittens s alias ex nutrimento in locum amissarum, aut etiam co Vis- res, acquiretis, manet eaden . Ilenesa Idcirco etiamsi circa finem vitae nihil xi si V amplius reliquum esset de substantia nati-u, vitatis primae totumque adeo Vivens, secundum omnes particidas primigenia pauimminutationem sibiisset, adscitis subinde a Uaeti'nis beneficio etiam multo pluri partibus, utut 'as tererrimis haec tamen mutatio non foret nisi fecund- quid, nempe ratione nutritionis augmentationis, quae accidentalis censetur υimpliciter autem, ob praedictam continuationem Vivens

non Diuitia ον Corale

216쪽

A.3. q.ao est g.excgeneratim, ait non foret deberet muta tum iudicari , sed idem esseti maneret, quod semper fuit. Sie etiam ignis, incandela flagrans, pro simuri uno eodemque habetur, quantumvis partiaculatim mutetur, i b finem nihil amplius habeat substantiae Hui qua ab initio enata fuit. Sed missis hisce tricis, ad sensuum

cationem nos conferimus.

uae hactenus propositae a nobis ex- plicatae fuerunt operationes , Omnibus viventibus, tam stirpi- scilicet, quam mali us, commi ne sunt. Nunc e perseque inur, quae sedis animalibus competunt, quamvis non in omnib- obsery ntur omnes, sed solutim inperfectioribu . . Ac tripartito divisimus eas supra Cap. c. Nume.

nempe in Cognitionem, Aneratum, Q tim arbitrarium cognitionem dispescentes nin Interiorem. Exierinem quarum illa sic utandicitur, ilia organum habet magis a I--darum. Iumin intra corpus collocatum maec Vero, quia fermeexternamn corporis paritum ministerio peragitur. 1 Commii

217쪽

sy tio alio nomine vocatur Sensis aut Seniatιο,

aut Sensem Quamvis Sense seruitque Faxultatem sentiendi signincet potius quam

actum seu*perationeni. sensus Vulgo igitur quinque numerantur Senius octin. Quorum postremus secutulum pro babilem quorundam sententiam plures sub se species comprehendit, ut viilhctimes.' quia is Porro in Omni ferme sensu consideratur1moulis. Facutas,dca F Cultate proficisc)ens Nin

Vindui item Orgaritim, Objestam, & Medium. r. ui - βε sentixiVa, nostra quidem opinio tu, ne superius proposita, nihil est aliud quam anima seu humana, seu ciijuscunque bestia θη-areni, mihisterio corporis iis actum elicere potest, seu quaten per 'c'cόnimodatum ψrporis membrum Ob- jecta externa valet apprehendere quemad-Exem modum partitulariter Vis est antina,qua-ρ' eruis videndi udisin; quatenus audiendiaetionem exercere potest, ct sic de reliquis. Anima enim sentire dicitur, seu sentiens denomin*tur ab anima quam possidet,quae- si ope Ipsi Vem actio, seu sensio est res secum k xjψ ddtri se persi fis; quae tamen ii singulissensibus a ponteriori innotescit quodammodo ex accurata speculatione Objecti, circa

218쪽

Lik3. q. IO. defensibin exteram. 21 3 ouod negotiatur Ob quam causam in De nnitione cujuscunque sensus perpetuo fit mentio Objecti Quasi Facultas ex operatio iane; operatio autem ex Objecto praecipue cognoscatur. Visus v. g. dicitur Facultas ani Exemmae, colorion perceptiva. Auditus Definiri '' aliter non potest,quam Facultas, senum cognoscens, c. Vitio vero est colorum perceptio,Auditio sisenorum apprehensio,&c.

organum,set Sensorium, aut sensiterium, III. Inest pars seu membrum corporis, ad sensus si umqΠ- alicu)us Iunctionem simpliciter, inpram snecessarium, proin dispositionibus variis debit instructum. Quemadmodum ocu Exem-lus, aut aliquid in oculo est organum Visus; '' auris, Auditus, c. Sive postmodum sta tuas, partem illam requiri ad excipiendum ipsum cognitionis acii , ab anima procedentem 'sive solum ad susceptionem Specierum seu imaginum, ab Objecto decisarum, de qua re postea.

Etenim, ut supra quoque notavimus, Anima, anima per corpus eterogeneum expansas ulta,

etsi undiquaque similis sibi siti dc eandem naturam, si in se astute consideretur, habeat organo. in pede, quam in oculo; non tamen in pede cernit, nec pes, sed culm est instrumen tum istis; - hic, non ille, alterari possita coloribus, quae alteratio ad visum simpliciter est necessaria.

219쪽

Deelata Ubi hoc notari velim obiter,cum vulgo huod docent,organum debere memini esse a na- tura obsecti recipiendi; oculum v. g. carere debere coloris i 6 ut possit suscipere species colorum externorum c. non Ampliciter admittendum, sed ita interpretandum esse, ut organum vacet qualitatibus alienis in seiuri oculus v g. sit immunis a coloribus sem praeter naturaim, Alioqui eniti manifestis ν mum est linguam in se habere dulcedinem, oculum tinistum esse coloribu i nam ilioquin foret invisibilis.

iectum vocatur, es res illa externa, circa quam sensus occupatur , quaeque sensu percipitur. Seu, est qualitas, quae in sensum incurrere, E,em. sensum movere dicitur. Ut color, quiris cernitur dicitur ψbjectum et, uisenus, auditus, 3cc. ' WM, Meduin denique est corpus , quod inter orga'um de Sensile interjicitur, aptum suscipere, Miransferre imaginem rei obreetae, ad sensorium. Verum nonnulla ex dictis paululum dia. ducenda sunt, xplenius explicanda.

b. I rimis Objectum, seu Sensile , aliud νi42 dicitur per se, quia per se movet sensum,

rei si liii pruriam suam imaginem, a semese te aeri ipso decisam , sensiterio inurit aliud

η ci emi quoniam per ... sentitur , seu

220쪽

quia .ri per se sensili, in sensum incurrit, quatenus scilicet co tingitur cum eo, quod pruriae imaginis interventu apprehenditur. Sic homo.& quodvis corpus Physicum, per Exem- accidens, hoc est, per aliud sentitur, nimirum e R M per quatitates nonnullas, quibus et scitur, quaeque sunt per se, sensiles.

Ipsum autem per . sensile in dupli d- i

huc est differentia. Nam aliud vocatur pro- partuo praum seu pravatum, quod scilicet unico sensu: 'in' percipitur, v , color sol visu dignosci, In pro-tur,d nullo alio sensu aliud commune, quod 'F

pluribus, licet non semper omnibus sensibus mune. apprehenditur, ut Magnitudo, Figura, statuitur meruη, uuies, fotus. Nam haec quinque communiter numerantur , quamvis forte plura sint alioquin, saltem mini. principalia, quae facile revocari possint ad illa quinque modo enumeratae v. g. vitas ad Numerum, L peritas 5 Lavitas ad is uram Dico autem, quod luribus sensibu ap- 'si'ς

orehenditur: non quasi una Numero figu naunera, unus Numero motus c. pluribus lenti' do diea

bus usurpari possiit, sed quod plure sensus

percipiant figuram aliquam, sive hanc, sive ibi, Deo illam plures sensus cognoscant motum gn0sς aliquem indeterminate, sive hunc sive illum. Pari quadam ratione Iris a plurιbus intuentibus conspicitur, ut suo loco. Oculus

SEARCH

MENU NAVIGATION