장음표시 사용
221쪽
x ,--. Oculus igitur cernit figuram non frigo ris aut duritiei, multo minus ipsius Gier sed statim Messe tactus cognoscit figuram Nota figoris, aui Dei, non colom. Et universm quilibet sensus externus,quetu idometur in commune aliquod sensile, non apprehen-
dit, nisi id, quod propria, sensus illius O jectum allicitac movi cat. ses,si Es ςrum hoc pro certissimo habendum,
eonum, sensile eommune, a sensili proprio non differre, e realiur, sed esse duntaxa Mo ἀ- quendam pilum ipsius; atque adeo, quot Numero sint sens
ue i. quoque docui, non aus est magnitudo. . . in proposito, magnitudo colaxis est ipse colorextensus,sive, est congeries distinctarum coloris partium, inter se in enti m quidem, sed extra se iii vicem positarum et magnitudo dii itiei est ipsa durities extense ii Figura quae oculis cernitur, non est nisi eoum figur nec a coloire nisi Modalite differtis est, inquam, color, talibus vestalibus clausus: quae ero tactu percipitur figura, non est nisistinis, aut iam , aut duritiei, aut similis qualitatis tactilis, figura, qua etiam qualitate ibi Modo distingui, 'iix, seu est ipsa illa qualitas, bis vel illis
222쪽
rusi terminata mam corporis aut Mate Nota. riae magnitudo figura, c. non nisi pera ridens sentitur, quemadmodum ipsamet Materia est a sensibilibus per accidens. . . Niuncrus colorum sunt colores quatuor i. aut quinque quemadmodum numerus frigorum, duritierum, sonoriim,vic nihil est
aliud quam plura frigora diversis scilicet diibstantiis imaerentiad plures diuities,plia'
Quies coloris est color quiescens, II. quiofrigoris, est frigus quiescens, &c. Denique motus coloris est ipse color qui movetur; qui, inquam, movetur saltem per accidem ad motum subjecti,quemadmodum motus subjecti ab ipso si ecto non est De bire diversus quamvis motus subjeoi, velut ipsim subjectum, non nisi per a dens sentitur, de motus frigoris, duritiei, &c secund- remn est frigus & durities,quae numventur; se est peculiaris quidam modus frigoris S duritiei. miser ea, quae Calacia. Primae sedi dicta sunt
Atque ex his, cludi facile potest: sic ut
quidem sensile commune non distinguitur a com sensili piraprio, ipsam etiam Speciem seu herdae imaginem sensilis communis esse reipsa fert eodem prima feci ilVe magin seniuis ensili, propriis ad eoque sensile commune non ip GLemittere speciem p culiarem adscnsoriam, sed
223쪽
sed tum modifieare Speciem sensili pro prii,&sic merito hujus una sentiri Hilluei Hinc quia sensibili proprium , rationer primanὰ commune autem secundari &
imitanter, insensum se ingerit minim
ciso non est, frequentius errorum contingerepta, circa commune, quam circa propnum sensiler sensibile vel quod idem est, sensum non falli, aut, o falli circa sensile proprii m cum crebro R,- circaι--- hallucinetur,quippe adquod rite apprehendendum plura, quam ad proprium requiruntur , tam ex parte bis Exem quam Media aut etiam organi. V. c. potest Pl - quis olorem cinis alicujus, eminus curre iis, agnoscere, non cognita figura, magni tudine, motu,&c ita ut sciat, an color tuni, quod cernit, truncus sit, an animal; an sit porcus, an canis c. Caut in mant hic tamen tutores, adscribi erro-
rem sensui, non tam quod ipse erret,quam quod errandi occasio rem praebeat Facultati
oesye Carterii quia in Specierum mentionem ς- in incidimus, earum natura investiganda nunc est Concipiuntur autem illae animo tamquam ido quaedam, simulachra, seu im gines, Objectorum repraesemitices. Ac communiter vocantur species 'si' bilet,
224쪽
bi , non quasi ipse sensui sint obviae nam Cuid, si hoc esset, nemo, nisi sensu captus, earum Phll
existentiam negare posset, quas tamen exies. Entium numero proscribunt viri ingenio
sissimi non pauci: sed dicuntur ensebiles, quia si biluim rerum vel eis rumsunt magιnes de formae, per qua sensus in illa Objecta tendit sentiendo icu quia re . quiruntur ex parte Ob; As ad sensu adtio 3. nem admoue eatam interventu Objecinim redditur u sen Aile. Ut rectius sensti vae, Nox .
sensisa senseu ira, quam si des dicerentur. sane si Species visivae, forent Vibi '
les, hoc est, cerni possent, deberent compre dictae,
bin, simulque per ali. Species a Visi cognosci, quae sunt inserta. Quin ne inspe Etiam incidis quidem quicquid dicant nonnullis cernuPtur moes, ut infra monstrabitur. Et quod de vestibus sub arbore cubantiun , Et quo viriditate soliorum tinti solitis, similibus- 040've experimentis adfertur,similem cum ido ies. 'lo in speculis explicatum habet. θλmur. Non igitur sensi, sed rariona tu adstriae ha da sunt Species quamvis nonnunae harum I ' se rationum non ita longe abstat ab iis, quae uis ρυδιι hauriuntur Nam verimur, interirent speculi, Experi- quatumvis in eo non cernatur imago,posse ' I
225쪽
reto Lib. 3. Cip. Io de speciis sensitivis.ci, quidem vel sub propria, vel sub aliena
Musi, colore, stu,&c pro arietate ipsius, speculi: item per ocularia idonea rem acti-nas,s majorem, quam sine eorum ope, vide- ri; perticam, aquis media sui parte immersam, apparere ractam; manum oculo inipo. sifammi cerni; tenebras, occlusionem palpebrarum, ac nimiam distantiam , austeraecina ex conspectu res alioqui v es, M. Qu9z I rum omnium causa non potest referri vel iuniues ad ipsumsen μ' aut sensiterium; vel ad G ectum, quippe quae omnia in propositis eventis eodem semper modo se habent. Relinquitur igitur, quaerendam esse rotionem in Medio, commercium aliquod
habente cum Objectis, seu qualitate qua dam ab Objectis visibilibus imbuto, quam qualitatem , quia habet similitudinem cum Objecto, repraesenta Obre num , feciem Objecti vulgo nuncupamus.
opinio Nam, non ιν litatem , sed βbstantiale, &a, 'τ're m quoddam emulum ab Objecto furatur per Medium trajicere, i. g. a stella aliqua fixa ad Terram usque evibrari , multo est incredibilius,ue simpliciter v dium D dum enim consumptae essent stellae. Et effu-
vium illud .is facile abigeretur, aspo , - 4. una ue frustra haberet
siruun Deinde, oculus apertus, cum antea, si'
sente Objecto, nil vidisset nunc eodem
226쪽
Lib.3. q. Ira despeciebsensitivis ana praesente id videt,quod signum est,oculum, ab Objecto aliquid pati, seu mutationem aliquam suscipere. Hanc igitur oculi alterationem, aut qualitatem alteratione natam in oculo , vocamus Speciem. Et cum Objectum saepe dinis a sensorio necessum est nisi velimus admittere actionem immediatam indiLlans omnia corpora intermedia priὴ immutari, atque adeo Speciebus imbui. Quare dantur Species. Verum quidd, quales illae sint, multo dis species
scilius est explicatu vixque aliud dici po 'μφ' ' 'test, quam quod jam dictum est , nimirum
Species csse 'qitalitatem quandam, sensibus occultam , virtute objecti productam, paltim in fessio, partim in Alansiterio, an quam in subjecit Inhaesionis, susceptam: quae
qualitas saepe per spatium longissimum protensa, adeoque in Essendo ut loquuntur Species in singulis tamen punctis Obje- i. : '
ectum indit sibiliter repraesentat , ut ejus in- duae, intervcntu Facultas sensitiva possitobrectum it, , , i, percipere Iehtiendo is cognoscere. indivisi-Licet igitur Species inhaereant materiae speetes, Meducantur cle potentia eiusdem, sintque ui in tu
adeo materiales impliciter loquendo. Ap les, cur pellantur tamen immateriales, seu Formaeli 'Qς H
ne materia, o spiritales vel quia habens materia- Ese multo diminutius quam O ectes vel 'ς potius quia non participant de materia us, a. cujus
227쪽
cujus sunt species , sed quasi spiritualiter sunt id, quod objectum, unde emanant,est
Exem V. g. Species coloris, licet in stipia sit PyR qualitas inam, οὐ impressa aeri Moculo; noli tamen est color realis & materiatis, sed - est quasi s mora lis quidam color quenias simile modum Species hominis, cerebri spiritibus suscepta, est velut ιο--- quidam , non realis, seu materiasis, Ac corporeus, cum Spe etes sit mera 1 ι M, sed intentionalis , γάδα Atque Ob hanc subtilitatem , seu naturae Veio sis exiguitatem Spccies negotio facili , ista bis ferin momento producuntur, ac dis-du d funduntur aliquando per incredibilem lociri 's' intercape em 4 milliaria innumera, ut x, uti ppδrς- stri sicut etiam numero menddem infinito una reperiuntur, in aere .g. quem:.... simul, semel penetrant, ac pervadunt si- eadem mulachra tot rerum aspectabilium, audibist m. lium, Odorabilium&c.
iii Ex eadem radice provenit haud dubi ldi' ' quod sint omnino -- requirant pam ρετε mi- causae suae effectricis, hoc est Oriccti praesentiam ad cujus discessum evanesiunt illico, Esse suum amittunt.
mem Quo enim momento colorem removes , eodem etiam Species coloris intereunt. Alias,
manerent Species, coloris siclus Alcin
228쪽
in oculo tuo; videres colorem, etiam sini si quod saltem naturaliter fieri vix potest
Verum quidem est, ex attento diutu obieniori intuitu objecti, candi si v. g. accide ' ''re, ut elausis, aut alio conversis oculis, adhuc canι, aliquis videatur obversari. Sed credibile est, tunc partim quidem solutio deceptionem contingere , ut Externo sensui tribuatur,quod Interiora adscribendum erat, imaginanti diutiu quantis,quod externo sinu haustum erat; partim oculos ab excel . lenti candore tantopere aliquando labefactari, ut saltem ad A se temporis pactum ab aliis Ohedii rite affici nequeant. Ossisis itaque Specierum nullum est se, aliud, quam repraesentare, densui offerre spm Object , vel proxime specificare as/- en sionis, quem paulo post monstrabo diver- sum esse ab ipsa specie aut immediate ac , in viri e Objecti determinare Facultatem, alioqui ancipitem , ad hunc potius quam alium sensus aectum proferendum. . Hoc autem non praestant Species nisi loquod postive,4 materialiter, quatenus scilice pre .
disponunt, aut verius quatenus se ationes cantur istat in sensiteri id tales vel tales actusta 'r'
provocandos aut promovendos quemad-siiiiii .
modum figura e se disponit lapidem adcommode iuscipiendivn motum projectio'
229쪽
1ro Lib. I. q. Ira de sterisb.sensitivis, rus, licet ad ipsum motuin asiam nil co
Impio Nam quod plerique docent, Speciem se, hi.' San susceptam essemve influere , M una contra cum Facultate animae concurrere ad pro- ducendum cognitionis actum,tanquam a teram causim partia H is Quicquid enim actiυ concurrit, adeo que quicquid escit visionem v g. 4meri to censetur videri cum videre vix sit aliud, quam visionem edere vel Dere: . Species
autem -- videt, neque Olὴectumn Spe
Confit ciem videt: Ergo &c. Nec major ratio es- ' ses, cui Famitas notius quam Specie diceretur Videre, si ambo aeque visionem efficerent. fui.h sensu est operatio Immanens, de metatum vitalis et Ergo non nisi ab interno visae principio, b. e. auola anima flectiv prospεeth, cedit, si prome loquendum sit. Nam in 'ς Ob iuphorice, quemadmodum amabile concitatessicit rumorem uti quia eli Oojectum stre ani h. moi j actum,licetprum non agatin,pp impio titum:Ita sensibileparit aut procurat cogni- tionem sui per Speciem transmissam , dum cognitionis actum determinat, licet proprie
An aurei laetuli sensus utantur speciebus, requirant Me m, patebaein progressu. Quaestio. Huc circa Objectum de Species restatria rasuran qualitas sensibialis
230쪽
iis intense, in gradu excellentri offendat, 'nolinunquantae in a se ivn main ope -- rientia testatur, aspectum albedine ninsia ei, ac lucifflendore foria etiam tenebri diu tumioribus aliquando graviter laedi: auditum ex sem, vehementim offensam pati; on sinum ex odore --idec. Quemadmodum contra oblectantur & reficiuntur sensus Objectis in. Meribin visiscolore viride a ditus, concentu olfactus, odoratis. Pictique ubitrantur, fossibilia non per Respo sqq. nocumentum adserre sensui; sed vel 'in' intervenienti aliis mutationibus4 vel perra -- - - qualitatum d affectionum
Vis viso spinia elucis,&candore odinis. nimio labefactari puta a propterea, quili
haec aurem oculis inurendis, non ten 'amentum modo eorum violanti evertunt,
sed Montimi. -- sinunt, imo spiritus. quorum insigni copia ad visionem edendam
opus es , evocant, aut dissipant. Auditum offendi opinantur a concitatiori aeris impia m. su sonum grauidem comitante, aut sciente: Usai fuisti turbari eatissitate , odoribus gra De olsa. vioribus adjuncta. Et sic de reliquis Verdni esse haec prorsus improbari non impu. possunt, sed σώω momentum habeant: εRM- in tamen ubique satisfaciunt. Nam ut