장음표시 사용
301쪽
le, inescol tes coman ii Melonesese Ljam, licet dulces, frigefaciunt tamen-e berantem a 'Maxem ---m, c. Cum vero inter sapores dulcis de amaruι appeli uitur Ex remi, reliqua vero μ' -- Tapore dii; non id aliter adnuiti potest, quam 'ν β' . io sensu in homi , que ' ext em' 'p'alii me positis rationibus assiciunt, alter voluptatem, alter molestiam pariendo, caeteris Minos . modo habentibus. -
mus est, dubitari possit, majorine molestia: HI istantem afficia ' a ---- qui multo longis distant .ada marent, quoque facis,in aut etias . doque pr-rantur
brutis animantibus, ut capra, , coturnices, Pi '': n tiualiter ni ore nc sunt jucun M'-' ectantem ex amaris, acribus, Imilibus quam hi, quam exdiam quem potius amo tur, pro inor si ς '
sa hujus vesciuius animas tempersequo liquet , si desce, gratum pro
eodemsimplicise sumerentur , fore ut i non coinfixueret eo in saporis specim nec se xi' -xyai ex naturam ubiq; , si quod
302쪽
quod uni animalium generi dulce esset, alteri foret vel acre vel austerunt,4 vice versa, quod absurdum. Atque idem de amaro&reliquis pronunciandum esset. Transii Explicat, sic utcunque natura, orti &' speciebus saporis, videndum est, quo pacto idem a gustatu perei tauri. o gi. Instrumentum itaque gustus lingua est Sy potigimum nam&secundum palatum, priua gulam, fit aliqua saporum discretio in
linqua quidem caro illa laxa, huic membro propria de prorsum peculiaris non autem nervus, ut multi Volunt, carnem praedictam pro Medio , quod propterea internum Ο- Cur et cant, habentes. Nam nervi hujus loci sub
vi gusta stantia non differunt ab aliis nervis suntque pio bigi adeo ministri publisi quibus officium pri--
ζ' delegari non debet. Et quousque quaeso
nequeat giptum tribueres nervis, an secundum to tam eorum longitudinem
L ,-E, Etsi autem c*'id linguae major insit, aut
eius inesse censeatur sentiendi, ut ita dicam,acrις pς4, monia, aut alacritas vel verius aptior exci- gustatus piendis aporum tum particulis, tum agi in iii gu nibus dispositio: non probo tamen causam, cuspide quam vulgo allignant, videlicet nervorum
xcarnis in anteriori linguae parte mollitiem i. majorem, quippe quam mollitiem hactenus nemo Vel ratione, vel sense , monstravit: . quin potius nervi omnes, quo longius ab
303쪽
guae radicem, vel saltem tuentur imbuam
us mollirudinem. Unde inlingua bubula
ues depretanditur Malim ergo causam accuratioris gusta veriolutus in antisi lingua ut aerelotia dii is ovis seu temperiei rara i , seu nimii π' salivalis humoris absentia; aut nervuloriam cum carne e-mixtioni meliori, aut simili alicui dispositioni: o Malametiam in ania si secihus digitorum tam ,--r esse videtur, α
xx cura sentiendum requiratur Quomo--ο quaedam objecti cum organo, &ead'Ori videm Min b'c sensia: illi inlamsi aertio deinceps exponenda est siquidem igitur quali sina, sepiis an et inme veniens, resideat in corpore 'o aut succidento, v. g. in vino, iustulo Moris, M. - ubi ore Mimpta est, una cum portione ιγοω, seu subjecti sui, cui inhaeret ple- rumque oris calore nonnihil prius auo D pora liueu prompte se ingerit. ivero sapor insit rei cae ac sesile, 'D pani, amygdalis, c. gus alma, quae ob is soli hane potissimum causam in ore condita Irix, accessu S mi seno opus habet. Talia*nim corpora solidioraprimo den tibus
304쪽
tibus ut plurimum comminuuntur si praesertim incavitate oris non possint citra masticationem liqui , ut quidem facit saccharum succus Liquiritim sal gemmae,&c.9&imbuta humore salivali remolliuntur. Sic diluta, secundum particulam aliquam statis subtilemseu permixta. quemadmodum in elixatione carnis aliquid de hujus substantia ju culo miscetur , eique crassitiem dc
nutriendi vim conciliat una cum ea tan quam cum vehiculo luodam, adiernula lin-pa ingreditur, eodem prorsus modo, quo Cap. superiori in homine olfactus organum exhalatione odorisera impleri ostendebam. Cur ne Sapor eis sterilis est, nec sui multiplica-ς. tivus ideo alium saporem in linguae sub-τςmsum stantia tanquam in alio subiecto progigne- subidicti re nequit. Interim ob sensu hmus quan- sui ingu*dam veluti eruatiem, seu prosundiorem in
subiugis materiam mersonem,untima ODjecti prae ,
- sentia, ut febam, Marcti is cum organo. conjunctio necessaria est.Hac igitur de causa saporem in portiuncula subjecti proprii, tanquam in halitu linguae tunicam admodum expositum penetrare, ejusque cavernas saltem in homine profundisimὸ
repr* Eousnue autem ingressus sapor, maffinem ex se enitam inunguae Iubium momprimit t
305쪽
mit: qirae imago postmodum per nervos gustatorios ad interim is usque Sensus ossic, nam propagatur Saporem enim realem,seu
Lilissim lapidum in stantia tam lono seseri absonum es inibique proserendo cognitionis actui praebet.
Colligitur ex dictis, gustatum nec requi sustus Aere nec etiam ob re posse ultam Medium, seu Exteniunt, seu Inremum, nisi quatenus Mnnes omnino sensuuii modo , alis plane vocis significatu,habent Medium inter ins,
quod videlicet Diecies ab Objecto suscipit, di ad Facultatis lensitivaricitatium desere, sed postulare conjunctionem imme am, veluti rammixtishem rei lapidae cum instrumento privato.
Neque vero nomen Medii recte accommodatur seliba cani ea non ad premvis soporem dignoscendum requiratur, ut ex di dium. res liquet Ues autem requiritur, tenet se potius ex parte Objedisi quippe cum rasura seu Muvio rei sapidae quis u in corpus degustandum constituens. Porro propter commemoratam objecti cum iacuit instrumento unionem, contactum, eis sensus hic aliquando actin quidam appel-τ' 'latur, quamvis ilioquin Natulo, seu Mentia de stem differat a sensu subsequente, ut partem ex pecum, dea caeteris
mo Objecto collisinu, quod hoc loco A e
306쪽
est, Tactui nullo modo perceptibilis pari tim exastaritate organi cum tactus sit expansus per totum corpus, gustus vero fiam
linguam, aut pavi as simul partes circumvicinas, occupet.
viam Ac licet lingua, praeter gustum, etiam ectio,i tangendi Facultate polleat, adeoque in uno i membro duplex concurrat sensus. In multis tamen aliis membris tactus est sine gustu. Et alia est linguae dispositio, quaegusiatus obsimile servit, alia quae tactui. Quemadmodum ocu-Ius4 cernit tangit, sed secundiim dispositiones diversis. Unde etiam, integro tactu gustandi vis in lingua nonnunquam
14u, Ut tamen hoc quoque moneam, etsi go, stus, utriebam, toluturaliquando in lingua, auctetur tangendi Facultate incolumi persistente; λοψ contrarium tamen vix evenit, ut scilicet uti, si '' Ευ gustu extinguatur tactus, idque non ob Αωεh quandam nervorum discrepantiam, ut putum sen tanti, quasi adim nervus huic, alim alteri sene, in si ministret sed vel quia vitiato linguae
hujus rei. temperamento eousque, ut latas pereat,
ii necessast simul destruitur dispositio ginatui
inserviens vel quia, ut quidam volunt,gustus etiam salvus nequit saporem alimenti percipere unquam, nisi tactus simul apprehendat ejusdem alimenti aut humiditatem, aut calorem, aut duritiem, aut aliam hujus
307쪽
ni Hr qualis dein tactilem mune aliquod sensile v. g. incisionem in acrimonia abstersionem insaliedine, con mictuinem in acerbitari: Λαὶ ob miram quamlam binorum horum sensuum e--
Est hic senses et,ppido se animalibus absque quo si essent, vitam ΜΗ sectantur quae crumnodavi utilia imo ad tuendam vitam inares necessariae stat, assi etia nouia eclinatur in o. Objectum ejus exprimitur voce tactilis mDe obia p. - - , medemum
' Ut quas uor qualis axes, calorem , frigus limatio Mem,sicci paucas, duritiem, mollitiem, asperitatem, laevo rem quae 'udi, pos rarior tamma , solu
308쪽
An uno que tractabilium varietate insigni, nata pri- . i, suspicio pluralitatis tactuum, tanctu, gendive Facultatum quae polica non parum confirmata est inde, quod res illae, sive Objeeta diversa, non una eademque organi di si 'itione, sed distinctis apprehendantur: ita quidcm, ut tintis Objecti apprehensio labefactari queat, non confestim vitiata a terιιι apprehensione, itemque uno aliquo membro prima v. g. qualitas rite percipi possit stunda non possit; vice versa.
Exem V. g. manus, temperata quidem, at auri losa vel dura, recte judicabit de primu qualitatibus de duritie & mollitie non item Eadem refiigerata, nativam tamen oluuiem servans, sinistre percipiet calorem frigus; calidumque in excessu censebit, quod vix temperatum est ac nihilominus duritiem pondus, &c recte aestimabit. Lege qua de hac re annotavimus supra cap. q. sub fi
γ V ldς igitur propendemus in partes eo-tiit pars rum qui plures asscrunt tangendi Faculta-ihi. es, pecie inter se discretiantes quantumvistini idemque corporis membro inhaereant omnes: sic ut etiam stus tactus in ea dem lingua simia inveniuntur, nec tamen Curta senius sunt. V Unde ob unitatem mani, sive ob ordi-m-n,4 tantum non perennem tactuum. plurium
309쪽
plurium conjunctionem vulgo, sed perperam, censetur unu tactus quemadmodum situ simile. stus non solius linguae ac palati limitibus ihcluderetur, sed diffusus esset per totum corpus, seu per omnes illas partes, quibus lassiι inest, haud dubie cum ipso tacti ha
beretur pro uno sensu, quantumvis revera non esset unus. Licet ergo sensus Externos communiter ii, qtιinque ad seramus , spectando quinarium quinque privatorum organorum numerum revera 'i, tamen plures deprehenduntur, si simultat. l. nsus tendatur ad diversum apparatum in eodem in Uxh
sensorio, diversi limis Objectis percipiendis
necessarium. Haec autem apparatus varietas instofer' ei, me tactu observatur. Unde, etsi Mauditus tiam visus circa res varias, Zc forte circa plureS, ui objectorum contrarietates , quam ipse ta- idendictus, versentur; illas tamen sensus non multiplicamus, quia visus, atque etiam auditus ,rcuita unabola organi dispositione ad cognoscenda omnia sua Oseeeta utuntur ita ut quan docunq; oculus vel auris habet aptitudinem percipiendi unam aliquam obiecti speciem, aut oppositionem etiam possit omnes reliqua promisiue percipere; dc si unam nequeat, nullam possit; oculus, laquam, uni colori vi dendo aptus valeat lucem colores cael IOS, tam veros quam apparentes , cernere;
310쪽
ineptus autem ad unum, nihil caeterorum possit apprehendere. Quae omnia in tactualiter se habere ostendimus. Nohhul Porro in illa Oriecti tactuum varietatela qWδὶ occurrunt qualitates quaedam, quae Siose
ctitium sunt solent se reatiter te generatios: i iiii nem univocam multiplicare , atque adeo inplicandi membris tangentibus qualitate', sibi essen- tialiter similem producere quemadmodum de calore&frigore nemo dubitat: Aliae sunt , De humiditate autem .ssiccitate alibii ς ἔς docuimus Cap. s. Secundae sect. eas, si maxime activae censerentur,segnes cim becillas esse, ut non nisi nimia diuturniori essemctum aliquem notabilem producere Valeant. Hae igitur tactus organum, saltem tam ιto quam sentiuntur , realiter immutare ne
11. Reliquia vero qualitates, secundas, V. g. duritiem, mollitiem, gravitatem c. plane constat esse nec similes sibi gignere posse: sicuti etiam de colore, sono,
α caeteris antea statuimus. Necessum est ergo, ut tam primae duae tum con passu Vulgo nuncupatae, quam reliquae Ρ-xrςct, bi cunda qualitates tactiles , siquidem percipi
tactus, actione equivoca illique adeo in ranis uiae a quaedam, & imagines reprae sentantes,ratione quarum ad dirudicandum Usferantur. Unde