장음표시 사용
311쪽
Unde rationabiliter concludi posset,pror Ad sensus per Aecidens fieri, quod calor frigus manum v. g. calfaciunt1 refrigerant in sui ostigii, perceptiones neque id ad sentiendum inter esse aut conferre quicquam. Qu potius ituror-
credibile est, binas illas qualitates 'οῦ 'perceptum iri, etiamsi manum non altera refrigerent realiter, utut omittere hoc non possinx,
ob Naturalem suam aflivitatem, Miubjecti, ad patiendum dispostri praesentiam. Etenim cur potius calorisvi frigoris, quam aliarων qualitatum tactilium actio ream requirere tur ad tangendum 'Interim calor frigus dignosci non Requi
possent, nisi organum ab iis pateretur ali
quo modo, Taltem intentionaliser. h. e. nisi imithlehSpecies, simulachra ab eis susciperet, quemadmodum a caeteris suscipit. Has Species inter alia vel hoc etiam mon Adstrusi
strat, quod calor v. g. apici alicujus digiti
imprellus, non longe feratur, sed fere circa ori,&superficiem se contineat, per consequens tk gQ in aliud quid, Mnil nisi imago, inde per nervos in cerebrum transmeare debeat..tem:qub iidem digiti calor ferme in momento percipiatur realis autem calor tanta celeritate non se possit penetrare. Taceo I9mmum ἰi ignis calorem sentiri, antequam summus calor in manu oriatur, adeoque per speciem summi calorispini noriam. Et quidem jure Nota. ua merito
312쪽
merito prιus sentitur. Nam alioquin sum mum calorem non posset unquam e bisare aut repellere animal sensus beneficio. - Ouaerasu si immutatione organi reali adtactum opus non eltiqui fiat, quod non ni 11 exuperantia seu excessus qualitatum tractabilium sentiantur ΘNam manus interventu
nihil motbjudicatur, nisi sit mollius ipsa manu; nihil durum, nisi sit durius manu nihil caudum, aut frigiaum, nisi fuerit manu eati- dius aut frigidius. Ερνε ε Hinc est, quod eadem Numero aqua te , ς' ' iij j pcdiffiisenti applicita, aestimetur calida: cients frigida: quia scilicet aqua tepida caudio est quam pes fragens, frigidiorinxiam ii. Et lachrymae ri 'nu m, per malam defluentes, percipiuntur fraridae, quia malae in laetitia calent, ob sanguinis spirituum vitalium expansionem lugentium contra lachrymae sentiu tur caudae,ob frigus malarum,& retractione spirituum languinis ortum. Kespon Respondeo, causam non esse eam, quam
μ' . vulgo nonnulli adferunt, quasi a Speciebus qualitatum tactilium is possit affici sensi-terium nise idem simul re iter immutetur. Nam in percipienda mollitie levitate, siccitate&c quam quaeso mutationem realem
suscipit digitus; num mollescit, levior fit sic-xi catur Mes Sed quia etiam spiritalis, sive notionalis actio vix datur,aut saltem in nostro hoc
313쪽
hoc negotio non datur, nisi a proportione majoru inaequalitatis, ut loquuntur, h. e. nisi Species, ab Objecto procedens, sit intensior Specie, qua sensiterium antea imbutum est. Etenim cum organum psiam sit corpus halu minuin, perpetuo praeditum tam primis mentum quam fecundi qualitatibus,am vi regis prae hedi iubsentibus; aliter fieri non potest, quam ut xffectum ut ab iisdem qualitatibus internis quae n-- hisb' quam otiantur, nec abstinere queunt ab a qualitactione , saltem intentionali, quoties sit e-rihu,ssea ctum idoneum prope se habent,suscipiat. x fpςςiς-
secum perpetuo circum erat Species didem Per has autem Species ora ravi ac velut innatas, non fit 1entio, qui enim perci' et imi pit calorem cordis sui ' quis humiditatem Της a. naturalem, cerebro u inhaerentem quisqualita-
mollitiem, qua mulculus brachii siti afficitur c λ idque vel quia consueta non am non fitciunt; quod eodem recidit,qui natura.kά et' 'liter sic institutum est, ut non domestica, sed pia selum eregrina sentiantur sic oculus non δῆμ' cernit seipsism, quantumvis coloratum, sal tem visione direm a sic lingua non percipit hi, carnem propriam, quantumvis dulcem Scc. 3. Vel quia tactus non cognoscit nisi quod est in Reri; Species autem, a qualitatibus con genitis emissae, sunt in FaG, Qquasi per
314쪽
naturalis, non sentiatur ab aegrora vvlmas uransi siqui nista mes nec di omissi sensum sui moveat.nisi padae,mio v. si ςctatio durior, delagatio Metios , aut
plene si igituro ectum externinii ad stio fixpxo sensionem debeator no Speciem impii 'rem Specie praeamoi te eam in organo zesse intensior,nisi ab Objecti externi qua- Iitas, Speciei noviterinpressa parens , sit igis quoad gradum excennm qualitate rea-Rμε-- insermantes nam species perpetuo comaros uratur Objecto , tanquam inuratis hinc fit, quod non nisi excet qualitatum contreetabilium sensuri cognoscito t. I lacriticute dubio proposito', insatisfieri potest, es siquis panem oppostam , nona
tactus ne min. probabilem, malit lucri videlicet in mini in actum prodire sensum tactus, ne iudi nisi organum realiter immutetur si enim ad 'ngiastic requiri tu praesenixo, ut aia,4 conjune iope inlatis,u in tactu, tanquam terres ora , aut mimia
315쪽
ctis plerisque antea allatis tam de multiplicitate tactuum, quam aliis, dicendum , .lum calorem frigus sub propriis Madae quatis rationibus, sensu tactiis apprehendirreliquas omnes, tam lyra , quam pecundas
qualitates sub mixtis, seu compositis Speciebus, vix unquam sine calore aut trigore quorum veluti Mod quidam sunt cognosci, ut particulatim patebit ex his, quae
Calor igitur frigus , qualitates ess- i. ostem cacissimae, cito alterant organum, sese μθ i. . et plicanis,simulque Speciem mox infundendo, fligore. cujus Speciei ratione percipiuntur. Ubi diligenter adverte, simulachrum seu Speciem caloris ac frigoris,quemadmodum erum& saporum , vel plane nunauam inustibi ς' ς' η
produci, nil in corpore ammato sienirente;
vel eandem in corporibus, anima sensitiva destitutis, ut aere, igne ferro ligno, c. saltem non longius ferri, quam ipse calor frigus re iter pertingunt adeoque Speciem cum matre sua Objecto non nisi dem
Numero subjectum si hoc sit aliud quam
animal inhabitare, maea uia prorsns , nec majori, nec minori extensione praeditam esse. In lassus autem orgatio, quippe animato, pomoeria sua Lim profert Mab extremo digito v. g. in quo mater se continet , perura nervos
316쪽
3i T. b. 3. p. 13. de Ga nervos usque ad cerebrum se extendit: haud dubie ob peculiarem , sed inexplicabilem quandam animati corporis disto onem aut
sympathian. stabilitu Etenim si Species tactiles etiam extra ortu ganum, sicut visites,4 aliae, subsistere&se tibi diffundere, ipsoque Objecto velut egredi possent nil prohiberet , quo minus
calor fornacis distantis tactu sentiretur, si vel maxime aer intermedius reipsa non in calesceret, sed tantum Speciebi caloris im-biteretur; item nil prohiberet, quo minus frigus hyemale nos, in hypocausto impensecat iacto sedentes, assiceret, solis suis icunculis quod est contra experientiam. II.osten Humiditas ero seipsa saltem tam cito 1 umid non agit realuer, proptereaque non potest tale percipi nisi comitata calore vel frigore , ut horam merito agat in sensorium. Si enim digitus sentiat, calorem aut frigus pressui cedere non tamen sine omni renitentia, smisique digitium proxime ambire seu circumfluere hoc ipso sentit humiditatem, adeoque humiditas percipitur sub fluxu quodam caloris aut frigoris, seu sub motu sen- commimi, non eo quidem piocunque sed sub certo solum, Miali, qui fit circa digitum, aliudve membrum sentiens. Conse Hinc sequuntur varia. I. Nunquam per-
317쪽
- eat .ves frigus. Proinde quod- - No a. pus Palem prorsus gradum habet caloris aut stigoria cum membro, tangeme, ejusta sentiri Quod ipsum experientia con-Exem. firmat in iis v. g. qui oleo tepenti digitum λ μ moderate intingunt aversi facie. II. Glacies,m liquescat, adeoque quam
diu glacies est, non potest ait . nisi a judicarii proinde humiditas ejus Ratisne
nec postea conens, esse glaciem, tetigerit, ean lam; pronunciat hi sis U. III. Cum fluxioi quae est motus Aeant, a Dii quidemia 'miscuo uvis, sed cert- , sui Reneris in corporibus Moratu, etiam in se ectum incurrat; humiditas, quae saltem taligendo non nisi sub M a appretienditur, ut dixi, erit sensile potius omnisne, qua Φηρ' - odi unde siccitate quoque
Sane humidum Ofinitur, quod nonpro cis, itarin, sed asiem terminis clauditur: siccum matur.
quod pro in Visus autem docet quid propriis, quid alieni claudatur termi . viis i. Vivis ostendit, 'uid humidum sit, ii quid F min. Atque omnino Lia facile est, liquorem queum a corpore sic a gis ros
318쪽
discrepet, quod humiditatis ratione subje- tum necessano ambiat immediate membrumta ns,quod ipsum in mollitie non requiritur, in qua sussicit, si sub)ectum introsum, seu in sti vim cedat tangenti ideo quod de humiditate docui, de mollitie quoque Verum est, eam scilicet non perceptum iri, si foret in subjecto, quod aequalem membro tangenti caliditatis gradum obtineret Nise L mitt/ lsorsan Visus in subsidium tunc vocatetur,''' 'illam partium objecti cessionem, intro sa-.ctam, obstervans quod ipsum tamen foret
per accidens, nec tactui posset attribui. Laevorem asperitudinem jam supra in v i. o ter sensibilia commimia recensuimus, tan-2 4 lv quam ad Huram, seu partium inter se col- ii si
locationem,&situm, pertinentia Quate- .s: bHue.
nus vero tactu percipiuntur, agunt in eum ratione comitantis duritiei, cui saepe si ut succcnturiantur primae duae qualitates
Denique de levitatevi gravitate nam si
plures adhuc, praeter recensitas, sint qualitates tactiles, eae sismis cum praedictis habent explicatus, sic statuendum videtur: gravitatem quidem percipi sub quadam vel
c-prsisne, vel divulsione, vel quocunquq tandem motu membri, per Facultatem lors motivam contranirentis 3 motu inquam, membri, Per
319쪽
midae Per histatem autem hoc loco non puto ἡtim L . intelligi qualitatem, cujus merito corporast nomi sursum feruntur, sed id quod gravitati μι- ta vatιυ opponitu Tunc enim levitatem percipere censetur tactus, quando sentit corpus aliquod calidum, aut frigidum, aut durum &e vel iane non , vel saltem pia- Estem. Uissimi deorsum niti. Sic pluma, pumex,&c judicantur leves, etiam nobis qui super
Terram in aere vivimus, quantumcunque
deosum vergant. Vel certe si intelligatur positiva, genuina levitas, dicendum est, eam percipi sub aqua v. g. gravitati contra Ha ratione, nempe sub motu membri sursis facto. obita Objici potest contra praedicta, Humidi-
ως tas, siccitas, mollitudo, durities c. sunt i litates Ergo non sub quiete aut motu percipiuntur. solutio. Respondeo, quemadmodum asperitas, laevor, raritas. spissatudo, non concipiuntur nisi sub stu, seu sub certa partium colloea tione interim ad ualitatis categoriam referuntur. Ita nil prohibet, ea quorum in Antecedente argumenti fit mentio, etsi concipiantur sub motu aut quiete, referri inter qualitares, quia de iis ad quaestionem uua μήδει, recte respondetur. Et hoc quidem eo magis, quod iste motus localis, atque etiam qu es, secundum rem ipsam, ac
320쪽
velut materialiter, sint quaedam qualitates ut colligi potcst ex iis quae Cap. 12. Primae
sedi . sub initium attulimus. Unum circa hanc materiam studios Gravita, observandum: gravitatem & levitatem A levit spinis non incurrere insensum, sed ut do- seipsit dcuimus Cap. . secundae sect esse quali- ΤΠQpς δ'
tales prorsus bHri M. forte ab ipsi For- ue
mis substantialibus sola ratione distinctas: cognoscitamen insectibio suis, qui sunt, deosum aut ses ves niti, vel etiam ipso facto moveri proinde duplices hos earum effectusprim proprie,4 per se sentiri. Unde si corpus quietiim de jacens contrectes, de ejus vel gravitate vel levitate nihil taciti judicare poteriS.
Quod si idem de moriti ac duri,is,imo adem deflocitate ac humiaitate , qui affrmare ve-h bis: lit, eas scilicet non perseipsa sentiri, sed in diue, du-qstibusdam suis esse in quos particulatim u: ..
in singulis explicui, illi non vehementer humi ia-' repugnandum censeo. Quamvis persua- I sum habeam, dogma hoc, utut de gravitate levitate verisimum,ta tem de reliquis non facile concessum iri a Philosophis. His ita de Objecto tactus agitatis, de or- De orga-go ejusdem porro disserendam est.
Inprimis autem non placet eorum sen Non est tentia, qui nervum pro principali tactus or-μ ' 'gano habenti carnem vero, aut quicquid etiam