Institutiones Juris canonici in tres partes, ac in sex tomos distributae quibus vetus & nova ecclesiae disciplina & mutationum caussae enarrantur a Dominico Cavallario ... In hac nova Panormitana editione accessit Jus siculum ecclesiasticum singulis

21쪽

I. 'HI. Non uno loco novas observatio nes S. interpretationes attuli, aut ab aliis tantuni indicatas plenius illustravi. Fortasse ante me alii eadem protulerunt: at ingenuesiteor. me aliorum scrinia non expilasser quin summi pudoris esse iudico eos , unde prosecimus , non sine promerita laude commem rare . Sollicitior saepe fui de investiganda in ipsis autostraphis veritate , quam de ali O-rum opinionibus pernoscendis. Interim non dubito, multas ex regulis meis meras esse conloctura , veluti est interpretatio ' formulae adiurandi episcopos per coronam , quum ταforma presbyterii alias recte explicasse opinabar D), nunc vero eam primus tantum non

cons iam . Sed suppostio cujusdam fragmenii , quod sub nomine Hieronymi ad quemdam suum Levitam decreto suo 9ratianus inseruit O , omnino videtur admittenda o. Et gaudpo prosecto una id mecum sentire Nuntium Postum & Alexandrum Kalaephatum viartos in re canonica α ecclesiallicis antiquit tibus attritos, qui ea de re a me consulit , tandem de fragmvnti supposition φ ex regulis

3intis pronuntiarunt.. VIII. Pro humana ponditione sit, uti ho

22쪽

mines quamvis summa eruditione & iudicio

praediti, saepe errent, praesertim in conscribendis libris , qui ex factorum numero & v rietate coalescunt, quales hae sunt instituti ires. Unde tenuitatis meae ipse satis conscius certus sum , me passim hallucinari, nec omnia eo ordine &-proponere , quae latis omnibus faciant. Tantum oro atque Obte- .R0r, ut qui me errantem Offendent, nosti statim censoriam virgam exserant, sed potius, laciant ex regula humanitatis, ne dicam chriarii ianae philosophiae , quae errantes potius in viam reducere jubet, quam elato supercilio de aliorum erroribus triumphare . Non illi promtius me monebunt errantem, quam ego monentes sequar, & gratias insuper agam .

Non quod non praesto etiam sim censoribus asperis morigerari, sed quod opus non sit asperitate, ubi sufficit humanitas, & quod maiori admonitorum gloriae cedere potest , est ,

ut inter bonos bene agier oportet, errantem reduxerint in viam. - . . IX. Universum opus in tres pase

res partitus sum pro triplici juris objedio c

personis nempe, rebus & iudiciis; qua partitione nihil aptius .ad jus in artem redige dum . Ipse Gratianus etiam in tres partea decretum tribuit suum , quamvis partium ora

dinem immRtet. Et qui institutionea suas in

23쪽

XXI.

quatuor partes tribuerunt, eo ipso quo Iustinianum voluerunt aemulari, parum de recto ordine videntur cogitasse. Exhibet prima Pars, quam modo in publicum emittimus, personas ecclesasticas, earu inque ossici , m res & instituta, ea tamen moderatione . ut quae potius ad res & judicia spectabant, paucis indicarentur: quin multas personas consulto omisi recensere, veluti paenitentiarios , Oeconomos , vicarios generales , quod deinceps in singulis materiis commodius describentur. Ne vero tractatus de sacris ordinationibus a personis ecclesiastici 1 sejunctus esset, quidquid ad ordinationes pertinet simul contuli, ut uno tempore personae ecclesiasticae , & ritus qui- 'bus sacrorum addicuntur ministerio, cognoscantur. Reliquae duae partes brevi subsequentur: interim hujus primae partis capitum adjunxi recensionem, ad operis calcein rerum indicem daturus.

25쪽

OPITUM, ET DOCTRINAR PRIMAS PARTIS.

. chrisius emesam fundat. Ereusa proprium reFimen hahet. Ohiectum potestatis raelestasticae. Notio canonis eDolestur. Nece rus no rum reyularum in erelisa. Di tinctio doematum . O politiae . Quae di tinmo ordinis eatis a facta est. Hinis renonum salus recissast .m itio iuris eanoniet. Origo saerorum eanonum a moribus. Canones ct constitutiones Apostoloruinvochryphi . Hi foris canonum apostolorum Apostolici canones unodum Meaenam non praecesserunt. Tempus, quo prodierunt apostolicae eonstitutiones .cAP. li. proponuntur juris renoniel dissones. lus ecelestasteum aut uiuiuum es, aut humanum. jus

26쪽

Ius divinum est a Deo . Ius humanum consiturum est ecclesiae auctoritate. Ius canonicum dividitur in scriptum D non scriptum. Ius canonicum scriptum es tripertitum . Origo conciliorum es ab apostolis. puae Iint concilia generalia Variae conciliorum particularium Decies . Concilia provincialia jure Juo canones con

Non omnium canonum eadem est potestas , Summus Pontifex jus habet canonum con ' '

dendorum . . '

Synodales erant Ponti cum constitutiones . Constitutiones pontificiae sunt generales vel particulares. Fescripta ari iam habent legis generatis ΤNon recepti non obligant disciplinae ca

Dicta Patrum recepta Dim canonis habent. Ius non scriptum moribus inducitur . . Sunt consuetudines aut generales, aut particulares .

Consuetudines primum inductae de rebus arbitrariis . Pluribus rationibus inductae xonsuetudines. Consuetudines generales ab apostolis traditae.

Consuetudo legem facit. sumam canones per consuetudinem ab

27쪽

XXU. CAP. III. De sacroram canonum pullicatione

D receptione.

Legra humanae debent publicari . Canones etiam publicandi in ecclesiis , pro quibus conditi. Nova decretales publicandi ratio. Publicationi praemittendus Principis assessus ., Aciditio furis Siculi . nones ab ecclesis reci endi . Episcopi expendunt. an canones ecclesiis sint utiles . Id jus etiam princi bus eo etit.,CAP. IU. De principum DPibus circa res ecclesiasticas. Sacerdotium , ct imperium per Christam di tincta . Quod probatur auctorita' Patrum . Et in gentia principum confessone . fertur . eae confutatur I terna Protae Π-

tium .

. Religionis ct ecessae defenso spectu claprincipes .

Iure tuitionis Dyes clam sacra principes

Additio Iuris Siculi. Canones legibus con mali vim Dyis fim

LeFibus principum quandoque constituta politia . Additio Iuris Siculi. Principes subinde jus tuitionis NM sunt. Nullius roboris sunt telles contra canones .

28쪽

bus quibus continetur . Statuuntur tres aetates juris eanonici. Antiquitas ct utilitas colligendorum ca

nonum.

Variae collectionum Oecies. Ouaelibet ecclesa proprium codicem habebat . Codices non sunt ejusdem auctoritatis. Antiquus ecclesiae orientalis codex enarrο-

Codex Ioannis Scholassici Codo Graecorum auctus D absolutus . Recensentur Scholastici O molli nom ca

nones.

Vetus codex ecclesiae Romanae i Auditio Iuris Siculi. Codex Dionysii Giqui. Antiquus codex ecclesiae Gallicanae. Codex intus Hispaniae o Martini Bra,

carensis.

codex νῖdori Hispalensis.

Codex Africanus. Sontentia Espensi de codice Africano . Ferrandi s Cresconii codices . 'CAP. VI. De iure canonico notio ejusque codi

Mediis saeculis summa in Occidente igno-

Hisspalenses collectio aucta spuriis monu

mentis .

Auctor descriptae collinionis incertus . Per totum oecidentem recipiuntur merces Mercatoris. m.

29쪽

XXVII. Detesitur decretalium Mercatoris suppo stlas Rationes suppositionis proponuntur.

Collectio capitulorum Hadriani. Reyum Francorum capitularia . lectio canonum Reginonis . Burchardi magnum decretorum Volumen. Proponuntur 1υonis collectiones . Occaso ct titulus collactionis Gratiani . Methodus ct partes Gratiani . Ex quibus constat concordia Gratiani. Decretum Gratiani erroribus refertum . Gratianus ab omnibus receptus. Gratianum Contius emendat. Inge etiam Romani Pontifces. Et An. Augustinus cum aliis .

An decretum Gratiani vim legis habeat Receptio Gratiani promoυit mutationem disciplinae . Incrementum juris noui post Gratianum . Decretalium Gregorii IX. papae comPi

latio in

Additio Iuris Siculi.

Sextus Decretalium ιCollectio Clementinarum i Duae extravagantium colle lanes' inque enarrati codices ius commune complectuntur.

Dipistinae Iactae scholastica methodo in.

Dolutae .

Probabilismus fovet lubricum morum . GAP. VII. De iure canonico novissimo . 1os Disciplina tempore schismatis Ainnio

30쪽

nensis cor Ptissima . Celebratio Concilii Tridentini. 'Quod spectat disciplinam . aut non pulli.

catum . aut non inteFre re Pium,

Additio Iuris Siculi.

Novae Ponti cum decretales. . 'Regulae Cancellariae. Cuatenus rec tae.

Additio Iuris Siculi. Nationum concordata Additio Iuris Siculi. CAP. VIII. De νυatio sacrorum emonam in- senio se nonnullis regulis pro eorum sudio recte insituendo. II. Canones de moribus sunt immutabiles Causae dilapsae morum disciplinae. Methodus ecessae in abusebus epirpandis mutabiles Dero sunt canones de disciplina . Explicandae doctrinae quidam ritus funi

Iudicium de regulis forensibus . Vocabulis proprias oportet tribuere notion , Graeci canones graece lesendi . n interpretando juvat occasionem ician nis praenosse. Ratio disciplinae spiritum canonum iri

monstrat. - .

Aiatos pha decretalium. consulenda.

PARS