장음표시 사용
351쪽
Ap.xI: DE ROMANO PONTIFICE. so Summus Pontifex canonibus subjectus. g. Xlli. Qilanta demum cumque fuit primatus Romanae sedis eminentia, certe pontifices supra canones non extulit , hactenus ut contra canones facientes , ndri peccent . Ipse saeculi
principatus legibus principes non solvit, multo minus primatus ecclesiasticus , qui potius exempli ct laboris, quam imperii est , supra canones e fert pontifices . Quin praecepit diserte Christus , ut major inter discipulos suos fiat sicut minor .
di potius ministrare , quam ministrari intendat ca) . Saepe ipsi Romani pontifices , praesertim Zos-mus. b), di Hormissius co se contra eanones &patrum satiata nihil posse 'professi sunt. Hinc
consans totius antiquitatis sententia suit. pontisces . non secus ac reliquos episcopos . in crimina . quae secundum canones degradatione punie-hantur . incidentes . ipso facto excidere pontificatu . & ad laicam abiici communionem in). Ita ut Cornelium pontificem non solum perperam. electum , sed etiam omni priori gradu exutum evinceret factio Novatiana garrivit . illum Trophimi thurificati eommunione suis e pollutum.
Erat firmum argumentum e dc hinc non ejus consequentiam , sed calumniosum antecedens Cyprianus evertit. sibi ordinis S incit perieulum imminere Innocentius 1 IL adgnovit, si contra evangelicam veritatem aliquid moliretur: & Grego
352쪽
Invitis ergo sacris canonibus ipsisque pontificibuῆ docere coepit Gratianus, pontifices non necessitate obsequendi , sed ad exemplum subiici cano.
An pontifex iudiciis ecclesosicis subiaceat q
3. Ictu. Videamus modo an primatus eminentia, quae supra canones non extollit pontifices.
eosdem ecclesiasticis eximat iudiciis . Et quod attinet ad synodos particulares, certi iuris est . earum iudiciis Romanos pontifices non hibesse . contra naturam profecto est, ut inferior in superiorem sententiam dicat. Unde Dioscorum , Photium , qui Leonem magnum & Nicolaum pon
tifices excommunicarunt, universa damnavit ecclesia: & synodus Italiae per Theodoricum regem contra Symmachum coacta, diserte professa est . se de pontifice non posse cognoscere r quod eat ipsa synodo constat: in qua eadem sententia fuit tum ecclesia Gallicana. verum ea suit pontificunt humilitas, ut de criminibus accusati, quandoquἀprimatum suum sponte synodo Romanae subiicerent, in hoc ipso monitum Christi sequentes , quo voluit, ut major inter discipulos sitos seret scut minor. Ita Damasus synodo Loinanae se subjecit, & inde Symmachus Italiae synodo ordinis judicandi secit potestatem, quo cognito synodus caussae suscepit cognitionem . Quin antl- quae disciplinae pars fuit . ut si pontificum caussae concilio non crederentur episcoporum , apud concilium imperiale seipsos purgarent, quemas modum iacit silvester apud Constantinum . ADamasus primum apud valentinianum, dc deinde apud Gratianum S Ualentinianum II., ut constat
ex litteris concilii Rotaani sui ad Grais
353쪽
CAP. xl. DE ROM ANO PONTIPΙcE. 3eytianum imperatorem a Sirncndo editis D J. Ada rogarunt sibi quidem in tantis mediorum saeculorum turbis synodi particulares in legitimos pon tisices , judicio non consentientes. dicere sententiam , eosque pontificatu exturbare et verum nullius momenti fuerunt ejusmodi exauctorationes, quae vi potius . quam jure decretae suerunt. Et id quidem de conciliis particularibus. Verum an etiam pontifex judicio synodi generalis non . sul iaceat , non adeo Videtur exploratum . Saeculo sexto, quo tempore Symmachi caussa agitabatur , non minus ecclesia Romana, quam Galli-eana 'certum videtur habuisse, etiam judicio generalium synodorum pontifices non subesset quam eandem sententiam tenuit deinceps synodus
Romana coram Carolo Francorum rege conir
Leonem III. coatha cc . Atque ex his similibusque manavit decantatum illud, quod exstat inta supposititiis actis synodi Sinuessanae , Prima sedes a nemine judicatur. Sed synodus VIII. genera-
iis ta) quo casu facta fuerit de sancta Romana
eccles a quaevis ἀμφιβολὶα am30uitas , permittit oecumenicis synodis de Romano pontifice criminalem quaestionem ad emendationem dc prosectum cognoscere , id tantum vetans, ne in pontificem audacter sententia proferatur. UOX non obscure subindicat, synodum hoc decreto cavisse de dubiis minutisque delietis. quibus ipso jure non erat adnexa degradatio, nam in magnis
us. XXXI. 00 Anastas. in est. Moa. III.
354쪽
eriminibus non meram emendationem , sed declarativam saltem extrusionis sententiam tbncilio Oecumenico permitteret, Integra enim iii in stahat disciplina , quae episcopos omnes, etiam pon- tisices, ob magna crimina ipso iacto degradabat. Hodie laxata iam disciplina , quae ob graRdi crimina episcopos ad laicos abiiciebat , conveniunt omnes, posse per generalem synodum in pontifices haereticos aut schismaticus sententiam clici . quamvis in eo di Isideant , num sententia istaec tantum declaret , an etiam judicet potisi
De Romanae ecclesiae cardinalibus.
Notio vocis cardinalis . g. I. T N monumentis ecclesiasticis inde una. que a quinto saeculo vox currinalis decurrit, eaque ii clericorum videntur designati. qui jure proprio ecclesias di titulos regebant. iis oppositi, qui vel ad tempus ecclesias rege-hant . vel eidem ecclesiae tamquam auxiliares erant addicti. Sane Gesasius papa episcopum cardina tem opponit episcopo Dipitatori or a cumque vim lator ecclesiae vacanti daretur , quousque proprius episcopus constituebatur ch consequitur , episcopum cardinalem. proprium & ordinarium episcopum, qui perpetuo ecclesiae infigebatur . Et
355쪽
CAP.XII. DE CARDINALIBUs . arx Et Gregorius M. scribit Mictino de Tamitana apud Coi sqs. ecclςsia ad Aleriensem episcopo transibo : In ecclesia Alerien si cardinatem te costitui mus . Mandat porro idem Gregorius Firmano epistopo . ut dotibus acceptis oratorium . in quo publici fieri debebant conventus, dedicaret. ει ibi presbyterum cardinalem constitueret . hoc est proprium stabilemque rectorem et ut e contra-
Tio privata oratoria, in quibus publicae mimΡ non fiebant, sine presbytero cardinali praecipit conjecrari. O , privatum usui
condita non indigebant . Exstant plures alii loci apud eumdem pontificem, in quibus vOX cardinalis proprios & ordinarios eccie uarum denotat rectores ; at aliquando latius etiam accipitur. denotatque clericos alicui ecclesiae addictos , qIm-Vis proprii re flores non essent: quo sensu idem Gre portus accipere Videtur . quando. Fortunato episcopo permittit, ut in ecclesia. Neapolitana Benafranum diaconum constituat cardinalem ciI .uue stricto sensu cardinales dicti sunt a cardinishus, quod fixi & immobiles essent tamquai
cardines , circa eos ecclesiae , veluti valvae circa cardines , VolverbantqL- .
Ouaelibet ecclesa olim habuit cardinales . l. II. Quaelibet autem ecclesia olim cardinales' habuit suos . nullaque hae super re ecclesi Romana prae reliquis eminebat praerogativa. Sinsulae enim ecclesiae episcopos & paroclios.
356쪽
sra ΙNsTITU T. IUR. CAN. PARs .ctores habuerunt. Sunt, qui opinantur . presbyteros & diaconos tantum urbium episcopis Ilum dici consuevisse cardinates ca). Sed in ecclesia castri, ubi episcopus non erat, presbyt Tum cardinalem Gregorius M. voluit consecraxi cha: & in concilio Meldensi an . IDCCCXLV. in urbibus D suburbiis cardinales memorantur. Iutamen verum est, presbyteros cardinales urbium episcopalium , ad exemplum ecclesiae Romanae , subinde in unum corpus aggregatos, ecclesia fuisse addictos cathedrali. Per plura saecula cardinalium titulum ecclesiae retinuerunt cor sed austa cardinalium Romanorum dignitate . desi xunt sensim ceterae ecclesiae titulares suos appel lare cardinales. cesitque hie titulus non sine ingentis dignitatis accessione ecclesiae Romanae
Saeculo XIV. Ravennatis ecclesia & Compostellanastos habebant cardinales presbyteros mitratos zquod refert Alvarus Pelagius c . quamvis addat . derisui potius, quam honori tales fuisse cardin tes . Quin ad hanc usque diem in aliquibus canonicis ecclesia Neapolitana cardinalitium servat titulum, licet eorum plerique ad nominis inubcliam declinandam, ultro tanto abstineant et
Ecclesiae Romanae episcopi cardinales. g. III. Ut ad Romanos cardinales deveniam. ii secundum a pluribus saeculis servatam disci-
357쪽
plinam sunt vel episcopi, vel presbyteri. vesdiaconi . Quod spectat ad mesinales Fiscopos . 'olim Romana ecclesia . non secus ac aliae . unum episcopum h huit cardinalem . In una . civitate plures esse episcopos antiquis regulis vetabatur ca). Sed temporis lapsu ex septem Romam adiacentibus civitatibus septem episcopi. ecclesiae Lare ranensi addicti sunt , ut quotidie per Vices sacra Dcerent . N pontifici adhaerereat celebrantiz. quo l o flavo saeculo tempore Stephani lU. hauria' fuisse io trictum , nota obscure tradit liber ponti catis. Simul autem quo hi septem episcopi ad sacra' in ecclesia Latheranensi facienda addicti sunt . propriis etiam adstringebantiir ecclesiis , atque hinc duarum ecclesiarum erant cardines , seu ratione Romani cardinatatus in antiquis ino numentis. Itoniani episcopi ch . & episcopi colla-- letales ct hebdomadarii ci nominantur . Sed per Callistum II. duabus ex cardinalitiis episcopalibus ecclesiis in unam coactis, sex superstites suerunx episcopi cardinales. Ecessiae Romanae presbyteri cardinales . g. lU. Iam Romani presbyteri cardinales postquam ecclesia Romana ab antiquo descivit instituto in communi regendi ecclesias ambitu murorum inclusas , fuerunt Romani presbyteri urbis ecclesiis, tamquam proprii pastores , addidit . Saeculo quinto . observante Panuinio LM, viginti Insjur. an.TI, B h octo
lib. 22. CIP. II 8. n. 6. cc D rituali antiquo Romano v. Baronium ad an . CVLVII. H. I9.
cd Lib. de episcopalib. titulis O diaconiis cardinatium.
358쪽
sr4 INSTITU T. IUR. CAN. PARA I. octo videntur fuisse Romani tituli. totidemque presbyteri cardinales, qui.numerus stetit usque ad Honorium II. annumque CI CCXXV., quo Observari desiit. Propriis autem titulis preerant presbyteri cardinales, donec post saeculum X. inquatuor collegia . singula septenum cardinalium . abierunt, .ut ad exemplum basilicao Latheranensis, quae suum habebat cardinalium episcoporum collegium , in quatuor aliis patriarchalibus hasilicis
Romani diaconi cardinales. g. U. Demum diaconi Romani cardinales ex ecclesiae Romanae diaconis , qui diaconias regebant , eXcreverunt. Erant diaconiae tum Romae , tum alibi domus quaedam veluti hospitales , in quibus pauperes , debiles . viduae , aliaeque miserahites personae omni subsidiorum genere fovehantur. Sua singulis di coniis sacella aderant . unde & ipsae diaconiae nomen sibi quaerebant . Principio Romae septem fuisse videntur diaconiae pro numero ecclesiasticarum regionum . scimus enim ex ordine Romana septena fuisse Romanas ecclesiasticas regiones , quamvis civiles ex instituto Augusti quatuordecim fuerint. Sed post nonum saeculum pro numero civilium regionum videntur auctae diaconiae . Praerantu utem diaconiis diaconi, unde diaconiae nomen , sactum est. Ita primum septem, tum quatuo decim fuerunt diaconi titulares, quibus inde quatuor alii diaconi palatini accesserunt, quorum munus
erat Lateranensi basilicae vel pontifici ibidem, pelebranti ministrare. Diaconiis autem praepositidi coni, g regionibus, in quibus illae sitae erant,
359쪽
cundae , tertiae regionis , di aliquando diaconorum nomine contenti erant. Longo situ tandem lapsis diaconiis, solis oratoriis diaconiae nomenia adhaesit, coeperuntque post decimum saeculum dia- Coni . non minus quam presbyteai, cardinales de titulo diaconiae nuncupari, veluti cardinatis diaconus S. Theodori S. Hadriani. tqovam tandem Leo X. adjunxit diaconiam , S. Onuphrii nempeia in Vaticano , di ita nati novendecim diaconi car
. Numerus cardinalium . g. U1. Subductis itaque rationibus Romani omnes cardinales episeopi ι presbyteri . diaconi tres supra quinquaginta fuerunt. Stetit is numerus usque ad Honorium II., a cujus tempore minui coepit, sensimque in incertum dilapsus est . Quo tempore creatus suit pontifex Nicolaus I ILan. CiDCCLXκVII. septem vivi supererant cardinales , quorum tres erant preshyteri, quatuor diaconi. Nicolao mortuo numero augeri coeperunt, e
creveruntque supra modum in schismate Ave, nionensi , unoquoque dissentientium pontificunia adlectione cardinalium rem promovente suam . Inde synodi Constantiensis & Basileensis decreve
runt, ut eardinales numerum XXIV. non eum
derent , idque ne in tanto fastu, aucti numero . ecclesiae graves essent. Veterem hunc & mo destum cardinalium numerum supra modum pri mus Leo X. ampliavit . sub quo ecclesia Romana quinque supra sexaginta superstites vidit cardi nates. Ad augendos ita numero cardinales Leo
360쪽
habens s denti reliquorum , multiplici cardinaltim adlestione sibi censuit prox ridendum is . Leo nis exemplum secuti sunt Paulus III. N Paulus IV. quorum prior ad seXaginta tres . alter vero auxit cardinales usque ad septuaginta; quem postre- Olm rua merum , utpote septuaginta senioribus in adjutorium per Mosem adsumtis . S septuaginta ciscipulis respondentem , Sixtus V. firmum decrevit .puI aucta synitas cardinalium . . VII. Iam cardinalium dignitas est amplisi
ina. hai tenus ut super ipsos reputentur patriar chas , ad quam potestatem sensim iisdem fere gradibus. quibus ecclesia Romana crevit . evase runt. Principio Romani cardinales erant pres-hyteri di diaconi urbis, qui iure proprio par-cias di diaconias sibi commissas administrabant inullaque eo nomine supra' reliquarum ecclesiarum caruinales donati erant praerogativa, nisi quoapotiorem partem cleri ecclesiae omnium principis constituerent . Sed post saecuIum decimum frequentes & amplissimae pontificiae legationes caseclinatibus commissae e negotia omnia ex omnibus ecclesiis Romam devoluta . & in consistorio cardinalium tractata: pontificis electio ad cardinales solos restricta, supra modum cardinalitiaiaruauxerunt dignitatem . Nec minus ad augendos cardinales contulit opinio melioribus temporibus inaudita, pontifices etiam in rebus tempo talibus' xegibus esse superiores . eoque nomine cum Po tentissimis regibus concertationes susceptae, in quibus temporum injuria aliquatruo pontifices s