장음표시 사용
161쪽
uoce praesto. POL. Illud porro post hominu memoriam prodigium inauditum extitit, rubum flagrare, ac,ut in Exodo est, nulla ex parte comburi :indeq- vocem editam, qua Mobes iussus est ire cum Aaronis tres o in Aeraptum, accersirum in patria Hebraeum populum. Sed uel aliud multo mirabilius, quum Aa
ron coram Pharaone, uirgam quam gerebat in cola
brum, er fluminis aquam insinguinem uertit, indu-xiis per omnem Aeraptum ingentem ranarum multitudinem. Age, iam tuum sic offciu causas elice pro di oram istorum,ac de me subisi Misere. R O B. Magnus nepe es rem artifex. POL. Quaobrems R O B. In longum me uocis sermonem, cogis, ut iamiam me dem ad omnem diuinandi rationem exponendam,si noluero neria tuae primae questionis diligenter quaerere. Hic tria diurnationis enera m pleras uideris, num arti iobam, CT naturale. Divinatio, diuina fi per ueritate dirigitur, cuiusmodi
Mosis cir prophetae reliqui usi unt, qui diuino a tisspiritu,futurapraedixerunt miraculas ediderat, quo mortales facilius adducerentur,ut uis praedictionibus fidem tribuerent Ita Moses per flammam in rubo mi. nime consumpto uersantem,praesensit futuram, ut popuIus per legem,quamsumma Ha igni abat, hau quaquam purgaremr peccatis, quae instar spinam rubi pungentias citant, ut saltem appropinquante M te, eos qui siccus quam decuit uixerunt, deli Bructuo
ne,ii temporis multo diuinior est, quum praesagiasse se breui a societate cr contagione corporisbeliscatu,
162쪽
a ita multo magis perpetuat m iri Et hoc ad pri mum tuum rogatum. POL. Recte quidem, at pediv modo. ROB. Ego vero pergam Alterum d umori genus artis est, quod ad auguriorum , --sticiorum, monstrorim, fortiam, Cr fulgurum in terpretationem faciendam ueset . arte enim har braces, Pres, barioli, Cr uates armati aut ex uolatu a-tium quae praepetes dicebantur, aut ex cantu earum
quas oscinas uocabant, tex gusti . si enim escam non caperent, tam mali alicuius significationem feri auguobantur aut ex coloriaestchi, mutatione ue exto rum animalium,futura praedicebant. POL. Bo- ,uelmulas ROB. Ne alio traducis, impedimen-
eo. es, qu)ferimpervimGlae,quaeso, reliqua expliacem,ne hec quae incurrunt Acrisiva tempora, rebus non uostris dare uideamur. POL. Stuo :sitabit de te peto, quid sit isti diuinatio,quo nostr seruemus iiij trutum, ut nihilprius tractare incipimus, quam quid si declaretur. ROB. Non ego, sed arasti ces=damures definiunt diuinationem esse earum rerum, quae tuitae ac futurae fine Fac ergo sic esse umdices: Si quid jrtuitum est, id castu aliquo non me niet ' futura , Cr quia in 'rtuna postim est,po rest inpediri,ut ne accidat Ac ita relinquitur, ut diu natisfit nuda praeter divinum:msi ues in eum appellare contentrina, quod'cri harustices, au res instir mortis putant, cir coniectinam inquam tem ritatis plenam, uo loco pigra dicam. Nunc ad rem. Sequitur alteram prodigium,fue monstram. nonstram ut is Mit, cernere pubito ex viro: colu I s brum
163쪽
s rum obrepere itque Duum cruore fluere.Hoc me hercule apud ueteres, tu erat at apud nos, idem piaritas qui miraculam edidit, Ianis strit, quid portenderet ut trepis, axiore Origine, homilia quarta, in Exodum, crucemchrilli significavit, quae aprincipio contemptui habita,mox inferpentem animal, te'Euangelio, prudens uesichoc est , ubi cognosci coepit, in precio fili euertit Aegratiorum, qui rem non a perent, inanem sapientiam. Item in icit flumina anguine: quia ubi mundo illuxit, a nocentibus poenas ex
git, fecinium illud: Omnis annuis qui effusius est per terram, a sortiine Abel iush, ut m ad sanPinem
Zachari requiretur i generationehac. Tertiam diuinationis gram natura inuenit, quod ea duce, somniemus: is quin iacet corpus dormientis, trem animus qui diuinus est, praeterita meminit, pr entia cernit,*tura praeuidet: er instincti fatus diuino uaticinemur, id quod app. ret in poetis, qui quadam animi coneitatione mira canini Ex qxs Democritus negabat, sine*rore posse esse poetam. Sed age, iam ad ter tium ran culorum obnitan ueniamus, quo illam quaeshonem tandem eliquando a luamus. To tam Aeyptum immanis ranariam copia occupauit.
Ecquid illud portendit aliud, quam damn- , quam molagam, quam labem mistris incolis s inest enim ra nis quaedam natura significum aliquid: quippe quae impendente procella aliqua, solent in ripas exire, atqlle multo magis clamitare, unde agricolae praesen-ure posent*turas tempestiles: sed cur ita fiat, non stem uidere,quin id sit in naturae arcano ines m.
164쪽
AK baec naturalis diuinatio. POL. Praeclare quidem :sed ad rationem in Muti sermonis comodius duxeri Νre,si non grauabere repetere, cuiusmodi in primis sim artes, quae in naturali diuinat ne ue semur, Cr quatenus, quo probe constet nobis inn tum esse predictionem istam, citra omnem flupersti tionem: que aliud non est, quam importuna ineptas religio, non item uera ex sunssis, quando, ut haec deos colit, ita ita uiolat: quam vestiosi obsiem bant,qui teste Cicerone totos dies precabantur, Crimmolabant, ut sibi fui liberi 9uperstites essent.
R OB . Nunc dato restonsio ad ea quae proposuisti, magis si urgendum nobis puto, quam ad eam partem sermonis ex qua egregi flarum, reuertendum P L. Consideamus adhuc hic in umbra, extrahamusque tempus parumper, oro, dum se calor stan
vit, disseramusque aliquid, quod sic dum natu ram t. nam cum in ea re nihil fucobum, nihil tectum, nihil domuum existit, baud μio quicquam animo perBratius,pers lac divi essee. Praeterea si sermo
nem cum utilem tura honestum interruperimus, uo
lue tris postea ad illum rursius aggredi, laturum uideo, ut uteri; nos ram*mme animi pendeat, quum mo homo quamuis magna inπni fit acrimonia
pnaeditus,tamsicile contexat interrupta, quam absoluat instuta. R O B. Non est, xideo ,qubdonM r
cum ita me urere: tumst si illud in proxima nostram connionem rei eruari commodam poterat, itaque tibimoremurum. POL. Atqui eo illa audirep erquiri cupio: ordire igitur. R O B. Prudelia unica virtus
165쪽
virtus humanaeustae maxime necessaria, uarie a mutis definitur : sed nos aliorum sentet, s breuitatis causi omissi Ciceronem sequemur, qui primo de Ob
c s libro. Prudentium se reriam cxpetendarum fugiendarumssicientiam. Qui ergo scit ea sequi, qua sibi bono, Gr declinare quae malo fare ducit, is meri to prudens dicitur. Ea cutem cura iuxta omnibus fuscipienda est, qui uelint ostici βum facere, ut ne via uunt more betauris, quae non nisi praesentes cernini casus. Hinc nascitur illa naturalis pariter praestuis,
atq; divinatio pro sequiis enim flui cullas, adiutoro desin or esse debet:ex qua re oritur cautis. Ex pligratia: tim uolo callere, quae obseposuit, incia pio obstrisure hominum mores,tempora, naturam Io ci ci quo habito ex obstruation prae emiser ex prae
sension diuinare quid inde futurum sit. Itidem Dio,
si quid bora exopto sic ut nusto negotio cr commoda Cr incommodaprospicium, preuidem, conicclaras augureriatis ita prudens recte sciam me regere, mi bonare, stidire. Veram qui Hijspraefui ι eos maior in
ra conselendi tibi, tr Dis tangit. Haec si approbas,
pernim ad reliqua. POL. Nihil bupri. R O B. Natura continenter uaria edit P ex quorum Obe seruationibus, quar dum urtium rationes iustae in ut qui era exercet, possim multa prolicere cd stipsos pertinentia. Siquidem ducis copiarum ituri ad bellu: inter si,uiae pabulis usi obsieruare uer uouu,quod aduentu hirundinum, lusciniurare, turturim, primam prusentit: item tempus Demandi, id quod grues ab M aes indisin: er interim annonae rationem haber ia
166쪽
re,ae exercitus ne De omni ferro langesesiore, susescetur. qui Acili istic Attarum ex nuce praesaget,
Contemplator item, cumst nux plurima diluis Induet in florem, ex ramos curuabit Osent m. Sisupera foetus,pariter rumenta sequentur, Magnas cum magno ueniet tritura calore. At luxuria fliorum exuberat umbra, Neqicquam pingues paleae teret area culmos.cHerum nulla magis ars eiustmodi signorim significationei auriquam rustica ato nauticu . quando ex
utriusis Ussim pere est, futura; tempestites bonuaeque ut malas praenoscere. Enimuero in agricultura nihil non tempestiue agendum. Ita cato suam uicti madmone in silens Opera omnia mature conficias β-ce. nam res risi sic est, si inam rem siem feceris, omnia operastro scies, Rec ille. Innaximo non pa rura semper cauentam periculum mortis: quod tan tum ab quantum tenuis ligni crinitudo patet. Ex quo noninepte Bias agebat, nautam nes inter mor tuos,nes inter uiuos esse. Ergo non sine causa signis solis Cr Lunae,ais animalium praesagionibus, artes etesint esse . Sed iam utamur nostim Verg.teste: si uero Solem ad rapida ,Lunuscuequentes Ordiner picies, nunquam te crvina Aret Hora, nec infidi' noctis capiere serenae Lina revertentes primxin colligit ignes, Si nigram ob curo comprenderit aera cornu, Maximus agricolis,pel Pq, parabitur imber.
At si uirgineam si puderit ore ruborem,
167쪽
Ventim erit, uento semper rubet aurea Phoebe. . Sin ortu in quarto, nans is certi limus autorisAra, nec obtusis per caelum cornibuς ibit:
Totus er ille dies, cr qui nascentur ab illo, Exactim ad messem, pluuia ventisque carebint votas struati soluent in littore nautae. Sol qnoser exoriens, Crquu se condet in undas, Signa dabit, Solem certe maligna sequentur. Et quc mane refert,er quae urgentibus astris.
Ille ubi nascentem ma sis nariauerit origin, Conditus in nubem, medio que refugerit orbe,
caeruleus pi iura denunciat gneta Euros. Sin1raculae incipient rutilo immiscerier igni, Ferueremon illa quisquam me noch per altum Ire,nes a terra moneat conuessere funem. At si quum referetq; diem, condetq; relatiam, Lucidim orbis erit, justra terrebere nimbis. Ea omnia uel animalia quaeda praesagi t, danis certa tempestatam signa. Idem: Aut bucula coclam Sulpiciens, patulis captaxit naribus raras, Aut urguta lacus circumuolitauit hirindo, Et ueterem in limo ranae cecinere querelam, Tam cornix plana pluviam vocat improba voce. Item delphini,mergi, grues, corvi, teste Plinio, prae sagiunt. Cain medicina ex signis distaxat naturalibu deuita pariter ac morte aegrotanti iudici
fici inquin praesertim vene aequissim non aequis in tergassis genturi quod At i lud mortiferum, ita il
168쪽
De prodigiis lib. I. 163 ita alutare fit signem. Iam tota naturalis diuinatio
pertractata est, cum rerum euentis. POL. Bene certe: sed euentorim ipsorum causas imbis quoque quaerendaε existimo. ROB. Ain tu hoc quaere duris Adie, cedo,a quo etiam quaerendum sit. Sane ventorum, imbrum, morboru, lana quae dixi, quam habeant rationem,non satis per picio, vim autem σeuenim non ignoro. POL. Non equidem ijEd
sperantur nostris ultrologis, uel philosiophis, qui e tium rationem riadere siciunt, quae causash , cur Iupiter in Aesti fessa sedendo, interdum dextram pedem Asper nil tris reponat. ROB. O miram
memoriam: tute a principio lege excepissi,ne hasce iulam hominii ioculato G obscuritates, utiless*bu litates nostro sermoni misceremus:Cr nunc uiderisno imprudens in eus pestes collabi. POL. Verissima Drt quae memor ε.nam mihi, Deo iam exciderunt: ad nostra iam redeo.Mittamus Solis ac Lunae signo rum ratione perscrutari, en hoc loco ustumemus hilud
Socratis citu: od supra nos, nihil ad nos.Et si librat sit, pervestigemus quid fit, quamobrem animalia praesentiant futuras tempestiles,dis inde apud mortales uaria hariolationes increbuerint. R OB F acia Pol didore ut vis, tametsi scio me in re dijcili ac mururum cir sepe quaesita uersaturum . quiasint quibush cai sim, eas bestias diuora interpretes esse, quando homines minus perbe futuram ueris qualitatem sentietes, ab illis obseruando colligunt, percipiunt,praenosiclini. POL. Hinc igitur videre licet, prae bra toriam intelligentia, nostram in hac parte consenescere ROB.
169쪽
R O B . Id nequaquum nobis enim innata est natu ratis prudentia, qui nostro iudicio aut uti, aut trii tes fimus . id quod in illi animalia cadere nequi quae ni his per seperlicientia naturam aeris siequintur, C ius instinctuimpetu modo gemunt, modo garrimi, modo lasciui in modo concinnnt. Sed audi nostr
Ver Ilium,hanc tibi quaestiunculam similiter proponentem,ac declarantem:
Haud equidem credo,quid sit diuinitta illis
Ingenium,aut reriam fato prudentia maior. Veram ubi tempestis, er caeli mobilis humor, Nutauere uias, Cr Iuppiter humiduε austris Densi erant quae rara modo, et quae deba relaxat, Vertuntur species animorum,σpectora motus Ninc alios, alios dum nubila ventus agebat, Concipi t.binc ille vitrum concentus in agris, Et laetae pecudes, C Ollcntes guttur comi. POL, Latuerunt ne haec veteres ROB. Mi
nime,spinor nam Vergilius, cuius tibi testimonit citaui,non utis heri aut radissertimo it,qui plus -ctrinae attigilbe,quam quillis mortalium fertur. POL. Et tamen putabant aves euentus significare aduersos, secundosue s ROB. Putabant equidem, quando rem nullam administrari,nisi uulpicio uolabam.
PS L. Q nifieri potuit, ut illi prisci mortales alioquisapientifimi, in hanc des rationem incredibilem collapsi sint anid relicis exprome, quaeso,tantastultitiae causam. ROB. Resticio ius belli fimas illecebras remoradi me hic ad uesteram, nam uni si perinceptae rei praevertis alterum. Arbitraris ne parui es
170쪽
ρ negocij expromere causam tanti errori qui sapientifimos quosique uiros olim miseere insimmis An me
unum ex illiu scabiosis ophistis esse putas qui quar o
ineunte aetate est dederint ad perdificentis captiones uerborum, vectora inquam barbarora, in eis enim omnis linguae tam latinae quam graece ieiunitas existium postquam arte quem uocant, credo sophistariam, perbiberint,tim tanquam omni doctrina cumulatiis scholis afidet, dicere audet: Si quis uelit quid quurere perinde quasi nullasit res tanti, tamq; improviada,de qua ipsi non iit dicturi, qcquid dici posit. Sed ecquid dices, si ostendero tes vim id iampride prodidiste, quod i me explicari petis' POLY. Nili iulud antehac ne omniab quidem uenit is mentemsR O B. cretensis, quemadmodum uideo, nescit pelagus, ut aiunt. Sic besse disimulas, no quo omnino illiadas nam te hominem bone frugi se non ambigo staut me tuae laudis buccinatorem audius. Itas po qua ita tibi cordi est, uolo id eo confidentius Acere , quod ipsi' uelle uideris.Tu enim libro de Inuetoribus re ru quinto,perite porro docuisti, quam daemones, praesertim ante christi Sematoris nossi i adventu, multu nocendi artes habdierint, quam , multi jugibus roponsorii Ancijs miseeros mortales petierint, deluserint, perdiderint. POLY. In hoc admodum desector optimeRoberte quod nostra tibi scripta minime fomdeant,in quibus, uti uideo, libenter uersaris: fed pem g amabo te,ut ne puncto quide temporis, nostrifermonis feriem interpellemus. ROB. Primu omniusatis costa daemones esse luritus ὸ Deo olimis coelo