Christophori Cellarii Orthographia latina ex vetustis monumentis hoc est nummis, marmoribus, tabulis, membranis veterumque grammaticorum placitis; nec non recentium ingeniorum curis excerpta, digesta novisque observationibus illustrata

61쪽

quod plerumque hodie utimur minore scriptura ,

nee illa ita sola , aut pura , ut non maiores etiam litteras admisceamus I quaeri Potest , quando, quo loco, & quoties liceat maiusculas admiscere . Pec cant enim aut inepte agunt , qui indifferenter , avenimis crebro , initio vocum maiores adhibent. Ita maiori seriptura olim non opus hae quaestione erat, quia uniformes erant litterae, quibus propria , communia ; prima , media , honorata , inhonora serib hantur . Postquam vero minuscuIa illa & quasi semiis harbara scribendi ratio adsumpta suit ; non tamen plane maioribus litteris abstinuerunt, at principio maioris eiiiusdam sensus , seu tractationis , ita applicuere , , Ut Prima littera primae vocis ex iis maiuscula esset Ideinde nomina propria virorum seminarumque, &Iocorum , ab iis inchoabant r tandem eas principio sngulorum in earmine vel suum quidam , post plures , ac fere omnes posuerunt. Ne sere in manuscriptis li-hris et se in olim excusis est : nostra autem aetate, aut ilo ante, adiecta bono ἐν , ut aiunt, vocabula , imperator, reX, princeps, consul , praetor , rector ,

tribunus , dux, magi ster , & his imilia ; S ipsui

vocabulam do-- , etiam quum pomessorem sonat , meligioni sibi ducunt aliter , ac Dominπν, maiore initiali , scribere, ν. g. agri Dominπt , aerium Domν nux , Juod ineptum est . Nolo euiquam honorem detractumirum, quamlibet exiguum, qui ab una littera est , velite tamen lieteras adhiberi velim . In historieω eontextu seribo veteri more , rex Darius , se pio consui , cetera e si venoe scribendum de iis est aut ad eos , quibuscu- versamur , quos reveremur ι potest au-

quid

62쪽

quid multorum opinioni , aut superstitioni tribui, praesertim , si certi non sumus , edoctos illos in anti qua scribendi ratione esse. Malim autem , si honoean eo praestandus est , vocabula integra REX, PRINCEPS, cetera , maioribus litteris eringere , quam maiores minoribus commiscere. Quod et Iam de pronominibns notandum est , quae in adlocutionibus hodie , ut eum primis in epistolis fit, Tuus , Tibi, T. seribuntur et id quod promiscue non est a DEtandum . Si summis viris ae prineipibus seribi

mus , detur aliquid consuetudini , utcumque recentiori : si medioeribus , malim veterem seribendi m dum imitari. Ubi etiam honoris caussa maiores litteras pronominibus adhibere placet, praestat integras iis voces exscribere, quam diuersa genera permiscem

re r hoe est , TE, TI BI, T V Λ scribere , quam Te , Tibi , Tua .

An vero semper , finita periodo, & puncto intemeisione sana , maiore littera periodus noua incipiet da sit , laudati Manutii sententia definimus . Pu unicum punctum , inquit, si sequatur sententia 'pν- ero i non di milia , ρνimum verbum littera min

scuta incipio; si ve o in misit , maiuscula . qua si non solum dissimilis senioni iis , sed omnino dissimile

sequatuν argumenι m , tunc ea , quae sequuntur , non

solum vnteo puncto es vitrea maiuscuis , sed et .amolistio inteν vallo seiungenda sun3. t

. DIUIS ID IN FINE UERSUS.

t Saepe aeeidit , ut voeem ultimam versus , quem vulgo lineam vocant, non capiat, ut propterea dinuidenda sit, di pars reiicienda in versum insequentem . Nostri hodie signum diuisionis v apponunt , transuersam lineolam , quae indiem sequentia ad n uenda in legeudo esse et di quum scribunt , multi,

63쪽

Teutonicae scripturae signum in etiam Latinis ads at,ent ἱ in antiquis monumentis nulIa huius generis sena in diuidendo apparent ,. quia veteres nec post integram vocem , in fine incidebant . baepe etiam inseite divisum in lapidibus est et v. gr. Grui. Pag. 4O. n. a. diphthongus ΑΕ dirimitur, ΡR Λ seripto ins ne prioris versus ἱ EF. principio insequentis, ut praefectus significetur : & pag. 46. n. II. duplex eadem littera in principio versus Posterioris , Partem

divis verbi tenentis, sic posita

M quod opificum Inscitiae, non unἰ uersali consuetudini, tribuendum est . Doctiores enim ii his quoquo industrii di euriosi erant. Quintilianus lib. I. c. v I I Es etiam in diuidendis verbis obseruatio mediam tit- rerum consonantem priori , an sequenti ollabae adiungar . Α κ U S P E X enim , quia pars eiur posterior aspectando est , S litteram tertἐae dabit ; ABST M I U S quia ex absinentia temeti eomposita vox es ,

p imae relinquetu . Ad originem ergo & derivationem diuidentes ablegat , nec praeuerbia compositorum It eet dirimere, sed diuidendum , si opus est, ob ust , ad-eo, ad oro, et rendo, dis-cutio, fuste0io, sustineo , paen-ioris , et-iam , neg- otium , ρ ορο io , por es , veAut, prori ix a proὸeo ; py dit a prodo , nam epenthesis D in compositis ad priorem Partem pertinet, cui euphoniae caussa adiicitur . ut prod eo, red eo .reMamo . Dubia sunt cognosco , ignosco, agnosco. Si enim a gnosco Caecilii sunt, I ab n non potest diuelli isn a nosco , g ad mutatam Praepositionem pertinet. Cicero sane in oratore c. XLVII. gnotur ab in & n tur ι & ignauur ab in ec nauur deduxit. Ceterum si duae consonantes in medio concurrunt , dividuntur

64쪽

tantum eae , quae ab initio verbi nequeunt pronuntia-xi ; non autem, a quibus verba tam Graeca quam Latina incipiunt : v. g. diuiduntur in carvo , o -bir ,

Iassus, le-ctur , pr pter , fcbi 's , magi ster , ee tera ab his enim incipiunt vocabula Ctesiphon , Ptolemaeus , Μnemon , psalis , Sm na , stape. Si tres

consonantes in medio eoncurrunt, ratio est eadem ,

ideoque Caesellius apud Cassiodorum pag. 2326. ρl strNm , rusrant , campe re , per syllabas disiungi censet. At vero tam in Claudii oratione apud Grui. Pag. 3Oz. quam Lucii Caesaris cenotaphio dividi tueri A G IS-T E AT VS : unde grammaticorum de tribus consonantibus regulam non artigisse aetatem illam , saepe laudatus censet Norisius .

NOTAE, SEU BREUIA TA

De notis hie agere non est nostri instituti , nee illae , tam ad orthographiam pertinent, quam ad te ctionem , aliam grammaticae artis partem . Tantum de Paucis, nostro aeuo maxime tritis, aliquid adseremus . Vulgare, non autem antiquum, neque Latinum est, virorum propriis nominibus vocabulum Dominus honoris caussa praemittere , quod hac nota

DN. seu Di . plurimi solent scribere . At medio aevo D. N. puncto interposito , valebat dominus noster , aut si plures, D. D. N. N. domini nus i , & augustorum nominibus tantummodo praemittebatur , uti ex innumeris inscriptionibus constat. Rectius plene scripseris , si scribendum est ; aut D. simpliciter po nas , ut aliae stentes faciunt. Si times, ne cum Do

65쪽

Aorkr nota confundatur, veterum consuetudini main eis D O M. quam D accedet . . tDeinde abrumpendi sermula cetera , contrahi tui sie esse. siue 8tc. Trita hodie forma , antiquis prorsus ignota et qui rem varie eloquuntur & ei reum iacet ibunt : nee non ipsum cetera aliquot membris r censitis subdunt Lucretius lib. v I. vers. 8s. & Cicero Top. cap. v . Utrobique recentiores oe cetera ediderunt , quod improbant Ob. Gitanius , Dan. Pareus,& Aug Buchnerus : elegantius censentes cetera sine coniunctione , quam o cetera . Hinc iudicari de nota hae augendo honori duplicata , &c. &c. ac tripli cata dic. &c. &e. potest , quae hodie singularis reue rentiae signum habetur. Plene exscribe , plene pro nuntia , & intelliges quam Parum apto sensu hae fiat multiplicatio . Idem quod cetera , in abrumpen4di usu sunt reliqua. Capitolinus in Gordiano cap. v. Partem refert epistolae imperatoris Alexandri ad senatum , qua recitata , abscissis ceteris, quae sequebantur , subiunxit , oe resiqua .

66쪽

ΡARS POSTERIOR

ORTHOGRAPHIA.

A Praepositio sine accentu , more antiquo et neque τ' etiam accentu ab vIlo alio discernitur . .

A D F Α ΤΙΜ & assatim scribitur : sed qui pra

uerbium ad in ceteris ante F seruant , iis prius pia cet et cum quibus ti nos sentimus . Festus , adfatim retiam Lipsius de Pronuntiat. cap. XXI. Agroecius ab adfatu ducit ; sed repugnat breuis quantitas , a Nwniano poeta defensa apud Gell. lib. v II. cap. VII. quamquam is veram eius rationem ignorauit i nam a faxim est , veteri voce , quae sonuit abundanteγ έ vn de fatisco , abundanter aperior : inde adfatim siue malim. Sic Seruius docet ad illud Virgilii Aen. I.

vers. I 23.

ν mi ne faliseunt. ADOLESCENS per o auctoritate Festi in suboler , quia ab olesco , id est cresco . Lapides quis dam di libri adulescens. Spon. Misc. pag. 120. e me dio aevo in seriptione AD ULESCENTIAE. Sed Manutius etiam ad Iapides prouocat, qui O ha

heaut .

tate & utraque magna. Cicero Top. cap. 2. Locuples es assi Mur , ut ait Aelius , appellatur ab aere aeando I aere , id est asse . Gellius xvi. cap. x. Assiduur ἐn duo

67쪽

M aut ab assibus, ἰου es aero donaeo , quum id tempoνα reipublicae possiarent: aut a muneris pro famἐliari α- pia faetendi assiduitate . Utrumque explicat Sosipater lib. I. pag. 38. Aoduus quidam per D scribunt, quasi sit a cedendo Huνatum , sed erranx. Nam quum a Sersio Tudio populus in quisque classes esses Hulfus , ut gruutum, prout quisque podiderer, inferret I diri ores ,

qui asses dabant, aindui dicti sunt, quasi qui asses duint: oe quoniam soli in negotiir publicis 1 oquenses aderant , eos quis eqsenιοι Hsunt, assiduos ab asemus dixerunt. Inscriptio sub Antoninis Crut. p. I 63.

s. ASSIDUIS FLUCTIBUS. Contra Fe-

si : Ad uus dieitu , quia in ea re , quam fre- suenrer agit , quasi eo odisse videatur : hic ergo ab ad endo ducit, ut a residendo reflaeuus . Varro lib.vΙ cap. v. qui ades , adsiduur . Ergo ab adsum . Atque his displicuit opinio de assibus : quae aliquid fabulae de Servio habere videtur. Nec Cicero ex mente sua , sed Aelii locutus est : Gellius dubitanter aux, aux . Accedit, quod Romae marmorea tabella legitur sGriit.

9Sp. pag. 8. ADSIDUE DEFLET . DE

Pronuntiatione per si minus dubitatur '. scriptura fuit

ambigua. - . - -

A D S V Μ dieo , quia S ante se ad praepositionem

ferre posse, supra probauimus . Nec Plautinus io cus Poenulo a. I. se. 2. 67. quo dicenti assum apud treccum , alius respondet , ego elixus fir Hio , nos momvet nam plebeia pronuntiatio , non doctorum scri-Ptura , ex eo probatur .

AEGAE V Μ mare, utrimque diphthongo prima : quia Graece est τὰ Αἰγαῖον πελαγος . . iA E Μ ΙL IUS Latino Inon Graeco P , in s eunda , nummi & lapides . Vide Ursin. pag. x I. de . Grut. pag. 33. 36. A E R I U S , Aereus . Tritum posterius r Mn.

dc castigatiores libri aerius. Lucretius lib. I. vers. 22. . Aeriae Disi irco by Cooste

68쪽

Aeνiae potuerer . Et Virgilius Georg. m. vers. 474. ---- aeriar Alpir ω Nor ea st quirCasoliis in tumulis , cetera a A ET HE R IUS , noni aerbereus , Manutius ex Virgilii vetustissimo eodice, quem a suo possessore saepe Carpensem vocat .

nummi & lapides: ut ut Graecis posterioribus nam veteribus δειβύα est Λ φρος, Λ Uide Paea nium , Eutropii metaphrastam , lib. D. in bello

Punico II.

A G N A T US , AGNOSCI. De his supra

Pag. 29. disputauimus : & de simili verbo evinosiopag. 33. Nondum dubitare desino de gnascor , gnaseo , unde ducunt illa, littera ae praeuerbii extrusa. Nain agnomen est adnomen , quod ita coniunctim scriptum Salmasus Capitolino vindicauit in Uero cap. m. quemadmodum idem auctor eodemque principe cap. v I r. in praestantissimo Palatino cod. a nosceret seri psit . Glossiae nomicae : οἰδν-ος , πιέψιος, συγ γε AHENOBARBUς, non diphthongo Aeno harbus , numini gentis Domitiae, & lapides Capito lini: vide Manut. In Ancyrano , serier. cum bivo

eali AH AENEIS PILIS. ALAMANNIA & Alemannἰa : sed prius in libris freque4tius : at plures nummi A L E M A N-N I Λ , quod ideo praefert illustris Spanhemius pag.

73o. Cum A in uno nummo aureo, quem Nic. Ηe insus exponit ad Claudiani I v. cons. Honor. V. 446. Inscriptio Grut. pag. Iω. titulos Ualentiniant, Uatentis 3c Gratiani refert: in singuIorun cognomen

69쪽

, Seruius ad illud Aeneid. v I I. ve r I7. nfaustum is rer uit AIIta nomen ς dicis nomen Alio esse , a poeta metri caussa duplicatam litteram . Iucat Plutarchus,u Camillo pag. 137. παρὰ νὸν Αλίαν ποταμον. Hos duces sequuntur Manutius , Sigonius , musquius . Re duplex L in aliis omnium libris Varronis , Cice sonis, Liuir, Pelei, Suetonii , Maerobii neque eredibile est, hos omnes potuisse eorrumpi. Αece die incorruptum testimonium Caiani , quod Pisis

est , cenotaphii, quo P RO ALLIENSI diem VIIII. K. MAR TI A S, quo obierat Caius Cinfar , habendam esse decernitur . A LEX ANDRE A, Alexandria,Graece Αλεξανδρωα . Vrbium autem nomina P Paroxytona , in μα exeuntia, dubium amentum apud Latinos habent . prout in ea vel tu cadant. Quaedam eonstantius E Iongum habent, ut Laodices, Heracisa, mea , Cassandrea : quaedam plerumque per ia scribun inr , ut Seleucia,N eomeHa Philadelphia ebastia equaedam ambigua, Alexandria & Aoxandrea , An tioelia .& Antiochea ; Caesaria & Caesarea , cetera I quia ει nunc I nunc E pronuntiatur. Horatius lib. Irra. Od. XI m. Alexandrea seripsit, arrecta Paenulti ina : n nummis Latinis autem A L IN

XANDRI A ; ut etiam Plinius , & plarumque

alii. Antiochea in antiquis eodd. Epistolarum Ciceronis, quod Fulvius Ursinus ad Iib. I T. epist. x. al. IX. tuetur, etiam ex nummi epigraphe GENIO ANTIOCHEAE. Plurimis nummis est Co L. CAESAREA , tam utriusque in

Paltastina , quam eius, quae erat in Mauretania . Sie etiam de Amas a , Antigoma , Pbarnac- , Ra phMa iudicandum est.

sus , & Cloatius Uerus apud Gellium lib. xv x. cap. ara. scribunt, quasi a luce aberrare, ut innutius

70쪽

eum Pantagatho tuterpretatur. Recentiores quidam malunt aliutinapi , sue adlucinari , quasi offendere ad lueem , eiusque claritate praestringi Sed ma lim cum Festo facete & Cloatio . Veteres aliquando adspirationem praefixerunt, ut idem Gellius lib. I T. Cap. in . resert: sed addiderunt etiam quae ibi exempla coniungita ad bonera , bonustum , quae nemo

imitatur .

, A ΜO E N Vs per in in lapidibus , quibus pro rium Amas nur & Amaena sunt . Gruter. Pag. 738. AMOENUS, & pag. 3s . AELIA L. F. AMOENA . Addit Manutius vetustos codices Virgilii. ANCORA sine adspiratione , quia est αγκυροι

Graece . Servius quidem ad Aeneid. I. vers. 169. miranhundus : Hoc nomea quum in Graeo , unde originem ducit, adj rationem non babeat, in Latino adspira- - : quo est eous arium e uam magit Graeorum estisqpi alio. At Marius Victorinus pag. 2466. com Ponit, ut patia in hoc genere corona , Uncora , sepulcrum. PAN N V L V s i anulas . Qui altius videntur sa

pere , scribunt anulur , uno N , Manutius , Lipsius , Se aliger ad Varronem: quia sit ab anus , quod cir eulum di podicem , perinde ut λιχνυ λως , Graecis , significet et quae parum decora oristinatio est. Varro LL. lib. v. post initium ;Te ut a Bruma ad brumam , dum fia νedit, vocastin annus ; quod, ut paruuIi ei ruti annuli e magnι dicebantur anni . Ut autem an- nur N duplici seribitur , ita etiam annulust υ,st ρι τικον. Mollius sonat, fateoe, anulus r inde sortia illa , quam Manutius urget, antiqua consuraudo ,

quae in libris obseruatur . . - .

AP V D . quidam per T seribunt ad antiquita. tem prouocantes . Est ia ne tu veteri lapida Gruti