장음표시 사용
51쪽
ra e Maiores numeri raro in lapidibus occurrunt ; nis. M- B λ ' non Fastis niviqistratuum de triumphalibus t bulis .
aia enim LXXX & XC. cernuntur : & snpra cera ,-- kr fia I Ac ..tenariu m etiam CD quadringenta , quae aliis CCCC, sis si in motantur . Duilii triumphus actus anno CDXCIII . K- Aemilii Paulli de Perie , anno DXXCVI , ut Grut rus pag edidit . Maiotes millenario numeros n. ἄν - plerumque Liatini. suis vocabulis exscribunt: si peeaiotas, multiplicant millenarium , v. g. CID CID CID s 'mini minia'. φαυριαδος nota CCIDD , decem mi in ,, δε-u eiusque dimidiata figura IDD quinque m Ilia: at
CCCIDDD eentum millia . Quidam millenario praepar . A laa ct Nunt cardinalem, ut III M. tria misita , quod in
ACCENTUS ET APICES ,- , LATINORUM.
fν Recentus non pronuntiationis , sed scriptos apices , -δ α'llos Vulgo etiam occentur appellant , intelligimus .c ' φ . Uidemus enim ita pueros adsuefieri , ut ablati in SQ, - - - c μ' casus ti adverbia & alias voculas , coniunctiones pra: in avio a tam 3ι N:sertim , apicibus obliquis, aut in acutum angulum . - ConcrescetItibus , quasi summa Latinitas in iis consium se . alat, imponant. Et quum multi in defendendis iis, mi' ad antiquitatem prouocent, de antiquorum apicibus prius disquirenduin est ἱ deinde de consuetudine no
Pue rite olini adminiculum ad enuntiandum erat, Iongis syllabis apponere apicem, nec vero omnibus a sed dubiis nonnullis, ut cum mora pronuntiareutur in Quin Disit jam by Corale
52쪽
49 quintilianus lib. I. cap. VII. Orthograph ae a s totam fiatilitatem ἐn Abiis habetout longis Θllabis omnibust ponere apirom in rusmum es , quia plurimae natu a ipsa verbi , qMo scribitur , patent et sed interim noe se φfarimn , quum eadem littera alium atque alium ἐnte Loctum, prout correpta vel producta es, facit, ut Μ Α-LU S , virum arborem significet, an bominem non bonum , apteo ae singuitur . PALUS aliud priομὰθ Iasia longa , aliud sequenti , signincat. Et quum en-rim litte a nominatiuo casu breuis, ablativo Ionga es, utrum sequamur , plerumquo bac noxa monendi fumiae . Uides , quam diuersa veteribus Romanis fuerit ratio virgularum vel apicum ab ea, quae solet hodie in vulgari seriptura esse : pronuntiationi seruiebant, ut Ionga syllaba , si dubia pueris esset , hac nota distingueretur , ae ubique pronuntiatio iustum tempus & quantitatem syllabaru in obseruaret . Sed haec pueris adhibebantur , quia de puerorum institutione primo libro Quintilianus tractat : vltra quam aetatem consuetudo haec non
poserebatur , adeo, ut Muretus in Lipsi Dialogo do
ronuntiatione cap. XIX. aperte scillum adloquatur rvagare mihi peν hanc σνbem Romam in is quaere :multa monumenta in utraque lingua , multἰ lapides r. Iapie ego si accentiunciatarum istarum unquam apex . Sed hoc nimis adseveranter : rarae enim admodum visuntur nonnusquam in lapidibus , quod Lipsius etiam illi approbauit. Exemplis res agenda est. In vasto infinitarum inscriptionum opere, quas Gruterus collegit, vix duodecim , aue si plures , non tamen multas inuenies , quae eiusmodi notulas aliquas habeant. Dico aliquas rnee enim in singulis verbis sunt, sed in rarioribus ,h una sorte aut altera earum excepta , sed inepta satis , ' ubi frequentiores apparent . Ut vero, quae pueri ad didicimus, tenacius inhaerent, quam ut facile dediscamus , di nobis vel nolentibus etiam subrepunt et
53쪽
ita quoque de his. factum est apicibus, ut nonnullis ἰputo opificibus magis , quam erudiris , haec consuetudo adhaeresceret , ut interdum eiusmodi signa atque notas praeter necessitatem supra litteras Collocarent. Lipsus exempla , quae ipse viderat; ostendit P A
Cetera . GruteruS Pag. 3o4. n. v. lapidem se transscri
tus vox Kalatori habet : duo ceterae. Et pag. Μ3.es νυm opstri ι aecoit: & mox, triumphslibus ornamenti sbοnόνapis . Nec semper longis sylIabis adiecti hi apices sunt, sed aliquando etiam breuibus . Pag. 4IO. g.
ptione Pisani cenotaphii, quod Caio Caelati dieatum fuit, vix quinque aut sex voces habent apices , L U
Sed esto diseretionis causia apponi manἰbus: quid vero discernunt in casu , luctu , iussu , ibi priori, hic
posteriori syllaba st nec opus erat in ceteris , ut casus a primo diuersos fgnarent, quia praepositiones adi ctae hoc praestiterant , in colonia , peν magistram . Tantum itaque abest , ut Uossi opinio Pisanis monumentis elidatur , quod vir magnus censuit, ut nec ibi rationes omnium reddi posse videamus . Sic autem do tissimus Uossius lib. D. Artis Grammat. eamur 1 I. De Latinis accentibus fatis apertum ex lapidi bus sntiquis. suo enim vetustiores , eo magis accent unctilis earent . Lapἰdes aliquot obiectant, Obi re periamu : sed imperito adeo sculppor, τι satis liquears κullam eo um rationem baberi oportere. Exemplum suppono , quod confirmet Uossium soninepte iudieam, ex Gruteri pag. 63. idque Minori bus
54쪽
hus littetis, quia non lassiciunt maiores, transcii
D. M. M . Aurelica Angg . Iib Secundus se vivus fecit sibI et Caeliaε MarcelIina geonius sanctissimae et Seeundo fit
dulcissimo q . v . a. v I m . m d . x . et libertis libertatasqsse posterisqce eorum in se . p. xv is in agr6 ped. VI m et ante fronte ν- Iat. pod λ x , quid opus aetentibus in cunctis prope v Itimis . breuibus aeque ac longis 8 quae ratio excogitari potest an tonus semper in eam *llabam rei ieiendus λ inepte. Ne tamen ineptire lapicidis & opifieibus libuit . Gemina olim ratio pueris commendabae apices , uti quintiliano doctore discimus , primum ut attollendam syllabam longam & sonantius eXprimendam nomiarent : deinde ut discernerent diuersas eisdem voces litteris . De hoc a Itero etiam Donatus , cap. de Tonis , Pag. I74 I. In Latinis numqttam acutus accenturs nultima ollaba poni potest , nisi diso δι ioni1 eauta . tit in adverbio P Ο N E; ideo, ne veνbum pulex Des strata ua modi ' neque circumflexus , n F in eo psy
Quantum vero haee absunt a nostrorum temporum consuetudine , quibus non tono extollendo adlubentur , nec nominibus , aut verbis superseribuntur , sed misera tantum adverbia , & ouae similia adverbiis vi- , accentu non acuto , sed graui onerantur Iablatiri singulares circumflexo , ut vocant, qui ver
similior duplieato tecto est e credo , ne perpluant vritant Patroni , differentiae cauma fieri , ut aduerbia vocativis 3 ablativi a dativis distinguantui . Sed heus boni. viri l si fit differentiae eaussa , cur additia D a etiam
55쪽
etiam , ubi nullum discrimen faciendum est , neque id ullum locum habet, utpote in ben/ , saep/ , ferm/ , rit/ , antὸ , atqu/ , tam , tam , tam n , largit ν δ 8ceur adverbia ab vocativis tanta religione discriminatis , qui casus saepe in magnis libris ne semes quidem occurrit λ quis puer tam stupidus est, ut si intelligit , quid vocatiui , quid sint adverbia, non possit statim ex sensu & usu discernere λ Et si discretionis necessitatem Urgetis , cur non discernitis alia disternenda λAblativum per a & o vultis a dativo distinguere λ eur non idem faeitis in plurali , ubi etiam hi casus pares sunt, & ambo in is vel ibus exeunt 3 Si potest , &debet ex lege vestra pluralis ablativus distingui sine apposita notula , cur non idem casus in singulari liberandus ab onere est λ Diei te mihi, si potestis , disparitatem . Innumera sunt, quae iisdem litteris seripta diversissima significant , ubi nullam iubetis accentiunculam , quae dirimat, apponi . Per elasses
quaedam enarrabo :I. Nomen & Uerbum iisdem litteris . Aequa , aequas s alis, alam amari , annuo , arce , orces ς συθ ὴ caedes , caedis , caedi ψ canis, cane co pite , capitis ; certo , certar, certa I consule , cono
bonesta , bonefas , hon satis ς indicem , indices ; ἐ- dicem , itidirer ; illustrem , inus er ἱ labores , laudes , lege , , legiν φ laudem , lauder ὁ , malis smilitare , militarem , miseris ' nitor, nobilitas , noui, nise , nubis ; nuntio , nuntio 3 parcam , pateris, pei- iis , praesides , probas , proba ' rapis , rege , regis I se
iis , salutare , scribam , scribar ,' sedes , seri ἱ-, servo' severis mutato accentu )-, speculo ς μ'
56쪽
U. Nomen & Nomen iisdem litteris .asis , faedur, 'Ver , ferum , gene ι , me tas , ma-ms , tur , mari , moribu , men is , ouis , rei , solum , diminutiuum ades , & editior locus γ ινibur Neriae , vidis . III. Verbum & Verbum . CreuIt , excreuit, diro , edo , egerit, fundamur ,
Luxst , eluxiς , manet, ρ omeretur , regere , cetera . Et quia verbis participia & gerundia cohaerent, huc illo rum quaedam exempla addimus tam a verbis quam nominibus distinguenda : dement, emenda , emendo ,
moratus, ρ sur , servi . Sic & impletis , completis participium & verbum sunt. U . Λccentu pronuntiationis distinguenda . . Cupi o , acere , imperito , liberet, enitere ,
σπανco, omi r , olere , ρώrere, ρυσνe , pendere , strae . lao, vireris , reliqua. Haec omnia sine apicibus discernuntue sensu &constructione : eur sola adverbia & ablativos , aut 'am pronomen & aduerbium , praepositionem di coniunctionem , non possimus sine istis ρ Desinant ergo scholarum inagistri pueros vexare, verberare, tim pi a , maioris Propudia aetatis , & omnino dediscendos , neglexerint ad alia potius & meliora
suos adsuefaciant , quorum numquam eos Poeniteat odion vetus is mos in adverbiis est . Olim alia ratio Tariorum fuit apicum , vi tradidimus nec in mauu exaratia libris sic adverbia praegrauantur : neque pri
57쪽
mi litterarum restitu Ioses agnouerunt, quod in ilia bris , quos editatunt, perspicimus. Aldus Manutius auus sensim apices admisit 2 eiecit rursus nepos eiusdem nominis. Paulli filius : R doctissimus quisque sibi semper ab iis quam maxime temperauit. Hoeautem velim omnes de me sentiant, nequaquam mihi eonstitutum esse , vllum hominem sugillare.aud contemnere. Scio enim esse viros graues summeqn eruditos , qui consuetudinem , a praeceptoribus trepueritia haustam , adhuc sequantur, quorum pace &salua existimatione , quod res esse videatur , liceat mihi 'libere ac ingenue tradidisse.
Ptiset Romani maioribus litteris scribentes, vemba ita continua ponebant ut discerni vix possent . nisi punctis singula distinguerentur . Ex qua rationo in plerisque inscriptionibus voces singulae punctis
singulis separatae visuntur , praeter finales versuum , ubi vetotes nullam distinctionis notam addiderunt. Cessante autem illa contiguae scriptionis ratione , non opus est tanta multitudine punctorum t euiusmodi inscriptione. , punctis destitutae, apud Gruterunυ sunt pag. 8O9..num. 2. & D. & plures apud Sponium in Misceli. Abruptae autem voces siue breviatae omnino punctum requirunt, defectionis indicem . PNee pun ia tantum verbis interpolaorunt, sed alia quoque signa, ornatus caussa , ac pro lubitu artifi- eum , qui I sedes inscripserunt. Sunt enim inscriptionea . quae distinguuntur semieircellorum figuris ,
58쪽
m m. 3. - φ PROVINCIA * PRAEF et
Α L Λ Ε τ reliqua . Et pag. 391. num. 7. instar ψIoco punitorum est r
Sed haee rariora ue ut plurimum punctis simplicibus intereisum propter v ozum continuitatem : quaressante , ve apud nos fit, illa quoque negliguntur . . Diaerit ea puncta grammaticis dicta , quae dissolutioni syllabae aut diphthongi imponuntur, ut soluta trisyllabum , pro solvit et ruasit, & similia ; quam
diaeresia ae dialysin etiam appellant . Qui minore scriptionis forma diphthongos ae , Oe distincte seribunt, quoties litterae illae separatim legendae sunt, punctis diaeritieis sinificant , ut aerist, α ρος : nam aeris his est χαλκου . Qui tantum ex maior scriptura PE ei ieiune , quoties in principio periodi aut versus id ponendum est , smpliciter seribunt Aere , χαλκω : si vero αερι significandum , Aere vel Acri .
Duo puncta etiam litterae I imponuntvir , quand consona resoluitur in vocalem di vox erescit syllaba , ut Caim trisyllabrim. Grammatici postea , quam desiit Latinitas vulga tis esse , quae olim simplieta erant, aut aliter dispo sita , in eum ordinem redegerunt & formam, quae adhue hodie usitata sunt . Veterum distinctionea Eryeias Puteanus in Facula eap. XI. seq. exposuit :rem ipsani Seneea tangit epist. x xxx . In Graec 1 , inquit, lanc licentiam tulerίr : nos etiam quum feribi mus interpungere eonise mur : quae Cicero lib. III. de Oratore ea P. XLVI. .nterpuncta Nisarum vocat. Li psius de notis post singula verba positis interpretatur . Maiores vero minoresque in versu di periodo distinctiones , saltem in puerorum usum , ex loco & s tu punctorum discriminabant. Diomedes lib. . . Ca P.
59쪽
de Discretione pag. 432. Disinctio es , n posito pu EZo , nota finiri femur , vel pendentis mora Hyuod toris pontim tribus et S V M M o , quum sensum terminat , oe voeatu Finalis a nobis , a Graecis γελοια : M Ε-D I O , quum respirandi spatium legenti dat , oe dic Ilup Media : IMO, quum lectionis tenorem , a fuc aliud inlatura , fustendit , o vocatur a Graecis υπος ομ. ἡ, a nospir Subrisinctio .
Haec antiquiora posteriores grammatici , ut dixi, mus, immutarunt, adhibitis signis aliis & loco alio , plurimum vero imo positis : quorum rationem interpungenda, quum accurate Aldus Manutius P. F. ex Posuerit, eius verba hic legisse , credo , non poeni
te bit . Minima , inquit , es insinctio auersus semicir cuius , qui boc modo s , ae gnatur , quam alii Viν- gulam, alii Comma , nonnusii Semipunctum addo
incisum , ex Cic. oratore c. LXII. appellanι . . Eadem nota si cum unico puncto coniungatur , ut hisbaec ; in , aliter usurpatur : modo enim disinguit con rraria nomina hoc modo , publiea , priuata; sacra, pro fana , tua , aliena ; interdum etiam Deum babet in liriscis , ubi sententia ἐta variatur veνbD ut sissemicir culum apponas , parum sit, si gemina puncta , nimium unde etiam Semicolan vocari consueuit . Inter om nes notas hanc , de qua nune agimus, esse omnium Gy ficillimam inreuigo. Inepte semieolo hodie utuntur xypographi, quum que coniunctionem breuiaturi q, Τὸ componunt : qui rectius , & ad antiquum morem , implex punctum ad q. adiicerent. Grut p. 39I. PO STERIS Q. EORUM. Reinesius pag. 675.
S equituν seminatio puncti : cuius ea vis es , ut quasi medium ἰIoeum obtineat inteν punctum semicircula iunctum , ω unicum punctum . Omnino autem Uur putνη , quum sententia vel duas , vel plures laber
60쪽
sunt , absolutaequη -nx : ον , quemadmodum ex ἐκ tegris membris fit integrum corpus , item ex integν spartibus sententia confisar uniuersa. Duo puncta haec vocamus Colon , quia κάλου , integit membri inperiodo , signum sunt . in Resat unicum punctum , quo sententia eoneluditti ac terminatu : nec di cilem cognitionem habet squamquam ubi concisa sententia es, ae concisa item altera subsequitur , gemino puncto ego quidem utor si benitur, quam unico ut in hoc exemplo et Hospitium mihi para : eraS enim adero .
INTERROGANDI nota quum sibi locum
psulet , uerbum ipsum significat. In dolore autem , si
in admirations , si quis unico puncto , non inteprogon di noxa , utetur , meo iudicio rasIe faciet x ut in bor exemplo : Quantas utilitates humano generi philoso phia peperit. Interdum , licet manifesa interroga rio sit , inte rogandi tAEmen nota non νιἰmur , Nyquum sententia eo usque producitur , ut illa interrogandi vir , quae primis Perbis agnoscebatur , longior paullatim hario deminusa , euane cap. Signum exclamandi si post exclamationes poni tur , ut O tempora , o morer : e Hes , me
PARENTHESI ineludi opoptet ea , quae neς sententiae partes hunt , nec ab Dio aut antecedente auxsubseqMente verbo reguntur : nec , si absint, detrimen ri quidquam patitur sententia . Hactenus Manutius .
Distinctio etiam notetur inter parenthesei , di s lineos sue et ne nos. Illarum viam iam Manutius exposuit : hi lunt in textu notae criticae , quae suspectum verbum aut sententiam significant, quasi a mala manu in auctoris textum , imperite saepe inepteque, laurus am . Etiam L J utimur , quum nostra verba alterius orationi interierimus , aut aliud quidpiam