장음표시 사용
61쪽
varie et corrupte tradita sunt; us enim exhibet Lentulus et indices 4; per judices UL; per vindices P. plerique omissa praepositione vindices c. Jam cum ad manum Sallustisxpediendam e codicibus nihil nobis veniat auxilii, recto Dielachius p. 71 verba vindices rerum capitalium delevit,
praesertim cum non eorum fuerit, sed cornificum, damnatos manu percutere, verba autem quibus praeceptum eratet, si ad vindices rerum capitalium referuntur, prorsus superflueaddantur. Contra aptissime cornifices per euphemismum,quibus praeceptum erat appellari negare non OSSumus.
Quas loquendi ratio per Septimium defenditur, qui iisdem
sere verbis subjectum per ambitum enuntiat V 4 quibus imperatum erat ad naves veniunte. Verba igitur vindices rerum capitalium. a commentatore quodam in margine adscripta in textum irrepsisse et deinde, cum Sensu prorsus carerent, ab aliis alia ratione toti loco
In iis autem, quae antecedunt quae ad subplicium postulabat ut cum Dieisinio consentiamus persuadere nobis non possumus. Nam etiamsi majore i et L auctoritate ut praepositionem ad ceteris codicibus, qui eam non X-hibent, posthabitis retineamus efflagitari videtur, tamen omissam praepositionem consuetuditi Sallustianae optime convenire ab ipso tetschio permultis illustratum est exemplis
Quem numerum ex utroque imitator augere possumus D.
D. r. II 35 res postulare videtur. V 13 uti res exposcebat. V 4 quae tempus monebat quae tempus patiebatur. II 41 quae tempus anni patiebatur. S. Seu C. ΙΙ2, 4res postulat. C. V 28, 2 res admonebat. Jam cum Septimius in eadem periodo V 4 , at lucis initio quibus imperatum Mat ad naves
veniunt, decretum civium cunctis narrant itaque cum quis antea ad confirmanda, quae tempus mon bat, secedunte
genus dicendi Sallustianum imitatus et dicat quae tempuscmonebat et quibus imperatum erutet, hunc ipsum quem tractamus Sallusti locum in tota periodo consormanda imitatori obversatum fuisse statuimus. Quod si ita est, praepositionem, ad jure nostro delevisse nobis videmur.
62쪽
alio Sallusti loco exitium finem rei alicujus significat frixJug. 70. I Jugurthae exitium adesse. M. II 61. 10 ad exitium usquo insontis tribuni dominatus est Η Ι 41, 25 turbamenta reipublicae atque exitia probate. quibus locis omnibus exitium idem est atque pernicies, vel ut vocabulo germanico utamur Untemung non Ausgang. Neque aliter imitatores vocem usurpant cla D. r. Ι 11. I 29. Ι 80
imitator C. I l. 2 4 a filiis interfectus dignum se eritum tulite scripsit meritum. non exitium. quamquam haec forma, cum desit genitivus vitae c. ferri optime potuit Severus autem cum alio loco C. Ι 8 8 ubi nulla Sallusti imitatio
est, scripserit se dignum exitio, quia ipSe peccassete, su- periore loco formam exitum nulla de causa, nisi ut verba Sallustiana quam accuratissime reserret, usurpasae Videtur
Postremo alter imitator quamvis maxima insolentiorum vorborum assectatione imbutus fuerit, nihilominus tamen dicito 15 exitus vitae et I 15 exitus mortis 4, quod, eum locum so Sallusti novisse ipse testetur verbis IV 3 deletis copiis . . . ipsa spectaculum dignum moribus suis praebuit nunquam dixisset, si obsoletum illud exitium in suo in venisset libro Sallusti se Otto Frisin chron. I 41 sic ultimae reginae ac primae sors et exitus similis uite. Et quamquam exitium antiquam formam fuisse concedimus, tamen a Sallusti eam usurpatam esse nullo certo testimonio evinci poteSt.
Micipsa moriturus Jugurtham nepotem monet: - . . Parvom ego Iugurtha, te, amisso patre sine spe ins
63쪽
opibus in regnum accepi, existumans non minus me tibi quam liberos, si genuissem, ob benisicia carum fore, neque ea res salsum me habuit. αQuod Distschius p. 74 ea res pro videt scribi posse
negavit. id falso eum statuisse colligimus e Septimio, qui iisdem laro verbis dicit et quae res non frustra eos habuit. II 37x si , quod non frustra eos habuit 113. Huc a escit quod omnes libri Sallustiani raro quodam consensu
scriptnram mea res exhibent, quae lectio praeter imitationsm
Septimii Quintiliani quoque in instit. r. IV 3, 12 et Nonii
p. 75 fulcitur risistimoniis Ceterum, si Dielachius ea resepro vide minus accurate dici recte statuisset, etiam in septimo belli Jug. capite gra, ubi in Omnibus editionibus scriptum ost, set ea re longe aliter ac ratus erat evenite, verba, ea res delendae forent. id quod insuper per Severum totum docum accuratissime indumbrantem C. 34. I , sed donge aliter ac ratus erat evenitα commendari posset. Jug. 25, T. Sonatus querelis Adherbalis commotus non minus quam permotus legatos in Africam mittendos decreverat. Qui cum Jugurtham quam ocissime Uticam venire jussissent, ille primo conmotus metu atque lubidine divorsus agitabatur: timebat iram senatus, ni paruisset legatis porro animus cupidine caecus ad inceptum scelus rapiebat. . x Rapiobat in o scriptum est, cujus quidem manus altera punctum addidit in reliquis libris rapiebatur e Jam quoniam optimi codicis fides alterius manus correctura labefacta est, omne judicium e sententia et usu dicendi Sallustianodyendere videtur. Atque ad rem quidem nihil interest, utrum scribatur rapiebat an rapiebature, nisi quod illud elegantius videtur, cum animus Iugurthae tamquam adversarius cogitetnr, qui ut temptator in malam eum partem trahere vult. Set cum in arto critica hoc prorsus cavendum sit, ne, siquid elegantius dictum nobis videatur, id potissimum amplectamur, qua ratione Sallustius vocem animus usurpare soleat explorandum erit. Huc pertinent: Cat. 3, 4 animus
64쪽
aspernabatur. 5 5 animus cupiebat. 20, 3 animus ausus est. 31, 4 animus movebat. 51, 2 animus providit sio enim ad congruentiam cum proximo persecto gnomico,paruit. restituendam scribendum videtur . Jug. 22, 3 quo plura strenuo secisset, eo animum minus tolerare. 31, 4 animus subigit. 4 4 quo cujusque animus fert, eo discedrint.
Igitur cum activam vocis animus structuram Sallusti samiliarissimam esse eluceat, lectio animus rapiebat con suetudini scriptoris prorsus convenit. Quae scriptura eo
quoquo efflagitari videtur, quod Septimius 4 et quamquam atrocitas facti ad indignationem
ultumque injurias rapiebat, tamen ex consilii sententia legantur prius ad rojam . l. et M. . ejusdem verbi rapere activo genero utitur. Septimium autem, qua in imitando Sallustio versari solet diligentia, si
vanimus rapiebatur ab eo scriptum legisset, et quamquam atrocitate sceleris . . . rapiebantur scripturum fuisse pro certo habemus. Neque prorsus dissimili ratione proximus locus tractandus videtur.
Jug. 39, 5. Sermo est de Spurio Albino, crin fratrem Aulum Ρostumium Iugurtha vicerat victuinque miserat sub jugum. , Postquam eo in Africam venit, suamquam persequi Iugurtham et mederi fraternae invidiae animo ardebat, eo setis militibus, quos praeter fugam soluto inperio licentia atque lascivia conruperat, ex copia rerum statuit sibi nihil agitandum.
Hoc loco, quamquam optimi libri ablativum animo. . tueri videntur consuetudine tamen Sallustiana nominativum animus. qui quidem in libris nonnullis invenitur, postulari ex iis, quae supra contulimus exemplis, plane elucet. Qui bus Severi imitatoris accedunt haec C. I 4, 3 persequi an, mus non fuit, C. I 10, 7 animus abhorrebat. C. Ι 14, 6 animus non patiebatur, C. II 12, 4 barbarus animus uxorem matrimonio ac regia depellit, M. 25, 2 ardebat animus vitam illius scribere Severum autem, quem locum de quo gimus , imitatum esse . 18 illustravimus, in vita sanctimarunt
65쪽
nominativum animus nisi hunc casum in suo exemplo Sallustiano legisseι, non scripturum fuisse verisimile est. Quod si recte statuimus, vel contra um et optimos libros scriptura animus ardebat vera Sallusti manus habenda erit, praesertim cum codex Veronensis Severi, qui septimo jam saeculo scriptus est, um Sallustianum vetustate longe superet. Jug. 32, 1. Memmii contra nobilitatem oratione perscripta historia belli Jugarthini his continuatur verbis: Haec atque alia hujuscemodi saepes indicendo Memmius populo persuadet, uti L. Cassina, qui tum praetori erat, ad Iugurtham mitteretur eumque interposita fide publica Romam duceretvi, indicendo invenitur in o et C. plerisque in o dicundoc; dicendo in C reliquis. Iam cum optimorum codicumscriptura vindicendo antecedenti Memmii orationi minimo
conveniat, neque tamen quo modo syllaba in irrepserit intextum appareat, reliquorum codicum librarios corruptam jam archetypi scripturam emendasse potius quam veram retinuisse arbitramur. Et quamvis quod Ordanus syllabam in e. comparativi saepius exitu ortam esse suspicatus est, blande nobis arrideat, tamen propter Septimium, Aut orationis a
Priamo habitae eventum describit, haec atque alia hujus modi inserens differri
ab ipso Sallustio inserendo vel inserundo scriptum misso dixerim, eamque scripturam in vindicendo corruptam postremo in dicendo emendatam esse. Quod vitium, si quidem Sallu- stium hac quoque in re Severo obversatum fuisse sum licet, matur jam natum esse colligitur ex Severi .es 32 6 his atque aliis istius modi frustra dictis, cum populus in sententia perseveraret, Deum consulit. Ceterum a Sallustio ablativus gerundi multis ponitur locis, quibus plerique scriptores nominativo participii praesentis utuntur ch. Cat. 7, 7, Jug. 28 7 51, 5. 61, 2, Η Ι 75 Quae consuetudo, cum
66쪽
jam in carmine illo sepulcro Scipionis inciso scriptum sit, hec cepit Corsica teriaque urbe pugnandode, qua Sallustius prisca linguae admiratione imbutus fuerit, illustrare videtur. Scriptor, unde mos ille partium et factionum ae deindsomnium malarum artium Romanis ortus sit, multis disseruit; jam sese revocat ad propositum. Set de studiis partium et omnis civitatis moribus si singulatim aut pro magnitudine parem disserere, tempus quam res maturius me deserete sua Ρ. eL pleriquo deserat vel , desereret et ceteri Quod Dietschius o Jordanus indicativum, qui optimorum librorum auctoritate nititur, aspernati Sunt prorsus mirum videtur. Indicativus enim, quem modum apud Sallustium saepius ibi quoque inveniri, ubi secundum vulgares grammaticorum leges conjunctivus magis foret usitatus. Badstiibner in common talion do Sallustii dicondi genere p. 39 et Busamannus de temporum idi modorum apud Sallustium usu. l. I testes sunt, Soveri imitatoris accuratissima translatione satis dos fenditur ch. D. Ι 9 6 , sed me dies ante deficiet, quam diversa miracula, quae mihi Me sanctorum virtutibus sunt conperta, consummem Ceterum indicativum illum, quippes quo non incerti aliquid modeste proponatur, sed id ipsum
quod narratur Verum esse pro certo confirmetur, vim orationis egregie augere negari non potest.
Jug. 47, 1-2., Erat aut longe ab eo itinere, quo Metellus pergebat. oppidum Numidarum, nomine Vacca forum rerum venalium totius regni maxume celebratum, ubi et incolero et mercari consueverant Italici generis multi mortales. Huc consul simul temptandi gratia si paterentur et ob portunitates loci praesidium inposuit. ι
Locus, quem totum telachium Muti perscripsimus, difficillimus est. Namque ut verba ubi et incolere et me cari consueverant Italici generis multi mortales in quae eum in o otio' prior infinitivi incolere littera ec erasa sit,
67쪽
o c. autem libri nonnulli exhibeant incolaec gravioris corruptelae suspicionem movere possunt et fortasso secundum Septimium G ,κ I qui mercandi gratia per omnem Hellespontum
commutare rem cum accolis sueti ultro citroque vagabanture
ita edenda erunt, ut scribatur ubi cum incolis res mercari consueverant Italici generis multi mortalos, silentio praetereamus, eri quae Sequuntur huc consul cet multis dubitationibus obnoxia sunt Ac primum quidem de codicibus quaerontibus Iordanus in lo et temptandi gratia AEt si paterentur oportunitates loci scriptum esse auctor est: in Ρω autem a prima manu genitivum singularis soportunitatis. restitutum esse Wirgius aestatur, deteriores deniques libri anto oportunitates a praepositionem 'Ob aut propter verborum contextu inserunt tam oportunitas et, quoniam apud Salinstium bonam quandam oportunitatem exprimit, multa ratione cum verbo paterentur et conjungi potest, cum quemvis Ioeum oportunum praesidium pati inter omnes constet. Undo verba si laterentur ad Vagenses pertinere et iis quae antecedunt temptandi gratiaα subjungenda ESS elucet. metissimae enim Dielachius p. 21 oportunitas loci causa thul, ut etellus Vagenses potissimum temptaret, eam tum accessisse si illi paterentur pervorsum est. cui viro de Sallusti scriptis optime merito additam post temptandi gratia particulam is et ex ignorantia librariorum, quibus usus partiaculae si post verba experiundi ignotus fuisset, ortam esse statuenti libanter assentior Nam etiamsi in scriptis Sallusti quam nobis manserunt nullum exstat exemplum imitatores tamen rusum eum laus paucis confirmant testimoniis cis. D. r. IV lacessentos si auderent ad bellandum rojanos.
IV 10 perisntes si egrederetur Achillem. IV 19 Alexandrum
lacessit si auderet sagittario certamine, omnibus expectantibus audire, si quis modus tantis malis fieret S. Sev. 444, 2 consulit, si quid spei sorsitan superesset II 45, 3οpperiens imperatoris voluntatem, si forsitan . . . uberetur. Itaquis Verbum paterentur non ad oportunitates. sed ad Vagenses pertinere et cum verbis istemptandi gratia conjungendum esse ex imitatoribus Sallustianis satis elucet.
68쪽
anxius erat neque post insidias Iugarthae effuso exercitu praedari. non haererem, nisi propter reliquorum codicum lectiones eo magis animosior vel , eo animosiore F. velis eo magis animus anxius. Μ. m. '. cim archetypo casum substantivi vanimus Q additum ciuisso eumque in Pointercidisse. in ceteris autem corruptum esse auspicari deberemus eis. Dietsch. p. 22. Sed quem casum in archetypo scriptum duisso sngebimus ominativus quidem, de quo propter exemplorum quae p. 58 collegimus multitudinem cogitari possit, huic loco minus convenire videtur, cum quas
sequuntur neque . . . effuso exercitu praedari ad subjectum manimus. male reserantur. animo enim motus et affectus apte tribuuntur, cita ub pulcherrime dicatur animus ardet abhorret cet. sed imperatoris eum exequi officia nemo dicere ausus sit. ablativum autem, quem casum Dietschius prae- serendum censet, non receperim, qui adjectivum, quocum
ablativus 1 animo Q conjungitur, praeter Jug. 52, 6 manimo vacuos et . 113, 3 - animo varius et et D. r. m 1 intenti animo omnibus et ipsius Sallusti et imitatoris utriusque locis
vocis animo structuram in genere, numero, casu sequitur.
Neque vero idem de genitivo animi valere permultis docemur exemplis cis Hist. ΙΙ 92 animi atrox. II 13 ingens ipso virium atque animi HIL 17 firmatum animi. animi incertim succurritur IV 27 inquies ranimi. nimius animi IV 2 anxius animi atquo incertus. Diei collectum eum resectumque animi C. Ι 15 4 urens animi U33, 1 modestus animi. vecors animi d 45 5 ubin animi. Quibus exemplis addi possunt multa alia, quibus Sali stium non magis quam imitatores saepissime genitivum ita ponere demonstratur, ut casus ille quasi circuitum inuo orbem determinet, intra quem vis ea, quae adjectivo significatur, posset atque viget D. Cat. 5, 4 sui profusus. 7, 4
cunia liberales. Jug. 44, 1 inor belli. Hist. I 100 privos ipso militiae. Ι 10 egregius militiae. II 13 belli prominiissumos delegebant. III 8 dubius consili. HV 48 insolens
69쪽
xora accipiundi. VI consili aeger. Aes G. II 17 con- tantus eorum II 6 egregius bellandi. Ura hostom so- eurum sui praevortit. II 2 securus jam filias. V 13 viroogregio stlandi. IV 1 inclitam bellandi. Vis securum sui secretorumque VI 15 invalidus virium. S. m. c. I 2, 7 originis degeneres. II 4, 6 insolens parandi. I 13, 5 anceps consilii. 46, 4 dissorendi aedisputandi promptissimus II 6 4 utendi parcissimus. Jug. 72, 2.
Jugurthae, Bomilcare aliisque, quos suspectos habebat, intersectis, neque dies aut nox ulla quieta fuit neque loco neque mortali cuiquam aut tempori satis credere, civis hostisque juxta metuere, circumspectare omnia et omni strepitu Vescere, ali atque alio loco, saepe contra decus regium noctu requiescere, interdum somno excitus adreptis armis tumultum sacere ita sormidine quasi vecordia exagitari. . codicibus C. plerique et prima i manus exhibentvsomno excitus a vexercitus P.; excitatus C. reliqui; vexperrectus Diomedes p. 376. In hac tanta librorum varietato qui Sallusti opera in usum publicum ediderunt partim codicum lectionem excituae, e qua scripturae exercitus et excitatus profectae esse videntur, amplexi sunt, partim propter Diomedem, qui vocis experrectus gratia locum Sallusti laudat, omnes codices corruptos esse jud, caverunt. Quo in numero tetschius commemorandus est, ex illi Jordanus, qui mihi quidem veriorem rationem imgressus eas videtur.
Namque si Severum in epistolae alterius par raph quinta
evigilox somnoque excitus congratulari coeperam visioni . Sallustium ante oculos habuisse demonstrari potest, jure nostro Scripturam excitus contra Diomedem defendemus.
Jam cum non modo in epistolae Sevorianas initio imitatio Sallusti denegari non possit,
70쪽
oum latigata animi angor in lectulo membra possuissem, ut plerumque ex maestitudine solet, somnus Obrepsit exercito corpor lassus in lecto quiescebat, ubi Oognitis Bomilcaria 4sidiis primo cura, deinde, uti Remmanimum solet somnus cepit,
sed etiam quae apud Sallustium sequuntur, alio Severi loco libero translata sint, Jug. 71, 3-4.
Erat ei Numida quidam negotiorum currator, fidus acceptusque et omnium consiliorum nisi novissumi particeps. Qui ... cognitis insidiis ad regem pergit
Qua tempestate ardochaous inter proximos regis erat, pro virili portion negotiorum familiarium curator, a compositas a duobus spadonibus regi insidias prodiderat,
non dubitamus, quin verba somnoque excitus o Sallustio desumpta sint. Itaque codice nostros Sallustianos prorsus integros esse statuimus Diomedem autem, quamquam Severo
librisque Sallusti vetustato praecellit, posthabendum SM, quippe qui ea quae grammaticorum illorum propria fuit socordia atque indiligentia, in Sallustio laudando versatus esse videatur. Jug. 85, 47.
C. Marius, ut juventutem militaris aetatis accendatis egomet , ait, in agmine aut in proelio consultor idem et socius periculis vobiscum adero et . Utrum i scripturam periculis. an periculi. 6liquorum Odicum veram esse existimemus dijudicatur ab imitatoribus ostituimur. Severus enim, qui de libro, quem de vita Sancti Martini conscripserat, ostumianum quendam loquentem facit: D. I. 23, 2 hic mihi terra a mari comes, hic in peregrinatione tota sociu et consolator suite, nullum, quod Sallustiano illi periculo respondeat, exhibet substantivum. Sed idem illo vocem consultor falsam assdemonstrat. Absurdo enim Marius militibus, Eo consultoremiis fore, promittit, id enim adeo cujuslibet ducis est, ut vel minime animos militum promptiores ad bellandum reddat, etiamsi diserte, o hoc praestiturum, polliceatur. Quod im 'perator ut efficiat, artissima omnium laboruni societato ita