Libri de piscibus marinis, in quibus verae piscium effigies expressae sunt. Quæ in ntota piscium historia contineantur, indicat elenchus pagina nona et decima. Postremo accesserunt indices necessarii. Gulielmi Rondeletti, Doctoris medici et medicinae

발행: 연대 미상

분량: 628페이지

출처: archive.org

분류: 역사 & 지리

11쪽

ris, maximamque in spem veniam fore,ut auspicio tuo multo tutius in publicum prodire possit, ac improborum quidem & malevolo rum maledicta effugere, in bonorum autem & literatorum hominum multitudine multo ornatius atque splendidius comparere. Bene vale Cardinalis Illustrissime,Calendis Augusti. 3 J J Α-

PETRUS COSTVS AD

s TANTI SIMUM. vidimus ingentes immania corpora cetos

Humida natalis linquere tectasti: Osfenso que tuis mictor Neptune quadrigis eis nosse ex mediis eripuisie massis. Vidimus stupropriis orbatum psibus aequor:

Nec patrios retinet caerula turba sinissus es porticibus, primo te mindice, nostris Sico mare , terras alueus jus habet. Scilicet haec rama est laudu, i umme,luarum,

Ut quod erat pelagi,feceris esse li uicquid αν Euphrate uiuis stectatus arenis,suicquid , ofusis parturit ser aquis, ultima quod Thyle,stre celeres andere Britanni, uicquid di immensis frica et orticibin, uicquid orabs tota dubius spectauit Erytra, Et mirata uo est Caristiaporta sinu, s luid stre Oceanuspraeuasit,fluctibus ambit,

12쪽

CAROLI CLUSI I

E L E C I A. v quis siquamigeros pistragerem omne natantis Nosse cupis, prionsperlege Lector opus. QVod tibi florenti contexuit integer aeuo Roudeletus Medio loria rara chori. Inuenies hic qui fixis pabulentur opacis, Incuruἱ que colant proxima litoribus. mclum immitisseteae,tris,melanuri, Drachur 'reque greges sepi ,mugil, elops, nihil, hἱolcarus m percae,turdιque Ῥirentes, Hippuri celeres, Iulides oe lamibe: Et muraena ferox,aursque imitata colorem

Et congri, rapidique canes, glaucim Ttroque Solntitio nunquam conoiciendu3,ades: Et qui praeduro clauduntur te inopisces, Cunc obliquisgressibus aequor Meus

Missilibui inis horrens spectatuρ echinin, Et Na 'gaudens pol pin insidi': Fallax limosaspiscatrix rana paludes Incolit, rigido conficit ore cibos, Di cili que rogon,quo cernitur aequore toto Nil mage peltiferum,sed medicamen habet: Callida tομpedo mis e fraude tuetur, Dum pissatorum membra rigere facit:

Nautilus aequoreis Cautusspatiatur in undisis, Et gaudet celeres assimilare rates:

Sulcantem puppim fluctuue echeneis, altis Flatibus impulsemsola tenere potest:

Inuenies blandos curui delphinis amores, Ut du=i xiphiae in triylia fata ruant: Ut Phocae catulos miro Actentur amore,

opesidiis 'mber retia sponte subit: Qua, pelagi stiles teneant immania cete, M pasiim rapiant squamigerum omne geπω. Denique quicquid habent ponim, a peras , Codice in angusto picta videre licet.

Ergo cum Ῥario Celebrentur Carmine Natos,

Et quisquis medica nomen ab arte tulit, Et qui sertu naturae arcana recludunt. Cup laudem praesens non mereatur opu 'Ex hoc nanque potes rerum cognostere Caus , Opta vel immense monstra penda mari. Quinetiam morbis medicam supeγantibus artem,

13쪽

ELENCHVS LIBR

R U M OMNIUM

DE PISCIBVS.

Primum quae ad uniuersam piscium omnium cognitionem pertinent,quatuor libris tradutur, scilicet: Quae piscium disserentiae sumantur a vita vivendi que ratione a locis, in quibus degunt:ab alimentis,

quibus Vescunt Ur.

A partium siue communium siue propriarum multiplici varietate, a substantia, figura, magnitudine , situ, numero, exuperantia , defesta , sapore,

A singulis corporis piscium partibus, Capite, OCulis, auribuS, Ore,i Ostr maxillis, dentibus, fistula, branchiis, &c. & ab earundem Vsu. A piscium generatione, motione, respiratione, sensibus, moribUS. Sequuntur singulorum piscium descriptiones, quorum singula genera singulis libris explicantur, iis igitur comprehenduntur. Lati & compressi & squamosi pisces,ut aurata,sparus & simales. SaXatiles atque his proximi, maxima ex parte lati &Compressi. Pisciculi, Vt aphyarum genera, & quae figura proxima sunt, etiam si magnitudine disterant. LaCertorum genera, sphyramae, acus, thunni , &cyanei pis CeS. Pisces fere rotundi &non compressi, squamosi, V

mugiles, lupi, aselli.

14쪽

His rotundiores,rubescentes crassioque capite, Ut cu-

Culus, miluus, mulli. Plani non Cart1laginei,rhombi,passeres, soleae. Plani cartilaginet,pastinacae,raiae,& simileS. Longi, conger, serpens, muraena. Peregrini, orbes, orthragoriscus atque alij plures. Cetacei, beluae marinae, monstra. Haec sunt genera piscium sanguine praeditorum,quibus subiunguntur pisces sanguinis experteS.

Molles polypi, loligines, sepia.

Crusta tenui contecti,locustae, Cancri. Haec sunt quae in hoc opere continentur,quibus propediem succedent reliqua genera, quae sanguine Vacant. scilicet, Quae testacea vocantur, conchae, siue unica, siue duplici testa constanteS. Turbinata & cochleae.

Infesta & Zoophyta. Vt mari proxima sunt marina stagna, ita de piscibus

marinorum stagnorum proXime dicetur. Tum de piscibus aquarum dulcium Ut lacuum ma

gnorum.

De piscibus fluuiorum. De palustribus & terrenis. De amphibiis. Quibus omnibus uniuersa piscium historia compro

15쪽

PRAEFATIO OPERIS

AD LECTOREM.

rum qua omnia continentur, hominis causa conditam , ita hominem Dei causa creatum fuisse nemo est sana mentis qui non fateatur. Euamobrem homo in hoc θlendido domicilio, mel potius in pulcherrimo theatro collocatin caelum. mina, stesias, acrem, afuam, terram, plantas, animantia omnia denisue mundi corpora , tanta arte condita, tam excelgenti ornata specie,tam mirabili harmonia connexa, tanta mi praedita, tam putihm ordine distributa contemplari debet. Primum et, illustribus testimoniis quocunque oculos circunferat de Deo opifice alue architerito totius huius operu, summe bono, sapiente, verace,iusto, benefico animum cons et, quo ad eum amandum enerandum,colendum magu ac magis incitetur: deinde et is his quae in sui gratiam condita esse agnoscit ad commoditates suas ν tatur, ad Dei s oriam omnia referens. His autem quae non nouit nemo recite quis potest. uare o mne studium,omnem operam,industriam, curam in Id consem re debent praeclari iri, qui eorum omnium quae in terra,aere, aqua gignun tur,causa s,aritiones, ires, facultates, orma intemoscant. Hac equidem exercitatione nihil praestantius esse duco,uee llam rem aliam esse exintimo

dempto inico Dei merbo quod sacris literis continetur quae ligustrius Deum nobis ob oculos ponat, quaei in hac mitae nostrae caligine , stu tanta opinionum marietate nobis propius ivssiciendum praebeat, quoad ipsum architeEtum aeternum Patrem, Filium , Spiritum sanctum coram intueamur Uerum haec pulcherrimarum rerum cognitio magnas ac marias multiplicesque ae cultates posteris adeam aspirantibus relituit cum enim diuersi, in locis stre a diuersis hominibus tradita stes demonstrata fuerit, in discendis diuersis linguis maior melior aetatis nostrae pars conterenda estised ne hoc quidem satis fuit: nam quae est mentis humanae imbecillitasA mero saepe

aberrant homines,interdum quae recte literis mandata sunt, mel temporum iniuria intercidunt, et hominum ignorantia deprauantur. Ratione igitur , conformato,atque instrucito ad diiudicandas res ingenio opus fuit. Euare disperendi artem metati organum seu certam miam, mel ad recite, ordine,

perstiGe docendum, et ad ea qua tradita fiunt expendenda , ad calculos

16쪽

reuocanda, scriptam nobis reliquerunt. i micinam artem adiunxerunt, qua de omni re proposita,ornate copiose, splendide adhibitis luminibus orationis docet dicere .uis artibus instructus facilius atque certius in rerum cognscendarum studiis mersari potest, ον ea quae nouit recitius , dilucidius explicare. cium mero res discenda inguia atque ideo infinitae sint, quibus cognostendis

plurimorum hominum aetates,nedum mniin, non si cerent, ingeniosi uri niuersam methodum excogitarunt,id est,certam iam atque rationem, gyordinem,quibin et luti manu deducimur ad res singulas isiciendas. Haec methodus philosephia naturali stes mathematicis continetur. His enim corporum principia prima,elementa,causa traduntur,quae his accidunt,immutati

nes earum causae tum a b noribus,mm ab inferioribus corporibus pro et atque alia huismodi quae o ristoteles libris φυ6κῶς α.κροάθωs, eta ξρο ἶρ6ως in φ γῆ S mes μμπολογικων, τεί6ως E hilo , atque aliquot aliis libris proprie atque ingenuose explicauit. Haec est iuersia rerum contemplatis,fua t primum ita non holum tenenda est, sed ad singula deueniendum Fote quorum gratia iniuersa distunturinam it prudenter sic sit Valenus I niuersalium scientia necessaria est, deinde particularium exercitatio. Euamobrem tedes adparticularium exercitationem de generatione animalium,de eorum partibus, de Hinforta tribros edidit magno illo Alexandro ad ea quae conquirenda erant sumptus sum peditante.Idem de Plantis scripsera quae cum inchoata reliquisset, Theophra-sιιι discipulus persecutus est,ali queplura atat pistes,metalla,lapide quae magno studiosomm incommodo maiore ex parte interciderunt.Huic prouinciae se adiunxit Dioscorides,qui ea quae ἀλφα nouerat, et ab aliis acceperat flumma diligentia literis mandaui Plinius mero inter omnes summa laude ἰ-gnus,qui ex melioribus autoribuου optima quaeque decerpens,integram naturalem hictoriam contexuit,cum quo,quem conferre possemus autorem nullum

haberemus,silongiore mira a Deo data quaedam recognoscere, ον iis iudicium adhibere potuisset. Cum igitur feri non posit, Pt mus omnia praeste eum deliteris psime mereri exiritimo,qui non diligenter in eandem curam dium incubueris,qu ue pro miribus studioses hac in parte iuuare non contenderit. uam ignauiae culpam cum essugere me em,cumque in literas sise lite rarum amantes optime semper fuerim animatus,pro Uirili parte sum conatus picium historiam nec ex meterum libris satis hodie intelleJa nec a re centioribus recte explicatam literis itastrare. eque men me a scribendo deterruerunt ilii qui de eadem re libellos nuper ediderunt, in quibus sunt qui conssentis chartis meis,argumenti nouitate stes ειconum pulchritudine impulsi,h ncque gloriam mihi praeripere volentes,magnam partem scriptorum

forum ex meis consierunt, sed ad eam rem tractandam tam imparati, emtis pistium partibus ad eorum notitiam necessariis, exprimendis turpis ime ballucinati sint,in piscibus nominandi in citandis meterum locis, ον temere ad sensa βa accommodandis ausime errarint,ade. Ut ex horum libro rum letitione nihilo peritior euadat lector. Ego contra magno labore, magna

17쪽

ἔ apsen ita evreso ου Gi non iam eos, qui his libris depineuntur, sis

cogniturus, sed etiam ad aliorum omnium qui e omenent notitiam, mia tibi sit munita. Horum autorum locos alios ad necessariam confirmationem , δε- clarationem eorum 1 roponontur,proferimus,alios explicamuriatios emen damus, meliores reddimus. cuius rei Lectorem admoneri oportuis, ne te mere comeritis ν conssarcinitos se autorum loco ad implo Npalmas ex stimet. Haec omnias quis consideret,non inius hominis opera perfici potui e cita fue mea in lucem emitto multorum eruditorum bonorum Wvirorum docibina 't, iudicio ism,autoritate atque adhortatio, ne compulos. Primum omnium Uulielmum Pelicerium Mon bellensim

psevum inhonestis imarum o pulcherrimarum rerum cognitione praece tentem, non selum pistium, sed etiam sirpium amarumque ac multarum aliarum rerum Ario, cognsendae suaserem, autorem atque praeceptorem habui. Gabelmi Cauli Eobrogum Praefecti, antiquitatis perati mi, in erga titeratos omnes liberalisi mi opera librum de conchis turbinatis auctiorem reddidi. Eo accesserunt hortatores asidui , adiutores Monoe-bensis Doctores Medici, necnon Parisienses Medici clarismi, Iacobin Sytuius ιν Iacobus Punias. Euibus omnibus atque aliis multis, quorum in histe libris memini, tantam habeo gratiam, quantam debeo ,gratosue erga omnes animo me perpetuo tuturum profiteor. D mero , sudiose Lector, hoc montrum opus candido animo excipe, interim dum quae ad Piscium hintoriam omnino perficiendam supersisnt.

gnituperutilia tibis parantur.

18쪽

IOANNIS PELIS SONIS

CONDRIACENSIS IN

LIBROS G. RONDELETII DOCTORIS

Optimus ille mihi medicus sit iure colendin, Cui A Antrorum cognita praebet iter. Et quod agit,nouit,nec eum 'Pariantia fallunt Te ora,ve quod ei mens am augurium. Sed Ῥenturorum praesa A,casibus huius Mortalu vitae quo medeatur habet. Nec finit esse locum morbis, dum creditur illi, Datque Noluptati fraena salutis amor. Nam mores habitusque hominumpemouit, iis, horum Ex iis affectus aestimat ritia. M borumspecies, oe cursi s , atque recurses, Hres,causas, femina prima tenet.

Quid prius erumpat,quid mox sobolescat, acerbis Quanta sit appendix inde Iutura malis. Quomodo Fuccurrat tuto,acbene consitit agro, Cumque Deo miserum liberet interitu. QuodsDrtegramου qui nosse e inficit aer, Impediat curam,Ῥἱmque malo adiiciat, Et remedi narus Bedicuη docilissimus ille aera diuina temperat artis ope. Et tempestates aesingula tempora struat, Ddereasique vices nocte dieque Ῥidet. Nectibi terra parit,de quo medicamina fiant. Quod quoque non idem calleat omne tibi Sic igituν tandem prouisis omnibus ille Tesaluum, felix γeddit incolumem.

Quod si Neptuni lustrauerit Ennosigaei

Mirificis opibus regna superba Dei, Noto mque sibi cumulis adiecerit inde Omniaquae mentis condideriistudium. Nae mihi quum totum disiciplinae ambiat Osiem, posite Alexicaci nomen habere patris. Quam laudem sem mque tuam quum viceris, iam Rondelete tibi cessest inuidia, Icti, qui scriptis decus immortale mereris, Et de Principibus principis esse loci, Quid nisi doctor es ex omni iam tarte rotundus Pepfectum numeris quod reor esse suis' FINIS.

19쪽

IN GRATIAM A V TOR Is

Mauritius Scaeua. Iam caelum m tellus longe patuere, sed It Quam faeristprissu edita de tabulis. Restabat tantum Neptunia visere regna, Humida regna suu qua patet aequor aquis: Quae Phoebim,qui cunila videt,non noverat Tunquam, Fiduo quamuis decubet Oceano. Nunc,quod nulli hominum licuit penetrasse dicebit ire seub undosas,atque apeγipe via, Nostere siquamosis hominum,turma Ne gigantum, . tque Ops persimiles quas alit ipsaferas. Pelea quot varist lusit Thetis Ῥda foris Tot Monstra hic pinnis Aunt variata Iuis. Nec holum formassed ab his noua pharmaca disses Haud β ου atque herbis cernis Apollineis. Rondelete,suo quantum terra addita Ponto, Tantum Mnemos ne debeat illa tuae. IN EFFIGIEM G. RON DELETIIIacobus Dalacampius.

quamosis pisse vitrea qui corpore Fulcant

mdas, atque greges Prome diue tuos, Qtu nitida primus Latio desicribere penna Est ausius no tro tempore,talis erat, Dodia ingenium libru per saecula uiuet, Vendicat haec facies corpus ab interitu, Sic utraquesivi resitabit parte, nec is quam Occidet, aeternu puteritatis honos,1N EANDEM, IO ΛNNES CAVLIVS. Docta manu potuit Niuos effugere Ῥultus, Herius expressit doctum opus,ingenium. IN EANDEM, IOANNEs

Nicolaus Victorius

Quosum opus bos buxo pallenti incidere vultus' ut sacra γi hiris ora referre opis Esse Dient miseri fluxae haec latia istae: Maim moriali hic Ῥertice culmen habet. Tolle tuas L sine artes sibi conficia Ῥirtus

Nullius externae nititur artu Ope.

Qis , a lustrauit Glaucipenetralia Regis,

Et mira aequoreas arte retexit opes,

Illepores laqueum ferali mittere Parcae, Et Stagiam intrepida frente iidere ratem Dum torta Triton perflabit caerula concha, equore que canet classica rauca Deu: Dum Ῥitreo passet Proteus sub gur te phoca , Neptuniquepete't ps cua nota Veles: Florebit uax autoris oria quum iam Victa situ buxus,aeraque puluis erunt.

20쪽

IN EFFIGIEM GVLIEL. Rondeletij Medici Prς- stantissimi.

O si tam vere tenui te ponere caedo ante oculos hominum quipotuisset,erat: Quam bene venturo liber hic delimat aeuo Ingeni, vultum, spemque decusque tui: Iam non se dos o Magnin iactaret . Apelle, Nec Phidiam efferret clara Minerva sisum. Illa habeat caesos alieno munere vultu6, it tu animi Phidias diceris esse tui.

SEARCH

MENU NAVIGATION