장음표시 사용
11쪽
persunditur, cum vertigine, visu obnubilo, tinnituisque aurium vario. Hi dolores, certis interdum periodis, praesertim mane, affligunt. Oculis, quasi musia Carum volitantium, colorum, scintillarum, nebularumve, vel aliarum rerum simulacra, obversantur, multisque levis lachry marum fluxus molestus est. Incubo, somnis turbulentis, et insomniis terrificis, excruciantur aegrae, vel noctes insomnes, cum crebra corporis agitatione, ducunt; vel trepidae exitiunt e somno, si forte obrepere incipiat. Irritationis et ardoris sensus in organis urinae, cum mingendi desiderio immodico, urinae limpidae copia profusa e rumpente, invadit. Saliva copiosior fluit, et sudores nocturni, praecipue matutini, contingunt. Citius, seriusve, morbo potestati s nocentibus audio, haec symptomata ingravescunt ; sed interdum inopinanter, potestate nocente fortiori adhibita, morbi paroxysmus incidit.
Symplomata supradicta, paroxysmo jam ingruente, omnia incrementum sumunt. Pulsus debilior, minor, frequentior micat. Respiratio brevis, crebra, et plurimum impedita evadit. In ventre murmura, et Varii
sonitus audiuntur. In plerisque quasi globi cujusdam
motus in abdomine, praecipue ex hypochondrio sinistro se volventis, ad ventriculum et fauces ascendentis,
12쪽
ibique strangulantis, percipitur. Cum globus ad ventriculum pervenerit, saepe nausear, vomendi nisus, rarius vomitu S, excitantur. Huc illuc in gyros, variasque flexiones coactus, corporis truncus Vehementer detorquetur. Convulsiones iversales raro contingunt : Plerumque sine membrorum contractione, in Ventre inferiori, ventriculo, thorace. faucibus, et capite ; scilicet in eorum aliquo, aut successive in omnibus, paroxysmi tragoedia peragi tur. Alterutram manum subinde ad fauces et pectus aegrotae adducunt, iterumque retrahunt, et has partes immodice premunt, vel tundunt.
Singultus peculiaris sonorus, gallinae cantui qua dante nus, quibusdam judicibus, similis, saepe exauditur. Umbilicus haud raro intro retrahitur, et dentes stridere percipiuntur. Spiritus brevis, et maxime dissicilis ducitur. Vox perit. Arteriarum pulsationes vix sentiuntur. Ejulatio, neque metu, neque hortatu, neque aliis artibus compescenda, saepe accidere solet. Multae lachrymantur ; aliae contra in risus immodicos solvuntur ; aliae, sed raro, utrumque vicissim faciunt. Oculi plerumque clauduntur. Pletisque alvus astricta est ; flatus coercentur : sit sae. pissime fistulae tenuissimae, qua clyster infunditur, ani sphincter introitum non praebet. ParOXysmo remittente et abeunte, pulsus fortior, mollior, et tardior redditur. Facies explicatior, et rubicundior sit. Vox restituitur.
13쪽
Tunc fabulas absurdas deliraque quaedam loquuntur Foeminae, nisi delirio correptae, quae dicuntur audiunt, et eorum, post parOxysmum, etiam recordantur . Flatuum ingens proventus, sursum per os emisesus, vel deorsum per inferiora erumpens, multum levat,
et non raro malo remittente Occurrit.
Symplomata omnia, instante mensium fluxu, praecipue infestant, aut augentur. Post aliquod tempus ParOxysmus cessat, et tunc aegrota de capitis dolore, languore, et lassitudine queritur. Paroxysmi nunc crebrius, nunc rarius invadunt, nunc brevius, nunc diutius durant. Per intervalla, in tempore paroxysmis libero, praesertim a sumpto cibo, ventriculus, necnon totUS inferior venter, praecipue hypochondrium simi strum, magnopere inflantur ; et tota symptomatum dyspepsiae Caterva, per an Orex iam, nauseam, Vomitum, flatum, ructum aquosum vel acidum, ruminatiouem, borbo rygmos, cardialgiam, gastrodyniam, tormina, et alvum plerumque
' Ad impressiones rerum perc piendas, requiritur animi attentio, vel saltem tranquilitas. In irae paroxysmo enim multi Vulnus non sentiunt, nisi defervescente pathemate, aut cruore conspecto. In sum mo terrore, ustata non audiunt perterriti : Ad ideas quoque in memoriam revocandas, requiritur post perceptionem animi consi- deratio, quae morem utilem, corpora cxterna manibus Volvendi,
vel oculis undique lustrandi, refert '.' Hinc quaedam interdum systericis ignota videantur.' Pros. celeberr. Reid, Prael. pneumatoL
14쪽
plerumque astrictam, rarius solutam indicata, saepe apparet '. De dolore lateris, saepius sinistri, thoracis partem
aliquando occupante, foeminae multum conqueruntur. Dolores vagi oriuntur, et ultro citroque excrucianteStranscurrunt : Sed interdum thoracem, ad scapulam alterutram et cervicem extendentes, misere fixi occupant. In faucibus, et thorace etiam, saepenumero magna angustia sentitur ; hauriendi potestatem molestam, respirationem dissicilem, et aa motum quem vis laboriosam, faciens ; vel, si antea dissicultas spirandi adfuisset, eandem magnopere augens ; etiam in nonnullis paroxysmi asthmaticis quodammodo sit miles ingruunt. Facies rubore fugaci, aliaeque partes ardore subito excitato perfunduntur. Palpitationes cordis, praesertim nocturnae, dyspnoea, capitis dolor, vertigo interdum ad vacillationem crurum aucta, subinde vehementer invadunt. Animus magis anxietudini melancholicae Geditus observatur ; neque adeo Varius, neque tot felicibus lucidisque intervallis fruitur, ac plures 1criptores depingunt; plerumque valde demisse sus est; et aegrae, multis lethi seris, quibus revera immunes sunt, morbis, se credunt laborare. Exspes, a levi causa iracundus, vel morosus animus est. Tus sicula sicca, cum suspiriis altis, saepe molesta, et diuturna est. ln vic: nitate acriae descendentis, circa regionem umbilicalem, in hypochondriis, et aliis corporis partibus, pulsationem insignem, cordis palpitationems Nullus inter hysteriam et d7spepsiam nexus necessarius est pillustriss. Cullen Praeles.
15쪽
tionem aemulantem, aegrotae sentiunt; et hunc motum medicus, manu admota, plane percipit. AEgrotantes, prae insigni cruciatu, dies et noctes plerasque insomnes degunt. Animi incertae et impatientes multos consulunt medicos, quos querelis, sanitatis recuperandae desperatione, remediorum inani successu
discruciant; varias tamen assidue appetunt medicinas. Amorem effraenum vitae et voluptatum, minimo rum incommodorum intolerantiam, et exaggerationem
imaginariam, cum summa animi sentilitate, et irritabilitate, quasi comites, hic morbus habet. Calorem generandi potestas, perspiratioque Sanctoriana, multum diminuuntur. Menses, si stabiliti fuerint, tandem plerumque laporessi fiunt ; interdum immodice
fluunt; et, in alterutra conditione, fluor albus raro abest. AEgrotae emaciatae aliquando, earumque caro
flaccida, cutis lurida, oculi tristes, et admodum humidi, et spiritus foetidus, evadunt. Faciei rubore fuga ci, aliarum partium calore Vago, et symptomatis febris, praesertim post cibum stimulantem sumptum, vel per noctem, in qua sudor in partibus superioribus occurrit, hystericae correptae sunt. Malum inveteratum, morbum symptomaticum lethalem in sodalitium trahit : Et ictero, tympanitide, ascitide, quinet epilepsia, vel apoplexia, mortem cum fide indicat. Ηysteriae obnoxiae sunt foeminae cujusque aetatis, conditionis, et temperamenti, sive simplicis, si vecompositi, nisi melancholici proprie dicti ; divites,
pauperes, virgines, nuptae, et viduae. Sed Deminis
16쪽
summa animi sensilitate, et ingenio acutiori praeditis, ab anno aetatis decimo quinto ad tricesimum quintum, virginibus viro maturis, viduis junioribus vegetis, foeminis conjugatis, sine prole tamen Viventibus, et urbanis multo magis, quam rusticis, praecipue infesta est. Viragines minus saepe, sed magis aspere patiuntur. Est autem huic affectui non parva symptomatum et asperitatis varieta S. Foeminae non paucae multis symptomatis depictis correptae sunt, sine paroxusmi accessione ; et harum nuto, tardiori, obscuro, sed qui semper percipi possit ' ; voce perdita, oculis clausis, corpore, praecipue partibus extremis, frigido ; sine sensu, motu, vel respiratione manifesta, nisi candela accensa, ori applicata, aliisve artibus detecta : ; quasi syncope correptae, aut mortuae, plerumque a quinque ad quindecim minuta jacent f. Quaedam sepulturae, pro mortuis habitae, destinatae suerunt, quae tamen postea re vixerunt s. Accessione remittente, intestina obmurmurant; oculi attolluntur ; genae rubore suffunduntur; actiones animales restituuntur; corpus incalescit ;aegraeque suspiriis profundis emissis, ad se ref Viri e regii Whyttii opera. i ibi l,s Ibid.
Hoeman. Alex Bened. et Ambr. Par. in Sennert. Operibus,
multis crebra deliquia luperveniunt. Temporis momenti spatio reclinantes, quietae, cum pulsu dimideunt.
17쪽
Is deunt. Colica, dysuria, ischuria, doloribus renum et vesicae, quasi ex calculo progredientibus ', haud
xaro excruciantUr. In regulae congruentem, et anomalam, natura duce,
Cum paroxysmus, supra depicto similis, occurrit, regulae congruens dicatur. Si vero multa symptomata enumerata, sine paroxysmo, in foemina mobilitate morbida praedita observentur, praesertim si syncope, qualis depicta, saepe discruciet; malo hysterico a no- malo, proprie, ut mihi videtur, aegram assici assirmari possit.
Nusquam fortasse in nosologia methodica, egregii Culleni solertia propria, et praestantia usitata, majore splendore effulserunt, quam in hysteriae definitione reformata. Tamen liceat mihi celeberrimi viri ver, bis, paululum mutati8, uti.
DEFINITIO HYSTERIAE REGULAE CONGRUENTIS.
Ventris murmura, urinae lympidae copia profusa, cordis palpitationes, animus, nec sponte, Variu S et
f Virorum praeclarorum, Homii Principia, Gregorii Praelech. clin,
18쪽
mutabilis ; sensus globi in abdomine se volventis, ad ventriculum et sauces ascendentis, ibique strangu lantis ; corporis truncus in gyros, Variasque flexiones
Animum nullius altius penetravit quam meum morbos definiendi dissicultas ; ignorantia igitur, quam arduum opus loret, hysteriam anomalam definire, non ut susciperem inductus sui; neque arrogantia, sed necessitate quodammodo impulsus; quia sine ea, magis manca haec disiertatio esset; et quia eruditi, famam bonam jam acquisitam super talem rem committere parum cupidi, istiusmodi tam althritidis quam hysteriae definitionem, utpote multis dissicultatibus
Morbi, quippe qui tam mutabiles existant, definitionem logicam omnino respuunt. Sed inter rei nosologicae incumbentes, descriptio brevis dicitur definitio. Si igitur hysteria anomala dignosci, breviter quoque quodammodo describi, i. e. definiri potest.
DEFINITIO HYSTERIAE ANO MALAE.
Ventris murmura, urinae limpidae copia prosula; cordis palpitationes, agitationes convulsivae in variis corporis partibus exiguis ; dolor capitis, exiguum Praecipue spatium occupans ; vertigo, tinnitus aurium, vigiliae, somni turbulenti, dolores vagi ; fa cium, et in thorace sensus angustiae ; tussicula sicca, singultus peculiaris sonorus ; e minima re inopinata, trepi-
19쪽
trepidatio, saepe deliquii animi species, vel colica,
in Demina animo vario et mutabili praedita. Signa omnia enumerata fortasse raro, simul et D mel, in hoc morbo multiformi expectanda; neque profecto ad morbum dignoscentium tot necessaria.
Causae remotae hysteriae a medicis apte distinguuntur in seminium, et potestates nocentes. E qui-huS
i. Assectui hysterico opportunae sunt Deminae, quibus habitum corporis debilem, mollem, sensilem, et mobilem natura praebuit ; vel vivendi ratio sors veacquisiivit. Hoc verum esse, filiae a matribus hystericis natae, a morbis acutis et debilitantibus convalescentes, et otio luxuque educatae, hysteria correptae quotidie docent. Vix ullus est morbus, quam hysteria magis gentilitius; radices enim agit in fibrarum habitu, quae nascuntur ad convulsiones suscipiendas dispositae. Ab ipsa nativitate multae, labe haereditaria impressae, nihil sensui, aut imaginationi, fortius et vehementius oblatum tolerare possunt, quin statim in confusiones adigantur. Hinc hystericae morbi haereditatem posteris saepe tradunt. Sed labes haereditaria, silente seminio in matre, vivendi ra-
20쪽
tione mascula et temperata domito, ex avia derivata fuit in neptem. Generis nervosi mobilitas, et omnium solidarum
partium laxitas et debilitas, his notis stipantur :Pulsus debilis, parvus, et frequens est ; et a casu quovis inopinato, e . g. levi stimo januae strepitu, exercitatione, stimulantibus, multo magis quam inter vegetor, frequentia augetur. Cor saepe palpitat. Animus varius, et a levi causa vehementibus motibus agi tatus , imaginatio vivida est. Frigoris calorisve gradus, subito mutatus, multum incommodi incutit. Capilli solito laeviores, colore rubescentes, vel splendidiores, et tempore verno defluentes observantur. Cuistis albida et nitida, vel, si jam multum debilitata fuerit
aegra, coloris cinerei ; caro flaccida est. Morbis a debilitate et irritabilitate pendentibus, me norrhagiae, di arrhoeae, multisque ex neu rosum classe sic constitutae, obnoxiae sunt. et . Hysteriae obnoxiae etiam sunt in arteriis plet horicae. Ex historia apparet, hysteriam in periodo plet horica maxime grassari ; et alios morbos a mobilitate et plethora provenientes, scilicet asthma et epilepsiam, omnibus notum est, per idem tempus infestare. Ple- thora insgnis arteriarum, nisi in corpore mobilitate praedito, vix inveniri potest ; et ex his praecipue tem peramentum sanguine Vm nunc depingendum, inque eo, quo Opus utileve erit, ad diagnos in stabiliendam,iropstare. Videtur.