장음표시 사용
151쪽
re Et bene Dei unt Iudiees Scelesiastici ,
quando persona secularis est certa , conuenienda coram Iudice seculari competenti; contra eam non procedunt per illas tu ras monitoriales ne commictent contra
taeros Canones, qui statuunt ut Iudex Ecclesia ilicus in his casibus non procedat quamdiu aliis temporalibus remediis DG sunt m Eeienter terminari , etiam in causis ad forum Eeelesiasticum pertinentibua quoad excommunicationem secundum Francb. Μαrc.quaest. 8 3.part.2. ia bonum esset in nostris regioniblis practicari, quod alibi introductum est, ut non petantur a Iudice dictae thera: monitoriales, nisi prius in iudieio iuret petere non posse,quod pretendit, quia non habet probationem plenam , vel semiplenam ipsius rei prout textantur
II Quod restringitur in ea is, quo quis prD-babilitEr dubitaree nullam sibi a Iudice se.
eulari fore administrandam iustitiam , vel ob eius iniquitatem, vel quia renuet eausam definire nimis fauet alteri parti, vel adeundo ludicem secularem haberet rationabile dubium ponendi se in graui discrimine eius, vel si orum vitae maviae partis honorum axeo easu sicuti talis pruuenter , ω iuste pete. re potest monitoria , & s habeat telles,&instrumenta vel indicia sagetentia ad procedendum, sice. iam iuste, di iuridice ,ea eo. eellere potest Iudex, ut in terminis GraJ d. nu. I 8. seqvimr Laxarsect. . quast. Is . sanum.8.ex rationibus ab ipis, inibi addu.ctis a nu .s.ad I x. in seq.testatur de Praxi Curiae Archiep.Neap in receptione testist deponere renuentium,& nolentium. r3 - sextum requisit uin est ne in loco ubi eon ceduntur verisimile sit quod contemnenturdi negligantur, v t colligitur ex dicto Concilio Trid. tess.2s cap. 3. Sot. ιη q. distina. 22.
ur,. quod si Prelatus videt excommunicationem minim timeri non debet illam . . passim proferre, sed abstinere, & desistere ab assidua concessione sue relaxatione , cum enim excommunicatio sit omnium pq
narum maxima quia affligit animam quae incomparabiliter est dignior corpore, me inrito statuerunt Sacro ianacta iura ut n6 re. laxentur ι nisi adhibita diligenti emta cci. Mitione, dc ex dit I Colligitur Primo, quod in talibus montiatoriis non exigitur partis citati in In non tractetur de alicuius praeiudicio, ex quo ex. communicatio non ligat nisi existentes in . peccato laetati,& non peccantes nova angit EpiIopus Genuensis d. cap. l. in princi sic ob struantur smiliter in absidi itione a iurame, to ad finem agendi cevare. Para Vol. ccl. . Lis Colligitur secundo, quod impetrato monitorio a superiore non potest impet anx a formare alia capita vultra expresIa in ipso memoriali descripta, alias. excomunicatio esset nulla tanquam lata ab executore non seruata forio a re si i ipti Feli nancapaeumst .ls. de appelLU. nisi in eo esset clausii l. a
i 6 Colligitur quod si Episcopus , vel eius
Uiearius a parte requisitus ut relaxet ista monitoria sine iuxta causa deneget relaxa re, potest appellari v t Gen. ca . 2. Iub is.1 3.
quia tametsi in illis concedendis Episcopus procedat ex officio ratione peccati, in omiudicis ossiciti in valde piae ualet carda Laetim is e. idare fura .suhilo ininus denega dia i in partiri Ostiem insula in nobile iniuria facit, & appellari potest Bart. in ι. .f- iurisd om n. Iudic. Felin eapit. per tuas de te.
Rib. prout poterit appellari s bi euis termi
i' Colligitur quarto, quod coneessio mon
tortali uinest actus interlocutorius 'Crauetistaeonfi8i. 6c ideo reuocabilis t. quod iubasse rei usicat.t, de etiam ipsa excommuniacationi, sententia esta uter locutoria, di ideos est in iusta reuocari potest Ab&stica sacro
Ipsub tr. 1 I dc licet non .ab ea posset appellari , est quia continet in se praeiudicium irreperabile declarauit S.C. T. sessione I 3. .
. Cato non commiuiicemus, & nec agere siue petere quicquam potest in iudicio eap. in istelleximus de iudici tamen Iudex ex suo ossticio inqui rece p test, ut resercetur dananti. ei debitum, Iuod pro singulari tener Arer. capatouit. in me de Iute sequitur Neanc in c. sua Hlua verbo movitoriae sub nu qT. 39, Colligitur sexto, quod quotiescumque is , quem tangunt monitoria compareret coram Iudice Ecclesiastico, de allegaret se non tenere rem , de qua agitur in monitorijs, eum Peccato, de paratum esse stare tuti coram iudice competenti, tunc enim Iudex. Ecclesiasticus debet reuocare monitori o, de illum remictere ad laum Iudicem Compete otem .vcsis gulariter probat Neri . toc.
152쪽
eis sub ara.quieouid ipse di. eat si, eontrarius sub nu. I RHrs a re tertio , ex quo Iudex Ecclesiasticusebin reme. diis censerarum cogiι ad restituendum . , quando ei sus cienter eonflat de mala fiderem alienam retinentis cum pereato,&quia potest, , &debet inuigilare ut exeat quis lpeceato, potest etiam astringere per exco- municati'nem ut restituat io Colligitur septimo,quod non se raper te nemur ad remelandum ex facultate dictorumonitorialium,elina sint multi casiis,in qui-b quia nec reuelare, nec compelli dedet,
ar Primus est in consessario, henim sesens, ut Dei minister, qui obsigillum secretiom.
pi a secretioris non tenetur illis parere ι, aut peceatorem prodςre, cui non creditur
etiam si dicat se reu elare delicentia penite
det Papa summa Angelica in verbo Comaa Dicu vero , mi aliquid die iam sueris
crimi, nisi talia lateus fuisset adhibitu ad consessionem ex causa necesi talis, putatanquam interpes, vel in desectum Sacerdotis,alias reuelare tenetur Felis. d. p.intiamvir , dicens hoe proeedete etiam si taliseonfessio Bisset facta in forma eonfessionis
pro lute animae, dranodo non ex causa necessitatis, utκa πυtdAb trumq3. folio meo rui etiam si accesserit fides cuiuiuramento de non reuelando D .Thomaseessee. quaesi. quia itinc dictum secretum nolia extendatur ad hunc casum , n pe cum fuι-
Quod cine intellige in eo , qui tenetur reuelare Meeii , qui a Iudice legitimε, iuridice potest interrogari, vel alias iure naturassi, vel diuino id ipsum manesestato
walias secus cum secreta non sint peliden- ea quavis coula 13lua ηπι.loco cit.ηπια- Secundus est, qui non tenetur reuelare
eus decis3yx qina ei dicitur veritas coaethprout-oc Medico,quibus otu,nibus dieenda est veritas ad salutem, Confessario scilicet animae,aduocato bonorum, se Corporis , Medico Corporis tantunia
ca principum Iasia ι. I st de rustit. iure P. consit Hodierna ad Survi detis. I m. i. eis , ubi declarat,dumodo timore monitorijali. quid lici propalallet coram Episcopo, quia tunc teneretur illud repetere coram Itace Competenti ex Giu.dees . Sicilia Costas de remedi M. remed. I . orso' quicumqὸ Zyiare inquis. 1 sext. . y Tertius est qui non tenetur reuelarenE-μ quis audiens monitoria scit, quod noα napponitur grauia culpa in tacendo, si fiapponat scilicet, nullam esse obligationen ad acriam reuelarusum, imo quod facta reuelatione, nulla obligatio ab ea inducere. tur fauore monitoria expetentis, ex quo ea tunc sit nulla responsio ex defectu causae , quia si nec obligatio supponitur oec denouo inducitur nulla commictitur culpa, vel contumacia, igitur non cit materia, εc cau- excommunicationis La Rar.d.quo uν.
26 in artus est qui non tenetur icuelare omnιs ia, qui ramo tenetur deponere nempEslius contra Patrem, cie contra, coniuncontra virum, di e contra,ascendentes con tra descendentes , di e contra PaMorn is m cap-peccatum et2.de iure ivr.Summa . Iinea inverbo desanoatiaco M. post eos,&alios visa nupt. l. eis. iis vers. s. restrino
tur so nη - . 7 ininsua , qui reuelare non tenetur in quando i scilicet audiuit solum a leui a personis, quae noo sunt Ode isgo ς, quia tunc ipse reuesans teneretur de leuitate, ex quo qui cito credit lauis est corde cap. nou,tum II. quina ει reo damnum inferret . quia ob id risius a Iudice sorte tractaretur ,
me, quia in hoc casu non censetur delictum scire quod audivit l. .s iasicossci qua plu- ia arcenda,& quando monitoria publicantur contra sciente intelligitur de vere , dcrealiter scientibus, scite vero nihil aliud etini si veritat visu percepta mente retem agι. tu ι.1 g. idem iaιςogeod. glos V. tua vos sponsul. dc cognoscitur ex quinque sensi bus corporis t. qui testa ento, faetectam. Iuno b destra πι.tib. s. pr/MIAU. R. .
Io. Vnde sit, quod quando testis deponi indefinite de auditu,& non dicit, quo Pic Hiqit qui potest intelligi de audato,dc de*uditus audiau tanquam v M. inccrca
153쪽
est suspicari , quam scire ut aput Cicer adacticum ibi, No modo est quidscies Audieris, sed etiam eruid 'spuabere , νel suspicabo πιπρο:ius intelligebam nihil esse. Vani enim hominis metus,vel praesumptio non consi deratur lanetum aut E vam, is l. de eos. quod inra,caussuspiciosi leuibus de causis,& fal- ω valde pauperes, & plura confingentes, mala agentes, qui conscictia scelerum torquentur Oc. an verrem, O te conscientia
rumidum.' piciosumqneficiebar, Invidi,&pessimi de bonis plura mala fit spicamur , Item meticulosi, vecordes, senes,& Iuue-1 es,omnibus quibus res fiant minus fecundet suspiciosi ad contumeliam omnia accipi ut magis Terent an Adelf Secus est de auditu a persona graui, velfi a parte principali , quia tunc teneretur acar.quaest. I adis num 4. dsect. 2. Testes enim de auditu , quatuor concurrentibus Probom.Primo quod audierint dici non ab uno Colo,sed a pluribus,secundo,ut attestetur Testes de auditu , se audiuisse ab ijsdem Personis non vero diuersis alias essent singulares. Tertio expresse sunt designandae Personae a quibus audierunt,quarto , ut dicant se audiuille ante litem mcta Mascard. de probataeoncl. io a nu.9. O concl.ψF8.ηu. Σ.μ .L ar. loco mox cit. sub nu.6. qui aput nos leginas faciunt bene Probationem circa famam,de ut est notorium γ probant ad inquirendum dumtaxatilicet coniuncti alijs
28 Sextus , qui non tenetur reuelare est is, qui probabiliter scit alios reuelaste super
eadem re,super qua fieri deberet reuelatio,ci ex ea reuelatione lain fictum est notomuci Episcopus bene informatus pro ut ex pluribus longa remissione probauit Lazari ιμο ιιι.ur sive. 9 Restat pro complemento, ut colligatur octauus . ocvltimus calus aput nos est ex
quibus exceptionibus impediri possunt monitoria nό amplius publicetur,ec fulminentur. Et
3o Prima exceptio erit, & modus impedie-di cursu dictarum literarum monitori aliis, si qui habet rcm, pro qua ipsa monitoria promulgantur comparet in termino illoruCoram Episcopo, eiusque vicario allegando se partem formalem, siuε principalem protestans,quod rem .de qua in monitorialibus,non tenet cum peccato, nec contra
coicietitiam sed iuxto titulo, S est paratus stare iuri coram Iudice competenti ad quese remicti petu, & desistia monitorialibus;
quia a praeceptis, non est incohandi m Iasini nequicquam .vbι decretum m . finiso troco .cr legati, oc tunc non est pro
quast. I .sub num. 2. ad 6. ubi hoc restringit quatuor modis, ut est videre aput ipsum. 3i Secunda est exceptio rei Iudicatae, fina. stante, non sunt concedenda , & si tuerint
quotiescumque res iudicata non sit notorie iniqua Menoco e arbitra ν 48 .eγ in cons 88tica ranc.Balbus decis i . 3x Tertia erit exceptio contra cursummo nitorialium iuramentum litis decis trium,uo oblato , & praestito habet vim rei Iu-icatae, & litis finitae cap. er se christus de iure iur l.admonendi, O lauris iurandum feod. costa de remed. t . 33 inarta est exceptio legitimae praescrip.rionis, Per quam opponens est tutus in utroque foro , cum non teneatur quilibet possidens rem aliquam post legitimam prε- scriptionem completam ad manitaestandam
talem retentionem Nauarra cons. 3. num.8.
Balbus decis in. etiam si post completam praescriptionem in b.,na Me seperueniat mala fides, ut per L V.d.quaesi i sect.3. subvum. i6. dumodo mala fides non perueniat ab authore. 3 Quinta exceptio est quando haeres petit monitorium contra scientes habere bona hae teditaria, si pars opponat de Inuentario, quia luce veritas allomodo scire potest,& proinde non concedendae, & si concellae reuocandae litera Monitoriales Epis
sit legitime factum costa loco cit. 3s sexta erit exceptio transactionis pro ut diximus de sententia, & tui amento La tr.
36 Septima erit exceptio Paupertatis ex eo quia, qui tenetur restituere est inops,&impotens si congruo tempore ad Iudicem ' recurrat, & i inpotetitiam sitam ciscaciter
alleget , α ubi non sit notorium quod est
do latis lactioilem, vel cautionem possibile Iudex potest, de debet suspendere excomunicatiotiis censura etiamsi illa impotentia ab iniqua causa traxerit originem , quod procedit in omni obligatione ibi uendi sibi aena excora municationi, LaPr. loco cit sub n.2o. satis enim quis torquetur pauper' tatu
154쪽
tate, quae ridiculos homines in pauperem reddit. Unde Plaut .m Sticho. Iam in P a Pauxιllo puero ridiculus fui, Eo quod Paupertas fecit ut ridiculus forF. Et abbunde quis affligi videtur ex illa publica paenes acta confessione facta paupertatis , ut alia ita iam ae nota grauandus non si . : cum intersit nostra sepissime Saci et a Domus nosti ae non panni, & aes alienudetegere , quod melius est interim taceri l. 2. c. a timent. pupιli prasiand. in pluribus iuris articulis paupertas detrahit existit nationi,& pei sonarum integritati in s scimus urb.de tesam .l.pielatis c. de suspect.tui. &quando diu cs ambulabat homo ab omni b. occurrentibus salutabatur pauper est ei ius ab omnibus fugientibus pat ui penditur pro v t de Crasso Icribit Valerius maximus libro 6. in Crail. cap. n. cui pecuniae magnitudo dilutis nol ne ii dedit, di vocabatur perant honomasyamii Ricco ab eadem postea turpe Decoctoris superlationem aecepit, siquidebona eius ori, nia a Credito tibus v cndita,&in abbyliata fuerunt. Sic etiam de magno diuite Etruriano, qui in Ob modestiam non nominO,sui est eius plenus pecuniis, S cq-teris bonis stabilibus Burgensibus, oc&udalibus Ob eius maximam liberalitatem Cecidit in baratrum miseriarum, adeoquc dPauper,senes Sin arbo correptus ad suste.
tanda in eius ita in indiguit graWa sui Principis liberali ilitiai, despceius , &derisus a
Prox linioribus,ta chari Oi ibus, cum amara sigillatione ita iseri imae mortis.
laua erit cxceptio ad impediendum cursum monitorialium, quod scilicet tua non interest quia nemis fine interesse, utilitate .ct actioiic audiri debet, Oe talis excep . tio aequatur litis finitae craurataeons I9s.
nu. .aemina M. Iun. cons367 nu. II. O confas xaru. 9 νοι- .cosa dict. remed I. .lψeui . ιοιο cit. V iide si quis monitorium obtineret elim capitulis concernentibus bona, in quibus de capitulatis intereste non ageretur , illud publicandum non esse testatur Thes
38 Nona erit exceptio si pendente lite con tingat publicari monitorium. quo quidem tempore coram ordinario Iudice super ea- dem causa sit publicatu processus,& inno- tu ei uni testificata, time enim ne aliqua sit spictio subornationis accedat in causa non possunt publicari monitoria , Hieronyra. Laur. cis avit. 1 36. quod fallit in personis priuilegiatis habentibus restitutionem in , integrum ad pinguiu, probandum Laetar.
39 Decima erit exceptio quando litere monitoriales sunt expeditae sub vago, Lincerto modo per dictionem Jeu, & similium time impediri , de reuocari possunt testatur
o Vndecima, & vltima exceptio erit mors moti itoriales literas concedentis, vel suspes o iurisdictionis, ut per Suarex tomo si spur.3 scct 3 .La Ur .d. quaest. I Ject.3 sub num. II caetera Vide apiit Di ctores de dictis liateris mollitorialibus peculiariter i raehaates , & signant Et aput dictum Laor. cum haec pauca ad ornatum hic iussiciant i quam magis utilia, & necessaria. Et quomodo sint testes reuelatites repetendi vide
ARGUMENTUM. Excussionis iudicium, ut recte fieri possit,
3 Exceptio excussonis in quo tempore opponi
Exceptio excusonis non opposita in prima instantia,ac opponi possit 1 ι Iecund.r instan
s citatio requiritur omnium interessem tm- dentium ad videndum excussionem facιω-
tiam ιn eze iove. γ Sententia Iudicii requiritur declaratoria in excusone. 8 Terminus ri quiritur addocendia in contra in
distractio rcquiritur ante quam far excuseso. i o Excusso non requiritur in D concreditores.
12 Excusso potest uva simul eiam actione per .
is Eacupo an sit facienda extra te; Titorium
VT ad institutam materiam ab incidenti
bus redeamus superest pro compleme I tomateriae excussionis videte quomodo recte concipi valeat iudicium excussionia,& qtiae in eius tela requiramur. Vrimum itaque requis tum erit ut talis exceptio specifice , & ciard opponatur ea an cons299. u. ιλ νM.7. Duomvέ Sola I per
155쪽
33 .Cocti de remedJAbsid. rem M. 37. su b η u. . dicens itasticere malis proponatur factu', ex quo induceretur certitudo exceptionis praeinsertis clausulis salutaribus ita Corn. GF .nu.Σ7.tib. I. quod tu Intellige pro ut excipitii in actione intentanda,nempe se6traria qualitas non sit expressa , & libellus non siit restrictiuus ad narrata. a Secundum requisitum erit circa tempus Opponendi in iudicio ut supra probauimus Et voluit etiam costa d. remed. T. Tertium requisitum erit, ut talis exceptio opponatur in prima instantia, alia, in secunda instantia opponi non potest Dec.
in l. vir subnu. .F.si cert. petat. Derra olus de clausulis gι. claus . nu. 1. quod intellige etiam in fideiussore, non vero in Tertio
posse store , quia Tertius pocior poterit eam opponere in secunda instantia si omistri Popponere in prima ad ea quae scribit
Z uanentia deci Navi vana 28 sub nu. 3.s Quartum requisitum erit , ut citentur
omnes interesse principalithr habentes ad videndum excussionem faciendam , &haec citatio requiritur tam in commissione, quam in relatione nuncii executorιs D Rende Ponte cons. 7s. n. . lib. I In cofsT.Alex. O is 8.nu.6.lom. .quod sane intellige si Iudicium non fieret principalitEr contra viiii ipsorum, vel contra debitorem , nam si sectis bene poterit c6tra ipsum exequi anget.
Id omne totum excipitur ex text. Il.in ἐ- unoquoque , ibi, de νηο quoque negotio praesentibus ommbus , quos causa contingit, audicare oportet, quod intelligit gl. quando, scilitet principaliter contra eos,quos causa
contingit lis mota fuit, unde quando lis noest principaliter contra alios mota, sed itia qualidam consequentiam dumtaxat lassicit citare illos, quorum principalitἡr interest
l. authore laudato c. de euict. ubi eleganter sentit sussicere causam agitari cum eo, ad quem negotium principaliter spectat, nec est necesse, ut citentur qui in consequentia Iederentur, quod bene restringendum, quo. ties fieret Iudicium in exitium, & pernicie illorum in confectionem scilic t Inuenista.
xij secundum Baldi exemplum in l. ab eo C. uomodo, quando Iud. Vnde concludenum, quod non omnes quorum interesse
Poterit vocandi sunt, sed quorum interest principaliter, de in actibus voluntarijs, vel qui exelicantur ex ossici OIudicis,l e enim citandi omnes, secus si iure actionis secundum Ioan. Fabram in s. licet rustis .de a I. Rar. in tan diem st de aqua plum arcend. Sc cognosces virum sententia lata cum haerede praeiudicet substituto, di contra prohibitumia alienare noceat ei, qui in ea re alienata fuccessurus esset vide coxar.pract quass. cap. 1 3. Tiragan tract. res inter alios alia,ex Molina de Hispan Trim M.tib. .cap. 8.6 Quintum erit requisitum, ut Nuncius reserat se secisse diligentiam Pract.Papiens informa libelI. in act hypoth. ver excepti εμι n. r sing.dictaeons. I. 6c potest Nuncius etiam per capturam personae debitoris cori pellere eum, ut indicet se a bona in quibus fieri deberet excussio Cayoc. de excussion. bo
37.quod cellat in Tertio postellore, quia ipsi fat est dicere, quod debeat seri excusesio, nec iussicit Creditori, vel actori allegare non ad esse bona, sed hoc omnino probare tenetur , quando agit contra tertios possessores ema Istu cons. 8Sarum. 2. I. 4. Ant.Gabr de fideis. cotici. I. num. 2S. 26.
Sextum erit requisitum,quod proferatur sententia Iudicis declarativa, praeuia citatione omnium interciIe habentium vman.
a qua sententia super discussione appellari potest Miu in cons. Ip2. tib 2.seqnima Co-
8 Septimum requisitum ei it, ut praefigatur terminus parti ad docendum contra si paravelit dicere quod adsunt alia bona nisi liqueat de elis calumnia Sign. dicto coU. 77.
y octaum requisitum erit, quod ante Omnia distrahatur pignus siue conuenctionale illud sit siue Praetorium si commode vendi
potest, vel si creditor non cogitur expectare longum tempus i. tarde eos β. Creditor f. de fideiiij. caroc.dicto tract. quaest. 66.parte Σ. Imo sunt etiam discutienda bona litigio lita, hoc est, quae patiuuntur aliquam controuersiam Alex. d. l. vlt. nu. T. d l.decem nu.
II. nisi pe1mna debitoris, cuius bona suntio discutienda esset rixosa , & non sine litigio
soluere consueta , vel nisi lis esset conti a creditorem, qui debitum petit,& alios creditores super esisdem honis discutiendisqtuta tune non requiritur alia excussio A
Alij modi vero faciendi excussionem, in quibus pendent leges, & Prophetae dicit
Partau tract. exetisonis in verbo , o super sexIo quaero, quia una via est, quae nos ducit Romam, sed non soIa, νt ιn l. 2 super verbo
proinde j. de edendo, de nostra interest plur; auxilia habere,& si utilia non sint,
156쪽
siesiunt plures viae laciendi excussionem, quarum prima est secundum Bart. vides ieet quod principalis conueniatur,& finaliter commendetur,& hic modus spectat ad sirpraposita requisita. Secuda via adhue posita a Bariolo similit Er conuenit cum suprapositis requisitis. II Caeterum cum excussio sit quid facti, &tota a probationibus pendeat non potest certo modo praescribi,quo fieri possit , ut valeat,sed arbitrio Iudicis est,qui melior si-hi,& expeditior visus fuerit avi.l.3.s.tu main eis Dei esιb. sed si omnes excussionis effugere circumstantias , &modestias cupiamus erit proculdubio istima cautela, qua posuit Baldo l. eam testamento c. detestam. ut scilicet excusso, & hypotheca simul in x1eodem libello cumuletur , cui consensit
Alex.d.co0 8yaeol.6. O Par scons. y .lib. I. nu. p. ad euitandum circuitum inutilemia, quae cautela an sibi vendicet locum in executiuis negat Pariad. d. g. .sub nu.LI. & tu
intelligas pro ut supra nos etiam tradidi-ra mus, ct an & quando facienda esset exeuμso in bonis Principalis debitoris extra ter
auemadmodum pactum de capiendo,
sistentiati facto non praesumuntur apposta in instrumento,& tanqua uisita in nostra Reg.Pragm.:- inmino probanda,an etiain ' id sit in cςteris requisitis, quae de iure necessaria sunt in Iudicio assistentiae s U N N A R. I V N. t V, Ebitum quale esse debeat in Iudicio 1 assistentiae.1 Probatio quae fieri debet in iure assistentia,
3 Debitum est quid facti. 4 Debitum probari potess per tectes. 3 Debitι probationis per tectes curiosa caute
6 cautela pro probando debito.' De itor alterans simpliciter nibit debere ad quid teneatur O numero p. 8 Debitor agens ad sibi imponenda decretuam perpetui silenti, an si actor.
Io Debitor petens tenviam Creditoris in Dis bonis reuocari an sit actor.
obligationem rei, quae posset obligarii a maiori viginti quinque annis de iure cinmuni,& decem, & octo de iure Regni habili ad se,& bona obligandum, vel saltim comprehendi posse sub generali obligatione,& possideatur ex tempore obligationis,& per tertium,contra quem agitur iure assistendi ad illam auuocandam tempore Iudieii moti affirmauere Doctores , dc signanter Barbatus noster hic in pr. concurrere debere tanquam necessaria in Iudicio assistentiae praeter clans constact. de eapιε- do, obligat bonor. Pro coronide continua ndum erit v trum quemadmodum paruam de capiendo obligatio bonorum, & constitutum tanquam facti sunt necessario probanda per actorem pro obtinendo in iure assistendi, stetiam a a Wimb-- liiiii messe verum, & de iure debitum ,&quoa res possidebatur per debitorem tempore contractus,& an sufficiat sola eiusdem assertio quando dixit habere tenere, & possidere tanquam verum domi
3 Et dicendum, eum debitum sit simili thequid facti omnino probari debet ah allegate creditore sibi deberi, mascard. probat.
e mel. 8Ο.in I .quia oritur ex contractu,vel
quasi , ut in toto tit de obligat. instit. laod quidem debitum in casu nostrae Pragmat. probari debet per instrumentum ut hic,tametsi circumscripta hac nosti a Constitu-- tione probari ulterius possit pluribus , diuersis alijs modis, inter quos erit probatio
4 per testes etiam si per statutum coutum sitne possit probari nisi per instrumentnm
Abbcin cap. 2. nu. IO. Ῥenio nunc ad tertium,
S ibi pei Felina m a c. o sq. de probat. 6e proinde s ereditor bona fide numerauerit amico suo aliquam pecuniae quantitatem in causam mutui,vel alterius crediti,& non habeat neque testes nec instrumenta tune bona cautela erit,de qua aput Hynolit.de Narsit.ia rubr. c. de probar. ut scilicet ducat debitorem suum in suam Cameram ibidecialiquos adhibeat testes ne Possint videri,& ipsi videant,oc intelligant nempe vel retro cubile, vel in retrocamera vi audeant, ct videant per riuolam,vel dorso festuram, tunc ergo incepto aliquo colloquio fine
157쪽
DE A Ss Is ΤENTIA QUAE IT XXXII.
dum ad suum ereditum, & ex postulat debi . tori,quando quod sibi debet intendit soluere clim exprestione quanti titis, & tunc debitor non tam erit durus quominus non respondere habeat creditori patientiam ha beas in me, qua in primum quod tibi debeo reddam tibi testes audientes dictam debitoris Confessionem, de deponentes de ea recth probant, ut post multos firmauit etiam
IIIa card. de probu.d.eonesq8osubconcl. 6 8.-Marsilius secocit. testatur sic in facio obtinuisse.
s Sed audiamus aliam subtiliorem astutia
cuiusdam alterius Creditoris, de qua aput eundem Masta Axoncl. 8.sub nu. 6. vers. exo vero, inquit ipse,quod . Rubinus Placentinus, nullis testibus, nec
scriptura. Ia fide dumtaxat habita de Cω
patre , ei multas pecuniarum quantitate, mutuauit, vet ex illis negotium aliquod tractaret, emolumentumque exinde de me catura illa squalitεr communicaretur, Rubinus post redditam com patri parcuniamiaccepit de eius fide gi auiter dubitare eum intellexisset perperam impensos nummos fuisse,pecuniam periclitare, foreque vini, quam posset eam recuperare , agitatullPauper Robinus ex variis animi perturbationibus hinc indὰ anceps nesciebat modo, quo posset in cautε compatrem inducere aut coram testibus fateretur, quod accepexat , & calliditatibus usus nunquam suum compatrem habere potuit, ut aliquod quale , quale in ditium is praebuisset claritatis ei uidem acceptae pecuniae: Fin alit Er eleuato Rubinitiitellectu, taliter de se finxit, in grauissimam morbi aerumnam,& a medicis
desperatam salutem se incidisse astut E simulauit; sed ut inediam fingere rectius potuisset panem,&vinum,aliaque victui necessa ria in cubiculum addidit,quibus nullo praesente famem explere potuisset, vocat Medicos, initi sint salutares potiones, &adaequata phormoca ei constituunt, quibus susceptis, in necessarium postea proiciebat. Medici, multis transactis diebus,cum in dies magis morbum ingrauescere simularet
Rubinus,potionem nil sibi profuisse inspexissent, nec cum quicquam sibi potumque sumptisse cum intellexissent, hominis aetate iam matura inspecta alute eius desperat ab ipsis derelinquitur Rubinus decrepitus,accedunt consanguinei, & amici ad illuinuisendum, omnes gemunt,dolem, lamen in
tantur,& lugent, ecce Rabinus iam moritur prohdolor. Rubinus omnes agnoscens praeter debitorem Compatrem non videbat, eum videndi ante eius emissum spiritum miracupiditate,& affectu coram amicis,& consan. guineis exili, & moribunda voee explica
t,cui relata Rubini cupiditate accersitur, inuisi egrotantem Comparer . Rubinus egrε vocem clam maximo findici eiulatu,decordis dissicillima respiratione mentita videbatur iam, iam mori pati trahens, suspirans taliter compatri suo alloqui caepit o Compater mi , mi Compater ubi eras tu, quando ego iam mori patiens adhuc vix te videre,&lcognoscere pollum,omnes aequi dem acerbissimam mortem ferre subdit, ipse vero acerbius tulissem, nisi tam fidum,& maxima familiaritate , atque adeone cessitudine coniunctum Compatrem semel antequam morerer inspexistem , atque clite allocutus suissem, & postquam ab hac
lucis usura migi auerim deprecarer te pri ces pro animae meae salute ad Delimem eteres: cumque, S ipse compatrem sutit grata memoria prosequi in hac vita statuisis em in acie suae mentis , ut quos nummos pro negotiatione ipse erogauerat, ut aput eundem Compatrem remaneret, sed ea lege , ut filiabus suis eos aequis portionibus presti retet, ut honesu in matrimoniuna collocare poluissetit. Letus,& exhillens compater cvere laetum degustauit accersit 4 abellionem, detestes ad id peragendum. Multa ,dictante Rubino, scribebat Tabellio,demum obsecratur Compatrem Ra Minus, ut nummo rum , quos ad facienda nercaturam tradiderat sibi summam aperiat cum iam morbo praestus, de memoria deperditus nesciebat Rubinus Certam quantitatem, a qua in
rationem subducere posset, quod cuique filiarum pro dote sit legaturus, cui responsit Compater, sit tibi in memoria o mi Rubine compater, quod mille ducatos tu mihi numerasti,& tradidisti, ut de eijs mercaturam,& simul negotium pertractassem, quo in publico instrumerto iam a Tabellione icoram testibus scripto, exiliit illico a lecto Rubinus integer,sanus,& incolumis,Com patris perfidiam detestans nunc confessio. ne sua conuictum effugere uon posse, quin nummorum summam sibi restituat: sic hcc Rubini astu Iudicis decreto merito fuit Coactus Compater, ut traditam sibi pecuniam Preposito Rubino solueret.
Callidior fuit alius Compater in consimili contingenti casu Rubino, qui revera
exti emum agens cupiebat suum videre Cois patrem , occum eo aliva computa reuisere, & terminare, compater monitus de
hoc se duxit ad locum prope Donau egro tantis Rubini, misitque quendam ad expia dum si ver E Rubinus niori pati videretur,& in quo statu iacebat, & ingressus explorator domum Rubini cognouit iam Rubi. R a num
158쪽
num vere mori pati,& ammississe vocem, de quo certio ratus Comparer ingreditur& ipse Domum Compa tris Rubini deplorans, clamans, & lugens ultimam Rubini sui Compa tris cladem,S quia Rubinus videre poterat,&non alloqui, moritur incautus,&COm pater remansit laetus, &non soluens.
6 Alius modus probandi creditum quando pro creditore nec scripturae, nec testes sui fertur etiam per I Iascard.concl. 38 I. ut scilicet creditor debitori coram duobus test bus, qui legant ea quq in literis continetur, literas exerare poterit, in quibus eundem debitorem certiorem faciat , rogetqne visibi illa centum restituet iam pridem mutuo accepta per ipsum, quae literae debitori ab uno ex illis testibus reddantur, qui viderit,& perlegerit ea, quae in illis seripta merunt: nam si postquam debitor ille leserit literas
illiique statim non interposuerit protestationem contrariae voluntati scribentis, dicens se valde mirari de eiusmodi literarum genere, seque nihil debere, verum tacuerit
conuincitur de tali debito , de ex isto solo actu potest recte compelli ad soluenduinta debitor,quod pro mirabili,& si' gulari mo. do debiti probationis tradit etiam Narsi.
- ρ's 'quid si debitor simpliciter alleget se
nihil debere an in cumbat onus ei probandi nihil debere , an creditori agenti,quod sibi deberetur , verberat Titius debitor praeuenit Caium Creditorem suum in Iudicium, illumque conuenit, ut absoluatur, re perpetuum silentiu in imponatur meo quod Caius pretendit consequi a Titio debitore , ex quo Titius nihil debet dicio
Caio 8 Antonius de Eutricariis in cap. in praesentia de probat.per illum text. nu. 6. e Ol. 2. dicit
quod quando debitor petit se absolui , &quod aduersario perpetuum silenti iam imponatur licet videatur agere, in eflectu tamen videtur esse reus,& probat etiam Il.1ucap. ex insevatione, O II. 3.de procvrat.'uod quado iuramentum debet reo deserri iuxta textun l.bouae fidei c. de rebus credιtis ix
cap. nai. dZiur. iurando illud locum habet quoties reus est originarius, quia est debitor,& si agens imprest satiarum, S proinde Titius debitor est reus quamuis petierit de . clarare se liberaturum, nec per hoc esse ietur actor nec debet per grauari probationibu reo non spe illai: tibus, lino & quod magis ) etiamsi reus onus in se assumeretrobandi si non probat, non tamen succuit, sed regulae prorogativa gaudet, licentis , actore non probante reus absoluitur L qui accusare C .de edendo, de hoc argumento usus suit Derius in eonfia I. I. in primι squam dicunt9fronte. 9 Caeterum pro contraria opinione, quod scilicet in eum bat onus probadi debitori alleganti se nihil debere tanquam actori ve-mienti in Iudicium, & prouocanti credito rem ad shi cassandum debitum, & ut in eo Iudex imponat perpetuum silentiumvoluit texi .in in tribus in Defee Iadie.eap U. s.actor de verb signassequitur Decias dae f I. col. I.In νers.sed tamen praedictis, ubi Ab dat , quod si debitor compareat principay I thr, de petit tenulam creditoris in bonis suis reuocari, quod dicitur actor , S in eo habeant locum omnia iura,quae de actore ita . quuntur,voluit Eart. in l. de pupillos. sina . νers quero ex banditus p .de nou.πσ.nunc.&quia allegata supra in Contrarium locumsbi vendicant, quando Creditor prius comparuit, & petiit sibi solui debitu: elim enim s debitor citatus compareat, & ipse quoq; rincipaliter declarari se liberadu petit per Ocnon dicitur actor, ex quo ibi debitor instabat, it petebat perpetuum silentium aduersario imponi , &se absolui a petitis: nam verba absolui ab imperitis demonstra. bant, quod Creditor pi ius ad Iudicium reuocauerat, quod tu nota in materia praeuentionis solitae se ii in Regno , in qua tenetur praeuenieta euacuare se non esie deis bitorem .
11 Quo vero ad caetera requisita in nostra
assistentiae Materia, non tantum erat pro banda possessio, sed quod magi, dominium ad obtinendum contra reum conuenctum iure assistendi,quando petitur cum faculta in te vendendi, vel adiudicandi Barbat .noster hic a nu. Σ. usque adnu. Is catera In Ieq.quta.
ARGUM ENTUM.Assistentia an concedi per iudicem possit non probato debito in specie.
i m Ebitum esse eertum quando dieatur in O iure νtilis Saluioni interdicti. 2 Debitum certum, est' in specie an si probandam in lare assistendi. 3 Venditoris specifica assertio an fugietat adprobandum debitam in specie. Solutio in preteritum quando sit valida ad inducendam obligasionem in futurum.1 causa praecessisse talis prasumitur qualis perlectum ostenditur. 6 causa debiti probata, an dicetur vere debuε
159쪽
8 causa iusta obligardi an μμι at allegari, quod in aliqvitiis praestation bus ἐxpressa
furerrast Tractatio lavi temporis certa quantitatis an obliget in futurum. io Trastatio umformis decendatis Ex causa voluntaria, an obliget in furarum . II Trassatio in praeteritum an Obliget in fulmsi subest iuris repugnantia. I 2 Trobatio in contrarium an admictatur emDira iustam causam allegatam solutioris in prattritum. 33 Praestatio deceudatis an inducat obligationem ira futurum. I Praestatis ναca pro toro tempore decendatio obliget tofuturum.
Is Troilio decentalis per filium familias facta, ν dente , ein tacente Patre,an obtiget eum in futurum. Praestatio longi temporis an obliget aliquε inseruitio personali. 17 Praefatio longissimi temporis an obliget aliquem ιnseruitio personali.i 8 usui praestantes aliquid Domino per Du-gissimum tempus an obligentur in futurum. Is Domi uus si a V saltis anu uos redditus perlongum tempus exegerit, O valsalli postea
tales redditus praestare recusene ad quid teneatur imposerum exigere Nolens domi
aci Domiuus annuos redditas exigere intendensa vagasiis sibi denegatos au tcneatur oste. de re titulam,s causam ut in posterum eos
2I Conquetudo ausit modus inducendi obliga
aχ conruetudo pertinet ad gubernationem Populi. a 3 Praescriptio an sit modus inducendi obliga
Meum quod est amplius meum non potest
ferι praescriptione. as Praesa tiones non minus inducunt credulitatem,quam testium probationes. 26 credere cogimur ex argumentis , i indi cijs. 27 Animus cogitur, est vigitur ad aliquid cre. dendum ex coniecturas.
Σ8 Indici ad pictiones, praesumptiones , esto gumenta sunt synonrma. 29 Iudicis Arbitrio relinquitur quando standa sit prasumptionibus. so Praesumptiones sunt adinvenctae propter difficultatem probationis. I D. Laurentius Crassus laudatur ab aurbore. 32 Uasluius illustr. controuerscapit. 83. subm.28 .confutatur ab authore. 33 Ilatio qua militat in qualitate inductiva ad prascribendum, militat etiana ad praeis .
3 Probatio debet fieri per necesse , non per
posse. Q U AE S T I o XXXIII. CErtum esse in specie debitum, nee sit A
cere, ut probetur in genere ad effectuini obtinendi inutili salviano interdicto, voluerunt Doctores omnes, de quibus apuLGrat Aiscept forens cap. 22. Nol. I. in I. alias idicit ipse,quod debitor suam intendens re cuperere possessionem deberet iustificare creditorem fuisse satisfactum, probando quantitatem debiti ipsius, quod est absurdu . ex supra iam positis,oc voluit viand. ὰ Valle cons. l .nu. I3 Aretinus in I. Item seruianainctii de actionibus.
2 Et sortius dicendum est in Iudicio amflentiae maxime contra Tertium Possessorem,in cuius praeiudicium sola assertio ve-ditoris creditum non videtur probatum. Gmd.Papa quaest. . Gugi. Benedict. in repet.
χα sub nu. 3. quia dominia non acquiruntue nudis conuenctionibus, sed bene legitimis modis l.tractionibus c.depact. Et si specisca venditionis assertio nota sussciat, minus etiam valerE poterit eius ta- eita confessio ac esset, quo annuae praestationes licet uniformes ex causa ex prei a singulis annis decennii fiam, inducunt obligationem, ut in tuturum tantundem singulis annis eraestetur: nam licet tunc, secunduvnam opinionem compelli possit principalis per ea,quae dicam infra, non vero itia aliquo assicitur Tertius PossesIor, ex regula, vi quae non prosunt expressa minus iuuant tacita capsatutum I I. .in nullo de rescriptis in s.cu regulare sit, tacit de expressi idem esse Iudicium l. nunquid. s.fs ceripe.
ε solutio in praeteritum ad hoc, ut validast ad inducendam obligationem in suturudebet fieri ex causa onerosa,& obligatoria
ι .creditor C.de Uur.non autem ex causa lucrativa, quoniam qui donat in praeteritum non se obligat ad aliquid dandum in futuro ut rex Doct.in l .si certis annis c. de pact2 qui enim donat etiam se pius,de uniformiter novidetur se obligasse ad tantundem dandum in posterum, sed etiam si id expresse dixisset ut mox subiiciam. s Et qua rado fit solutio ex causa onerosa debet allegari iusta causa , ex eo quia xylis praesumitur causa praecessisse, qualis cimia effectu ostenditiir I. cum de in rem verso V. de ν suris, verum si nulla caula allegetur nulla praesumitur obligatio ι. i. s.circa g. e
160쪽
tali mali excepi. quae quidem causa legitima, qu iritur ex prascriptione longi teporis debet deduci in petitione, alioquin etiam si postea probetur non sus iciet Sa-0c Ist certis annis num .s. qui dieit debere etiam articulari, de tunc causia prohata, noo dicetur vere debitum probatum sed praestatio dumtaxat, a qua debitum processit, Aquae cumulata cum continuatione praesta- . tionis decennalis bene obligat in futurum
Caeterum a Saliceti doctrina,quod causa deduci in libello,capitulari, & probari d
beat videtur longe abesse recta ratio,ex eo quia negari saltim non posset supei uacanea illa uniformis praestatio,probata causa debiti,cli in causa si obada erit cberet probari ci in omni 'is suis qualitatibus, alias diceretur non probata, sed allegata dumtaxat, & quando probata cum omnibus suis qualitatibus, ad quid ulterius deleruiet quς- sito continuatae annualitatis per decenni inc iam causa probata in una solutione annualitatis obliget posmodum ad soluendum ut firmat Vasq.illi str. controu. cap. 8. sub nu. .& ideo necessario fatendum,aenicere dia .
haec praestatio licet non si ignorantiae est
tamen alietus causae ata .cap. eruenit decensib qua praescribi inrepotest cap. olim, O cap. eum Ecclesia Iutrina de censeb.
8 Et quod magis singulare hoc in casu illud
est, quod probat V q. loco cit. an si negetur iusta causis obligandi iuxta texi .m d. l. . . circa st .de doli excepi sufficiat allegare, quod in aliquibus earum piae stationum licet non in omnibus expressa suerit,ut puta si dominus concessit Vassallis certis, vel suae Vniuersitati certum fundum,agrum, vel Vinea hac certa,& conuenti lege, ut singulis annis in perpetuum fi& par caponum praestetur, vel porci spatula,deinde inuestiti pri. mo, & secundo anno in singulis praestationibus nominatim declarauerant se ex debito census exoluere,& in caeteris annis Q
lum dixisset damus tibi, quod debemus cum expressa causa census , & in ultimis annis dicentes damus tibi hoc solitum non exprimentes nec debitum , laec ex causa,census
sussiceret ad obligandum in futurum, ratio est nuta licet ex dispostione dicti g. circa ex
ι.cDm de in rem verso loxgtim tempus, clam caula requiratur ad inducendam dictam obligationem, non tamen requiritur, quod
in omnibus geminatis solutionibus exprimetur causa,ne actus mistratorius.&otiosus videretur contra text. mi ex stipulatis .diuus Τ. ut legat.η-.caueat: de propriae
assertioni aduersari non licet ι. generalium .de non ἡumerata pecunia, Imb id ne iussiceret unica solutio ad inducendam obligationem futuram,& sc est intelligendus cc ne eri 6s δε ις Regula ergo erit ex suprapositis,&pro batis , singulis annis per Iongum te mcertam quantitatem quasi debitam praesi tam lic Et informiter , suta nunquam finexpressum qua in ea usi solutio uepraesta-
tio fieret, semper tamen fuerunt pares prPstationes seu quantitates in posterum quotannis etiam deberi non erit dubium, at Iegata tamen causa obligatoria etiam de iure
z. quam quidem regulam limitari oportet pluribus modis. io Limita Primo quoties causa allegata inon sit ex principio necessario, sed bent epset ex principio voluntario nempe ex cau- . sa donationis,tunc enim licet uniformis sit facta solutio decendatis non obligat in posterum, ratio est quia donationes debent in
annuae praestationes insuturum non ponsunt incipia traditioli ibi s quando denegatur praestari, ergo non apProb.atur d ι.ει in hoc habet locii regula illa, Quod rem is non est modus inducenti ae obligations; Lobligationum ford s. placet j. deact. oblig. scilicet quando non praecessit iusta causa. . obligandi,quae considerari non potest in donatione , in qua intrat etiam regula limitata causa limitatum produxit enectum, ut per ιυμ .lo eo cit μι ηnm. I .in fine, de ex Iloc habeas, vanas esse rationes excogitatas per Doctores, Uniuersitatem alligatam
ad praestandam strenam suo Baroni in Κa. ludis Ianuarii, ex quo habet Baro intentionem fundatam in annua solita praestatione, ex quo licet sit haec materia diuersimode
indicata per S. R. C. pro ut cauta furtuna reportauerat syderice Triumphum, tamen esset valde expediens, ut intei cederet Pro-
regis oraculum ad specisce praecipiendumelle in mero arbitrio Universitatis strensi praestare Baroni etiam si interces Ierit reis igitis assensus, qui ii unquam poterat alter re naturam contractus obligatori, ex s. iprimo principio gratioso, 6c si initium ti
ii Secundo limita dictam suprapostam regulam, quando ille, cui longo tempore Q.