장음표시 사용
71쪽
studiis primum di eiusmo Nut illo neglecto omnis eruditio literarum labet atq; euadescat: vel tale quoq;, ut absq; eo ne aditus quidem sit ad bonarum artium scientiam ξ Nonne illa, quae non modo pueris in ignorantia utilitatis iniucunda est, sed a quibus dam adultis per lastidium, nonnullis etiam, qui titulos scientiae eximiae ostentant, despicitur ac contemnitus. Illus, inquam, principium,& ista patefactio estniberalis cognitionis, & eruditae doctrina .& cultus animorum,cuius not un iritum qi nomen est,
Et ideo , di mes ingeniosi pingendo imaginem huius,
propbseerunt , em mulieris honestae, sed neutiquam blandi,tenentis unimam librum, Sc altera clavem. Significare eniti vol ie. nt nanc & ostendere , iam,ad omnem literis explicatam sepientiam, ei: 'ir I 4 d .... ..driore,& aperire fores, fer quas ad h.nc ingrediendo accedatur. Nolo in ista parte orationis mea ' Me ψerbosius. Hoc breuiter dicam: neminem unquam re pertuita grammaticae inintacum, nisi-vel imperitum illius, vel, desertor n.
Nostri autem Relioris ego vobis iuuenibus, vel pracipu am hane laudem, & sipgulare exemplum propono ad imita dum, studium exercitationemq; butus quoq; artis. Cuius, climinueniantur iam, quos pudeat, non mirum est professionem parvi fieri , & frigere discendi amorem .& esse reliquam doctri: nam minus eruditam atq; elegantem. Non excurrunt, sed evo, Iant,non progrediuntur, sed impetu ei untur pleriq; , ad y flendum, faciendumq; hoc aut illud e 'us artium, quibus vitae humanae commoditas adiuuatur,&pe ritur. Policentur opem consiliumq; indigentibus, quibus sunt u magnorum emoluι mentorum ,& praeclarae existimationis roposita praemia. Ad radam his administrationes munerum i i mariorum in Ecclesiaristi. Non eg iste mos laudabilis o oonus. Ratione&via a . procedi,
72쪽
- in eo, quod communiter celebramui, atq; prodeste De quo quid sat,non est obscurunt. Sed querelas omittamus. Ad commonefactionem iuuenturis reum ramur. η Habet illa eum virum, exemplum virtutis & spientiae, qui ad utriusq; facultatem summam sic peruenit, ut exordia & initia, amplectendo exercendoq; , ad dignitatem maximam, & honores amplisiimos promoueretur.. Iis quo hoc memorabile est. quod iam laudatissimorum in Academia hosti a virorum . se tentia atq; iudicio, iterum delectus ille est ad gu rnationem
nostrae congregatio pis scholasticae uniuersam. Quasi ixa uis enim istius clauum tenendum, tutd sciebant ei comm ii qui antea in quibusdam etiam saeuis nucillatis ae nrocellist pri demer &feliciter hanc rexisset. Meminimus enim,quiae monia stagionum pestilentiae in hac vi be, & quarundam turbatum alia- ' rum tempestas,nostram tunc Academiam terruerint, ne q; su rint esse tranquillam.
Sed cum omnia animo intueor, quibus ornatur, & merit laudibus extollitur magnificus vir Rector Academiae nostrae, quae sunt oratione nostra indicata potius delibando, quam demonstrata enarrando nihil inuenio,quod maiorem verioremq; ihabeat praedicationem, quam sanctae religionis & pietatis in ipso studium & meditatio . cuius ille & veritatem exquirere, Secognitionem nulla simulatione infuscare, & sanctitatem vita ac
moribus exprimere, semper conatus est, atq; contendit. Non
dico hac tanquam in Ecclesiastica concione ad vulgus,& pr miscuam multitudinem, sed ad eos, qui non solum nomina Christianos sese perlin, eri cupiant, verum etiam intestigere de-
beant,quantae res nomine isto contineantur.
Quo magis dolen dum deplorandumq; est, in eorum coetu atq, conuentu,quibus non solum actione, d opera pietatis prae-
73쪽
cipiuntur, sed M. am traditur inteclor, & veluti sontes religiolae vitae de inon luantur:tantam esse vel mentis caliginem, vel voluntatis peruersitatem,ut non 'intelligant, neq; pertequatur ea quib.declaretur cum Deo aeterno admiranda copulatio,&
Hlla sat promissio adstipulationem baptismi quod esse scimus nouaegenerationis lauacrum sacratissima,& cuius violatio prς sens exitium affert. Quae sunt vero illa Θ iterum atq; iterum recia tentur , non solum pulcra,secundum pioverbium,sed plane ne, cessaria ad Calutis diuinum beneficiu. Quando enim non solent in templis & scholis ista inculcari ξ Audiamus igitur nunc 'u que commemorata ab Apostolo Paulo scribente Philippens P bus Quod restat,mei fratres, quaecunq; sunt casta, quaecuncis gyλxδ, quaecunq; benedica,si qua virtus. & si qua laus, ea considera te, num & didis ino, di accepistis, &audiuistis, Se cognoscutis in n .e, ea agite, & pacificus Deus vobis aderit. Sic enim, nisi falloi.non inscite graeca in latinum sermonem conuersa sunt. Fit aliquid interiectum medium inter bonum atq; malum. Sed vitam Ckristianam illo in medio consistere non patitur Euangelii Christi Iesu Niconium, pacis salutisq; auctore inuitante ad palmae contentionem incitato cursu, ad assequendum pra - Inium, secundum signum propositum vocationis supernae Dei, in Christo Iesu. Vbi igitur his locus in malis Θ Impudicitia, OL
fensionibus,maledictis, turpitudine, dedecore: contrarijs nimirum ijs, quae Apostolus recenset. Quam latus hic campus ape- riatur, ad notandum, reprehetidendum, castigandum, apparet.
Sed mihi ratio habenda est D temporis,& illustrissimi atq; splen.
didissimi humanissimiq; conuentus,& cauendum, ne non copiat dicendi, neq; audiendi tauore, sed orotetunitate deficiatur oratio mea .Quapropter finem faciam,& breui :r summam complectari omnium. Habetis Rectorem, virtute, sapient a, eruditione inprimis. γ, praeditum,doctym,solertem,comem: . ga omnes,erga sabiectos . pote stari
74쪽
potestati laturi Mademi r pa ternas Feneia ,sentia avectum. In hoc oemo prudentiam, dii gentiam, vigilantiam, officium, fi- - dem, benignitatem requiret. Reliquum est, ut ornnes, qui sciunt atq; possunt, quas subsia io suo in rebus difficilibus illi prasto snt,caeteri oboediendo,obseruando,morem gerendo: muneris dicam mandati honorem, an oneris impositi pondus allevent , ut totius temporis huius suasi prouincia pertineat & euadat ad glorianosanhissimi nominis diuini,& Ecclesae Christi oro mentum,&ReipuNicae, nostra: Academiae inprimis. ν . . decus, incrementum, & perpetuae laudis c '
75쪽
fiet Academiae Upsiensis Rectoris, viri clarissimi, Dn. GEORGII MASB ACHII Suui urtensis, artis M . dicae Doctoris
ANNO M. D. LXXIIJ L XXIII. Maii.
TE T R. N O DEO 'Rrca Turi sum illo tale , quo clarissimum virum D. tum Masbaclitum probatis & iustis suffragiis eleel α- ad , g Academiae nostrae Rectorem in huius Collegii area renunclaui, ut ea res scholae nostrae & nobis omnibusbene atq; eliciter eueniret. Eadem nunc quoq;, dum more institutoq; maiorum eundem vociis hic sita, ab eodem aeterno Deo patre Domini nostii Iesu Christi precor i & ut vestrae mentes atq; sen tenti cum suffragiis nostris congruant, eaq; res Academiae nostra pacem, tranquillitatem, incolumitatem, incrementumque
Cum auteni ab omni ostentatior alieni simnm eue, de sucinis elaboranduia 'utis hoc auditorio dignum mininadabundare,facile statue ouun , quibus notae sunt vitae meqrationes &institutum,mirabuntur for sie aliqui,praesertim qui me hae ipsa hora pro concione ad populum dicentem audiu runt, quid causae sit, cur idem hoc nune in loco conspiciar, & adorandum surrexerim. - Ego
76쪽
o rerὁ se velim sibi persuadratii omne mita necessit
.un aluum hascipiendi veluti hane prouinciam. Cum enim mea voce magnifico Rectori significatum esset, expeti ursum ab Academia nostra hoc tempore se ne difficili operam ipsius. ' Is quaesutumanitate&modestia, quod recusationi nullum lo- cum esse intelligeret , passus tandem est sibi tertio iam imponi
hoc unum estatus me & collegas, ut sibi in hac licentia vitae& .
- rnorum iuuentutisne deessemus.
Cum autem de vobis optimi adolescentes, omnia mihi pol- . licendo, vestro,& meo, atq; collerarum nomine illi oboedienxiam promitterem : ille statim eius rei quas perieulum f/cturus peIita me officium hoc, in quo eodem ipsi an e bienni m aD sitissem. Fecit auctoritas magistratus & fidei datae reli quodque recusando nollem elia auctor mali exempli, de occasionem ita dare magnifico Rectori male etiam de vestra,auditores, ob dientia ominandi, haec igitur omnia secure, ut huc prodierim, . quemadmodum videtis. Et cum magnificus Rector eandem prouinciam nunc adear, quam ante biennium sustinuit: meam an i hi recusare non licuit. Dixi autem tum vetem & laudabilia onsuetudine ea, quae de magnifico Rectore nostro vere commemorari posse scirem. Ea ille omnia praeclare gesto magistratu nos tantum abunde comprobauit, verum etiam superauit, &ita conspicuam atq; notam reddidit doctrinam,pietatem,sapie Gai,Sc integsitatem suam,ut minime nunc sit opus mea praedi- tione- Delegi igitur aliam materiam, iso hac congregatione minita 'me, ut arburor, alienam hoc prosecto ioco dignam. Dicam eis iii in 'Mam. utilis & necessaria,qtiam deniq; praesara res sit scho-. Iarum cum Ecclesia c niunctio, unde ad eas respublicas, quae Lot pitio illam accipiunt, infinita commoda derivantur, &
mors Partes vitae humanae ornantur,augentur,iuuantur. I ς hoc
ira coto, vi me breui ex dicentem benigne audiatis. Magdi
77쪽
gnifice Rector, illust es o rosi Domini, pietate. sapientia, doctrina,& huaianitate arissim viri,ea qua par est reueremia
Credimus Ecclesiam Catholicam , sanetarum communio. nem: accipimus autem Ecclesiae nomine, non tantum has miseras sordes& reliquias quasdam piorum in his terris: sed multo maxime coetus angelicos & sanctos, oui eum Christo sunt in coelis. Istic vero statuendum est, elucacissimam esse&dulcistia mam κοινωνι, Christi cum suis,& horum inter sese. Non enim profecto illi coetus muti sunt i sed audiunt filium Dei docentem ea,quae hie ex parte didicerunt. Vident Dominum de facie ad faciem & suauissima harmonia vocis & animorum,sine fastidio, canunt illud, Sanctus, Sanctus, Sanctus Dominus, Deus sebaoth. Ad illam coelestem scholam nos praeparari statuamus, qui nunc in ossicio docendi & discendi vertamur. Superinduemur
enim siquidem nudi non reperia inur. His autem quid dici potest de scholarum dignitate splendidius ξ sed addantur tamen alia quoque. Narrat Moses,C ain & Abes munera Domino attulisse seu adduxisse, id quod ex Hebraeis alij de loco interpretantur desti nato sacrificiis,alii de Adamo, qui princeps esset sacrorum. Ego
utrumq; factum iudico,id est,certo & designato in loco eos conuenisse, & Adamum praesuisse. Cum autem probarit Deus sacrificium Abel, certum est diuinitus traditum hunc ritum, scin sti tutos cultus istos. Quis vero dubiter, Adamum diligente instituisse liberos de Deo, de necim , d nromissi seminis bene, ficiis, quae obfgitarentur, in ererentur isti, ritibus sacrificiorum Θ In Epistola ad Hebraeos dicitur : Fide beriorem hostiam ab Abele oblatam Deo. Et traditur,eundem a fratre ob confessionem & professionem istius suae fidei & sen- 'entiae de sacrificijs in iurgio occisum. nde apparer,diligeia tem suisse auditorem patri et sui l 'sem, inter sacrificandum
78쪽
Sibiae egeris recipies: sin ma-
ae, statim in foribus peccatum tuum adcriti verisimile est non frigide ab Adamo enarratam esse, cum & peccati naturam in
telligeret rectius, & iustitiae amissae decus paulo propius aspice.
ret. Ison dubium est etiam, de creatione & natura rerum, de motu corporum coelestium,& aliis rebus disseruisse. Et existi. .mandum est,propterea vitam tot seculis prorogatam primis p rentibus , ut testes essent de prima origine generis humani, de
initiis doctrinae, de patefactione Dei, de forma, collectione &. defensione Ecclesiae, de iustitia,&aliis rebus necessarijs. Vide iis igitur iam tum coniunctam fuisse cum Ecclesia scholam, &4ta pietatis de religionis studia conseruata & propagata. Post diluuium familiet Noe,Sem, A brahae, Isaac, Iacob,quid fuerunt nisi collesia & scholae piae & salutaris doctrinae ρ Deinde cum lex Mon data est, additum est mandatum de scholis fconstitutum enim est , ut ad tabernaculum semper ement coetus. docentium & discentium. Hae erant asses Sacerdotum & Levitarum, qui non solum occupabam mactandis pecudibus, sed in hoc praecipue incumbebant, rituum &sacrificiorum edoceretur,& iuuentus. - , in historijs, in Musica, in Medicina instituer ii. b. - . , uel traditus est in
disci sinam illi collegio,perinde ac si esset in Academiam bene constitutam missus. Atq; his artibus imbutus postea ipse quoq; icholam habet, ex qua David, Nathan, & Gad,digni tanto ma- .gistro discipuli prodierunt. Cum autem negligerentur postea il sacerdotibus studia facia profanis misterentur in regno impio decem tribuum , excitauit Deus magno benescio Prophetas, ut populum mon rent, quae doctrina & qui cultus veri essent. Et addidit Deus illustria testimonia miraculorum, ut eis certius statuerent homimos hanc doctrinam esse veram. Tempore osaphat & Achab
79쪽
eest Elias prophete , ndrg: rcitin eit dictem de sermIllibus in,
Morurruquod habet tituli hi domes Helial,qu suit scilicet schola illius,in qua celli de aliis rebus maximis,ium de origine & dinratione mundi disputaretur, iuuentu, erudiretur. - Es ae successit Eliseus,qui on tantum singillari auctoritate consilia politica & Ecclesiali Sucrunt etiam studia iuuentutis gubernauit, thaouit enim El: saeus,coetum quendam auditorum in
agro Hieri , ntis. Sed propheiae mini illo Gehasi, qui hypocrita erat & ndax & auarus &fur; illo igitur ex communitate hac eiecto, r m is concursus fuit dilaipulorum ad Elisaeum, ut ludum ampliandi id Iordanis ripam in locum patentiorem cunari suis concesserit. ' o i igitur simile est, id quod Hebraei tradunt: λεονεξαι & ali vis Gelia si ante id tempus impedita ossa studia multorum, e cum isto coetu coniungere hactenus nolui sient. Tales C cum omnia tempora habeant, qui desidia mendaciis, dat fraudibus & furtis oblunt rei si holasticae, Deus orandus et M ab unoquoq; suo loco opera danda, vinost. oe .sne Laci arte laborent. Quid autem pulcriti
ii coli quale est Elisaei & discipulorum , in. ' Ista testimonia edit, in quo studia, alba rerum &abis rebus bonis.
quid dicemus λ an tunc scholae desueruntὸ Imo cum Iudaici reges non alerent doctores, alunt Babyloniel. Daniel cum socijs inlii tuitur doctrina Chaldaeoru, sed hune postea vicissim summi monarchae Nabuchdonosor Zeiulius eius Evilmerodach,Darius Medus, & Cyrus Persa tanqua discipuli audiui, nec se unqua nobiliori b. discipulis quisqua iactare potuit Post reditum ex Babylone Et dras & Nehemias constit tint oeconomias & politiam, urgent aedificationem templi, colligunt reliquias Sacerdotum, Levitarum, cantorum , instaurant disciplinam Ecclesiasticam & collegia, illustrant doctrinam. Concinnata tum suerunt & iuuentuli proposita scripta prophetica,ncogitari poquo Dei
80쪽
a; ca, ut extaret cerrum corpus doctrinae, quoa in istis onfusio. nibus sequerentur.& cuius auctoritas crat i am etiam ob causam postea in Graecum strinoo ria ilia Deo prouidente
sunt conuersa. Paulo autem ante Machabsonam tempora i ' i tinces inter se certarent ambitione & doctrinam negi gerent collas scholis magnum vulnus accepit religio. Sed Madhabaeorumc
ligentia aliquq saltem reliquia; doctrinae 'conseruatae fuerunt. Postea creuit impudentia in populo Dei, repudiatis enim prophetarum monumen iis , profana ingenia nimium amare coepe-
iunt graecam philosophiam, & illam importune miscueruntd ctrinae coelesti. Hine extiterunt lectae diuers Pharisaeorum &Sadducaeorum,qui palim epicureas opinionzs professi sint. r . Cum itaq; diu horribiles essent tenebrae, rursus excitauit Deus scholas per Iohannem Baptistam,deinde per ipsum Chri-
stum, hos enim habuisse scholasticos coetus, historia Euangelica
Exempla Prophetarum & Iohannis ac Christi imitantur Apostoli,ipsi enim suos quoq; discipulos hab-- eunt. Petri cum primis studiosius fuit, Maleus, Pauli Lucas, Euangelistae. Fit de
mentio in his oria Lucae septem virorum quos dias nos vocant, qui videbant, ne qua'detrimentum caperet .communitas illa. De quibus Stephanus martyrio insgnis eli. Nicolaus autem postea toedis mystei iis infantis fuit,ut refert Epiphanius, Ioha nem EuangeIllam sci ibi ni toti re Asiae Ecclesias inspiciendo administrasse,& vixisse an Nm & viginti. Constat autem suam etiam scholam b*nc N auditores frequentes, inq; his pracipuum Polycarpum. qui postea in Ecclesia Smirnea ci citer Guin Qua pinta annos doctrinam a Iohanne traditam felici-