장음표시 사용
61쪽
oromtu atq; faci est verba L Te, o tra quae ante oculo sunt, absq; vel bys, d gito, quemadmodum dicitar intremo d
monstrare. Quae ex me,magnifici, generosi,ac nobiles Domini, ampliuimi,oi natissimiq; viri, coeri, qui desti , vi benigne, libenter , ac studiose audiatis, cum reuerentia debita oro, ta G
Gia iam ii, auctor Plato tria capita Rhetorica facundiae . indicat, quibus de aliquibus laudis praedicatio expedsi posse
videaturi origin .s, educationis, actionum. In his nillil est,quod non evidentem ha t& exploraram omnibus commendatio
i nem magnisci viri Rectoris nostri, cum ab alijs collam laudatis onum plura argumenta, illis addere quasi exaggerando, nuli, indisteret exquirendi cura aut industria. Sed limplicissima iei her oratio & verissima & splendidissima uxenda est. 3υ : Fimili 2 igitur magnifici vici Rectoris nostri honeltas ac elaritas nominis,& est per se insignis,& cognatorum excellentia elucet. Vt autem caussae efficiendi aliquid , vim potestatemq; h bent.sic id quod est effectum, causae rutanem demonstrat. Non enim Mundum poetam Graecum Solet e squilla rola nasci, 82- bbei, latinus negat 'quilis columbas gigni, Aristoteles et- iam hoc agere naturati. aifirmat i seniles ex simithus procreentur. Vi,si quant: hoc non si ii ccuctu naturali impedito linuid praeter nam, 'accidati . . . . . - . Fuere autem in hac nostra Mademia duo hamina popul ria atq; consanguinea magnifici vi i nostri. Medicinae
illi quidem artis gloria eminentes ted multiplici virtute insuper,atn: dianitate praestanvssimi viri, Adorbachil patrio nomine celebres, quorum alterum Heinricum Siromerum magnificus Rector noster gentilem habuit. De quibus, si quaedam non mnibus serrasse comperia a me commemoratantur, non alieno illud quidem loco fieret, sed tempus tamen ita absumeretur,
62쪽
vateris conse erudinis conceditur. - - , quae nota expi plorataq; sunt plerisq; omnibus , argumento sunt: tales viros, quales illi fuere, non e quercu, neq; rupe extitisse, secundum
prouerbium , & cum ex illorum genere atq; sanguine prodierit magnificus vir Rectot noster, non est scilicet originis alia qua renda commendati ossum bonitas illius in familiae splendore euidenter conspiciatur.
Educatio autem post pueritiae citatem m hae Academia qualis suerit, neq; obscurum aut G Mai est,&iis declaratur, quae studio, industriaq:,inter labores vigiliasq; & honestissimas
contentiones ab eo parta acquisitaq; esse constat. Nunquam autem vel ager, vel vinea, quamuis solum foecundum sit, sine eulturae diligentia uberes & gratos sertu ctus, ut horus . Tistus non tam fertilitatem tectae . quitia cultu bet sed .a ematq; operam. Quamuis igitur in magia fico vito tore ostro,&esset natura optima,se ingenium maxime docile 'i nus praestantiae cupidus, nisi tamen accessisset sing Tire studi ' h optumarum disciplinarum & artium , la in hoc curriculo l entia laboris,& in opere pii sciendo assiduitas atq; diliget Ii .non ascendisset ille eum dignita:is & ampliti nis locum ui quo
nunc conspicitur at* eminet. M aureae naucorum pr gres sionibus obstare solet, non tam inert ilas mira i desidia ac pigritia in arduo itinere virtu. -nicendi i l . . as, qua
deterriti plurimi insistunt, aut ad vitiorum procliuitat in etiam deferuntur. Cum quidem,ut praeclare veterum quispiam assi mauit Deus vendat bona hominibus in terra laboris pretio. In pueritia atq; adolescentia discendo literas, & in bonarum artium studia incumbendo, eam facultatem sibi ille comparauit, quae tanquam fundamentum solidum, sua firmitate, etitructionis spectarisiimae molem atq; excellentiam facile sustineret. Itaq; cum animum ad splendorem prudentia iuris, legibus
constituti,appulisset, quae est lius mae supientiae, atq; laudis, ia
63쪽
virtutis c uilis seni - o erasti inuigilando & fgendis inceptum nauauit, ut aquales in ista palestia belle eo celeriter procederet, ut gradatim a tandendo ad honoris summi fastigium perueniret, & iurisconsulti eximiam dignita
tem renuntiatione solenni Doctoris in viroq; iure,dbtinerer
Turi e coniugio honestissimo a Uusfust , & prosessioni;
suae non vulgaribus ornatus muneribus, tum ad docendum iuris publici scientiam, qualia exercendui huius usum prouectus De quibus neque mea eq; alteritis vllius o latione verbosiore opus est. Quicquid emi iceretur,id coram Icientibus, de rebus notis & exploratis,dicet ar uniuersii .i Commemoration atem istius meae iudi iumeὁ pertinet, ut exe. v atq; noli ro, adolescentia ad similes conatus excitetur,& ad 'arem in progred endo contentionem, in sapientiae t . QP et via incitetur, & ut ex animo laudemus DG um,& best i vati illius gratias totis mentibus agamus, cum talem Rectorem notis Academiae contingere voluit, eo tempore, qu- huius inprimis tolerte ac strenuo gubernat are inc Uzrer. melcio enim quo pacto res nostrae non
feri meliores videnti. r, siue iis communi huius seculi miseria. siue piis ria fortunae iniquitate, cuius nostra etiam culpa se tasie nonnuli, causidari,& motus illius irritati minus vera ratione gubernari solent. Placida mari Sc sopitis ventorum procellis, & coelo sereno, nauem gubernare, oc dirigere eursum, non est magnae & sin)ularis artis, neq: difficilis laboris opus:
sed tes pes fateorra, ctam a fundamento mouecur mare, di co
Iumq; diesq; oculis eripitur,tunc & scientia praediti,& expellentia inllructi magistri opera requirinyr. εHabemus nos Rectorem & prudentem & strenuum. Aquo,de incognoscendo dii gentia,& ignoscendo benignitas, cio umibus in partibus muneris sui, offi tum praestabitur. Huius neq; in tuendo statu Academia fides desiderabitur, neqiind fendendia
64쪽
sendendis singulis magnitudo animi, ne ossi ita res serat, com modii conciliandis idiligentia.' i i. 1Nune aistat hoelcilicet, ut laudantes Deum, & pro hoe illi ueneficio gratias agentes, eos quoq; exhibeamus nQs erga magniscentiam ipsius, quos decet atq; parestia tam diligerido, quam obtempeiando', atq; etiam colendo. Benes Oium niaxi. mum est diuinae clementiae, princepi sue magistra lis sapientia atq; virtute excellens. Hic gubernator scilicet est, qui ubi non esi, populus corruit, salus autem, ubi multa consilia, ut ilicsapiens Rex ludae. Qui idem : Time Dominum fili mi, inquit, & Regem. Et cum detractotibus non commiscearis. Timorem appellari debitum cultum atq; reuerentiam, cum praecipitur ii mor Dei in d cictrini veritatis coel , c. t sconstat. E b. in saepe inculcatur, esse causam atqt primis turn sapiriaria . Sicut contra non timentes D ... . . r. 9 hibet taur -b psus usis. Coniungit autem praeceptum diu in uincum timo te Dei, magistratus tiruorem, cdm sit hic, qui in terris pote p. 'm ba- beat,mandatam ab ipso Deo,ut huic resistens, secundu i Ap stolum Paulum,ordinationi Dei resistat. , Ne qui, in speciem intendat oculos potentiae, C pum, M' diuitiarum, res a nobis consideranda est Quamui imperium scholasticum exile vitiatur .&iste principatus hun illis . in hoc tamen ipso suam atq; propi iam potentiam conspici via it Deus, qui auctor est omnis principatus legitimi. Ur, si nona orum forte strepitu hic terribilis, ob ipsius tamen Dei aeterni ma testatem metuendi v& reuerendus sit. Sed, cum quotidie audire v. - ceat unicuiq;. salutarem doctrinam officii erga Deum & homi. nes, meam hac in patre orationem copiosorem esse iam non
Et bonis atq; probis fatis est dictum, malos atq; improbos verba non erudiunt, & ad illias alia disciplina pertinet , virgae ni- nim in dors sicut flagelli ad asinum. Quam ne si necesse
65쪽
surpari, cui curae est propria salus, is omnibus modis eauebit, auei tendo sese a turpitudine vitiorum,& conuertendo ad hone. statem virtutis. Crescit autem indies petulantia ato; contum ei an irritatur animaduersio iustissimae irae Dei,quam nostra etiam improbi te qua sit instigari minime decet, qui ad studia pistatis capientiatq; & virtutis congregamurra ad illa colenda ae persequenda liberalis otii commoditate fruimur. Hoc ut perturbetur,causam dari ab iis,quibus peculiare beneficium illud Deus propitias largitur, quale sit, nullius orationis facultas exprimere. & rei indignitatem verbis consequi po G sit. Quo atrocissimo delicto ne contaminari ille nos sinat, totis mentibus oremus, & ardenti us precibus imploremus mi seri. eordiar Dei aeterni pa rani&saluatoris nostri Iesu Chi, sti,ut ltu sancte a m pietatem & sanctam religio. nem consormet cogitationes animorum nostrorum, & consilia dirigat. e actiones deducar,ut ante omnia ipsum veneremur a orantes ,& inuocantes,& opem eius implorantes, sequendo verbi ei us praescripuim, neq; declinando de via mandatorum Npsius,& praestando fidem, quam requirit spes salutis, & vitae mternae,in timore,&dilectione erga illum, mutua inter nos cariatate ,ut laudetur ac celebretur a nobis luc Deus noster, Deus unus, solu s, verus, aeternus, omnipotens, sanctus, fortis Ammortalis, tu stus, misericors, & in hac vila caduca , & in altera post hanc sempiterna, A ineo.' 4 , ' DIXI.
66쪽
fici Academiae Lipsiensis Rectoris, viri clarissimi, Dn. GE- 6 PORGII MAS BACHII Suuin surteo sis, artis M
dicar Doctoris, & Grammaticae in utraq; lingua professoris,t i Pronuntiata ab
HENRICO SALMVTH D. ANNO M. D. LXXII
tempore oratione e pl. . .. l. - ιγ Om.
cet laudationem magnifici viri, Rector . Ac emiae nostrae, designati in hoc semestre aestiuuir nunc ille magistratus iniri debet, ritu solenni, constituti quoq; nostririum auctoritate. De hac re auditae sunt alex hoc loco disputationes eruditae aliorum, & suam olusionem. luculente ad eorum periis nas, de quibus dicere institii nt, ac-' eommodantium, & causas omnium demonsti an Inri& ena rantium rationes. Quas nunc repetendo percensere, super caneum ae alienum videri posset:.cem praesertim multa sint ,'uae, ut breuitati studeamus, hortantur. Quocirea 'absq; anfractibus, ad id quod peragendum est, retia accedemus i se de magnifico viro, cui hoc semestri aestiuo eommissa est gubernatio Academiae nostrae, ea commemorabimus, quae sic ipsim celebrent, ut magis utilitatis aliquid concilia ent audientibus, quam bonam existimationem deipia,&prmclaram famam augeant, Dictum aliquid memini de eodem an-' eannos seriec dictum quidem id, quod usitatam lii '
67쪽
era in laudem babfiet. Sed ipse postea eum
sese prae . . cus illud nouacialitate cumulando, ut cuiuisit rum atq; iterum dς illo copiosa ad dicendum materia suppetata, Quaecum sit in medio,&ante oculos omnium , conced itur mihi , ut, quemadmodum tempus postulat, minus lonaa oratione morando detineam hunc frequentia spectatissimum ,&splendore ornatissimum coetum: magnifici, illustres, reuerendi, et rissimi, doctissimiq; viri, &caeteri pietatis bonarumq; artium studiosi A quibus uniuersis, qua reuerentia ac studio par est,
peto, ut, quae commemoranda modo duxi, non grauate audire &huius temporis impendium aequ s animis ferre velisit. Sunt autem in nostr ongregationibus, alterius cui*sdam moti udationes qn e Graeci ἐγκώμα vocant, exequendae, quitat illae esse consueuerunt, de quibus Rhetores onsideratio, ne pi .ente praecepta cant, destinatae ad hominum communia
iudicia. Congeri enim in illis, quasi extruendo speciosum aedi-sciuo ,: Mencvndiquaq: petita plurima: cum unum nostris caput salix esse & possit, & debeat, consilioruin & actionum honestatis,di quibus splendor sapientiae & virtutis eluceat. Itaq; den versa icientibus hoc: do propositum est, ut vitaeintegri atem,& Piobitatem morum,& ingenij bonitatem, di stud ij m- dustriaeq; sudores atq; vigilias,& ante omnia pietatis relidionis que curam compertam proserant. Vt ira primum Dei artem, gloria emi neat in beneficiis ipsius, & benignitate, qua compi silur humanum genus i Et Domini munifica liberalitas in seciuorum prospera fortuna compiciatur,& deinde testimonium debitum tribuatur meritis,& ira tandem, quod audientibus eum utile tum iucundum sit,exponatur. Et delectat enim prose
Elo pietatis sapientisq;& virtutis studiosos, praedicatio de iis,
quorum propria illa bona quasi contemplanda vera narratione proponuntur. Et incitationem ad imitandum, tanquam calcar admbuendi, e tabent eXempi . Nobis igitur,quorum
68쪽
eonuentus ad dotisnam pietatis, sapientur, virtvcs pertinenccla iaciationum praeceptio una traditur, testimonii de iisdem fidelis Se ornamenti verborum, quo asticiantur digni: ita enim &mi commendatione ethyemur illustri, & caeteri cum gaudebunt xecitatione,tum ad sequendum quasi vestigia sincerae laudis, iane utiquam inanis gloriae in lligabuntur. Nota sunt praecepta laudationum. De patria quid attinet quaerereὸ Non enim ego certe sum melior vir, aut is agis str ocias , si mea ciuitas aliquando & in pace it, de bello magnas res gessit. Multo minus,si urbis litus opomus sit, si mu- ionibus,aut natura, i periculis illa tuta. Genus omnino aliis 'uid ad cuiusq; commendationem, videtur mc menti habere Sud est tamen ista quoq; laus minus I t' a. A multi ipsi in suam familiam veluti lamen nobilitatis a vicinte intulerunt, multi accen una illud ab antiquo lita surdito eis amini. EG iatri accurata liberalisq; educatio teperitur parum admodum, . vel nihil quoq; aliquibus profuisse. Verum itaq; est ut in caeteris animantibus, quae singulorum bonitas si, spectatum: Sic pro 'riam hominis esse laudem, opera, lao ore, diligentia, uniuscu- .iusq; ipsius comparatam. Sane superemet magis, quam deesset oratio volenti pat mari magnifici Rectoris nostri laudando extolle . Qdse&m est patria, urbs Franconica S insertum. ru huic orationi euamsi res 'tempus ferret impricaretur necessaria mentio iniserabilis de indignae fortunae ipsius, qua nuper adeo illa Wr uissimὸ afficta sunditus euersa fuit: Eam 5; neq; ine. dolore meo sum ui ea: tristitia maxima verborum enarrando
exequi possem. Quae incestitia nullo modo nune inserenda eL 'Non etiam est,curgei fis educationisue magnificum Rect cem poeniteat. Sed de ipso, sicut c i l 'ndsmus,&iis rebus, quae propriae eius luat, non de ali is dic dum est. Quae verὀ hae sunt, aut quas
69쪽
nem mereantur. Alia aliis magni facienda videntur, essemus gregia ac gloriola, cium tamen certe vera aliqua bonitas pri stantiaq; , laus sit, in bominum vita tq; societate , quam et iam pr*cipuam perhibori conuenit. Ea est profecto sapientiae' atq; virtutis,nimirum eius naturae quasi scelus, quam genus h manus hab*suam atq;. propriam: mentis, rationis, cpnsilii, i intelligentiae, qua exercenda, tuendaq;,ci percolenda perficia tur, ut, qui homo vocatur nomine , eum esse homin m reipsi' appareat. Oste tiat aliquis diuitiis&opes. Superant scilicet co-- piosissimos pic illi, secundum comicum, qui aureos montes c Iunt, & form cae Indicae aureolis arenis incubantes. Alium potentia superhum factu tium corporis fres. At leonum quam l . - te patet in omnes se estias imperium, aut cuiusdiominis vires. cum ursi roborei onserendae, granditasve cum Elephant
mole ΘNam, quid dicam de eo, qui cum virilis sexus sit, formae studeat, & hacconspici veli comendo, vestiendo, fucando ξNihil enim certe ita fingi, pingi lir,& variari ullo artificio poteλquam pauonum speciosa per se est pulcritudo.Atq; haec omnia' iam caduca sunt & incecta, vel salsa qu0q . ut Cicero ait dii
, autem sic defixa siris radicibus nituntur, ut, si non labefactari nunquam ulla vi, secundam eundem Ciceronem, nunquam dimoueri loeo, certe non facilἐ neq; fortuito, quemadmodum caetera, conuelli possint.
Verum ad hane in terris sesicitatem, quo pacto peruenitur Tuiam quam ingressus est ac confecit magnificus vir Rector noster,videamus,&illius notemus ingressa vestigia. Ea est in conspectu . 'oluntatis rectae, consilii honesti, animi constantis, patientia moderationis,curae, diligentiae, assia uitatis, operae,s boris. Illa, quae indicauimus, bona, nilagna sunt .atqp preciose, , neutiquam venalia futili mercatu, ne dicam turpi: in octo, desi-' dia, inertia, socordia, leuitate, nediam placitato,& improbitata
70쪽
sagit orum atq; vitiorum, iorOcia, inloicima, arrogaucia, ario
iuncontemtu & obtrectatione: sed illis tantum parabilia, quaa diximus, haud expertibus difficultatis ac molestiae.
verum,ita sese res habet, quemadmodum ex veteribus sa piemiae magistris Musonium ex contrario illam exponendo a L stulae: Gellius retulit, luculenter verbisq; breuibus rotundis gracis. Et ex oratione quadam Catonis,sententiam eandem
pleniorem: si quid per laborem rectu factum sit, laborem illum
inobis cito recedere, benefactum a nobis, d rem vivamus, non abscederet sed si qua per voluptatem nequiter fecerimus, volo
intem cito abire, nequiter factum illud apud nos semper
Magnificus vir Rector Academiae nostrat, maximam dignia, ' eatem,&lissimos honores est consecutus. Haec excollentia ante oculos est, &in omnium conspectu. Sed quibus landa, mentis illi nitatur, & quo pacto sit excitata, considerare, ad dodrinam iuuentutis pertinet. Dignitas in integritate, pr bitate, grauitate, virtute, sapientia cernitur. Horror quidem contingit nonnunquam indignis, sed tifc egregius est , & nequaquam vulgaris, cum iis tribuitur, qui non solum eo existimantur, sed sunt etiam digni. Peperit dignitatem magnifico Rectori no- . sero, non socordia, neq; pigritia, non illecebrae voluptatum,non cupiditatis lenocinia, non somnus,sed multiplex labor, sudores, continentia, molestiae, vigiliae. Atque ita adeptus est bonam fa/rnam bonorum, quae sola, quemadmodum ait Cicero,vera gloria nominari potest. Ad lionores non obrepsit, sed ed peruenitia cursu directo & notato , tanquam itinere lapidibus, praescripta ratione disciplinae. Ha c claritatis speciem, &istius lucis splendorem multi expetu ed quibus rebus illa paretur, hic veluti
accendatur,non item 1au rant, neq; curant.
Iri verticem moni i qui ascendere volunt; iis ad radicem, &in do pergendo cum defatigatione est enitendum. Ignis etiata a vil