Josephi Valentini Eybel ... Introductio in jus ecclesiasticum catholicorum. Tomus primus quartus Tomus primus. Comprehendens prolegomena

2쪽

A. Dumbratio studii Iurisprudentiae , quam quatuor abhinc annis edidi ,

eum distracta esset, nova eiusdem editio rogabatur o Id, atque benignum iulud etiam exterorum de hoc meo Iabore iudicium, non poterat quidem me non solari vehementit sine , non tamen illieo permovere , ut absque omni eam emendatione iteratis typis relinquerem. Ea nempe, de quorum emendandorum iustitia & proprio dictamine & sacta ab aliis observatione eonvictum me fuisse fatebar , in aliam potius sormam totum opus transfunden dum suadebant. Re igitur deliberata constitui ,-- apsa adumbratio studii Iurisprudentiae intra limites Eneyclopediae & Methodologiae ut aiunt, redacta, oportuno tempore prodeat; nunc vero inde separata Iuris Ecclesiastici tractatio ad sublevandos hujus scientiae studiosos tanquam introductio in Ius Ecclesiasticum Catholicorum emittatur. Quam introductionem porro concepi ita elaborandam, ut Tomus I. Prolegomena de notionibus praeviis,& notitia literaria ; Tomus II. de distinctione utriusque potestatis,' & summorum Principum Iuribus ei rea sacra; Tomus III. de sacro Imperio ec si gulis gradibus Rectorum & Ministrorum EeeIesiae ; Tomus IV. de summis Sacri Imperii partibus, nempe: de potestate inspiciendi, leges serendi, judicandi , ac coercendi , atque de ea , quae inde prodiit Ecelesiae Catholicae Politia ; Tomus V. de iis , quae ad processum consistorialem communem ,& ad civilia per Ius Canonicum aliter determinata pertinent; Tomus VI. denique de Iure Eccles astico patrio, nimirum: Germaniae & Austriae praecipua scitu necessaria complecteretur. Quod si concisa postulas, ea utique iam etiam habes in meo ordine Principiorum Iurisprudentiae Ecclesiasticae ,

quem totum mOX consectum edendo , promissa exsolvere non intermittam. Vale. Scribebam d. v II. Maji, CIPI CCLXXVII.

3쪽

EDITORIS VENETIMONITUM

a m autem Tomi V. & VI. ab Auctore promissi, adhuc

publicam lucem non viderint, idcirco quatuor priores tam tum , ne iis interim careas , studiose Lector , praesenti Editione exhibeo ; ceteros quoque continuo prolaturus statim ac Germanicis Typis cusos comperero. Id mei consilii aequi bonique facturum Inris Ecclesiastici studiosum confido.

4쪽

LIBER PRIMUS.

NOTIONES PRAEVIAE DE ECCLESIA

ET RELIGIONE. CAPUT PRIMUM. DE Eeeissa generatim: HE. Τ

5쪽

LIBER ILDE PRINCIPIIS LEGUM ECCLESIA CHRISTIAN ..

CAPUT PRIMUM:

DE sis priseipiis in genere , ex quibus eognoscuntur positiva leges metesiastica dia zwυ., ear e νς φης .e scriptis sanctorum Patram , ct Symbolis , ae Loris misi . De sacra Scriptura specie .

De Prinespsis regum Melasia etiam in Principum constitutionibus eo Oeando. ibid.

o De Iure vaturali tanquam proximo principio earum Legum , se ratione ; σ remoto

LIBERI I LDE LEGUM ECCLESIASTICARUM CO LL ECTION I R Us CAPUT PRIMUM

De Authoritate Collactis m Iuris Melesiastici.

6쪽

DE IURIS PRUDENTIA ECCLESIASTICA. .

CAPUT PRIMUM. DE LM is, panibus , ac divisione Iurs dentia GH astica. Pag. 3o- II. De notitia literaria Iurisprudentia Ecclesiastica.

do in eadem observanda. 43

Conspectas Corporis Iuris Canonici communis v I. Series Decretaliam Isidori, qaeis in Decreto tuo usus est Gratia ur.

. VIII. Concilia Oeeamenica Erelesia oceidentalia. bid.

7쪽

RI FORMATORI

visor D. Natal datis Lase net Libro intitolato: Iosephi Valentini Esbel, Intro. ductio in Ius Melesiasticorum catholicorum ire. Sta ais, non v' esser cosa alcuna contro la Santa Fede Cattolica , e pari menti per Attestato det Segretario Nostro niente contro Principi , e buoni costumi, concedi amo Lice a a Fra cesto Petetana Stampator di Henetus , che possi essere stampato , inervando gli . . ordini In materia di Stampe , e presentando te solite Copte alle Pubbliche Librarie di Veneria, e di Padova. Dat. II IO. Gennam IT 8O. M. v. AL visa VALLARESSO RIF. AN DREA TRON KAv. PRO C. RIF.

8쪽

LIBER PRIMUS

DE ECCLESIAE TRELIGIONE

CAPUT PRIMUM.

De Ecelsa Generatim. s. I. OUI ad Deum eodem modo colendum unitis tendunt viribus, seu quod idem sonat, in Restione consentiunt, ab his constituitur societas , quae Melesia

audit. a

ta) Λ - τοῦ Eκωα ari , quod innuit eu nes quos haec sacra potellas residet, lagiti eationem seu eoncionem . Sumitur ceteroquin mum Concilium ; imo jam omnem quoque haec vox Ecclesia tam promiscue, ut non tan- tam militantium in terra . quam in aeterni tum universiim ejusmodi coetum , sed etiam late triumphantium Sanctorum communio- iam quandam ejus partem in hac Vel illa nem designet . Cons. Gurnel. Curs. Theolog. Promineta, Dia es, aut Parochia collectam, Tom. II. quaeil. r. art. I. cl. de Ricgger In-jam ipsas , in queis Numen colitur, aedes. ilita Iurispr. Eccl. Part. I. S. r. cap. I. V. 3.jam . sacram , qua calutis aeternat obtinendae cl. de Martini Exercita de Lege Natur. q. causa regimur, potestatem; jam illorum, ρο- 222.

g. x. Et quando quidem jam recta ratio omnes ad numinis gloriam actioniSiis internis a externis Me sb illustrandam consentire jubet se ex ipso omnium hominum cae tu nataraum, a qua nemo includi potest , oriri Gelasiam inanite

sum est . t 4

a Veluti vera & viva Dei e nitisne , variis denique eeremoniis , seu signis, quae amore , timore filiati, fide rationati s nam attributa divina revocant menti , eandem Deo revelanti eredendum esse , Iex est iam que, ne distrahatur , atque pietas frigescat , ipsa ratione innotescen&ὶ spe , obsequio , paeis attentam reddunt. Cons. Cl. de Riegger loe. νι tentia , oratione, δrato animo , aliisque , cit. 9. 4o. de seq. Cl. de Martini l. c. g. 317. quae sola mente peragi possunt . Conf Cl. de dc seq. Riegger loe. eit. Prol. d. 18. 4o. CL de Mar- ei Hoe rationis Iussiim , sicini quaevis lini Politi de lege nat. 9. 3οχ. 317. lex praeceptiva est prohibitiva contrarii, eo ει veluti professione fidei, sacrorum com- ipse finiui omne cultui divinσ interno exter munione , dc celebrandum hac de causa com noque Contrarium inhibet; atque adeo Athe- ventibus , saeri iis, orationibus stricte ta- isnum tam theoreticum quam practi cum . Iibus seu invocationibus Dei ore prolatu , Iepticismum , naturarismum , qui ipse aut in quo in i quoque Ac Cantus pertinent , Pelagianismum aut Delymum aut Panthei queis omnibus aut pro bor H obtinendis stip- mum abit; Pintichismum, indifferentimum, plicatur , aut pro declinandis malis preces materialismum ; omnem blasphemiam , pie-bunt, aut gratiarum actiones , dc Dei Du- tatem politicam seu ex semeri i seu ex Phades declarantur . aut pro aliis interpeHatur. riseimo ortam ὐ pietatem mechanicam , pu 'EHeI Introduct. in δει Eccles Tom. I. Λ

9쪽

r LIBERI. CAPUT IL

Rorem pietatis , laesium pietatis , odium cultatum implorato miraca a , aut eadem Dei , timorem nude servilem , irreveren- plane suxcro prae timui ; porro si non tantiam , inobedientiam , deverationem I om- tiun Tulgarit m sed etiam pia ruin quarun-uem denique superstitioson de Deo conce- dain creaulit tum magis, quam necessarioruinptum , seu falsam divinitatem vero cultu salutis remediorum κstimatione detineatur . quis prosequatur aut creaturis effectus di- Cons. Cl. de Riegger i. c. j. 44. & seq. Cl. de vinos tribuat , seu divinitati verae cultum Martini l. c. 3I9. dc s q. ubi ante alia ca- falsiun ex lubear, veluti si item pro zelo, tri- vet, ne homines cultum rei significatae debitum, itiam pro amore Numinis , Taroxymos huν- iplis signis ac imodinibus exhibeant. Cons. quo-pochondriacos pro pugna cum Daemone sie que R. P. Gregorium Talvvein in Princ. Iur. habeat, aut si occulta Dei judicia temere in- Eccl. T I. II. c. 3. q. Io. p. I 88. 3c IS9.terpretari , aut cum neglectu propriarum sa- d Cons. Cl. de Martini l. c. q. 327.

CAPUT II.

Bὸ Neesdata Religionis revelatae is de Eeegosia Positiva. g. 3. Eadcin autem recta ratio simul illi velamento , quod cor iuptio obduxit , penitus removendo , & imbecillitati , quam quotidie quivis experitur ,

constanter superandae se solam imparem elle , atque adeo cujusdam revelationis

necessitatem facile cognoscit. a

sa Quis quaeso mortalium non sibi conastius est illius, quod Apostolus ultro constebatur, dum ad Rom. c. 7. V. 23 ait : fidas autem aliam Ledem in membris meis re-pranantem LEGI MEN. TIS meae, Or captivantem ms in lue peccati , quae est in

membris meis s' quis sibi malam ad iacere carnem infirmam non experitur, etsi DLνitus si promptissimus ' scio equidem, dc ne

necessitati Jc praestantiae legis naturalis contradicere videar , admitto lubens, errores atque vitia silmmorum Philosophorum non exluris naturalis usu , sed abusii provenisse , &hoc jus eo non obllante usque fore necessarium, iisque pra stantissimum. Ueriam id quoque absque omni contradictione subjungo , solam rationem non sussicere dc propter hoci qum matam , quod cuivis afacet , quod illa Philosophorum Vitia peperit, rationi recte agere volenti , sed impcditae , dc naturae

nostrae semper & ad c dum de se bonae , sed Jub ser*isuis eorruptionis ingemiscenti

aliunde, id ost, revelatione iii ccurrendum esse . quisque puto intellisit , ad hoc , ut homo ambulet, vires se movendi eidem esse dc utiles & oeci siti ias dc summam propterea

his viribus esu praestantiam . Porro quivis perspieit, easdem vires ad ambulandum usque manere dc utiles & ncccssarias , & de se praestantissunas , etsi cuidam arcte ligato adambulandum non sufficiant . Solve etenim ejusmodi ligatum , dc vidc , ut illico se exerat harum virium praestantia dc necessitas , utpote dum vicillim omne corpus , etsi omni ligamento si liberum , his sine viribus manebit supinum. Sic nobis imbecillitate ligatis

vis rationis usque manet utilis , ne cessaria , de praeliantisti ina , se vero etiam hac vis nobis sullicit nisi nobis arctissime ligatiq aliunde succurratur . Paucis i ligatus dc ligamentorum solutione 5c naturalibus se movendi viribus indiget , dc sic noς in corruptionis

statu neque revelatione , neque naturali lumin carere postrinus. Sane quomodo humana ad peccandum proclivitas emendari , quomodo poli peccatum justitiae divinat sati sileri , dc peccator in gratiam simini numinis reconciliari , quomoto clarior qua dam vitae suturae notio adquiri possit , solo naturali lumine non adparet , sed primo accedente r velatione illustratur . Sed hoc ipsiim , aiunt , in quaestione est , an in hoc corruptionis sta- tu , in quem veluti ha redes Venimus , plus ,

quam hic status serat , a nobis exigi icta ratione intelligatur ; dc si latione in ligitur ,

cur ter optimum Numen tot millibus hominum in remoti istinis mundi plagis rationem quidem ad cognoscendam revelationis neces- statem dederit , ipsam vero hanc necessariam Velationem aut eorundem patribus , aut si horum vitio periit, ita iplis extra culpam postis non citius, non identidem promulgandam curaverit . V nde duo esse: quorum alterutrum nos premet , acuta sta opinioni. concludunt ; videlicet vel dicti generis homines

contra omnem aequitatem ob ignorationem Iegis non promulgatae esse condemnandos, vel si salutem aeternam sine lege ipss revelata con secuti sunt, hoc ipso revelationis corruere necessitatem . Tam acuta profecto , quam malitiosa haec est idcarum confusio. Has ipsas ergo ideas scparandi, atque sophisma totum de

10쪽

DE NECESSIT. RELIG. REVEL ET ECCL POSITIVA.

rependi causa intellectu facile figuremus exemplum . Fac esse, ut quis ad perpetua atque omnis generis servitia tibi obnoxius valetudinis infirmitate seu culpa sita seu casu corripiatur. Anne haec infimitas a servo licite fovetur , anne de pluribus, quam quae infirmitas admittit , servitiis in posterum praestandis is iam omni cura solutus esse potest . De coe quidem mihi facile persuadeo , quod servum eiust nodi non

pias, quam possit, Iacere jussurus sis, sed tamen jubebis eum iacere , ut mus possit, Achae de causa in sanitatis recuperandae remedia inquirat, eademque amplectatur . Etenim in- flamitas δειm atque obliσationem iuius non Iustuli:, sed remoras attulit tantummodo, at que ipse servus, maxime s bonus atque fue-lis est, ob eandem permanentem serviendi obligationem s : ad curandam valetudinem ob g gatum , dc dum ob mali pertinaciam corpus ad integritatem sponte redire nequit, alia remedia prorsu necellaria esse ultro is sola ratione Pernoscet . Morabitur ne ergo , si ipse dominus , eujus servitiis , cuius legibus subi clus est, ejusinodi remedia , quorum neccssit tem generatim jam perspexit, adserat. Morabiturne in hac determinata remediorum specie, quasi non necessario sumenda ideo , quia non eadem remedia ab optimo suo Domino aliis aeque infirmis servis subministrata , quia alii hi servi a Domino ratione sibi non cognita sunt tractxti. Vix puto, etsi sit ceteroquin

etiam ad ea, quae cerni posunt, omnino h bes. Quae autem ex mechanico hoc servi rudis exemplo deducemus corollaria , adversis acutos illos Pliilosophos , qui cognito licet creationis fine, cognita licet eruaturarum infirmitate remegium , quo ea sibilavctur, necessarium, dc quidem id remedium, quod sbi suppeditatum norunt, cujus genuinitati, quod exponant, non habent , ex allatis motivis , quae ne quidem rudem servum movere queunt, ne gant esse necessarium. Non temperare ni hiosum, quin id genus hominum omni reipulicae perniciosa inuina esse dicam. Vereor et enim , ne eodem ratiocinio naturales leges ad consequendum civitatis finem sus cere, positivas igitur civitatum leges generatim non necessarias, dc in specie suae civitatis leges , etsi ipsis qua si ibditis promulgatae stat , propterea

tamen, quia aliae civitates sortasse sine iisdem legibus eandem fallitem consecutae esse ipsis videntur, rebelli contra imperantem judicio non necessarias esse decidant. Profecto simul ac deprehenso ipsis non metuenda erit , simul ac

privato corum commodo, quod quidem Cum detrimento reipublicae non unquam verum effra-

modum esse potest , civilium legum transprcs sio adulabitur , earundem legum contemto es, atque violatores certissursi existent. Cons. s. de Ri mr l. c. β. 6 I. uset e Io. Cl. Martinicit. Exercit. q. 237. cit. Posit. de leg. Naturae q. 727.

f. q. Eadem i*itur nostra ratio , quam primum genuinae te velationis characteribus munitam a auctoritatem quandam nanciscitur , quae actiones a d. sne multimum obtinendum magis determinant, illico ad Mem, seu ut eidem auctoritati firma mentis assensione adhaereamus, nos hortatur b . Cui rationis monitodum plures conjunctim obsequimur , coetus hominum in modo Deum colendi Per solam rationem non innotescente consentientium seu Ecclesia positiva adest e .

a Adsunt characteres renuinae revelationis

quando religio revelata I. Non tota versatur in iis exponendis, quae iam sola ratione innotescunt; finis enim revelationis est , ut ea nos doceat, quae ratione non perspicimuς.

2. Naturali tamen Religioni utpote immutabili oc persectionibus divinis non adversatur ;ubi hoc, quod rationi adversari , dc rati nem superare inter se differant , probe animadvertendum ell. 3. omnia ad salutem necessaria remedia, rationi non pervia complectitur quoniam secus hoe ipso ad salutem non sussiceret. 4. Denique generi humano , utpote quod a suae corruptionis initio revelatione indigebat, est coaeva , dc ita conservata , ut nec a diuinturnitate temporis; nec hominum injuriis quidquam detrimenti acceperit. Cons clarissi. de Riegger loc. cit. β. 72. usi

que 76. .

b In eo nempe consistic rectualis fides , quod intellectus lumine supernaturali illustratus

revelatis veritatibus propter infallibilem revelantis auctoritatem firmum ae certum assensum

actu praebeat. Actus huiusmodi eliciendi virtus fidem habitualem contulit, & ipse complexuscorum, qua: ad credenda pertinent , illa se

dicta ob ectiva fides est. Cons. Cl. de Riepter

l. c. 6. s. Muratorium de ingen. mod. in Re

S. I. Sed vel inde adparet fidem donum Numinis esse, quia ratione sola tantum revelationis necessias, non vero revelatio innotescit . quia ad id ipsum , ut A 1 ratio