장음표시 사용
31쪽
a. Lib. I. Pandectarum Tit. XIV.
sterioribus temporibus omnem justitiae in aula administrandae curam habebant. t. i. g. nis. F h. t. l. 7. C. de diυις -- stri t. ι r. a. I. C., t. 32. C. de Mnei. Jure novo quaestores
1acri pallatii appellati. Γ i. Ji. Fuit & iure novissimo quaestor, qui in vagabundos , mendicos, ct c. inquirebat ac labori addicebat , de de eri
x. DRaetores olim dicti omnes Magistratus a praeeundo. Sed in specie Praetores sunt, qui iuri dicundo praesunt. Creatus primo fuit Praetor Uminus, cui deinde ει--grinus additus. ι. a. g. a 7. 23. Τήιον. iuris. Consistebat autem Praetoris ossicium in tribus, quae tribus expressa verbis, do, dieo, a dies, Licet re postmodum usque ad Hadriani tempora edicta condiderit. De caeterω civilem habuit jurisdictionem , non criminalem. β g. i. r. pr. θ g. 4. . de σο.ρνιθα urbi. s. antep. θ ρεο, re p. de fugact. tutor. Ut tamen servi de viles personae verberibus coercerentur ob illatam injuriam , constituere potuit. ι. I7. g. 4. ι. 3 . F. de iniur. Quod si quis a Praetore se gravatum putaret, ab eo ad pra sectum urbi patebat appellatio I. 38. F. vi minor. 1 f. aan. i, II, II1,aV, V. i. Sed occasione L 3 ff. h. t. disceptatum, an error communis populi jus faciat Quod negandum arr. l. 39 1 dougib. nec obit. de l. 3. h. . cum non aliud velit, quam uod gesta a Barbario Philippo, servo, sed per errorem sufragiis populi praetore creato, Valeant, non propter errorem, im magis ob populi approbationem , discuta iam
arrore ac comperta veritate, subsecutam . idque ex aequitate ac iustis de caulis, tum ne plurima negotia bona fide gesta rescinderentur cum detriment Reipublic tum etiam,quia populus vel servo libertatem dare, vel legem de servis quoque in praetorem elige udis condere potuisset; atque ita Barbario praeturam decernere. Obst. l. I. in . 1 do suppell. M. 'Resp. agit tantum de errore respectu significationis vocis , qui error ius facit , cum Verba usu valeant. IVI, VII. Adde ex Cod. lib. I . tu. 3ν. de ρ .pruorum.
32쪽
PRaefectus vigilum est Magistratus extraordinarius. ι. a. A, I φ. F. de Orig. iuri Cujus ossicium erat . ut em cohortibus praepolitus nocturna furta , incendia , actiones, tumultus arceret: de furibus , raptoribus, actionibus cognosceret, e6sque fustibus, flagellis, vir, coerceret, non item ultimo assiceret supplicio Ls h e. Praeterquam si servi essent. t. pan F de eondia. eaus ἡ. Nisi in A. L pan. non jus, sed factum narrari dix
lii praesecti eum ipsis furibus conspirarent oceorumo constitutus est praetor plebei us nov. II. D. Adde ex Cod. lib. I. tit. 43. de ost . prafvigi
DE Officio Proconsulis N Legati.
PRovinciales Magistratus fuerunt Varii. Inter quos praecipui Proconsules, milli in Provincias populi Dani cum plenit lima potestate , mero S mixto inap l. 3. 2. 7. f. 2. 1 9. st . h. t. Quorum ossieta passim oerunt h. e. vide ι 4 Fq. 4. s. l. 6. g. ult. ι7. l. s. s. F. h. e. oc in his singulare fuit, quod tenerentur exo uxorum, si cum Illis iter facerent. l. 4. 1.2. h. t.
. His adjungebatur legatus , cui Proconsul mandabat sdictionem, si eam ipse exercere nollet: nec legato praero alteri mandare poterat l. s. s. o. F. h l. Legitus, nihil quidem proprium habebat, antequam a procon mandata ei esset jurisdicti . l. 12.4. 33. F. h. t. e veris data , propriam exercebat, suo , non Prconsulis ine. arg. d ι.ls. F. h. t. Unde S ab eo ad Proconsu- appellatum. l. a. st . quis a quo appettitur , α tutorisii potestatem habuit. l. i. g. l. 1. .e tue curat ias. , t tamen mari dari nequit. l. 8. 1. eod. Habuit de judicis i licentiam, ι. it. s. r. F. vi furiois quae non com-t ei, qui alieno nomine exercet jurisdictionem . . . s. C
33쪽
a a Lib. I. Pandecturum Tit. XVI.
eod. Nec Proconsul inconsulto Principe potuit Legato jurisdictionem adimere. t o. g. r. F. h. t. Sic ut mandatum in te gato non designet delegationem iurisdictionis , sed magis Iussum dc admonitionem, ut legatus exerceat jurisdictionem , suo nomine de jure suo sibi competentem : oc ma datum sit quasi eonditio sine quμ Πρη, s III , IV 'Civilem autem legatus , non criminalem habet juriI- dictionem. I 6.ρν .H d. h. t. Secus quam est in legatis Caesaris , qui cum instar praelidum lint , ct criminalem habent L 34.1. de SCto Silan. junct. ι. 12, 1. accus L pqn. F. 4e Q. pras. cognitio tamen custodiarum legato Proc sulum extra ordinem demandata fuit. Lo h. t. V. 4. Potuit oc apud eum manumissio , adoptio , aliique
si miles actus lagitimi expediri. ι. I7. f. Ids da m/num. vincobst. l. 2. g r. l. I. s. h. t. Resp. ag,t de legato provinciam necdum ingresso cohaeret enim cum pr. d. i. a. θ qui ratem iuriqdictionem non habebat, qualem Proconsul, antequam Provinciam Ingressus esset ι cum ea debuerit ipsi a Pro- .consule mandari. d. i. ii. 1 h. t. Mandari vero non potia
xit, nisi postquam ct ipse Proconsul suam ingrςssus essee
Provinciam. L . goo. F. , 3. Postquam ergo is Intrave
r. D Raesectus Augustalis erat, qui aegypto , provinciae
C. Caesaris validissimae praeerat; voluntaria ira ct comtentiosam habens jurisdictionem. EIus cura exigebantur tributa. l. i. C. h. t. Dabat α in ea prOVincia tutorem. LM 'F. de tui. , eurari ae t. ct . Apud eum fiebat manumissio. ι. I. g. da manum. --. Interdicebat pΘstulationibus. l. i. αδε postulana. Cognostebat de delusiis Judicum ordinariorum re ad Principem relarebat, non pst puniebat. I. x. C. . t. I, II,ὶ Adde ex Cod. lib. i. rit. 37. 4e p f. u.
34쪽
PRaesidis nomen generale est, ut & Proconsules conia timeat ct omnes a Itos qui Provinciae praesunt cum iero ct mixto imperio t. i. f. h. ι. at Praesides in specie dicti irat Legati, qui a Principe in Provinciam mittuntur, Procori Gulibus distincti. arg. I pen.Τ. h. t. Hi, licEt ultimo otia erit asscere supplicio, non tamen deportare. I. a. g. s. I dν menti. Obst. l. o. f. ult. de poenis. Resp. ibi praesidis vo- ablatum generalius accipitur, ut re Proconsules comprotundat. l. r. F. h. t. Varia autem Praesidum ossicia desertia Mantiarint. 3, 33, 34, 36, 38, 39, is pinim β. r. Ir, ri, H, IV. δ' Adde ex Cod. libr. i. tit. 4o. de Q. Rectoris Provincia
De Officio Procuratoris Caesaris vel
I. T Rocurator Caeseris est, qui praeest causis fisealibus cleL Patrimonio Caesaris. Civilem habuit, non criminalem iurisdictionem , nisi praesidi S Vice fungeretur. I. a. C. d. paeu. Post dictam tamen ab alio criminalem sententiam cognoscebat, si de bonis damnati Fisco vindieandis quaestio esset. I 1. 2. C. ubi caus c. Caeterum nec civilem inter omnes personas ct omnibus causis jurisdictionem habuit I. a. r. C. ubi eausastat. l. 2. C. de pedan. iudicib. nisi ea ipsi a partibus fuisset prorogata. l. I. G. G iurisdia. Novissime creati me runt comites sacrarum Iargitionum, ct comites rerum privatarum, de quibus tit. Cod. I, II. ὶ
i. Uridicus Alexandriae adjunctus fuit Praefecto Augu-. J stati, ut ibidem ius diceret. Hic re tutoris dandi po-
teitatem habuit Slegis actionem. l. I. a. h. t.' Adde m Cod. libr. i. ιir. ult. de α. jurid. Alexandria.
35쪽
a Lib. I. Pandectarum Tit. XXI
TIT. A XI. De Usscio ejus cui Mandata est
r. I E mandata jurisdictione ct mandatarii officio pla-' ita nius ad tit. i. hbra sequentis dicendum est.
i. Agistratus majores, quia saepe iuris imperiti erant, IV I suos habebant assessores , quorum ossicium in cognitionibus , pollulationibus, libellis, edictis , decretis, epistolis consistebat. t. i. f. h. t. Ut scilicet circa haec omnia Magistratibus lura suggererent; quae si per imperitiam mathsuggestissent, litem suam faciebant. quod quiriue iuris. ore. imo iure novo caularum cognitio etiam potuit assessoribus per Praesides mandari, reservata sibi sententia, auιώ. ad hae C. de iudieiii I, si j2. Nemo autem eodem tempore simul Assessoris Eo Αdvocati munere fungi potest in eodem vel diversis auditoriis. ι uti C. h. t. Causa tamen Assessoris , licet in eo auditorio, in quo assidet, ventilari nequeor. in alio tamen auditorio agi potest, per alios scilicet Advocatos : qui sen-ι sus est ιρεο Τ. h. r. nec obst. quod eius ossicium in pes tuistionibus dicitur consistere. ι I. r. h. t. id enim non alio rei pectu, qui in quod Judicem instruere teneatur , ne quid, apud elaira per postulantes fiat contra edictum de pokulando. sm, IV. 3. Pro opera praestita assessoribus as lignantur saIaria, dei quidem intekra totius anni, licet medio tempore Praeses sit mortuus, modo alteri Uperas eo anno non addixerint εsed , si Praues intra annum Successiorem acceperit, non de hetur anni integri salarium. t. q. Τ. h. s. l. I9. I. uis. F. locati. ΓV. J. Adde ex C. t ἰν. I. ιis. si . da Alsessor. , domest. Θ Caveassariis dieum. I 4-
36쪽
UT latius patet ius dicentis ossicium t de quo in t x.
h. t. t. 39. st. da osse. P Ud. ι 6. s. uis. F. vi R Pr cons) quam jurisdictio ; ita de latius notio extenditur quam iurisdictio : quatenus jurisdictio,iae notioriis species est, Magistratibus competit ; notio:ro nuda sine jurisdictione, propriε sic dicta, etiam pedaeis iudicibus. Ex qua nudi notione fluit, quod Judices edanei possint deferre iusiurandum. ι. 33. sh ae turriuri L q. i. de in tit. iur. Rerum facere aestimationem. t. 4.3, uis, frii sit. iurand. Excludere a Jure probandi reum pro confesso labere. ι pen. ri Conrig. Jubere rem litigiosam deponi, Ionec satisdetur. l. s. st .fam. ercisc. ror. tit. DA. δε Μο. iudie. II. in λα. Jurisdictio est ροιesia, publiea iudieandi is exsequandi eausas i/ iudicia Doctantas sive ciυiles sive eriminales, generaliter conliderato iurisdictionis vocabulo. Alii aliter definiunt, prout vel strictius pro ei vili tantum, vel strictissime pro ordinaria tantum jurisdietione vocem accipiunt. Dividitur in voluntariam , eontentiosam. Voluntaria est , qua intre volentes exercetur. Contentiosa , quae inter .nvitos. causa cognitione intervensenta σπενσενι potest. l. 1.F. da Obsc. Procons. Quaedan tamen proprie nec ad voluntariam nec ad contentiosam referri possunt , sed vetur medium inter utramque obtinent , ut tutoris datio , decreti interpositio super alienatione bonorum pupilli, vel transactione de alimentis testamento relictis, donationum insinuatio , apertura testa. menti, oblatio, consignatio ct depositio pecuniae, aliaque similia i quae etiam die feriato expediri possunt. ια. 3ΠI, IV-ὶ 3. Est insuper Jurisdictio vel eivisis. quae et ea eausas civiu
37쪽
a 6 Lib. II. Pandecturum Tit. I.
rit; vel extraordinariaseu legalis, quae non 'ure rufugistratos , sed ex speetati lege. Senatusconsulto aut Principis consiturione concessis G. Ut criminalis jurisdictio I. u de oss. esus eui mana iuris . Tutoris datio. l. 6. S. 2. Is de tutelis. Decreti interpolitici super transactione de alimentis testamento relictis L S. Est σνansact. Judicis dandi potestas in Magistratu provinciali. ι. I 2. g. .F. da iudic. vi. 33. Est & vel propria quam quis exereat suo nomine. Vel demandata seu delegata , quam quis exercet nomine ejus , qui manda Uit εsive tota jurisdictio, sive una species mandata sit. l. i 6. m.
Magistratus habet dc jure proprio. t. s. U. h. t Non ergo tutoris datio. ι S. V. de tui. is eurat. dat. ab his, cte. Nec criminalis jurisiictio , nisi in casu absentiae. l. 3 .st. de Q. ejus cui mand iurisdict. aut infirmitatis, si ea tanta, ut mentis usum impediat, arg. l. ult. Is V. S. l. a. f. γ.J de υAcat. excus. mun-
Non etiam jurisdictionent rursus alteri mandat delegatus. ι. ult. 1. de Uf. eius eui mand. iuri . Nili vel subdelegandi potestas ei data sit, vel a Principe sit delegatus l. s. C. M urie. Differt autem hic Delegatus seu Mandatarius jurisdictionis a Judice dato, respectu appellationis, ut patet ex La. 1 quis a quo anest. iii ct in sententiae executione, quam Mandatarius nomine mandantis facere potest , non item Iudex datus. l. is. οἴ de re Τudic. VH , Vara, IX, X, xI, XII,
imperium, quod vel meνum vel mixtum est. Merum imperium est potestas anima retendi in facinorosos homines. l. 3. f h. e. Cujus varii gradtis sunt, quatenuS VeI vita naturalis adimitur ; vel civilis, vel denique corporis coercitio aut mul eta obcximen imponitur. l. a 8. F de poenis. Mixtum imperium est, quod Τurisdictioni cohares , seu , cui inest Dri ictio : l. 3. r h. t. cult. S. I. 1. de sic. eius cui mand. iurijdier. cui adscribi tur, mittere in possessionem, in integrum restituere, exsequi suas ct a te datorum Judicum sententias , dare Judicem, eumque ad ludicandum adigere. l. 3. L. F. h. t. siqnis tamen judicem dedisset, ipse post depositum officium cogere eum ad judicandum non poterat, veluti, Praetoc post annum l. 33.due h. t. sed Successor datum a Praedecessore iis dicem ad iudicandum adstringit. t 49. f. I. s. de iudie Olim etiam ad mixtum imperium pertinuit, dare baianorum ροι ις - d. l. t. sed iure novo bonorum possesIio
38쪽
possessio non tam datur, qua in potius apud quemvis Iudicem agnoscitur. t. vis. C. Quia misi. bonor. possess. LXXX ix,
. Noli tamen sunt in jure actus nonnulli , quos pro lubjecta materia aliquando ad merum , aliquando ad mixtum imperium merito retuleris ; qualis est incarceratio; quae Ii in causa criminali adhibeatur, ad merum , si incauta civili, ad mixtum pertinebit imperium. l. i. i. s. st.
de custod. ct exhib. reor. l. a. C. de exactor. tribui. I. S. C. qui bos.
g. Simplex autem iurisdictio sine modica coercitione, id est, codrcendi & cogendi potestate , Hon datur. l. uti. f. deos eius cui maud, iurigd. licet distincta fit imperii Miuiisdictionis natura; atque etiam alia negotia magis, alia minus adjunctum habeant imperium, α inde vel magis imperii vel magis iurisclictionis esse dicantur. Lao.F. ad municipali cumque imperium mixtum ac iurisdictio adeo firmo nexu cohaereant, ut separari nequeant. arg. d. l. uti. non
mirum, si quid in una lege jurisdictioni adscribatur. Quod in alia tribuitur imperio ; iit, judicis dandi potestas. l. s. r. b. t. junct. I. ia. g. 1 F. de lutcus. neque enim jurisdictio excludit imperium, aut Vice versa. Et ea quidem, quae magis imperii sunt, soli habent magistratus majores r
liqua S minoribus competunt, L ao. ad mimicip. uti id colutigere est ex iis , quu minoribus Magistratibus tribuuntur in L 1 a. 1. b. t. l. 6. S. I. U. G damno ι . t. 3 1. de tui. , -- t. dat. ab his. f. s. Iustit. de Attic tutor. I. uti. f. ae decret. abora. faciend. Obst. i. g. e muriis junct. l. a. 1. de in ius moe in Resp. sine imperio esse dicuntur , quatenus carent iis,
quae magis imperii, quam iurisdictionis sunt. XLIII ,
v. Acquiritur jurisdictio ex concessione Principis vel populi, non privatorum pactis. l. 3. C. h. t. lichi prorogari pacto possit. l. as. F. h. t. cr. 2. f de iudic. non tantum re de Iacti . l. I. C. h. ι. l. s I. de Episc.-Curie. sed & rerum seu causarum intuitu, quarum definitio, non facta prorogatione ; aliis competiisset. t. 28. 1. ad municip. l. 74. f. Ιων. vi iudic. m. d. l. i. C. h. r. imo & temporis ratione, quod prolongatur. l. 1. de istiGrc. modo id caveatur, ne eX prorogatione oriatur jurisdictionum ct ordinis. x iudiciarii
39쪽
ag i Lib. II. Pandectarum Titi Liudieiarii publice istabiliti confulio , quod fieret , si extra territorii sui fines, vi prorogationis , judex iudicaret ; quod
Iroinde illicitum, praesertim cum eo casu pro privato ha eatur. L 3.1. de assc. proid. ι ult. f. de φως. prasid. urbi. xIU , XXXIII, XXXIV M XXXV. ὶ io Nec refert, expresse fiat prorogatio, an tacith ; ipso nempe facto , aditione actoris S patientia rei exceptionem fori declinatoriam non opponentis. l. r. I. . C. - . r.
an denique ipso jure ; quatenus in causa reconventionis iudicare potest iudex alioquin incompetens, reo id desiderante. L 31. f. F. , M. t. 34. ct auth. is consequoster. C. de sant. θ imerire. Quemadmodum nec interest, ordinario, an delerato Judici sit facta prorogatio : ci m enim delegatus conrideretur ex persona delegantis, & ejus jurisdictionem exerceat; non est, cur non in eo aeque ac in ordinario admittatur prorogatio. arg. i. Los . h. t. quo facit. quod
I. t. F. da iuvie. generaliter in omnibus qui tribunali prae sunt, aut aliam iurisdictionem habent, prorogationi lo- eum dat. Praecipue autem in causis civilibus recepta est, eum in criminalibus ViX prorogatione opus sit. arg. L 1. C. ubi da erimo, L 3. L H.1. G c. prasi . Nec poenitentiae lo- eus erit, si stipulatione vel pacto contractui adjecta facta sit. ι ρen. C. de pactii. ι '. C. de Episc. Θ Curie. secus , si nudo pacto, & necdum aditus sit Judex, cui erat prorogatum. I. ia b. e. Vel potius ad conciliandam d. l. pon. cum d. L 48. dicendum est, legem ριnuis. C. de pactis agere de reo, qui prorogationem secit in gratiam actoris, ch ab ea ex poeni- sentia recedere nequit , ne actori ius quaesitum agendi apud Judicem, ex prorogatione competentem , adimat inem vero I s. accipiendam esse de actore , in cuius utiliatatem prorogati. faRa, qui, quamdiu non adivit Judicem ex prorogatione competentem, electionem adhuc salvam habet, utrum, apud ordinarium, an apud eum, cui prorogatio facta, litigare Velit , adeoque non stare pactioni prorogationem sontinenti, qua id agebatur , ut alius pro alio praetor adiretur , sed si semel adierit com petentem ex prorogatione, non ampliris mutare, S ad ordinarium Judicem transferre litem potest, quia ubi acceptum est semel iudicium , ibi α finem accipere debet. l. ι o. F. vi iudiciis. XVa XVIa XVIII , XIX , XXV, XXXI,
40쪽
seriptionem longi vel longissimi temporis, emptionem, donationem , ultimam voluntatem, &c. sed id moribus hodiernis magis quam Jura Romano convenit, quatenus jurisdictio confideratur ut quid patrimoniale : circa quam eo respectu actio confessoria & negatoria , ut ocinterdicta uti poli detis, dic. locum habent , ac transit cum territorio eui cohaeret , ad haeredes aut successores particulares Du- eum, Principum, Comitum, Baronum, Nobilium, aliorumque eam quasi possidentium. Juri tamen Romano congruum videtur, quod is, cui concessa iurisdictio a po- 'pulo vel Principe , possit praestri prione id acquirere , ut iurisdictionem latius exerceat. ι 2. C. do δυσνs osse. licet alioquin privatus iurisdictionem dolo malo usurpans laesae maiestatis reus fit. l. a.1 ad leg. Τuc majs. I 2. Exercetur jurisdictio in eos, qui fiant in territorio, ,
Non extra. L D. I. h. r. excepto casu ι. f. 7. f. d. Adei tibινι. 9 sive quantum ad personam,iive quantum ad bona subjecti sint. Et sussicit, litis initio quem iurisdictioni subjectum esse, lichi lite pendente, esse desierit. Lmn. F. h. r.ex fundamento legis 3Ο, 1. de iudiciis. Si quis tamen subi - ctus non sit , venire tenetur, ut doceat, se jurisdictioni illius, ad quem vocatus est , haud stabesse. L Ρ F. d. iudicSed in cadavera nec non in bruta jurisdictionem exemceri posse, constat, quatenus cadavera ignominiosε habita exemplo sunt aliis , ct foedi criminis memoria pe
empto bruto extinguitur. Vide l. et s. g. pen. 1. de pinnis. i. a. . de ea v. punis. licet alioquin erimina morte extinguantur , quatenus mortui non ultra affiguntur aut sentiunt.
I. O. . da pu-ι. iudie. Sibi autem vel suis nemo jus dicere debet, non uxori , non liberis, dic. l. io. f. h. t. nisi consentiente adversario L 77, 4f. de iurie. junct. ι 6. st da recepto. vel nisi quaeratur, an praetoris sit jurisdictio. L .F. de iudico
ut in casu I. is. S. ult. L a 4. f. a. ε Q. Ii erisi. l xLVI, XLVIII. XLIX, L, LI. 33. Finitur jurisdictio morte ejus cui concessa, quia personalis : lapso tempore ad quod concessa : revocatione per Principem facta : at non abdicatione per ipsum magistra- . tum facta nili Principe consentiente. l. ριη.F. δε οσαρυμ.a 4 ff. ore. M . i LIV. LV. 34. Ad tuendam autem iurisiictionem varia edicta 1 praetore propolita. Primum est de albo corrupto, constituta in eum, qui dolo, non rusticuato, corrupit, poena quin- gentorum