장음표시 사용
81쪽
AT postquam Rex videt nihil pugna profici, tunc vindictae
sola fame fidens intra moenia amplioribus fossis, ac longo ante castra valIo ductis esurientes hostes claudens diuturnae stati ii signum dedit. Obsessos reum velut hostes judicatos, etiam si extra moenia fame pulsi comprehendantur, necari jussis, ne fuga Pauperum reliquorum minuatur inopia iar Cumq; intrinseci Bri-xienses quoscumq; exeuntes illico ab hostibus retineri, atque laqueo suspensos in conspectu ante portas Urbis necari cernerent, non tamen sustinuere famelici expulsione inutilis plebis minuere inopiam suam, nam id sibi nimium crudele, atq; inhumanum via sum est. Hoc maximum metatis,&charitatis lanum fuit, &mutasse reor sententiam superni Judicis, qui neminem compatientei Iatitur male mori. Nam demum cum ad declivium aestas fi ret,
uperante Iam spatio noctis dieiu,&utriusq;. partis rebus laboran
tibiis, de amidiis mediatorem diligeret obsituens pariter, & obsessiis quippe in exercitu quotidie cadit morbo miles, & in Urbe omnium crescit inopia, de externae opis minuitur spes, undiq, tam etiam in Urbe , quam in Castris pullulat illa pestis morbi se sed sortius ubi Germanicus miles tenuit, dum meridiam dura tis aestus utq; ad medium noctis impatiens , nudus omni reiecto velamine matutinas auras recipit, quas gelidi, ac nivost mo tes Uallis Camonicae illa hora pernant , inde initium morbe ruisse serunt. Itaq, in Regis castra opportuni cunctis veniunt Cardinales Legati Hostiensis, Albanensis, &Lucas de Flisco, quoς Summus Pontifex destinabat Romam, ubi a Francisco de Campo Floris similiter Cardinali,& Legato expectabantur, positurx aureum diadema Regi. Hi pro rebellibus inclusis, velut miseris compatieum, Oratores illico facti,& tractandae pacis actoreum dicam Regis invenere repulsam scientes , quod obsessam sempeccomes invasisset Urbem fames, exterius tamen dicta alia vigebae pestis morbi exercitus primores visitans. His itaq; intercetaribus donatur vita miseris, & salvis rebus Civium, & qui Urbis praesidio erant, in re les muros sertur 'a , corona Urbis demta. Attamen Rex ad sedanda Civium odia,&delenda partium studia,
suminopere illico laboravit. Quibus in inq; compositis, illico. . Papiam
82쪽
Papi. am tendit, ubi adeo nudatus milite repertus est, ut Comitis Philipponis de Langusto, ac suae iactionis Principum ambiguam fidem timuisse credatur. Nam Matthaeus Vicecomes, quem in castris Rex existens juxta Brixiam Mediolani Uicarium suum fecerat, cum equitibus . Mediolani,& magno conductorum equitum,& peditum numero Papiam veniens, non modo comitandi Regis causa, sed ne quis audendi contra eum animum sit meret, clausis foribus adire nequit Regem, contra quem Comes Philippo portas Urbis claudi secit asserens Regi, quod non sui honoris causa venit, imo, inquit, lacessitus est hostis meus a Manfredo de Beccaria, elusiq; sequacibus noviter introductis, qui more suo Urbem seditionibus turbare volunt. Cui Rex velit, nolitve , aniluisse dicitur, dissimulans quod inhibere non audet. Postero die absq; ulla comductorum militum comitiva impetrata licentia in Urbem ad prae. . sentiam Regis Matthaeus venit. Ibi ipsius Urbis partibus utcum- que compositas, inanis, ac plena Daudis pax facta luit, quae post recessum Regis illico violata est. Rex lidet tarde cognoscens moram nusquam, praecipue in Lombardia, utilem suisse, subitum iter versus Januam cepit, sed prius suadente, ut puto, Comite Sabam diae Philippum nepotem suum, qui solo titulo Achaiae Princepserat, Papiae, vercellarum, Novariae, ac Pedemontis vicarium fecit. Hic Philippus Comiti Philipp'ni, & ceteris adhaerens Gue, .se, quos harum, atq; aliarum Urbium potuit, Domino suo Re.. si reialles secit. Novaria in fide, acGibellini nominis constantia . preto sinistrante Vicario semper stetit. Tunc Papiae Brixi si morbo moritur magnanimus Guido Comitis Flandriae filius, qui
non primus aetate, licet cunctis fratribus virtute superior, contra
saevientem Philippum Francorum Regem multa praeclara bellii facta gesserat, defendens patrium solum non sibi,sed Resinto fiatri suo,&indigna captivitate patrem post multorum Regis procerum necem liberans, laudabilem pro se, pro superbi Regis parte degenerem obtinuit pacem. Hic noli Papiae, ne quias interdicta erat Civitas illa Ecclasiasticisobsequiis careat, tantie indolis, ac Vistintis Princeps, verum Terdonae, quo decuit. honore sepultus est. Post cujus ex uias Rex illicoJanuam tendit, ubi summo studio interponentibus favorem suum Bernabove de Auria, & Oelaino de Spinosis,& ceteris eorum agnatis partis Gibellinae Principibus
a cunctis Civibus honorifice lasceptus est.
83쪽
CAP. XLIII. INterea Comes Philippo de Langusto, spim pace Regis,
iusjurandi religione firmaverat , Manisedum de Beccaria assiversae sibi factionis Principem cepit, dum perfidiae studio vincereia, quam vinci mavult ir Deinde quem; suspectum aut carcere, aut exilio velut novis semper criminibus reum faciens damnat . Qgibus praefati Philippi de Sabaudia auctoritas, ac concina sibi a Rege potestas parum profuit, qui nullius violentiae, aut cujusvis malitiae studio partium in GiMllinos fame minator fuit, imo etiam , eum tanti sceleris, sprexo honore resiminis, conscium fuisse ferunt. Hic namq ; Pbilippus post recessum Regis, prius etiam quam Rex Januam attingeret, illico Papiae, Vercellarum, & Novarisp, quas Vrbes Rex suae curae comiserat ,Guelis attollere, Gibelliam orprimere totis viribus coepit. Cujus rei causa, ubi Rex Ianuae fuit, inquentes nuncii ad eum veniunt ipsum Philippum magnis auer,
moniis accusantes, eiusq; opera asserunt in Liguria, ac tota Loin bardia summos uiuo rebelles Guelsorum partes surgere. Uerum
his nunciis Rex primum parum fidei dedit, dum Comes Sabaudiae eum Philippum nepotem Mum protAgit, & dignitatis honorem favore sui datum conciliare nititur. Nam ipse Comes more sito G librum causam foveos in auritas Regis subdit inquiens: D mine mi, Mattharum quemdam in Mediolano praeeite voluisti, non immerito vicinis Urbibus odiosum; Hu us Matthaei, non vestri nominis odio in D mlairdia rebellicie novitain fiunt. His, aut panim dissimilissius jactis sermonibus per aulam Regis, Comes Sabaudia: non sim magna Lombardorum clade aliquandiu in ambiguum Regem tenuit. Nam post os dies priusquam Rex Ianua dis ederet , Gunielmus Cavalcabos, quem praedixi Oilium tius elegisse, quam supramoniis concivis sui in deditione secium esse, dum crebris excursinibus in agrum Cremonensem populati nibus, & incendiis bellum gerit, dumq; circa exitum mense Janu rii feste non procul ab Urbe cum paucis equiuirus praedatum v nit, suae laetionis civis cognitis signis ad eum securus currit, imquiens, Gullitime, exilium tuum seriq; Curium non minus te temaegre serimus. Vere aegrius, quam temere, ac frustra incendiis, populationibus agrorum, ac rusticana enedia, te, tuosq; fitigas,
qui te desiderant, Crearanensium invidiam quaeris. His verbis
84쪽
eum increpans: Convoca, deinde inquit, Gulliet me socios tuos,& sine mora per propinquam nobis portam illico, si volueris, patentem ingredere Urbem tutus, ac patriam tuam percipe . Qui ad
portam stationem faciunt custodiae causa amici sunt. Neminem resistentem invenies. Ne timeas. Conductam militum turbam ,
equitum, atq; peditum Galeaa Vicecomes in expeditionem Urbe procul misit, hi Urbe nostra magna iunat invidia, invisus cunctis civibus. Timethe qui in exilio nati, quiq; Germani o Rege suadente nisi partis nostrae principibus prius captis, aut expulsis Urbem intrare timebant, quorum in Vibe nulla factio est; quippe diuersis locis nati, nutritiq; vix inter se noti sunt , hiq; pro duce
lacobum de clivitem mercatorem habent, qui ubili dquam Cremonae notior est quos ultra hos cives hu)us ducis sequa-ceSexistimas, praecipue cum te intra muros Urbis senserint Aemilielmus nominatis custodibus portau Urbis, in quorum fide indit, unum ex eis eIigens, atq; sibi nominans, huic, inquit, audacter negotium prodas, dc secum perficiendae rei celerem curam habeas. Propera, dic, venio, nec in hujus rei deI:beratione, si ulla adsit mora, prosperum, securumve nobis aliquid esse potest. Heic procon o ςelerstas, dein sola celeritate ninrae, saltatis via sta
est. Deinde signo dato sociis circa se positis : sequimini me, in. quit, quinimo, ibriumn quae hodie multum propitia nobis facta
est. Itaq; cum paucis non numero centum, non clam, sed palam ,
clara luce Ur intravi. Eum, ut comitiis est, illico multitudo populi captis armis sequitur. Pauci Iacobum de . . sequuntuc armati, cum quibus audito tumultu ad publicam sesaream Urbis pergit,ibi', cum pleri'; locum ipsum retinere mirantibus equo strato occiditur. Galeaa Uicecomes ibi pro Rege Vicarius tumultum audiens, eius rei cau nunciantes armis, eosq; timidos vocans, adeo capere arma distulit, quod iam propinquas minam iis vulgi voces intelIigit. Tunc sed tarde dissimulationis oblitus repente arma capit, & modica stipatus equitum manu ad cly mantium voces tendens undique hostilibus armis plenas Uriasstra. to videt, statimq; interminantia tela clausiis sensit frustra sese
niti. Iraq; celeri consilio capto inde utrum; divellitur, & per
minantes Civium turmas vadens integer per portas Cremonam
linquit, cui Ughetius dela Campana Conestabilis,&socii, quibus
nemo impune ob viam venit, ferro viam iaciunt. . A CAR
85쪽
C A P. XLIV. TUnc quaecum, in Lombardia Urbes Regi deditae fuerant,
in quibus pars Guellarum retentior erat, spretis vicariis, omnique Magistra tu Regis, aut violenter pulsis una cum Civibus Gibellinis,&quos suspecios habebant, Guelsi coepere contra Regem surgere sese dantes Ugoni de Bauserno, qui pro Rege R herto in Lombardia Guelficas fovebat partes. Pulso Galeaz Uicecomite Cremona illico Turrianis, aliisq; dispersis exulibus, &cujus ; Civitatis Lombardiae profugis plena fuit,&Pagarinus dela Turre ibidem Rector efficitur. C A P. XLV. HAEc ubi Rex Henricus sensit, mutato consilio in Lombata
diam Comitem Uamerium Teutonicum misit , Utrum in armis expertum, cui in tota Lombardia titulum generalis Ui-riatus dedit, non propterea tamen Philippum de Sabaudia su potestate minuens, nec reliquos, quos Urbibus constituerat, revocans. Hic Comes primum applicuitLaude, ibique sedem eligens Gibellinorum consilium vocat, cunctis mandans, ut Legatos, MSyndicum ad se mandent tractaturos secum negotium agendi belli contra hostes. Ad quem legantur per Commune Mediolani Franciscus de Gamagnate, & Adoardus de Pirovano, & ego, ut Syndicus. Ceteros taceo, ne nimium morer. Qui postquam comvenere, postulant ab eo quisq; ut rebellibus suis bellum ferat. Exules vero, a quibus exulant, Urbes expugnari, aut crisideri volunt . Quorum Fredericus de Archidiaconis mandata coexulum Cremonae serens, praesentibus aliis Ambaxatoribus, & Syndicis, multis rationibus, & argumentis docet de facili Cremonam recinperari posse,& ad Regis mandata trahi. Sic Papienses, sic alii exules Urbes, quibus exulant, sola agrorum malatione , imo
etiam dummodo id minetur, recuperari posse asserunt . His comtentionibus pluribus, & diversis consiliis tempus tenent, nec dum quid agendum sit, terminatum est, dum qui': lepatorum praecipue exulum attentive pro se arguit, non communi sed propria utilitate laborans . Tandem Franciscus de Garba gnate huic comtentioni finem dedit, inquiens. CAP.
86쪽
CAP. XLVI. VIdeo equidem vos, ac quorum mandata sertis promtosani.
mos habere contra hostes qui Lombardiae, ac totius Italiae statum turbare nituntur, quiq; impedire satagunt nostri Regis j ra . Uerum omnis conditio belli praesertim nostra, quae inter partes pendet, postulat, ut non modo semel, imo continua deliberatio fiat. Nec quid agendum sit hela terminari securum puto, cum ., nova quotidie pullulent jure belli, quae paucis arbitris determina nata sunt; Raro etenim, quae in negotiis bellicis diu deliberata manent, suum sortiuntur effectum, quibus multa maxime temporis intervalla nocere Possunt. Fiat itaq; censeo frequens deliberatio in factis nostris, ubi in dies pullulat irequens, & subitus casias belli. Praeterea cum quo hic nostri Dux belli consilium habeat , saltem unum ex primoribus nostris sibi dandum puto, cui maxima cura sit hostium conditiones, & acta scire. Hi duo plenam exequendi potestatem habeant. Nunc itaq; Vobis non modo utilem, imo necessarium nomino, quoniam quin & vos mecum in sententia sitis
non dubito, Matthaeum scilicet Uicecomitem. Quis alius hostium facta novit 2 Quis insidias hostibus tendere studium ponite Hla
specuutores, ac reserendarios per hostium domos tenet, hic tracta- tuum tempora executionis expectat. Demum suis vivimus oculis, quicumq; Gibellinae factionis sumus. Cuncti Francisci diistis o mutescunt, & quae dixerat vera esse fatentur; quippe eo tempore Matthaeus cunctorum exulum Gibellinorum unicus reconciliator erat, qui unus cunctas amicorum, ac sociorum factiones, & i
pensas pro parte Gibellina in partibus Lombardiae tunc serebat. Haec itaq; cuncti laudamus Syndiei. Comes Uarnerius illico veniead Coenobium Fratrum Humiliatorum de Ui ldono, ibiq; coli quium habuit cum Matthaeo secum deliberans quid agendum sit. Verum&hostibus sua consilia sunt; nam Passarinus de la Turre Potestas Cremonae, ac Guillelmus Cavalcabos cum parte de Fon-dutis tracta tu habito post paucos dies Soncinum oppidum multum
87쪽
ANgulus in extremo oppidi miro minetvit in arcem , his
nempe locus natura,& arte munitus modico praefiso imius erat, Gibelliniiq; subsidiis aditum servabat in oppiduni,quos
proditoribus oppidanis,&Guessicis. invasistibus maxina pavoris Causa erat, ullam immensa , amati operis una uo- con inint murum siscum, hostii is impetuςobstaculum si xvile. Hincnum ictus ad Matthaeum Mcdiolanum venit, ibidem ut res erant, znon per ceteras tabel linorum Urbes nunciam. Itaq, Comes Uarnerius , qui tunc Brixia: erat cum modica suorum Germanonianis ac Brixientam equitum cinnitrua,& a Mediolauin civi de Cr vellis, qui mercenarios musto iniuolantsectrinducit, absqi m in illuc tendunt, de anteportas oppidi per burgos exteriores in v frias stationes sparsi nullo vallo nem ulla fossa tuti temere sese i cane Nam sunt qui asserunt Patarnarundela Turre, ut distantia hus castris dispersos hostes vidit, contra eos erumpere volaita, erupisseri: ni Guillelm invia bossidet a, de Geomantia: saras'u-xas scrutatusfortes, illacies pecta tim et cassim suum,& miliates iam exire parato&mtra. moenia te illat, inquiens: Propinquae
nobis substitia sunt, qui S tutiu& pugnare possitis. CAP. XLVI H.
AT Guli aras vitare n ait , qtaem casum dabant fata
Nam dum utrampamexpectat subsella, Crem ma , qua mMediolanum propinquior, & quae praecognita, ac deliberata n verat parati viliata suismia, quasi ultima posse destinam . parabat, non modo pro obtinendo, quod occupaveram si verum etiam ut aequo campo cum esse possint ac secum pugnare, si fortuna serat, inius Civitatis effortium tam peditum , quammultu socioruin etian expectansundiq; requisita subsidiae tunc praemittebat expedito pe virum quamis conicere potuerat multis diebusturmas. Interim unus ex nunciis, qui destia nati fuerant explorare quid Cremonae pararet hostica gens Guellarum peditum, quo Cremona conduxerat, temere venientium in itinere strepitum, M tumultiva stivit, ct cognitis a longe his. stium Disiligoo by COOste
88쪽
stium unis, ad Comitem Uarnerium, & Cretanem Crivel iunata. redit reserens-hostium subsella iam prope esse. Dum autem consulitur, quid agendum sit, Cresib indomitus armis senex voci
strat alta voce: Sid inertes moram trahimus λ ad eos, ad eos, versus venientium hostium iter dextera manu minitans. Tunc C mes Uarnemus, nostrae linguae rudis, Cressonis vocem, de actum
non intelligens quid ferat interrogat, & ab inte rete intentum . Cretonis intelligens, probitatem eius laudat, & maxima exulta tione: per fidem meam &factum erit, inquiens, signum tubis dari jussit. Itaq; cum omni Muitatu adversiis tam propinquos hostes in Guillelmi subsidium venientes celeri passu tenditur, quos improviso desubito impetu fusos ad libitum victor caedit. Paucos fuga salvos secit, nam nulla earte fuga eis tuta est laus campis. Captis
itaq; & ad libitum deletis hostibus; signo deinde receptui dato Comes rursus soncinum tendit, cujus muros frequentium hostiui iam tamen percepta novitate paventium plenos vidit. At illi ut nota suorum signa, ut captivos videre turpiter per terram trahi, deinde confiisos vulneribus caetivorum civium vultus ante exul
tantium hostium acies duci, illico suae pestis certi, gelatis pavore animis confusi sunt, & perdito pavore consilio nullum pugnandi, aut fugiendi ordinem habuere, imoqui'; sibi consulti . Porta oppidi, quae versus Cremonam respicit, patebat subsidium ex actans, quam medium stagni spatium a nabito hostium impetu ri sendebat . Hinc Passarinus de la Turninter Fignam, atq; fugam dubius exit. Exeuntem pleriq; secuti sunt. Ille autem ut imparem hostibus militum numero, atq; animo videt, timen'; ne in offensi Cressonis manus cadat, qua tutior fuga visa est, viam tenet. Eum minime persequuntur nostri equites , stri potius ad patefactam
oppidi portam, per quam seriuentes hostes fugiunt, rapido cursu tendunt, & quibus possunt viam iuga: clindunt. vii vero tardicorura hostium occursum iugam minime tutum putant, versis equorum stamis iterum castrum petunt. Hos in sequentes nostridum cedentium tema eaedunt, per eamdem portam mixti secumvadunt. iam qui marce tam opportuni rivultus, quam praesidii causa erant, percepto rumore victoriae, subito medium muri sicci obstaculum ad solum fiandunt. Tunc cunctis sequacibus Gullici- mi Cavalca vis, qui equo armatus hostibus introitum inhibere parabat, adeo crevit paevor, ut ne quidem animum ad pugnam
89쪽
liberum, neq; fugae memorem caperent. Gullielmus pristinae victutis, ac suae dignitatis memor, ut comitem Uarnerium, ac sua signa intra muros videt, paucis eum sequentibus occurrit sibi, quem jam frequens turba Teutonum receptum gladiis sternunt .
Ceteri per domos fugiunt, ubi quis'; dejectis armis vita securus fuit, exceptis qui proditionis actores fuerant; nullus quippe locus proditori tutus est . Venturinus Fondutus in Soncino Guel fica: partis Princeps, qui ipsius novitatis actor fuerat, duorum filiorum patrium crimen luentium medius laqueo pendens tristem vitam . dedit. Hi intra moenia, ceteri sequaces sui extra pomeria necati sunt. In alios oppidanos minor saevitia suit; nam aut precibus, aut pecunia de manibus Teutonum liberati sunt.
ΑΤ Guillelmi nece Guel fica pars Ciesnonae adeo domita est , a, ut Urbem, ac se intra Urbis muros vix tutos putent. Dum subito Guidonis de in Turre obitu stupet omnis Guel fias . Hic Guido exilii sui finem imponere saltem post mortem ratus Cremo nae moriens, frustra tamen dixit: Si Fratres ordinis Minorum . Mediolani corpus meum posuerint in Ecclesia sua in marmoreo loco, ubi proposui requiescere, habeant Florenos mille . Cui ut vivo, sic& mortuo in patriam accessus minime concessias est; nam aera tribus Minoribus id petentibus Matthaeo negatum est , qui eos Fratres increpans: Vultisne, inquit, excommunicati corpua Mediolanum ferre λ
INterea Vercellis seditio inter Cives mota illuc suscitat Phili pum de Sabaudia, qui ut ipsius Urbis Communisque Rectoreo venisse ferens compositionis causa, non talis a Tizonibus, eo rumq; sequacibus creditus est, sed suspectus . ini illuc Comitem Variterium illicosequentibus literis , atq; nunciis NOVO runt. In cuius adventu non Urbisseditio tollitur, sed novatur; nam, ut creditur ex proposito, orta rixa inter familiares utriu', Ducis, utrinq; subito cum tumultu captis armis Uarnerii familia pote,
. t r fuit, spoliat' hospitiq Philippi, ipse relictis equis , & armis ,
90쪽
ac pro nudus milite in casuum Advocatorum, quod tumultus tempore a sim Urbis latere situm tutum receptaculum cunctis suae iactioniserat, vitie consul eqs fugit. Hic Philippus Comiti viribus imparem sentiens se, dum paratas contra se magnas Mediolanem sum armatorum copias sentit, Vercellas linquit, & Papiam redit.
Deinde post paucos dies Taurinum ivit, quam Urbem Amadeus patruus ejus pro usurpato a se Comitatu Sabaudiae ipsi Philippo pertinente successionis jure eiciem dederat possidenda in cum aliquot oppidis in Pedemontio sitis; relictus etenim erat Philippus iste pupillus ipsius truituteve, qui sibimet Comitatus jura tutatus est. Hic Philippus sentiens Gidellinos Ligures, actotius fere m.
bardiae contra em ejus prava consula, atq; machinamema pedicepisse, ac ipsum Comitem Variserium horum omnium instructum esse, deinceps omni ibe in tuis partibus domitiandi posita , solo falario suo percipiendo saltem a Papiensiibus curam dedit, de celebrandi nuptias gratia contracto matrimonio filii, quorumdamn ilium Psiensium comitivampetiit, habuitq; uri, Taurinum ,
quos ibi retinuit velut obsim, mc pecunia sui salarii sibi destis nata suit, In quibus obsidi fuit iucardinus.
Heie des t aliquot folia . . 'similis fuit. Invalidi senes trementi manu eum'; generis tela
uistrant natis. Tandem oppidani ultima illa necessitate totius etiam utriusq, sexus gentis viribus resistenter mimo hostium impetu sese, murtaq; d se uoty pugn*m tamenMon audent expectare secundam, sed oppidum Imperatori dedunt. Postero die ad optapidum S Ioar nis venit,quod carpuatis XL. Catellanis equitibus mercenariis, Morum Co stabilis caesus est, salvis incolis intionem receptum est. At Florentini cum sociis, de amicis, quorum supra facta est mentio, ad ripas fluminis Arni celeri gressit tendunt, ad Ancisam XII. mili. passuum Florentia distantem, ibin hostium transitum inhibere conantur ad passus.Exercitus Impera Floris Figinum tendit, ubi non amplius una nocte moram eo traxit Mane inde iter rawens ad Arnum velit, quo integrum hostem. frequens nu ius jam ven isse nunci at, ut iter Imperatoris, quem Florentiam properare sentiunt, ad iniquos angusto'; passus aularant. Atum' rescalchus Regis Roberti , Ni tunc G ficum regebat exercitum, gentem Imperatoris appropinquare sentit,sgisse torua ordines in acies ducit d longe a taminis ria