장음표시 사용
81쪽
taxis. 8 DE s T V D I o s o R. v Mtorum purgationem adiuuare in primis necessarium est ad vitam. Necessa tum sordes etiam a cute detergere. Necessarius est motus corporis tam continuus, tam temperatus, tam varius, quam coelestium aerisque motus& ignis & aqua:seruata duntaxat con coctionis & somni necessitate. Desa-tigatione vero & resolutione vitata.
Pr terea sub umbra situm cariemque obducimus.Sub diuo tib lumine vivimus. Quod pater meus Ficinus insignis medicus, frequenter habebat in ore. Sed ad haec feliciter peragenda opera pretium foret, non tam urbanis negotiis quam rusticis quibusda exe citationibus a tenera statim aetate cor pus assuefecisse, & quodammodo tamilibus. Interdum etiam nutrimentis, & vitae senus quodammod va rium tenuisse. Quod me saepius ille prudens monebat. Qui enim in omni aetaste lautissima quadam curiositate iuunt, pe minus tuti vivunt. Qui
vero adolescentes se minus assuesec rint adulti saltem assuefaciantacautio
ribus tamen gradibus , & paulatim id
82쪽
s A N IT. TVEN. L I B. r r. J 79 Sanguis humor accommodatus vitae, aἴ-rius esse debet , qualitate temperatus, sabstantia medius atque tenax.
CRarci omnes inter praecepta ad Eueb-
diuturnam vitam maxime neces- ma. saria, mandant ut euchymis alamur. Euchyma vocamus alimenta salubria, quae bonum afferunt nutrimentum,id
est sanguinem bonum. Bonum Vcro S uis bos anguinciri appellamus,non frigidum, nin qua- non siccum,non turbulentum, sed ca lidum & humidum atque clarum. Ca lidum quidem calore non acri: Humi
dum vero humore non aqueo: Clarum quoque, nec tamen interea tenuissimum. Iam vero feruentior sanguis, naturalem tum calorem exacuit,
tum exiccat humorem: & quem ipse humorem infert vel calorem, resolubi- Saguis bolem praestat atque fugacem. Sanguis uin Ion- praeterea humidior proniorque ad a- ga vita quam, naturalem obtundit calorem, πtilis. humore quoque naturalem vel heb
tat, vel impellit sub calore liquescere, vel suffocat humiditate calorem. Et omnino,si qua portio naturalis humoris ex aqueo sanguine trahitur, tu pu
trescit facilcitu citd diffluit, atque disi soluie
83쪽
soluitur. Hinc essicitur, ut qui mollio
res fructus herbasque comedunt, nisi raro forsan & pro medicina tunc. ve trem leniente sumant, breui venas su co crudo putrefactionique obnoxio penitus impleam Ac ne id accidat,t tius pro alimento vel coquuntur, vel saltem cum pane miscetur.Sanguis e go nec igneus esto. nec aqueus,sed a e-rius.Non aeri crassiori similis, ne proeliuior sit ad aqua.Non aeri subtilissi mo,nc facile incalescat in igne:sed substantia teneat mediocre,in qua medius aer dominatum habeat plurimit. Ca tera elemeta insint,quatenus aeris a commodantur imperio. Non sit eius
substantia subtilissima, ne humore i stabilem generet, spiritdmque volatialem, &disblutioni subiectum.Non sit crastissima,alidquin & ingenio minia me ministrabit,& vix in naturalem humorem ac spiritu permutabitur , mea- .
tus obstruet,suffocationi dabit occa sicinem.E t spiritus qui vix tandem eramus inde creatur, densitate sua , & ipse parum idoneus est ad' vitam, & calorem naturale ita suffocat; sicut sumus de sor fiammam comprimit protinus Seextinguit.Mitto quod saltem adeo imae o
84쪽
nebrosus est,ut vitam esciat moestam, morte deteriorem. In primis autem,ut mihi videtur,ad vitam expedit diutu nam , sanguinem una cum subsantia quidem aeria valde,nec admodu cras-la, habere glutinosum aliquem 'in se humorem atque tenacei quale ferme cum subtilitate habet Oleti olivarum, -& humor anguilis pinguis simulatque
tenuis, & oleum ex terebinthina quadam sublimatione tractum. Tu igitur alimela,caeteraque omnia quae sanguianem pro viribus, humoremque talem efficiat,diligete religito. Sanguis enim humorque talis sicut oleum flammae, ita vitas calori pabulu est, &una cum subtilitate habet etiam firmitate. Pra ceptum enim Rasis est pro iuuentute seruanda ,rebus uti sanguinem ad praecordia traducentibus, ibique conden santibus,c6rq; fouentibus.Quod Auia cenna probat,aquosum labilemq; sin guinem praecipiens euitandii. Differes omne is autem in hoc, pro disterentia corpo- moderarum, ratio est habenda. Na ubi densius tuin re eorpus est, ad subtilitatem sanguinis: ira ris ad ubi rarius, ad crassitudinem eiusdem, medioer omnibus est remediis declinandu. Vbi talem remedia corporis habitudo ia fimiliter fra-.
85쪽
media tutius imus. Nunquam tamen naturalem corporis habitudinem e tirpare conabimur , alioquin vitam ipsim extirparemus. Expedit insuper meminisse, ubi subtilitatem sanguinis valde veremur ,& stomachus interea non sit admodum natura validus , minutioribus ad crassitudinem gradibus accedendum esse,dum gracilem hominem crassioribus alimetis nutrire contendimus: &souedum interim stomachum,& producedum somnum. Exe citationem corporis pro viribus auge-dam,animi minuendam,quae plurimis sepissime nocet. At si minus ferat alimcnta viscosa nimium duraque, vel admodum frigida , usu saltem corali xum sandalorumbrosarum,coriandrorum,myrobalanorum, cydoniorum diacydonion,saccharaque rosacei, stypticarumque rerum , ea sanguinis ii morisque firmitate denique consequemur, quam rebus nimium glutinosis hic tuto consequi non valemus. Commodissime vero ex nucleis pineis p flacessque & glycyrrhiete succo & amiado additis amygdalis dulcibus,earumque oleo & cydoniorum semine,atque odio sestiano vna cum saccharo ca
86쪽
SANIT. TVEN. LIB. et L 83 didissimo aquaque rosacea nutrietur, qui viscosa grandiorum animalium membra concoquere nequeant. Con- γλου cedemus his praeterea extrema galli- is eiunarum vel hoedorum, & testudines & remedi limaces atque testiculos.Vina dabimus no alba,sed rubra stypticaque,& quodammodo subamara:aqua vinum se rea vel masticea temperates. Oleo quoque masticis cydonioriimque cutem leuiter leniemus,& vitabimus interim quae sanguinem subtilem faciunt vel feruentem, nisi forsan nonnihil croci vel cinnamomi tenacioribus epulis in- fundamus,ut & facilius concoquatur,& cocta per meatus angustos transferantur ad membra. Dissicile nanque est viscosa vel alimenta paulo firmiora ex stomacho non admodum valido usique ad digestiorum tertiam quartamque perducere,nisi eiusmodi vehiculis perferantur, atque insuper frictionibus lenibus prouocentur. Quas qui dem quum facies,manibus eas mollioribus facito. Ac memento madefacere manus odorifero quodam vino,in quo camomillam myrtumque coxeris, a que rosas.
87쪽
SEd missa in praesentia faciamus o
lusissima hominum corpora vel et nuissima:ad communem vitaedi Tati nem perueniamus,commirni mediaeq;
corporis habitudini prorsus accom Medi re- datam. Cave ne ulla ratione meatus gula. corporis vel supra modum pateant,vel nimium obstruantur. Ibi enim in res lutione &iniuria extrinsecus inferedadiscrimen: hic auic in putrefactione & suffocatione .periculum. E tsi non a
ctissimo reguli sino,quod Hippocra-
aes damnat, te cohibeo,non tamen ha-o benas tibi ad licentiam usque relaxo. μ&r- Herbas & fructus humidiores accipe et *ht-- parce.Parcius lac & pisces, & utrunque cum melle.Parcissime fungos, atque cu' aromaticis ac semine pyri.Simibter purum aquae Potin atque una cum parciatate Quae humidiora sunt vel pinguia, aromaticis acribusque condito,alioquines humorem sienu mebris jurimum 4nserunt atque putridum: & si que n ossarium naturae humorem suggerui, huc pristant citae admodu corruptioni subiectu: Quod non aliter quam aquosum vinu conturbatur celeriter & co rumpie
88쪽
rumpitur. Hinc cita canities, & pallor rugositasque senilis. Carnes quoque si quotidie comedantur,ac etiam si Pomdere pani propinquent,etiam putrefactione inserunt.Vnde Porphyrius Plathagoreoru antiquorumque autoritate fretus, esum animalium detestatur. Nonne homines accepimus ante dii uium toga uos, animalibus pepercisse'Quaquam medici non ta carniu usum Vetat quam abusum. Denique humida tanquam putrefactioni obnoxia fuge, memoria tenens, humidos & pingues senescere citius atque mori. Quod MHippocrates ait, & res ipsa declarat. Siccissima rursum accipe moderate,vel saltem liberiore tepera potu. Media tutus eligito Tametsi Auicena formam
cibi paulo sicciorem molli praeponiti
ad canitie euitadani Ad frigida nimiuaut calida cautissimus csto. Calida stamul & humida sequere. Sy seruet aeris epularii humor calorem superet: si filia
get,calor humore.Utrobique vero modicus sit excessus. Vbique calor & h mor nonihil glutinosum habeat atque stypticum, ut illinc membris irrigatus humor inhqreat firmius,ac diu sub calore perduret.Electum triticum,& p
89쪽
bnas Da s TvDIoso RUMnis electus hoc in primis habet.Deinde rubrii stypticumque vinii, parumque dulce. Tertio pinei nuclei, resque iis temperie & lentore persimiles. Quarto carnes non humidae simul atque laxae, ut suillae & agninae lactentes. Medicitamen veteres, maxime Galenus, suis carnes & sanguinem, propter quandam cu corpore nostro similitua inem Carnes valde commendant. Optinas sunt igia uae salu- tur similibus corporibus , ut rusticis &'m robustis, corpusque multum exercitatibus, praesertim si quatriduum gario-phylis,coriandris praeparatis, sile cor ditae struentur.Et sanguis forsita utilis si cu iaccharo coquatur, darsecatusque ad sim mum fuerit atque liquens. Sed
V ad numerum reuertamur, non pro-Mntur carnes humidiores , quales diaximus, no durae simul atque siccs, qua Ies vetustioris leporis atque bouis , sed medis qusdam,ut gallinaceorum,putallarum, caponum,pauonum, phasianarum, perdicum , forte etiam pullorum colum binorum,praesertim domestico rum. Tales quoque sunt capreoli vit lique, iuuenes & anniculi verveces,pariter atque apri. Huedos non sperno lactetes caseumque recentem. Auic
90쪽
lis equidem praetermisi. Trequens enim subtiliorum alimentorum xsus, stomacho solum conuenit crassiora minime toleranti: Qui vero validior est,ing cem ex iis fumum reportat Vel hum . rem. Oua tamen gallinarum non prae- Oui miles termitto , si vitellus una cum albo com iussarius edatur. Vitellus nanque solus delico nem repἀtorum est nutrimentum: nam Avicem τaι. na probat nu trimentum nullum expe- ldire mag;s in diminutione sanguinis &dis lutione spiritus cardiaci, quam via tellum oui gallinae, vel perdicis,vel phasianae. Neque forte ab re fuerit a Meres nutrire spelta aquave nitida , ac post
necem carnes sale & coriandris aceto praeparatis conditas, dies septem serua re priusquam edas. Ceruumque simi .
liter, si stomachus fuerit validissimus. Probabile nanque est longaeua quaedam animalia ad vitam conferre longaruam, si tamen huiusmodi carnes iuuenes comedantur. Similiter aliae camnes vicissim sunto tum asiae, tum clixae.
Cibus esto duplus ad potum.Panis du- Panis esto plus & sesquialter ad ova, triplus ad duplis ad carnes,quadruplus ad pisces,herba seu oua, trictus humidiores. Ne incipiat a potu plus ad mensa , neque potui sit semel uberior. carnes.