Auli Gellii Noctes atticae

발행: 1688년

분량: 835페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

461쪽

Mauaram ratisne esci dixerit Erasistratus medicia , si

cibus forte deerit , ut relerari aliquantisper radia

possit, tolerari fames . verbaque ipsa Erasi uti

super ea re scripta. CVm Favorino Romae dies plerumque totos mus,

tenebatque animos nostros homo fandi dulcissimus. at ue eum quoquo iret , quasi ex lingit prorsum ejus capti prosequebamur ita sermonibus usquequaque amoenissimis demulcebat tum ad quemdam aegrum quum isset visere, nosque cum eo una introistemus , multaque ad medicos , qui tum sorte istic erant, valetudinis eius Matia , oratione Graeca dixisset is ne hoc quidem , inquit, mirum videri debet, quod, quum antehac semper edundi fuerit appetens, nunc , post imperatam inediam tridui omnis ejus appetitio pristina elanguerit nam ruod Erasistratus scriptum , inquit, reliquit, propem

um verum es t esuritionem faciunt inanes patentesque intestinorum fibrae, cava intus ventris ac stomachi; cua liantia: quae ubi aut cibo complentur, aut inanitate diutina contrahuntur & connivent; tunc loco , in quem cibus capitur, vel stipato vel adducto, voluntas

capiendi ejus desiderandique restinguitur. cIthas quoque, ait eumdem Erasistratum dicere, quum si usus ut famem longius tolerent, fasciis ventrem strictissime circumlisare ea ventris compressione esuritionem posse depelli creditum est. Haec tum Favorinus multaque istiusmodi alia astabilissime dicebat. Nos autem postea. quum librum sorte Erasistrati legeremus δωρχων primum, id ipsum in eo libro, quod Favo inum audiebamus dicere, scriptum ossendimus. Verba Erasistrati ad eam rem pertinentia haec sunt ἐλογιζομε α δ αυτ

462쪽

χροωσι η πλα et νυλουθει. δερον 3ύκεῖ deinde paulum infra, odi σμιοι δέ, n e οἱ Σκυθαιο--των, κένω - In eodem libro Erasistratus vim quamdam famis non tolerabilem , quam Graeci βέλιμον appellant , in diebus rigidissimis multo facilitis accidere ait , quam quum serenum atque placidum est atque ejus rei causas , cur is morbus in eo plerumque tem- pote oriatur , nondum sibi esse compertas dicit.

Verba quibus id dicit haec sunt ρον 3 e δεήμω

A P. V. Quo ritu, quibusque verbis feciali populi Romani bellum indicere solitus fit bu,quibus populus Romamuiectum feri jusserat, item in qua verba conceptum fuerit jus jurandi de furtis militaribus sanciendis, o uti milites scripti intra praedictum diem in lac certo frequentarent, causis quibusdam excepti , propter quas ii jurandum remitti aequum esset. Cincius in libro tertio de re militas, fecialem populi Romani bellum indicentem hostibus, telumque in agrum corum acientem his verbis uti scripsit:

463쪽

CIO.. E. Item, in libro ejusdem Cincii de re militari quinto, ita scriptum est adum dilectus antiqui tussieret o misites scriberemur: jusjurandum eos Tri

bunus militaris adigebat, in verba hac: IN MAGISTRA-

scriptis dies praefiniebatur , quo die adessent Mutcitanti consuli responderent deinde ita concipiebatur jusjurandum, ut adessent, his additis exception, bus; si harumce qtra causa erit, funus familiare sertave denicales, quae non ejus rei causa in eum diem ob Iuta sint, tu is eo die mininibi esset, morbus sonticus,au sticiumve quod ne piacula praterire non liceat,

crificiumve anniversarium quod recte feri non posset, ipsus eo die ibi sit hostire flatus condictusve dies cum hoste si cui eorum harumce qua causa erit, tam sei ridie quam per eas causas licebit eo die venturum aD

464쪽

iuturumqite eum , qui eum pagum, vicam 'pidumve d legerit. Item in eodem libro verba haec sunt M itis quum die qui praedictus est aberat, neque excusatus era infrequens dabatur Item in libro sexto hoc scriptumeli Aia dicta exereritus equitum Uines; quod circum

legiones dextra finfraque tamquam alia in avium comporibus locabantur. iri legis ne sunt uexturia sexaginta, manipuli triginta, cohortes decem

Vestibulum quid signi cet deque ejus pocabuli ratioηi

P Leraque sunt vocabula, quibus volgo litimur, neque tamen liquido scimus quid ea proprie atque vere significent sed incompertam volgariam traditionem rei non explorata sequuti videmur magis dicere quod volumus, quam dicimus sicuti est vestibulum, verbum in sermon 1bris celebre atque obvium; non omnibus tamen, qui illo facile utuntur, satis spectatum animadverti enim quosdam haudquaquam indoetos viros opinari vestibidum esse partem domus primorem 'quam vulgus atrium vocat. Caecilius Galliis, in libro de signincatione verborum quae adjus civile pertinent se cundo, vestibulum esse dicit, non sis adibas, neque partem adium , sed locum ante anuam domus vacuum serquem a via aditus accessusque ad aedis est, quum dextra

inimaque januarum tecta sunt viae tincta, atque ipsa anua procuti vias area vacanti in esta Qtia porro huic vocabulo ratio sit, quaeri multum solet sed quae scripta legi, ea ferme omnia inconcinna atque absurda visa sunt quod Sulpicium autem Apollinarem memini dicere virum lcganti scientia ornatum, hujuscemodi cst Te particula, sicuti quaedam alia, tum intentionem signiscar, tum minutionem nam vetvi, ehemens, al-D O terum

465쪽

Aux GELLI Iterum ab areatis masnitudine compositum elisum se est,

alterum a mentis vi atque impetu dicitur vescum autem, quod ex e particula Mesica copulatum est, utriusque diversa significationis vim capit aliter enim Lucinis

vescum salem dicit ex edendi intentionet aliter Lucilies vestum appellat cum edendi fastidio qui domos ista

iamplas antiquitus siciebant , locum ante ianuam vacuum relinquebant, qui inter sores domus & viam προ dius esset in eo loco, qui dominum ejus domus falatatum venerant, priusquam admitterentur , consuebant: meque in via stabant , neque intra aedis enati

ab illa ergo grandis loci consistione, & quasi quaZam

stabulatione, vestibula appellata sunt spatia, scut diximus, randia ante seres aedium reliAa in quibus Brent, qui venissent , priusquam in domum intromitterentur. Meminisse autem debemus id vocabulum t a semper a veteribus proprie, sed per quasdam transa riones , esse dictiam quae tamen ita lunt factat , ut iista, de qua diximus, proprietate non longe desci ς' rint: sicut illud in sexto Virgilii: Vestibulam ante ipsum, primisique infaucibus ors, Luctuso ultrices posivere cubilia cura. non enim vestibulum priorem partem domus inferar esse dicit, quod obrepere potest tamquam si ita dicatuli sed loca duo demonstrat extra Orci fores, vestibulan&sauces: ex quibus4 vestibulum appellat ante ipsiNquasi domum, ante ipsa Orci penetralia fauces a

tem vocat iter angustum, per quod ad vestibulum a

retur.

466쪽

C A P. LHostiae, qua dicuntur bidentes , quid , o quam ob cau sam ita appellata sunt: superque ea re P. Nigidii o siligini sententia.

Redeuntes Graecia Bntndusum navem advertimus ibi quispiam lingua Latinae litterator Roma a Brundusinis accersitus experiundum sese volgo dabat; imus ad eum nos quoque oblectamenti Eratia erat enim fessus atque languens animus de aettumius. I

iebat barbare insciteque Virgilii septimum: in quoniam hic versus est Centum lanigeras malitabat rite bidentes r& iubebat rogare se , si quis quid omnium rerum velis let dicere tum ego indocti hominis considentiam demiratus. Docesne, inquam , nox, magilter, cur bidentes dicantur bidentes, inquit, oves appellatae iccircoque lanigeras dixit , ut oves planius demonstraret. polthac , inquam, videbimus an oves solae, ut ais hi- dentes dicantur .an Pomponius Atellanarum poeta in Gallis Transalpinis erraverit , quum hoc scriptite Mars tibi rape,facturum , si unquam redierit, bi

denti verre.

sed nunc To a te rogavi, ecquam scias esse huiusce, cabuli rationem atque ille nihil contatus, sed nimium ouantum audacter, oves, inquit, bident dictae, quod duos tantum dentes habeant. Ubi terrarum, quaeso te , inquam , duos solos per naturam dentes habere ovem vidisti ostentum enim est , piaculis factis procurandum tum ille permotus mihi Miratus, Quaere, inquit , ea potitis quae ex grammatico quaerenda sunt nam de ovium dentibus opiliones percontantur. Facetias nebulonis hominis risi relictui. Publius autem

Nigidius , in libro quem de extis composuit, bidentes

B ue appellari

467쪽

appellari ait, non oves solas, sed omnes bimas la ostias. neque tamen dixit apertius cur bidentes sed, quod ultro existimabamus, id scriptum invenimus in commentariis quibusdam ad jus pontificium pertinentibus, bidennes primo dictas littera immissa, quasi biennes: tum longo usu loquendi corruptam vocem esse,&ex bidennibus bidentes factum quoniam id videbatur se dictu facilius leniusque Higinus tamen Iulius, qui jus pontificium non videtur ignorasse , in quarto librorum, quos de Virgilio fecit , appellari bidentes scripsit hostias, quae per aetatem duos dentes altiores haberent. verba illius ipsa posui: Qq e bidens es, inqiut, hostia, oportet habeat dentes octo , sed ex his duo ceteris alitores, per quos appareat ex minore a late misi orem transen-d se Haec igini opinio an vera sit, non argumentis, sed oculis judicari potcst. A P. VILQuod uberius verba pleraque licentius petulantiusmfiixit: quod multis item verbis utitur, de quibus a sint Latiniquari solet.

Laberius in mimis, quos scriptitavit, oppido qtiam

verba finxit praelicenter. nam mendicimoniam dicit istarchipioni ι adulterionem adulteritatenetque pro adulterio, de depisilicari pro apravit de abluxi rapro quod in mimo minit, quum cophintimscripsit, manuatus est, pis furatus est, item in Fullone, fur m Manuarium .lppellat: Manuari, inquit, pisorem perdidisti. multaque alia hujuscemodi novat; neque non obsol xa quoque maculantia ex sordidiore vulgi usu ponit: quale est in Staminariis, Tollet bona Ide vos Orcus nudus in Catonium. de elutriare lintea & laxandria dicit quae ad lavandum sint

468쪽

N O CT A T a C E. Lib. I 6 syi sint data in coitior, inquit, in fullonicam. Ecquid propera 'ecquid praecurris Caldonia Ditem in Restione, calabarriunculas dicit, quos vulgus Calabarriones item in Compitalibus, malas malaxavi. Item in Cacomem

Hic est , inquit, ille gurdim, quem ego

Me abhinc duos menses ex Africa Venientem excepisse tibi narraνi, item in mimo, qui inscribitur Natal, cippum dicit, ebbam 4 camellam, de pintactum, de capitium .inditis, inquit, capitium tunicae pictaclum praeterea in Anna Perenna guDrniitri pro gubernatore, itanum pro sycophanta, nanun pro pumilione dicit quamquam planum pro sycophantam clitoque Cicero in oratione scriptum reliquit, quam pro Cluentio dixit atque item iii mimo, qui Saturnalia inscriptus cli, botulum prosarcimine appellat, hominem levennam pro levi. item in Necyomantia, cocio rem pervulgate dicit, quem veteres arulatorem dixerunt verba Laberii haec sunt Duas uxores hoc hercle plus negotii est inquit Cocio sed diluxiderit sed enim in mao, quem inscripsit Alexandream, eodem quidem modo quo vulgus, sed probe Latineque usus et Graeco vocabulo .empla lirum enim dixit ουδε ως, non genere seminino, ut isti novicii semidocti verba ex eo mimo apposui:

Quid est jusjurandum s emplastrum eris alieni. A D. . VIII.

Quid ignificet, ct quid a nostris appellatum fit, quod ἀξίω suis dialectici dicunt, quaedam alii, qua prima indisciplina dialactica traduntur.

Quum in disciplinas dialecticas induci atque imbui

vellemus necessum sui adire atque cognCscero

cluas

469쪽

eltias vocant dialectici εισαγωγά. tum quia in primo ea ἀξιωματων discendum, quas M. Varro alias profata, alias soloquia appellari, commentaritim de protriciis AElii docti hontinis, qui magister Varronis suit, studiose quaesivimus cumque in Pacis bibliotheca repertum legimus sed in eo nihil edocenter, neque ad instituendum explanate scriptum stri fecisseque videtur eum librum glius sui magis admonendi, quam ali tum docendi gratia redimus igitur necessario ad Gnrcos libros ex quibus accepimus αξ.ρια desinitum se

hoc ego supersedi vertere, usi novis Minconditis, cibus utendum sirit, quas mi aures per insolentiam vix possent. Sed lis Varro in libro de linqua Latina ad Ciceronem quarto vicesimo , expedit sim ita f-nit Prosequium est sententia, in qua nihil desideratur. erit aulcm planius, quid istud sit, si exemplum ejus dixerimus. αἰωρια igitur, sive id proloquium dicere placet, hujusmodi est Hannibal Pae s fuit Scipio Nuniantiam delevit isto cadu damnatus est neque bonam est volupta neque malum, omnino quicquid ita dicitur plena atqtie perseela verborum sententia, ut id nocesse sit aut verum aut fit sum esse, id a dialecticis αξίω. ab appellatum est, a M. Varrone, sicut dixi, res quiu)n , a M. autem Cicerone proniociatum quo ille tamen vocabulo tantisper uti se attinatus est , quoad Melius, inquit, invenero. Sed quod Graeci συνημμέω ἀξιωμα dicunt Latii nostrorum adjunctum cen- nexum dixerunt id connexum tale cs s Plato ambulat, Plato movetur si dies est, Sol super terras est. Item quod illi μηπευλεγμένον, nos vel conjunctum vel copulatum dicimus, quod est ejuscemodi P. Scipio P

ιι sius ras consul fuit, O triumphavit, O censura functui est , ct cordia in censura L. Mummii sitit. In

omni autem conjunx to si unum in mendacium, etiamsi cae-

470쪽

si eaetera vera sunt, totum esse mendacium dicitur nam

si ad ea omnia, quae de Scipione illo vera dixi, addidero, cst Hannibalam in Africa superarii, quod est falsum Luni versa quoque illa , quae conjunct dicta sunt, propter

hoc unum quod falsum accesserit, quia simul dicentur. vera non erunt. Est item aliud, quod Graeci δε ειε- νον αξιωρια, nos disjunctum dicimus id hujuscemodi eltior nullum est voluptM , aut bonum aut neque bonam , neque malum est. Omnia autem , quae disjunguntur, pugnantia esse inter sese oportet eorumque oppos; , δε--nita si a Graeci dicunt, yea quoque ipsa inter sese adversi esse ex omnibus quae disjunguntur unum esse venam debet, falsa caetera quod si aut nihil omnium verum, aut

omnia plurave quam unum vera erunt , aut quae disjuncta sunt; non pugnabunt, aut quae opposita eorum sunt . contraria inter sese non erunt; tunc id disjunctum mendacium est appellatur αυλιζαγμενον. scuti hoe est , in quo quae oppositi, non sunt contratia aut curris, aut ambulas aui s. nam ipsa quidem inter sese adversa sunt sed opposita eorum non pugnant non ambulare enim Mnon flare Ne non currere contraria inter sese non sunt quoniam contraria ea dicuntur , quae simul vera esse non queunt possis enim simul eodemque tempore neque ambulare, neque stare, neque currere sed hoc breve ex dialectica libamentum dedisse nunc satis erit atque id solum addendum

admonendumque est, quod hujus disciplinae studium atque cognitio in principiis quidem tetramaspernabilis insuavisque esse Mincivilis videri solet sed, ubi aliquantum processeris , tum denique emolumentum ejus in animo tuo dilucebit, sequetur quaedam discendi voluptas insatiabilis; cui sane nisi modum feceris periculum non mediocre erit, ne, ut plerique alii, tu quoque in illis dialecticae gyris itque maeandris tamquam apud Sirenios scopulos consenescas.

SEARCH

MENU NAVIGATION