Hug. Grotii Florum sparsio ad ius Iustinianeum

171쪽

166 HVG. GRΟΤII FLOR. SP. tur. Hinc explica L. juris gentium, s. Quinimo, & L. si unus, ἔ- pactus, D. de pactis. L. Fructin eos. Vindemiastu 3, o quarta portio mercedis imsantu anni confundi debebat J Post vocem fructus, excidit hic nota dodrantis.

An psit martim propter culpam mulieris, δε- tem retinereJMores mulieris lunt graviores tleviores. graviores adulteria tantum : ob ea vero dos tota retineri solita. notat Horatii Scholiastes: quod & solidum dici alibi docet. vide & infra L. cum mulier. PosterIoribus temporibus sexta, ut ex Vlpiano discimus institutionum titulo de dotibus. Ut autem propter nuptias donata , ob adulterium repeterentur, valde esse vetus docet nos Vulcani Iermo apud Homerum Odysseae Θ:ΑΜα σφωε δε fὸς ερυξ l

Tunc data cum ipsus junxi mihis era natam, sua formosia quidem essed recia mentis egena . DE ACTIONE RERUM

. . L. Non enim. Non enim aquum in invitum suo pretio rasse s vendereJ Respublica quidem ex dominio eminente id ius habet, ut alicui imperet suum vendere:

172쪽

ΑD IVs IUSTINIANEVΜ. Is 'vendere: privati inter se id jus non habent. I .si filio familias, f. I. supra, Soluto matrimonio. pretio suo, id est, justo. L. Nec qKas, supra,derei vindicatione. DE AGNOsCENDIS ET ALENDIs

liberis, vel parςntibus, vel patronis, vel libertis.

Hae de re in provinciis Proconsules cognos ebant. Plinius x Epistola 77. Agis Rex Laee-

daemoniorum partum ex uxore sua Timaea non agnovit,lat in Alcibiade narrat Plutarchus. DE INSPICIENDO VENTRE, .

custodiendoque partu.

Est hoc de Laconicis moribus. Solebant enim dari custodes partus. Plutarchus Lycurgo. DE LEGITIMIS TUTORIBVs. Vt qui sperarent hanc siuccessionem, Edem tuerentur bona, ne Hlapidarenturi In Marcni fi MN mula LXXI v: Lex Romana confriuit, ut qui tutores' esse notuerunt parvulorum , si forte eesserit Iuctu6a hereditas, in ea ipsa habeantur extranei. DE E X CVS ATIONIBUS TUTORVΜ.

L. Si duas. Et haereses quadam in lege propositaJ Id est s

quatuor, quae siros in urbibus doctores habebant : Stoica , Platonica , Epicurea, Peripatetica . docti id nos Lucianus Eunucho . suomodo eortim electio fieret , docet nos ibidem Lucianus & Philostratus Theodoto. Praecedebat morum ac doctrinae examen , L. magi

173쪽

' 1σε HvG. GR OTII, FLOR. SP. I .magistros. C. de Professoribus. interdum ad Imperatorem res relata. Lucianus ibidem , &Philostratus Chresto. se decreto Senaura inscripti fuerintJ Senatum vocat ordinem civitatis,ut apparet ex D. L. Magistros. Nam quod Senatus agebat Romae, id est, in mari AEgaeo , idem ordo in minoribus civitatibus, id est,simpuvio. Vide Ciceronem de legibus m. Et circa operationem se negligenter non habeantJ Si se utiles studentibus praebeant. L. Grammaticos, C. de Professoribus & medicis. Si autem proprie loquantur deflubsantia, inde jam manifesti sent, non philosiophantesJ Vide L. Praeses provinciae , β. A. D. de extraord. cognit. SacerdotissantesJ Legendum videtur, Sacem dotiis , metatis. nam in Graeco est ἔπι ουθμίων. Cicero xo, so, ad Atticum: Habet hosetium De επις-μίαν. idem sunt metata , de quibus Titulus Codicis in undecimo. exponitur ibi hospitum molestia. In Basilicis μευτοις εὐύε- αν βαρῶν scribitur, & m apud Hermenopulum, qui ab iis liberos esse dicit medicos, & grammaticos, ut hic Modestinus.

L. Sed et milites.

Iam vero b militi impuleri curator daturJ In Graeco ἁφηλικ . sed Latinus interpres ubique in his Modestini legibus ἀφ λ κη vertit impu- iberem,pro minore,improprie. Sic infra. I .non solum, , .si libertus. Ljurisperi's,f.Patronus.

174쪽

morari debeat, & de alimentis ei praestandis.

L. T. Et nonnunquam a voluntate patris recedit Pra-to J vide L. Quintus, infra de Annuis. Vetus nationi Germanicae mos erat, ut apud novercam pupillus educaretur. Procopius Gothicorum iv. Alii populi suspicaciores id non probarent. Sic & apud Livium ex libro xxxixe Pu sim relictus sub tutela matris,.vitrici fuerat . Sic Augultus sub Atia dc Philippo. Sed vetuit hoc Iustinianus xxis, 38. Solonis fuit constitutio , ne tutelam adininistraret haeres proximuS. DE TVTELAE ET RATIONI Bus

di1trahendis, & utili curationis causa, & actione. L. Postumo.

Neque tutela, quia nullus pupillus en, neque pro tutore, quia nulla signiscatio est, neque negotiorum gestorum teneturi Legendum pro tutela. Vide I. I. infra, D. eo qui pro tutore. DE ΜAGISTRATIBUS conveniendi S.

Non erit iniquumJ Melius alii codices: ta men erit ιniquum. Nunquam enim tutor adversus Magistratum habet actionem , ut dixit Iex praecedens.-

175쪽

pollunt, & quemadmodum

testamenta fiant. Testamenti faciendi facultas, quomodo sit iuris naturalis, diximus libro is de jure Belli ac Pacis, c. v I, in fine, & in annotatis. in carinmine de Virgilio habemus:

Suprema voluntasguia mandat, ferique Iubet, parere necesse est. Testamenta secundum jus vetus Graecum habemus apud Laertium Platonis, Aristotelis, Theophrasti, Epicuri, Lyconis; Pacionis apud Demosthenem. Ex illo Τheophrasti discimus suffecisse jure Attico signum testatoris sine signis testium. Epicurei iIlius testamenti partiaculas Cicero recitat.Secundam jus Romanum habemus itidem complura , ut in inscriptionuhus testamenta Valerii cujusdam, Valerii Castrici, L. Papirii optati, Coetraniae Severinae, M. Megonii & jocosum Coro cottae r Lutii Titii in L.nit. U.de fideicomm. Huc pertinent di testamenta Dagoberti, Eeiscoporum Remia pii, Hadaindi, Bertichranm,apud Brisonium,

di testamenti formula apud Marculfhm. Seeunddm jus Romanorum,sed Graeco sermone egregium Gregorii Nagiangeni editum cum orationibus ejus contra Iulianum. alterum in Iustiniani Novella cxx, aliud injure Graec Tomano p. 2o3, in Gruteri in riptionibus i P. 2I6. Habes de partes testamentorum apud' Suetonium vita Caesaris 7s. vita Augusti, ea, pite nitimo. vita Tiberii, capite ultimo. vita Claudii, cap. q. Appianum II bellorum civilium , Dionem libro xvi l I. Tacitum libro I.. Vagia

176쪽

1 3 Ius Ius ΤINI AN EUM. I Vlpianum , L. vel quod. D. de Religiosis. L. Praetor, f. si quis, D. de sepulchro violato, Scriptorem de vita Virgilii, Plinium vI, Epist. Io. IX, Epist. I9. Apud Scholiasten Horatii Intestabilis cui non licet testamentum condere,aut ex testamento aliquid accipere. Causa erat, quia tales nec testimonium ipsi dicere poterant,nec alius ipsis, ut ait alius Scholiastes , congruenter Cailo, infra Cum lege, hoc titulo.

Si eui aqua is igni interdictum sit, ejus me itilud testamentum valet quod ante fecitJ Habes hoc apud Dionem Tiberio. L. Ex eastriptura.

Ταυτ τίω βουλε in 1 uuq κυνίεώ πα- ἐξ AM1 Huic clausulae sinitis 1lla, quam codicillarem Vocant, per quam Vult testator testamentum Quin, si jure testamenti valere non potest, habere vim codicillorum. L. si miles, D. de testamento militis. L. si quis agere, 6. si quis vero, C. de codicillis. utramque posuit in suo testamento Gregorius Naziangenus his verbisIT πιών μου τί - ίω

tum, firmumque vosi esse apud omnes iudices , somni Iure : quod si ut te mentum non valeat, valere volo ut. voluntatem,sve ut codicitus.

177쪽

redibus instituendis , vel exhere- dandis , vel praeteritis..

L. Si ita scriptum. Assem distribuendum ese in septem parteri W-

M II, 7 Elem. Euclidis. L. Gasium

In decem mensibm proximisJ Menander: γων, κυ - . Caecilius: insoletne mulier δε-rimo mense parere ' Cicero in Topicis , testamentum recitat . in quo erat: Siflim nasmsset in decem mensebin. Varro apud Gellium III, as: Si quis mihi filius unus plumo' in decem mensibus genuntur. Plinius historiae naturalis VII, s : In libris vetersim Masiurius auctor est. L. Papirium Praetorem secundo herede lege agente bonorum possessionem contra eum dedisse, cum mater partum se tredecim mensibus diceret tulisse. quoniam nullum certum tempus pariendi sat tum videmetur. Haec opinio Papirii merito reiecta est: pertinet enim ad incertas reddendas successiones, & impudicitiae fraena laxat. DE INLUSΤΟ- RVPTO, IRR I ΤΟ facto testamento. Negabat Servius tabulas testamenti esse eas, quas instituisset is , qui factionem testamenti non habuerit. quod vero hic rumpi dicitur,

id α ραγ-- , dixit Chrysostomus XI ad Ro

L. Tunc autem.

Tel ab eo scriptus est qui ab intestato venire po-

178쪽

AD IUS IUSTINIANEVΜ. 17 tes J Hoc ad Vlpiani verba Tribonianus addidit. Ulpiani tempore una tantum erat exceptio : si jure militari factum esset secundum is stamentum. Vide institui. eodem, ex eo. At teram exceptionem , si institutus esset, qui ab intestato erat successurus, debemus Theodosio. & Valentiniano. L. Hac consultissima, C. eodem titulo.

L. Si quis filio.

Vel seditio praeruptasactioque cruenta J Quintilianus declamatione ccv : Reipublica μμ ny dam siunt, Iud es, ad quorum pronuntiationem Oculi susciant. DE HIS QSAE IN TEsΤAMENTO delentur, inducuntur, vel inscribuntur. L. Proxime. Pristianata advocatuι LeonisJ Melius alii libri,

Zenoni . eandem hic causam defendit, quam Vivius Zeno ante nominatus. . DE VULGARI ET PUPILLARI

substitutione. L. Cohaeredi. Molim memJ Scribe: Si illi filius metu. DE CONDIT IONIBUS institutionum. L. Conditiones. Conditiones alia contra bonos mores inserunturi malis illa in Tiresia Horatu: H 3 anus

179쪽

1 4 HVG. GROTII FLOR. SP. -- improba Thebis Ex testamento sic est elata. cadaver Vnctum oleo largo, nudis humeris tulit heres: Scilicet elabi si posset mortua: credo S uod nimium in terat viventi. Vbi sic Scholiastes: In te mento pracepit, ut pc esserretur, nimirum ut nuda is oleo uncta a

captatore nudo esserretur, ea videlicet cogitatione, ut vel mortua humeris ejus elaberetur, cujud viva captationem evadere non potuerat. I ales & illae quae mulieres aut pueros gladiatorio more concurrere jubebant, quas irritas fuisse narrat Nicolaus Datnascenus. DE ΤESTAMENTO ΜΙLIΤIS.

L. Facere testamentum. Hostiam potism J Antique dictum pro eo

quod est , qui in potestatem hostium deveneis rat. Loquitur sic Tryphoninus L. in bello, eaetera, D. de captivis. 8c Papinianus, L. quod

si filius: dicto jam titulo. Ex Plauto scilicet, qui in Captivis dixit:

Nam posequam meus rex spolitus hosium. Et Epidico : .

ita gnata mea hostium es potita.

eductam perdidi: Hostium es potita. L. Luxius Titius. Scribendum nolis dictaesiJ Quod Cicero dieit, μοπι.

180쪽

L. Si servus.

Non tamen provocabit J Scribe: Non tamen provocavit, heres stilicet.

L. Si ita.

In tantos quanti inveniantur J Graeea Ioenistio , ἐς τοσους 'ο ι ecismo stras. nam Graeci adj etiva ista continuae & discretae quantitatis, e dem modo eloquuntur.

L. Si fundum.

Sed exceptione doli mali positaJ Exceptio hiereplicationem significat, quae est velut exceptionis excePtio.

L. Si quid relictum.

Sise in distributionem relinquaturJ Eli abis- μώς, ut ait Libanius: ad divisionem, infra L. civitatibus, hoc titulo, dc L. cum quidam, imisa de annuis legatis. Plautus Aulularia et Nam nostre nostra qui est magister curia, Dividere ingenti dixit nummos in viros. Et postear Magiser, quem divide6 argentum oporruit.

L. Lucius Titius. Fratribus siJ Eratri suo, legi suadent λquentia.