Caius Julius Cæsar, cum Julii Celsi commentariis [and] GPloutárhou Gaîos ...

발행: 1820년

분량: 641페이지

출처: archive.org

분류: 로마

311쪽

recepisset, ne per ejus auctoritatem deceptus videretur; reliqui, in labore pari ac periculo , ne unus omne an

tecoderet, recuSarent.

LXXXIII. Iam de sacerdotio Caesaris ' Domitius, Scipio, Lentulusque Spinther, quotidianis contentionibus ad gravissimas Verborum contumelias palam descenderunt; quum Lentulus aetatis honorem ostentaret, Domitius urbanam

gratiam dignitatemque jactaret, Scipio amnitate Pompeii 'confideret.Ρostulavit etiam L. Afranium proditionis exercitus Attius Rufus apud Pompeium, quod gestum in Hispania diceret. Et L. Domitius in consilio dixit, placere sibi bello consecto, ternas tabellas dari ad judicandum iis, qui or

dinis essent senatorii, belloque una cum ipsis interfuissent; sententiasque de singulis errent, qui Romae remansiSSent, quique intra praesidia Pompeii suissent , neque operam in

CAP. LXXXΙΙΙ. L. De sacerdotio Cresaris. Pontificatu maximo Καισαρος ἀρχιερωσυvης : non annuus erat hic magistratus, sed Perpetuus, de quo sic Festuc maeimus Pontis dicitur, quod maximus rerum , quo ad sacra et ad religionem eninent, udo sit, vindexque contumelia Pri torum magistratuum olim a collegio ipso Pontificum eligebatur, donec lege Domitia, jus sacerdotum subrogandorum a collegis ad populum translatum est. Unde Caesar a Populo Pontifex maxianus electus. Domitius Scit. L. Domitius Enobarbus, qui Pompeianus erat. Vid supra, lib. I, cap. a. Alter vero, Cn. Domitius Calvinus, Caesarianus suit.-Lentulusque SPin-ιLer P. Cornelius Lentulus Spinther, de quo, lib. I, caP. I.

a. Scipio onstat Pompeii. Erat enim Pompeii socer, qui Corneliam filiam in matrimonio habebat. 3. Attius Rufus E gente Attia,

seu Atia, de qua id supr. lib. I, cap. I et 3I. 4. Ternas tabelias. De tribus tabellis in judicio ferendis jam locuti

Sumus, SuPra, Pag. 8, not. 5, quarum unis haberet litteram ,

absolMoy altera C. condemno , tertia . L. non liquet , et hae ampliationis plus a te informe) signuinerat. Hoc autem loco, Pro tertia

N. L. habemus, vel P. Id est,

multin, seu pendendi auri signum. Interfuissent Male, et Contra sensum, quidam intrudunt, non nam

sermo hic est de viris, qui futuri judices forent, rebus ipsis judicandis. 5. Qui intra prauidia Pompeii fuissent. Qui in castris quidem, vel in artihus Pompeianis stet rant, sed nihil admodum, aut qui omnia segnite egerant. In his sane numerandus fuisset Cicero,

312쪽

re militari praestitissent: unam fore tabellam, qui liberandos omni periculo censerent; alteram , qui capitis damnarent tertiam , qui pecunia multarent. Postremo omnes aut de honoribus suis, aut de praemiis pecuniae, aut de persequendis inimicitiis agebant nec, quibus rationibus superare possent, sed quemadmodum uti victoria deberent, cogitabant. LXXXIV. Re frumentaria praeparata confirmatisque militibus, et satis longo spatio temporis a Dyrrhachinis praeliis intermisso, quo satis perspectum habere militum animum videretur, tentandum Caesar existimavit, quidnam Pompeius propositi aut voluntatis ad dimicandum haberet. Itaque ex castris exercitum eduxit, aciemque instruxit, primum suis locis, paulloque a castris ompeii longius; continentibus vero diebus, ut progrederetur a castris suis, collibusque mpeianis aciem subjiceret Quae res in dies

qui quidem illius partis, ma staret, non incertus, at timidi muliebrisque animi fuit, dum bellatum est. Qui ligerandos Iurinius malit quasi nandos e non ita He. BEBL. 6. Aut de persequendia inimicitiis. Ita eodd. Noo..Hiens. , Reg. Angi., Scesig. Leid. sec. et noster s764,

nec quidquam est causae, Cur lectionem istam ejiciamus. Abstraetum enim pro concreto, ut loquum tur scholastici eleganter usumatur. Iustinus, I xxxx, c. 6 : Omnia igitur

variis assentationum Mnerisus corrum

stebantur. Vulgata hahet inimicis. CAP. LX TU. I. Refrumentaria Pro arata. Re sane frumentaria in diocriter instructus erat Caesar, si Verum est, quod tradit Appian.,

lib. II, B. Q pag. 466; ideoque

Pompeius τρισει το πὀχεμο ενω κει, και ἐς λιαο ἐα λιμου του πολε-μtotri περιφερει, Lew ες λοιμο εκλiμου, in pestilentiam ex fame, quod sollenne est Iustin. lib. I, c. I x Multorum deinde dierum invia con-emaeerat et pestem Cl. Μamertinus, Pan. I, c. In ρ sus est in profundam famem, et ea fame in P iliantiam. Vide et Florum , lib. III, C. 5, 17. DAVIs. - Pr arata Sola Caesar dicere Proma, vel σπα- rata, ut habet Leidensis pr. Quoaatis pervectum habere militum aniamum ideretur. Haec eorrupte leguntur apud codd. et primum , PT quo, scit. quo te oris patio, nonnulli habent quod Vulgata, quum deinde has voces militum animum, in codicibus Horisque desunt. Et has restituit caliger, ut jam monuexant Glando ius, Vascosanus, et Stephanus. Recta est nostra lectio, nec alia emendatione eget.

313쪽

confirmatiorem ejus exercitum essiciebat. Superius tamen institutum in equitibus', quod demonstraVimus, Semabat, ut , quoniam numero multis partibus esset inferior, adolescentes atque expeditos ex antesignanis electos milites ad pernicitatem , armis inter equites praeliari juberet, qui quotidiana consuetudine usum quoque ejus generis praeliorum perciperent. His erat rebus effectum, ut equitum

mille apertioribus etiam locis VII millium Pompeianorum

impetum, quum adesset usus, sustinere auderent, neque magnopere eorum multitudine terrerentur. Namque etiam per eos dies praelium secundum equestre fecit, utque

Egum Allobrogem ex duobus, quos perfugisse ad Pompeium supra docuimus, cum quibusdam interfecit. LXXXV. Pompeius, quia castra in colle habebat', ad

infimas radices montis aciem instruebat semper, ut V debatur, spectans, si iniquis locis Caesar se subjigeret. Caesar, nulla ratione ad pugnam elici posse ompeium

existimans hanc sibi commodissimam belli rationem in

et Sumrius institutum in equitissum.

Quod ab Ariovisto in Gallia fieri

viderat, scd. l. T B. G. equitum smmilia erant, totidem numero peditum velocissimi et ibid. I. VII, c. 65, trans Rheniam mittit, equitesque ab iis, etc. - Armis Vel haec vox otiosa

est, vel excidit adjectivus, quisquis fuerit. Sive armis insuetis, nasutis, sive potius armis ieribus. Nihil prop

terea mutandum.

3. Equitum mille. Restitui ex no tro cod. 5764, et ex ΜSS. PotaV., LoVan., Leid. pr. Palat. Pod do tius est. Nepos in Dat. cap. 8 Non amplius hominu- milia recidissent Liv. lib. xxITI, cap. 44 .

fere Passuum erant. Terent. Heaut.,

III, 3, 4o, mille drachmarum. Vid. Gronorium, de Pec. et II, 4 P. 7, et Perigon ad Sanctii inerv., 3 , 4 P. II. 4. Dum Ambrogem. Egum restituit heri. probantibus uden- domi et misio. Aperte nomen proprium legitur in codd. Peto et Norvici; in nostris autem, scit in s 768, unicum in 764, uncum. In aliis et in omnibus editionibus,emum AEgus erat unus ex iis Allobrogibus, de quihus locutus est

CAP. LXXXV. 1. Quia castra in collo habebat. Noster eodex s764 qui castra, etc. Alter vero 768,

quocum consentit magna pars C dicum , Pompeius, eastris in Osie litis. Eodem sensu. . Caesaris a ratione, etc. De

314쪽

dicavit, uti castra ex eo loco. moVeret, semperque esset

iii itineribus : haec sperans', ut moVendis castris, pluribusque adeundis locis, commodiore frumentaria re uteretur simulque in itinere ut aliquam occasionem dimicandi nancisceretur, et insolitum ad laborem Pompeii exercitum quotidianis itineribus defatigaret. His constitutis rebus, signo jam profectionis dato, tabernaculisque detensis', animadversum est, paullo ante, extra quotidianam consuetudinem, longius a vallo esse aciem Pompeii progressam, ut non iniquo loco posse dimicari videretur. unc Caesavapud suos, quum jam esset agmen in portis, KDifferendum est, inquit, iter in praesentia nobis, et de praelio cogitandum, si, ut semper depoposcimus, animo simus ad dimicaestum parati non facile occasionem postea reperiemustas confestimque expeditas copias educit. LXXXVI. Pompeius quoque, ut postea Cognitum St',

sic commemorat : C. Coesar bello elysii, quum exemitum meteranorum haberet, hostium autem tyronum esse Sciaret, acia semper decertare studuit.

Polyaenus vero exibit stratagema fuisse Caesaris, quod simulaverit castra movere, quasi ad rem frumentariam expediendam. Quod metu rati fieri Pompeiani non potuerunt se continere, quin confestim adirent Pompeium, et cogerent se ad praelium ducere Gon. 3. Hinc sperans Restituimus haec ex codd. nostris; et hoc verbum aptius: nam duae sunt considerandae res. - Θerans Pro quo nou- nulli scribunt easPeetans Vide caP. 75. Insolitum ad latorem Pompeii emitum. Et ea absolute non accis pienda, sed tantum de equitatu, vel parte aliqua Pompeianarum C piarum nam ipsos cuicumque la-hori tolerando assuetos esse Pro baVerant, quum munitiones ante Dyrrhachium, paucis diebus, absol- Verent. Vide supra c. 44 et seqq.4. Detensis Palatin et Bougars. eodd. incensis male. Tendere tabernacula est eri res unde tentoria, ut Virg., Eneid. VIII, 6os:

...... Omnia legio tendebat in arvis.

Detendere est oppositum. it.-Lis., nautici tabernacula deleniant. Paulo ante extra quotidianam consuetudinem. Haec Verba absunt in nonnullis codd. leguntur in nostris, neque tamen adeo necessaria sunt.

5. Si, ut Restitui ex cod. nostro Pervetusto 5764, alii: sicut semper de op*cimus.Utrumque serri Potest, sed vividior nostra lectio videtur. CAP. LXXXVI. I. O eius quoque, ut Postea cognitum est, etc. Non SPonte sua, ut Plutaro refert in

rius ita, sed suorum dicteriis incitatus, suum institutum omisit.

315쪽

suorum omnium hortatu statuerat praelio decertare. --que etiam in consilio superioribus diebus dixerat, si priusquam concurrerent acies, ore, uti exercitus Caesaris pelleretur. Id quum essent plerique admirati, Scio me,

inquit , paene incredibilem rem polliceri sed rationem consilii mei accipite, quo firmiore animo in praelium prodeatis. Hrsuasi equitibus nostris , idque mihi se facturos

eonfirmaverunt, ut, quum propius sit accessum, dextrum Caesaris cornu ab latere aperto aggrederentur, ut ei cumVenta ab tergo acie, prius perturbatum exercitum pellerent, quam a nobis telum in hostem aceretur. Ita sine periculo legionum, et paene sine Vulnere, bellum conficiemus. Id autem dissicile non est, quum tantum equitatu valeamus o Simul denuntiavit, re ut essent animo parati in posterum; et, quoniam fieret dimicandi potestas, ut Saepe cogitaVissent', ne usu manuque reliquorum opinionem fallerent.

Quum enim sciret Caesari exercitatissimos milites et summam annonae inopiam; sibi vero impexitos,

et maximam rerum omnium co

piam, malebat cunctando hostem Vincere, quam Incertam artis aleam experiri; et quidem sapienti simum erat consilium, sed, in Bello Civili, in quo plurimum Vulgus Potest, non semper duci sua exequi et perficere consilia 1ieet Pompeianorum astrorum facies, hoc momento, multa cum facundia, et simcero animi te miserantis affectu

depingit Lucanus, Pharsal. VII, 4s:

Viserat astra iubar, quum mille murmure tuae matrorum suemnit, satisque trahentibus orbem, Signa petit pugnae misuri Pax mainna vulgi Non totum visura diem, tentoria elaeum Ipsa dueta queritur, magmoque Meenacetumultu Mortia Hestia properantes namovet horae..

Omnia denique insanientisse is infortunia uno versu complectitur, eo vividiore, quo simpliciorer

In Pompeianis votum eat Pharsalia e tria.

a. Ab latere aperto Id est, a dextro Sinistrum enim latus tegebatur clyPeo. 3. Gotarissent. Vide supra, 8a Gruterus malit agitaνissent Davisius, utarissent Μarchiand. I p- ω-sent. Praestaret, sine d io,r mlayissent; sed contra codd. nihil mutandum. Usta manuque Nihil

aliud est, quam quod habent e L

quidam, usu manuum, seu usu ma

nus. Dubium est utrum Caesar scripserit Significat autem usu manuuue, tum, quum Ventum est ad rem; quum manibus utendum est, facto opus est Cicero dixit administratione marivum via esse, hoc est, u

manuque Si quis malit, usum dieat tractationem ipsam rei; et manum, facta, Peram. Μ.Djψjtjgsui QOO J Ie

316쪽

DE BELLO CIVILI LIB. III. 99

LXXXVII. Hunc Labienus excepit; et, quum Caesaris' copias despiceret, Pompeii consilium summis laudibus D serret, si Noli, inquit, existimare, Pompei, hunc esse exercitum, qui Galliam Germaniamque devicerit omnibus

intersuti liis neque temere incoguitam rem pronuntio. perexigua pars illius exercitus superest, magna par deperiit quod accidere tot praeliis fuit necesse : multos autumni pestilentia in Italia consumsit, multi domum discesserunt, multi suu relicti in continenti. An non exaudistis , ex iis, qui per causam Valetudinis remanSerunt, cohortes esse Brundisii factas mae copiae, quas Videtis, ex dilectibus horum annorum in citeriore Gallia sunt resecis et plerique sunt ex coloniisaranspadanis attamen,

quod sui roboris , duobus praeliis Dyrrhachinis interiit.

Haec quum dixisset, juravit, a se, nisi Victorem , in castra non reversurum; B reliquosque, ut idem facerent, hortatus est. Hoc laudans ΡOmpeius, idem juravit . Nec Vero ex reliquis fuit quisquam, qui jurare dubitaret. Haec quum

facta essent in consilio, magna spe et laetitia omnium discessum est: ac jam animo Victoriam praecipiebant, quod de re tanta, et a tam perito imperatore, nihil fustra confirmari videbatur.

LXXXVIII. Caesar, quum Pompeii castris appropin-

CAP. LXXXVII. I. Et quum in cap. 3o, et hoc ipso libro, 94 LLi- aris. Ita restituit oudendorpius, ex ius quoque, lib. 11 49, i eria nonnullis codd. quibus assentitur Maudiri mariat e vividius suam noster g 64. Alii et Vulgata habent audire. Is exaudit, ad quem clamor,

ut ἀ- strepitus, Vox procul Veniens Pera Matios autumni estilentia. Et venit. Vulgata: Minis.

id confirmatum est initi, huius 4. Pleriq-.Μilites intelliguntur;

libri aliter, si ad cohortes reserretur haeo 3. Amnone udistis. Ita restituit vox rescribi deberet, plerinque, ut 0udendo . ex omnibus fere o Vulgata habet. dicibus nostris quoque est audis 5 me laudans Pompeius, idem-tis). Gaudire, pro audire, verbum a t. Et ille tamen Primus omnium similiare Caesari. Vide lib. V. B. G. fuit, qui victus in castra redierit. Djsj1jgsui QOO Ie

317쪽

quasset, ad hunc modum aciem eius instructam animad- Vertit. Erant in sinistro cornu legiones duae, transditae a Caesare initio dissensionis ex S. C. quarum una Prima, altera tertia appellabatur. In eo loco ipse erat ompeius.

Μediam acient Scipio cum legionibus Syriacis tenebat. Ciliciensis legio, conjuncta cum cohortibus Hispanis, quas

transductas ab Afranio docuimus, in dextro cornu erant collocatae. Has firmissimas se habere ompeius existimabat. Reliquas inter aciem mediam cornuaque interjecerat, numeroque cohortes CX expleverat. Haec erant millia

CAP. LXXXVIII. r. μαωδων amesare. Vide de Beli. Gall. I. VIII,

c. 54. - Quiarum una Prima.... v

Pellabatur. Μagnus ipsius, ilit. min. lib. xv, dial. 8 , illud amella-hatur omnino a Caesare esse negat,

putatque a librariis esse substitutum. Ego, etsi non dubito audaeis plerosque judicaturos, quod

reisagari ausim, attendere tamen eum voluissem ad verba, quae hoc libro supra leguntur L. Cassium Longiniam, cum legione tironum, quae

amella tur XXVII, etc. Ubi similis Prorsus loquendi modus. Sed,

hoc loco, monendum praeterea, Pro tertia legione legendum alios Putasse quarta, ex Lucano, qui ait:

Cornu tibi eum sinistri, o Lentula, eum prima, quae tum fuit optima bello, Et quarta legione datur

nisi ipsum Lucanum erravisse dicamus Daut, quod inatim, non con venisse inter auctores: nam Lucanus

in dextro cornu, Domitium in sinistro, Lentulum contra Appianus

illum in laevo hunc in dextro col- Ioeat Caesar ipse Pompeium in sinistro ait fuisse; Plutarchus, in dextro, et Domitium in laevo Sed de Pompeio movere non debet, nisi quatenus dicitur hic fuisse in dextro, illic in sinistro cornu : nam etsi ille in sinistro, tamen Praem- fuerat quoque huic peculiarem 1egatum. Ut Caesar ipse dicit, dextro

cornu praefuisse Syllam, et tamen se contra Pompeium constitisse ait, hoc est, dextro cornu suo, quod opponebatur sinistro hostium, in quo Pompeius erat. Ut Prosecto credere debeam etiam hunc locum de numero legionum in antiquissimis codd. diverse scriptum fuisse. ossIos. Quantacumque sit scrip

torum supra memoratorum auctoria

tas', Caesari majorem habendam esse fidem existimamus, utpote qui dux ipsε, et inter praeIium praecipuus actor, de ordine et numero D Piarum certior esse debuerit, quam scriptores, qui fama tantum de iis audierunt. Praeterea nihil est in nari ratione Caesaris obscurum, quod e interpretatione egeat. a Ciliciensis. Iurinius malitS-- Lansis Per ram: nam e Syria et Ponto, et Cilicia copiam Venerant. Vide supra, eaP. 4.3 Cohortes CX Bene extorie

318쪽

DE BELLO CIVILI LIB. III. 3oi

XLV Vocatorum circiter duo, quae ex beneficiariis

superiorum exercituum ad eum convenerant quae tota

acie disperserat. Reliquas cohortes septem castris propinquisque castellis praesidio disposuerat. Dextrum cornu ejus rivus quidam impeditis ripis muniebat quam ob

tura et computatione Ciaeconii transposita littera, reponeretur C.

Nam novem habebat legiones, et quidem Plenas; siquidem nihil indicat has vel fame, vel erro , in

praeliis superioribus multum attenuatas suisse. Porro novem legiones dant xc cohorte. Orosius, LxxxVIII); et quum cohors quaeque quingentis nominibus, hoc tempore, ConStaret, nabemus II mili hom. Igitur numeri bene concordant. ec, hocl., agitur de eohortibus auxiliarinus, et sociis quae nunquam in scriptoribus cum cohortibus romanis Confunduntur. Florus autem l. IV, c. a ait Trecenta hinc et illine millia fuisset 'inter a uallia Num et senatu ps quam vocem sine sensu emendant J. Frei hemius, nationum; Daceriae Graevius, sociorum sed omnium acutisssime Davis. dynastum). Forsan, pro trecent millia legendum esset centena millia e sed adeo Vanus et jactator est Florus, ut ipse parum

fidei dignus fiat. Item Appianus,

lib. II, Ah o 1ταλω τεσσαρα- ηοητα μυριαδας; Plutarcii in Pomp., 69, eadem ac noster loquitur. At alii, ex numero x coh. quem habent codd. omnes, colligunt undecim fuisse legiones cum PomPeio, quae, reipsa, unaquaque quingentis

nouun. Constante, plenum efficerent numerum I. mill homin. ut

habent codd. Bongars. et noster 8. 768, et editiones Priscae: qua propter non Ionge abessem quin

Pro LV reponerem in deleto τω

x. Nihilominus eationi vulgatae

morem gessimus. - Circiter duo Sc.

malia. Bene restituit duo, ex suis codd. Oudendo .; ita quoque nostri R. Vulgata, dum sed quomodo duae cohortes, tota acie dispergi potuissent haud moris erat ita cohortes distrahere.

4. Benefetariis Beneficiarii sunt qui Ιmperatoris beneficio ad gradus militares promoti, vel agris donati sunt. Aliter Festus Benefetarii,

lites dicebantur qui vacabant muneris benefeio. Muni i mer iocabantur qui non vacabant, sed munus republiean faciebant Auxiliarium hic nulla mentio, quia his parum fidebat Pompeius. Itaque ne ullum quidem locum in acie assignavit Solos Gra eos Italicae phalangi apposuit, caeteros seorsim collocaVit, ut Commisso praelio, hostem circumVentum pro Viribus Profligarent, et castra Caesaris vallo munita dirip rent, quod ipsum non ausi facere, pugnae inutiles interfuerunt. 5. Riρω Enipeus scit. Vide Lucanum VII, II 6. 24. Add. Appianum, II, 7s i Πομο ιος παρε-

tinus, Stratagem. II, 3, a dicit

Pompeium sinistrum latus, ne circuiri Posset, ad Misse Paludibus. - Dez-trum cornu HMus muniebat. Et ho est

319쪽

3o C. IULII CAESARIS COΜΜΕΝΤ.

Causam CVnctum equitatum, sagittarios tunditoresque Omnes in sinistro Cornu objecerat. LXXXIX. Caesar, superius institutum serVans, decimam legionem in dextro cornu, nonam in sinistro collocaverat , tametsi erat Dyrrachinis praeliis vehementer attenuata et huic sic adjunxit octaVam, ut paene unam

ex duabus emceret; atque alteram alteri praesidio esse jusserat. Cohortes in acie LXXX constitutas habebat, quae summa erat illium XXII. Cohortes duas castris praesidio reliquerat'. Sinistro cornu Antonium , dextro P. Sullam , media acie C. Domitium praeposuerat ipse contra Pompeium constitit Simul, his rebus animadver-

Sis', quas demonstravimus, timens, ne a multitudine equitum dextrum cornu circumveniretur , celeriter ex te

quod praecipitur a Vegetio l. III cap. o Se timatam natio est, quin Dei beneficio adjuvat dimicantem. In

hac quoque, et cum paucioribus, et cum minus fortibus Oteris adyersarium su tinere, hoc est, si montem, aut mare, aut flumen, aut lacum, aut ciritatem, aut Padudes, aut iampta in una arte habeas , ex qua hostis non Possit accedere, et reliquum Mercitum tuum directa acie Ordines.

CAP. LXXXIX. I. Cohortes in acie Octogissa. Oster cod. R. 5764, LXXV, pro LXXX. Summa erat

millium XXII. Sic plane Plutarchus

habuisset Caesar, justus prope fui

se cohortium numerus, et exercitus Caesarianus Pompeiano haud multo inferior; si vero L , Vel XLIV ut vult Hotman. , tum superior fuisset, quod repugnat historias vid supra Labieni orationem, caP. 87; et infra c. Io6. Noster cod.

antiquissimus 5 64 habet XXV.

a. Cohortes duas eastris praesidio reliquerat. Appian et Lucan seribunt a veteranis jussu Caesaris, fuisse castrorum munitiones dir tas, vehementer mirante Pompeio.

Quod factum Caesaris silentium

improbat. 3. Antonium ti πολε intκωτατο τω b το τ Καισαρt Plut. Ant., e. 8. Ipse contra Pommium. μ, in dextro cornu , ubi erat Heg. ἰnam Pompeius in sinistro sui exedicitus steterat. Egre Caesar alteri

commisisset decimam illam legionem, cui tanto re fidebat, ut in B. G. vidimus. 4. Simia his rebus anima ensis. Nempe Pompeium praecepisse equi tinus suis, ut quum propius sonet

accessum, d erum cornu ab latere

verto Myrederentur Su ., 86: nam exploratores habere debuit Caesar,

qui ad se Pompeii consilia deser-

320쪽

DE BELLO CIVILI LIB. III. 3o3

tia acie singulas cohortes detraxit, atque ex his quartam instituit, equitatuique opposuit, et, quid fieri vellet, ostendit; monuitque ejus diei victoriam in earum cohortium virtuto constare Simul tertiae aciei totique exercitui imperavit,

ne injussu suo concurreret se, quum id fieri vellet, vexillo' signum daturum. XC. Exercitum quum militari more ad pugnam cohortaretur, suaque in eum perpetui temporis ossicia praedicaret, in primis commemoravit, a testibus se militibus uti posse, quanto studio pacem petisset quae per Vatinium'rent. Ceiariter eae tertia eis sim iaceohortes. Intellige unam cohortem detraxit ex singulis legionibus,

quibus constabat acies tertiar quumque sex erant numero legiones in ea acie, se igitur cohortes detraxit. Hanc explicationem confirmat

Plutarch. in Pompeii vita c. 69:

ἀπὸ 'ς σχατης ταξεως α μως κελευσε περιελθεῖ προς έαυτο ἐξ σπειρας, . .'. et Frontinus, Strat. II, 3, 2 2 ex emendatione ossi : In deaetro cornu Caesar mauit equitem, cui metieissimos miscuit editum, et ad morem equestris ρας E Xercitatos. Se deinde eohortes in subsidio retianuit ad res subitas et deaetro latere murersas in obliquum, unde equitatum hostium erametabat eouocarit. Ita

Ciacconius explicavit, probantibus Vossio, Cellario, et Clarhio Ing

niosa autem, sed non messaria,

est ejusdem ossi emendatio, qui

proponit sex pro inrulus. Davisius Vult senas, quod verbum vix lati

num contra mentem auctoris repo

nitur : nam si senas cohortes detraxisset Caesar ex sex legionibus, triginta sex, non sex tantum numero fuissent: recta est lectio eo-dicum, et ex interpretatione suΡra memorata, mens Caesaris facile percipitur.5 Quartam Subaudi aciem. Monuitque ejus disi istoriam in earum virtute constare. Bene, hoc loco, de consilio suo monet, eos qui in Procinctu erant, quum jam starent in acie, namque jam non amplius sinebat tempus Caesaris consilium speculatoribus ad Pompeium, semici Pompeius contra maturius , quamres meret, consilium aperuit suum. Excellentissima autem fuit ista Caesaris dispositio ea enim sola victoriam ei peperit omnium amplissimam et praesentissimam. 6. V tuo. Vulgo sagum PurPm reum tabernaculo superpositum. Sed quum jam e castris erupissent, non tabernaculo appensum, sed manu elatum intelligendum est. CAP. XC. I. Quin per Vatinium. Cap. 9. P. autem Vatinius erat egente Vatinia plebeia, siquidem Vatinia lex judiciaria. Consularis

tamen suit hujus nomen a Vatio, quod est diminutivum Matius autem dicebatur, qui pedes crurave hahebat extrorsus obtorta contra Varus, qui ea introrsum habet inflexa Noster autem Vatinius, homo con-Djψjtjgsui QOO J Ie

SEARCH

MENU NAVIGATION