De judice competente ex causae continentia

21쪽

subditumDucis Saxon. trahendum esse ad jurisdictionem

Camerae Imperialis, sed supra dicto modo causa ventilanda veniet. Quod tamen secus est, si omnes qui conveniuntur, degant sub eiusmodi Principibus, qui non habent privilegium de non appellando; immediate enim eos statim in Camera ex continentia cauis c*nveniri posse,iantum abest ut negemus, cum potius illud ipsum ambabus

largiamur manibus. in

Quaeritur 3. Ubi actio instituenda, si alter Reoruntist Clericus, alter Laicus y Resp. Dicit quidem GDrania

para. M. d. orae Dic. dist. Π. N. II. ex autoritate sic in Israe immi C.de Antagat. Et cum eo Gail. r. depuli ace. p. 6. n. ao. Ac plures Canon istae, actionem instituendam es iecoram judice Ecclesiastico, & Laicum ibi respondere teneri, ex eo, quod magis dignum ad se trahat minus dignum. Verum eos recte refellit Undanus Eb.3VPro cap. . g. 1 . ins dicens. Quod haec in praejudicium Magistro tu, Politici ineptissime conficta, & per errorem aliquandiu observata sint. Quicquid etiam in contrarium dicat Bersich. dissentiens Decfaro. n. a . G. semper enim requis ritur in hoc nostro casu superioritas judicis, ad quem sciper modum appellationis spectat causae cognitio, jam vero eiusmodi superioritatem Iudex Ecclesiasticus in Laicum non habet. Ergo non tenebitur stare coram illo &respondere. Causa itaque dividenda, & quilibetcoram suo Magistratu conveniendus erit, cum coram uno

judice finiri non P O S SIT arg. a conirar. IIo. C. d. Iudici Quod tamen in foro nostro ex causae continentia etiam, in uno judicio ventilari poterit. E. g. Clericus, conveniendus alias coram Consistorio, concurrens cum Laico ci- vo

22쪽

ve Lipsiensi, immediatὸ eoram serenissimo plectore saxoniae conveniri potest, utpote cui ex Pacificatione Pasi viensi competit superioritas Episcopalis, cognitionem, igitur aeque in Clericum ac in Laicum immediatestatim hoc casu habebit. Ultimo tandem hoc in passii notandum venit, quod, si duo Rei, unus sub Episcopatu Misnensi, alter in territorio Electoratus Saxoniae degat, hac ratione ex cause continentia subditusEpiscopatus ad Curiam Pro- ivincialem Lipsiensem trahi possit, atque ibi respondere teneatur, licet Curia ista neque ratione secundae instantiae in illos subditos ullam habeat jurisdictionem per Rescriptum ad Curiam Lipsiensem d. Anno is cto bege reii aeut

guadigiti thr ivollet forthin dmen an altenden varibe penin prima instantia itine Citation, inhibition oder etivas an ers fodim Proce sis an diagig decemiren, pieI menigeretnig r Appellation in secunda instantia deferiren, fonderi die parthipen init den flageli mi uia seret perordiaetectit' ἰ Menuigmit der Appellation aber an viis aetistiti Ex quibus fatis patet,Curiae isti Provinciali nullam prorsus

competere Iurisdictionem, & ex hac ratione etiam ex causae continentia subditum Episcopatuum ad illam trahi non posse, uti supra deductum. Verum quia sicco suetudine & observantia introductum teste Magn. m.

cae . irustraneum erit de illo multum disputare.

THESIS V.

III. Redditur aliquis Iudex competens ex causae continentia ratione litis pendentiae a)sive

23쪽

st incompetens' ratione primae instantiae saltim b)sive in otum.

a) Sibi ipsi hic contradicit inladanus h s. de Proci eaps. Dicit enim quod ratione coepti litigii tale inducatur jus, ut causa alio in judicio ventilari non debeat sic. cit.f.2. Coeptum vero litigium dicit,quando lis contestata est g. Et rursus dici liquod ratione continentiae causae etiam citatio tantum producat effectum,ut lis alibi agitari non poς sit g 1. Qnod & verum e spertexi. expriis l. r. . aejudici Quicquid igitur sit, si Mindanus per coeptum litigium intelligit litis pendentiam, in eo errat, quod dicit coeptum intelligi litigium post litem contest. cum tamen litis pendentia inducatur per citationem arg d. l. 7Si vero per coeptu litigi u litis contestationem,effectus iste de non instituenda actione in alio iudicio erit asscribendus litis contestationi, cum tamen sola citatio illud ipsit possit essiceret cis. p. R. I.f. g.r. Cinjus voci Ubi expresse ita disponitur. Neo judicio Mindanus videtur confundere judiciu seu litigiu coeptu & acceptu. Coeptu litigiu δelitis pendentia unum & idem sunt,&inducuntur sola citatione, quae basis & sundamentum est judicii de processus s.f. Jaeloen. temer. sust. Acceptum vero litigium seu judicium intelligitur, quando lis a parte adversa acceptata & contestata est l. cum fundus si, in pr. F.sicen petatur. Lunis. Caelit. conten. Dn. Ludra et in Exercit. Justinian.Exercit. 17. th. I.lit. Cins. Et omnes leges quas Mindanus adducit pro fundanda sua opinione,litigium sci coeptum intelligi post litem contestatam,toquuntur de litigio & judicio non solum coepto, sed & accepto a parte sc.adversa Citatio itaq; inducit

24쪽

inducit litis pendentiam Gail. r. ΟΥ. t. n.a'. v. d. Excepe. p. a. cap.3. n. a. Sciale jus constituit, ut ibi etiam judicium finiri debeat d. l. r. Ubi tamen I. sciendum quod cita- , tio fieri debeat a judice competente, hoc est, qui tempore insinuationis adhuc est competens, licet ex post facto reus statim alterius fiat sori, uti patetae injus voci 2. Quod legitima esse debeat, cap.proposui si N. X. d. for. co . Marant. HII. c. n. ao. Nam si citatio φ' illa illegitima sit, tanquam invalida nullum producite Dsectum, nec perpetuat Jurisdictionem, nec litis pendentiam inducit. Invalida vero & illegitima citatio quae dicatur, hujus loci non est examinare, videantur de hac Autores hinc inde, praesertim Gail. r. Obs y. st . . s. . σ13. 3. QEod non obsit licet reus contumacite remanserit, nihilominus tamen citatio suum sortitur effectum, Mnemini namque dolus & contumacia sua prodesse debet Op.33.i x. d. O .s potes. Juae dei. Quod verum est, si allegetur litis pendentia ab Actore contra Reum contumacem. E. g. si forsitan postea forum mutaverit, &nolit stare coram primo judice, ipsi obstabit haec litis

pendentia. Secus si Reus contumax pro se alleget litis pendentiam contra actorem : E. g. Si forsitan postea coram alio judice competente conveniatur: Tunc enim non gaudebit exceptione litis pendentiae propter com- missam contumaciam, uti sentit Zarier. d. Except. lib. a.

cap. 3. n. IS. Cum non sit dignus legis beneficio, qui in

eam committit.

Iam vero quaeritur Quid juris, si citatio vel ab

utroque circumducta, vel Actor contumaciter emanseritὶ Resp. Priori casu, quando ab utroque circumducta

est citatio, nullus potest allegare pro se litis penden- D tiam

25쪽

tiam, quia uterque contumaciter emansit, qua eontumacia sese indignum reddidit legis beneficio, cujus viagore inducitur litis pendentia. Posteriori vero casu, quando Actor contumaciter emansit superiorem adhibemus distinctionem. Aut enim pro Actore , aut pro Reo allegatur litis pendentia , si pro Reo E. g. si forsitan Actoreum coram alio judice competente convenire velit, locum habebit exceptio Carpm in Proci juri

tat. p. t ri. 3. I. go. I. contra Zang. d. Except.p. z. cap. s. r. II. Ia. quia unius contumacia alteri non debet esse

damnosa. Si pro Actore. E. g. si forsitan Reus 1 Iudice citatus,& comparens Actore emanente postmodum mutet domicilium: Tunc Actor non potest allegare pro se litis pendentiam ,&Reum ulterius sub praetextu causae continentiae coram priori Iudice convenire, sed tenetur sequi novum domicilii forum. Sibi enim imputet,quod contumaciter emanserit. Et hanc distincti nem eleganter tradit Bernιό. Decf. r. b) E. g. si sorsitan aliquis personaliter conveniatur in Electoratu Saxoniae, qui est Schris assius, omnino conveniendus erit vel in Iudicio appellationis orae Araestit. Rubr. Ner dor lilifer appellation Striclit gelatini. Vel in curia Provinciali, Orae Proruincialis Rubri aser vorden. Lite itaque pendente licet studum alienando ni tet sorum ,& fiat veI Ambis assius , vel in Civitate quadam domicilium constituat, nihilominus causae finem in priori expectet judicio, non obstante beneficio primae instantiae, quo Ambifassius coram Praefectura, gecives coram Senatu ejusdem loci gaudere solent perorae Prom loci cii. in verb. es solitia adier dii mdem Edese

26쪽

c) Et hoc procedit tam in realibus, quam inpersonalibus actionibus. In realibus quidem, si forsitan aliquis equum furto sibi ablatum in foro rei sitae vindicet, quod eum facere posse, etiam si possestar ibi non habeat domicilium, assirmamus cum Subardo in L ult. inf. C. ubi in rem aritis) jam vero licet posses requum in aliam jurisdictionem ducat pendente lite, nihilominus tenebitur stare &respondere coram priori Judice. In Personalibus autem, si quis certi condictione conventus coram Senatu Lipsiensi, licet postea pendente lite mutet domicilium, atque degat sub Ducatu Al-.tenburgico alio prorsus judice, nihilominus tamen tenebitur in hac causa staret coram Senatu Lipsiensi sin- competente prorsus alias jam facto judice a & ibi litigii

finem expectare. Quam nostram assertionem etiam extendimus i. ad casum interponendae Appellationis. Tenetur enim etiam stare coram superiore prioris judicis, si ad ipsum causa per modum appellationis devoluta fuerit, non obstante, quod tempore primae instantiae mutaverit domicilium, ac prorsus alio sub judice degat. Estqne hujus nostri asserti ratio I. Quod uni parti facto tertii non possit auferri beneficium appellandi, duod hoc casu fieret, si mutans domicilium in prima instantia non teneretur stare coram superiore prioris iudicis in secunda instantia. t. Quod litis pendentia includat omnes instantias, quippe quae non prius finita

dici potest antequam per judicatum definitivum fin

27쪽

liti imposita suerit. arg. l. yo. V. d. Iudici 2. Extendimus

eam, ut etiam superveniente exemtionis privilegio mccepto semel litigio sit permanendum , per text. expr. in I. r. .aejudici Ubi nihil interest, licet etiam Clericus fiat lite pendente, nihilominus tenebitur stare coram. priori Judice seculari,per universalitatem is f. r. C. d. in

conclusio etiam ad haeredes, qui in soro coepti cum defuncto litigii respondere tenentur, licet alii prorsus sint fori ac conditionis per. l. haeres absens in M. V. d. Judis. Neque huc aliquid facit opinio Gallu I. O . v. n. r.

is. Qui non, nisi lis contestata fuerit cum defuncto laico, fori competentiam in successorem Clericum derivari autumant. Nos siquidem l ola litis pendentia, quam citatio inducit, contenti, nullam requirimus litis contestationem, per L .st .aejudiciis, quae satis universaliter loquitur, quod reus in loco coepti litigii stare teneatnti licet postea alterius fori fiat. Ergo etiam ejus succes.sor, qui est particeps omnis eommodi & incommodi, qu0d defunctus tempore mortis habuit ue Nullam proi de hoc casu admittimus distinctionem inter successorem Laicum& Clericum, moti & hoc fundamento exi. C. d. in jus voci Ubi Reus post insinuationem citationis Clericus factus nulla gaudet fori praescriptione; Ergo & neque ejus Successor. Extenditur etiam s. ad

punctum incidens , quod ubi causa principalis pendet, ibi etiam judicetur de puncto incidenti, licet ille judex

alias non sit competens istius quaestionis l. r. in L. C. d. oraejudici Zorsin comm. ad C. d. iit. i . Cum per minorem

causam majori praejudicium fieri non oporteat, sed major

28쪽

major quaestio minorem ad se trahat / D. A. d. Judis:

Quae lex in principio omnino intelligenda ratione competentiae : Hoc est, quaestioni majori, quae ventilatur coram Iudice competente, quaestio minor, cujus alias prior judex competens non est, non facit praejudicium, ut ventilari debeat coram judice quaestionis minoris competente: Sed major hoc casu minorem ad se trahat. Male proinde faceremus, si legem ita interpretaremur, quod sit intelligenda ratione cognitionis, cum saepissi- quaestio minor qualis est causa status) faciat praejudicium quaestioni majori & principali, ut de liac cognosci non possit, nisi prius de illa satis constet, qua de

causa etiam ejusmodi quaestiones in jure nostro praej diciales vocari solent. Ut vero eo felicius scopum attingamus, exempli loco nobis sit: Sempronius filius naturalis & legitimus simul, qui habet domicilium suum in territorio Titii, & instituit haereditatis petitionem in Territorio Maevii, huic agenti movetur quaestio status, atque negatur illum insimul esse filium legitimum,quaeritur igitur, quis de hac incidenti quaestione competentcr judicetὶ Et respondemus ex supra deductis, quod hoc casu Maevius, qui est competens in causa principali

haereditatis se. petitione, censeatur etiam competens in quaestione hac praejudiciali LI. C. d.judie. ex ratione continentiae sc. quae non patitur, ut quaestio principalis terminetur, antequam quaestio praejudicialis finita fuerit L a. C. d. Oraejud. Et hoc universaliter tam do Clerico, quam de Laico intelligimus. Quicquid etiam in contrarium de Clerico probare velint Canonistae ex cap. Tuam. x. d. orae cognit. cujus vigore quaestio haec natalium seu exceptio illegitimitatis, ut vocant,non coram

29쪽

iudice quaestionis principalis pendentis, sed coram Esclesiasto ventilanda veniret, atque actor interea patienter expectare deberet: Verum pro lubitu hocce jus a Pontificibus est confectum, ad usurpandam alienam jurisdictionem, teste Sichardo ad L quoties C. de judis. n. p. Proptereaque nullibi fere in observantia est. Mind. d. Proc. lib.I cap. F. S. V. in f

N. Redditur aliquis Judex competens in

una actione ex cauta continentia ratione in te ventionis sa) cum in prima tum etiam in secun

da instantia. d

a Intervenientem non semper actoris partibus

sungi, eleganter contra Rinnae voLa. Cons. s. n. r. docet LMAIanus lib. s. d. Proc. cap. S. g. res. Et Gail. I. O o.

-a. Ubi & ejus argumenta in contrarium fatis refellit, ut non opus sit multis hic disputare , sed L. B. ad Aut rem istum remittimus. Dicimus proinde, quod aliquis triplici modo interveniat. i. Ad assistendum Actori. 2. Propter proprium interesse solum, quo casu tertius quasi litigans constituitur, vid. Carpet. in Proc.jur. Iit. . A. a. n I. E. g. Si Titius vindicet equum a Maevio, & Sempronius interveniat, dicens ad se spectare istum equum accessionis & consequenter dominii jure, hoc loco Sempronius neque actori, neque reo assistit, sed sibi soli istum equum competere dicir. Tale exemplum etiam est in L 3 . sssolui. mare. 3. Ad assistendum reo. E. g. Si venditor interveniat, & defendat emptorem suum

30쪽

suum conventum propter rem venditam. Quia autem

in hoc posteriori casu praecipue sese offert competentia sori, de qua nobis hic sermo est, propterea omissis supe- . rioribus dnobus casibus dicimus, quod interveniens ex parte rei teneatur sequi sorum, ubi reus conventus est ex causae continentia. Licet ille, si rei ipsius partibus sungeretur, ibi conveniri non potuisset,pre text. expr. in. I. o. EDdic. Et hanc nostram assertionem extendimus I. etiam ad Iudicem delegatum, qui, licet ipsi saltem cognitio commissa inter reum & astorem absque mentione interventionis facta, nihilominus habet cognitionem super jure intervenientis ex causae continentia : Fungitur enim judex delegatus partibus Iudicis delegantis, in cujus locum quasi surrogatus est, &quicquid facit & agit expedire videtur nomine Com- . mittentis. rap. Sanὸ quia x. d. O . Dae deleg. r. Extendimus etiam ad intervenientem Clericum ,& alias personas ratione fori privilegiatas, per generalitat. l. GLU Ajudic. ubi dicitur quod Privilegium fori ab ista

competentia non excuset. Sed quaeritur. An interveniens teneatur litigare coram judice Arbitro 7 Et Resp. universaliter assirmando, licet saltim sit Arbiter compromissarius contra I danum, qui illud lis. s. d. Proe. c. I. g. I a. negat, motus praecipue hisce rationibus. i. Quod compromissum tanquam res inter alios acta tertio nocere seu praejudicare non debeat. r. Quod extra territorium jus dicenti impune non pareatur.3. Quod grave sit cogi coram judice non suo litigar . - . Quod quidam possint hac ratione collusione quadam

compromittiere, & ita eos, quos interventuros scirent

foro suo privare Verum respondetur ad I. Quod