Christophori Barauali in Monsregalensi Gymnasio practicam medicinam profitentis De peste

발행: 1565년

분량: 81페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

21쪽

habet dumtaxat. Hic si ergo alter modus quo cor in peste excellenti a putredine o Dfenditur,cum quippe attracto ore, arterijsque aut alio modo putredinoso aere, aut ex putrescentibus humoribus eleuatus ad cor tali vapore, putrida caliditas cordis substantiae affigitur, qua suum tantummodo

mutatur innatum temperamentum in te

gra permanente substantia, necdushq pestis differeti e unum sunt,& idem, quia duo semper habeant communia symptomata, calorem quippe putri denosum, ac tacum colli quationem,quoni odo alia quae diuersa sunt accidentia ambae hae differentiae seorsim habeant, nam qui putrida laborant,

licet interdum extrinsece modice incalescant, intrinsece tamen exuruntur. Qui vexb altera detorquetur specie utroq; modo , ne tantillum qui de caloris persentiunt, ac si secundu naturam se haberent; Differunt praeterea, quod in putrida semper inaequales pulsus depraehenduntur, quales numqadsunt in altera. Diuersa demum in utroque affectii caloris forma persentirur,quia in putrida quam primum manus corpori

admouetur, acer satis is percipitur, qui m

22쪽

DE PESTE.men continuo milest. Contrarium autem

in altera cotingit,qa primo tactu calor mi- tissimus iudicatur,qui postea adeo successiue augetur, ut tangenti manu e partibus internis, veluti quodam a puteo videatur educi , ut Avicennae optime innotuit. Duplex ergo ex his omnibus est cordis in pe sie laesonis ratio, quq varia adhuc ostenditur a diuersis, quae in ea apparent , symptomatibus, de qua varietate paucis etia agendum est, ut concinne magis ad signorum tractationem pateat aditus, ac ad curati nem, quae hinc vario ineunda erit modo , ut in serius patebit. Sunt haec cutis emorescetiaequς ab Hipp. pimphiges,Lat nis v xo pustulae nuncupantur: Sunt quoque Anthraces,qui nobis carbunculi dicuntur: &quar interdum accidunt, deiectiones pessiolentes: Qus omnia cum antiquis tum

nobis sunt visa, praesertim quq Ηippo. &Gal.huic dum ea de prolixiori loquitur peste quς suo est euo gras ata in qua solii cambunculi videbantur, aut solae deiectiones

dictae ex cernebantur. Quorum omni u in causa est hutnoru ut ante dicebatur putre

factio , quandoquidem pro horum diuer- B iiij sit te

atra bi

23쪽

isitate , tria haec symptomata superueniunt cQlore, in agnitudine,ac numero differen- 1 tia. Nam quicunque fuerit is humor, si te inuis sit pina phyges orientur, quia materia Iaec pro sui tenuitate cutim in tumorem

attollere nequit, at quidem illam signis instar pulicum puncturarum inficere,aut so- iij rosarum, si ea sit copiosa. Eleuaturue

m cutis in tumorem qui magnitudine va-iriolas aequat, di colore lentes, si materia ad cutim propulsata, tu crassior,tum nigra suerit, a qua etia materia multo tamen cras fori, copiosiori procreantur anthraces,

plures, & pauciores pro multitudine eius,qui in corpore redudat succi,& hinc liquere arbitror diuersam fore cordis penes h cvaria sy naptomata offensionem, quia quippe materiae, quibus haec emanant, sint aliae alijs multo deteriores. Constet ergo cor

multiplici ratione d hi pestis grassatur pati posse, vel quia sit in humoribus, quibus

eius vetriculi re ludant, dicta putredo,quoru alij alijs sunt deteriores, aut crassioreS, aut cordis substantiae, iam imbibita: quamobrem pestem hunc in modum circumscribere possumus. Quod sit continunis aik

24쪽

e his ac valde perniciosus ab excellenti putrefactione vel in cordis humoribus co tracta , vel eiusdem substant1ar iam affixa dependens, quo uno in loco quam plu- . res cade fere morbi forma moriuntur. Patet ergo quid pestis sit, ac unde ortum d cat : quapropter nunc de sgnis quibus pestis imminens, aut praesens deprehendatur idetur agendum, ea potissimum de causa quod medici numquam cuiuspiam morbi curationi se accingunt, nisi morbum adesse & eum quidem talem nouerint. Quia vero perdifficilis horum seret tractatio nisi ordine procederetur, comple- Etamur haec omnia signa triplici sub gene Te,ita Vt alia peste antecedentia eam fui Iam promittant, cum sint illius esse trices causae, alia iam praesentem eius pr cipuam occasonem, nempe aerem putrefactum ostedant ac demum attestentur, alia

hoc uel illud individuum peste laborare. Sunt priori genere complexa fgna, ira

De i,coelectes contactus, mala totius aut maioris anni partis constitutio .Exeuntes e terrae visceribus aut putri quappiam alia a re exilientes corrupti vapores,quod post exercituum

25쪽

cituum Clades sepaenumero euenire con- .sueuit. Horum uero omnium prius forte

cuipiam uidebitur ridiculti , & si id ipsum sacxς pagins asi ment du David Regis exercitum in eum stulente Deo miserrime d populatum peste legimus. A caelestibus contactibus id interdum seri omnes reserunt astrologi. 1 5. d. Queadmodum& Hippo. a relata con--rb. stitutione scribit euenisse. Sequutas pestes e terra uaporti copiosam eruptionem ueterum annalium scriptores reliquere, & alias post exercituum clades d. exortas, Valerij Maximi Carthae Popeiana ς-- in regione exortam pestilentiam a putrefacto serpente, qui centum viginti quatuor passuu longitudinem aequabat referunt, quia ex eo potuerint aeri putres permisceri vapores. Monstrat obseruatia putrescentibus ab aquis hanc interdum oriri luem,

quoniam paludum incois singulis sere annis pestilentibus corripiantur morbis, jea ab aqua putres ex liant vapores,qui aere . alterant deo ut is post eam inspiratus,aut viso attractous modo potest huiusmodi gignerea isectum. Comprobatur idem,quia

26쪽

pestilentiae tepore longe plures concidunt his in totis homines, quam alibi, quia illa ex putrefacta aqua aer inspirandus putrefiat. Haec sunt,ququeluti pestis causae si c5spiciantur eam omnino sutura ostendunt, quia possint aerem,aut in substantia commutare, aut alio alterare modo, qui deinde necessario nobis inspiratus cordis, vel humores,uel substantiam putrefaciet cum

praesertim,illi alia ab occasione fuerint putrefactioni obnoxii, ut ex longa aliqua &penuria, & obsidione, quibus homines pessimi succi alimentis uti coguntur. At nisi adsint alia signa,quibus hasce causas deprehendere ualeamus, nihil ex hisyraedicere possumus, quapropter mulcta

a Deo optimo peste irrogandam cognoscemus, quia praecessere, aut existunt ea in nobis, quς illa sunt digna, ut suorum praeceptorum comtemptus; Quando exitialem pellem sydemim contactus erunt parituri lunaribus paginis, quouis anno ab Astrologis ditis intelligemus. Anni constitutionem putrefactioni suturam occasioni sti

mus,si in tegru m per annum,aut maiorem

eius partem,australes stauerint vetus, quia

27쪽

cii calidi sint ac humidi eam tale ieddunt Ex vaporibus, quos terrae eUOm Verint - viscera futuram dicemus petiem ut Roma-

. ni aruspices, si magni sint vi si terrς motus, ct montiu ruinae, quia his potuit aera addi putredo, ac fructibus et herbis, quibus homines dcbent vesci . . . Ex aqua tetros hos vapores aeri permixtos coniectabimur, si in ea reperiant pisca tores frequentissimas ranas, Vermesue, ac

mortuos pisces, aut qui in aquq natent superficie, ac si ebri) forent, aut calce, Vel realia simili insedia aqua laborarent,vel quia horum multitudo ad littora , ut puti cdinem istam cui tarent, confugerit; quod certius multo set, si aquae substantia,&crassa, ct pinguis instar aquae, in qua carnes sint ablutae, ac demum si viridi fuerit colore. - Quod postremo sit pestilentia futura ob resilientes putres vapores inhumatis a cadaueribus, aut alijs non sepultis ab animalibus innotescet, si qui haec videre, considere voluerimus. H c omnia his adiuncta,

quae aerem crassum ostendunt, Vt cometae . sunt,&stellae cadentes, ac

reaeq; Arist. apparitiones.

caeterae igneae ae-

, quibus suturam

peste

28쪽

pestem praedicebant his de rebus bonem eri

ti veteres, pestem immiriere pollicentur. Signa autem , quibus iam pestis proxima adeste causam potiumus dicere,duplici sub genere sunt, quia alia extra corpora, alia vero in eis considerari debent: illa primum animalia ex putredine genita, quae ubique locoru frequentissima occurrunt , Vt ranule, quae maximis pluunt imbribus , maioresque: ac paruae muscae, certius Vero id ostedunt animalia,quae ex propagatione genita habitant aere,quia tunc saepe capos, nedum proprios nidos relinqUunt, Ut p etant montes, ubi tantum putredinis, nono desie senti tint. Id etiam potissimum ostenditur, si haec in terram ex aere cadant mortua : alia deinde animalia terram habitantia ab ea exire cospici utur, ac quasi furere,

hieluti si ebria forent, quod si ab ingresso

in terram putri aere, quem haec animalia inspirauere: in aqua etiam, i tuae paUlO an- et e dicebantur eandem ob causam uidebuntur. Sunt praeterea alia non pauca signa, quibus istud experiri nititur uulgus , qu tamen cum certitudine iam dictis non respodeant, breuitatis gratia omatiuntur

29쪽

Terti) generis signa, quibus iam indiuia dua peste laborare deprehendimus, sunt quae in corporibus affectis conspiciuntur ,

quia uero lasc uarietate sua posient no mediocrem parere cofusionem certa est ratione procedendum, &ideo duos constituamus sontes,quibus haec scaturiant. Sit primus laesae partis actionia offensio. Secundus uero symptomata huic morbo familiaria. Cor ut superius es: costitutum pars dicitur

esse,quq hac gritudine primo laborat, &ideo ab eius laesis a tionibus imprimis huc

cognoscere debemus morbum. Cordis autem actiones superius sunt positae caloris uitalis generatio, eiusque in totum corpus expaso arteriarumq; dilatatio & co strictio ac respiratio. A caloris igitur in totu expansione istud prius considamus oportet, quia vel exurens, Dei mitis adeo persentietur, Ut corpus aut saltem extrema frigida tangantur. In putrida primus adest calor, quia sit in fonte caloris putredo, qua eo calefacto , calor hic proculdubio tantus in totuderivabitur, quantus statim a principio, hac in aegritudine, adesse debet,nempe in-Sens: nam inter acutissimos affectus est hic

30쪽

DE PESTE. 3x

praecipuus,qua ob causam statim extremos t 6 habet labores , quorum ijs calor unus est. Tangitur aute altera in huius morbi specie is calor valde mitis, qua inrte tantum eius non generetur, quanto eget,pro sui calefal ctione totum corpus, auigeneratur quidetotumque expanditur in corpus, uerum ad cor aliquo ab accidente reuocatur,' Uare exteriora hoc influente calido destituta frigida comperiuntur. Accidentia uerbquae id sacere possunt,sut omnia, quae cordi pariunt molestia, quia natura partis huius pernecessariae conseruationem expetes ad huiusmodi nocumentis occurrendum

undique recurrit. Id igitur efficiet, quaecunque cordi contigerit infamatio, aut si icopiosi ad cor affatim recurrerint humo- res,unde suffocationis immineat periculu, ut si a quapiam corporis parte putridi id petierint uapores. Primum id euenire ostendit Gai .ubi uolebat Hipp. quod extre- 7. phqrmoru frigus in acutis sit exitiale quia id Φ-pe contingat ob aliquo in uiscere ortam

inflamationem, cui natura succurrere contendat.Monstrat secundum timor quia ob eum ad cor reducantur humores, qui ipsi

SEARCH

MENU NAVIGATION