Philosophia pollingana ad normam burgundicae in quinque tomos distributa, quorum tractatus post monitum ad lectorem recensentur. Authore r.d. Eusebio Amort ... Tomus primus sextus Tomus tertius. Physicam particularem, et metaphysicam continens

발행: 1734년

분량: 727페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

11쪽

UI II INDEX

G. An Deus possit demonstrari quasi a priori s . rin Deus sit infinite persectus ps. In quo praedicato eonsistat 66s

12쪽

PHYSICAEΡARTICULARIS

PARS PRIMA.

, De Caelis quaeritur. x. Quae suerint praecipua Philosophorum. de Coelo ae Mundo Systemata pet. An Systema Terrae quiescentis sit caeteris verosintilius s. An possit assignari ratio Physica ominnium motuum in systemate Terrae quiescentis p- 4. An Coeli sint fluidi vel solidi s. An Coel L sint corruptibiles G. An mundus sit unicus, & an in PIane intis sine ineolae λ . Quae sit magnitudo Universi, & praecipuarum eius partium λ8. An astra moveantur ab intelligentiis py. Quid sentiendum de influxu Ccelorum genethliaeo pro. Quid sentiendum de influxu Caelorum universim g

13쪽

4. mytἰetilaris ειν; r. suppono. Itaque alia systemata nova excogitata sunt. ZI2. Cois meanum. Excogitatum, seu po eius renovatum a Nicolao Copernico Cano

nico Regulari marnavi ensi in Bruma. Ce- leberrimus hic Astronomus , cui a Concilio Lateranensi IU. sub Inlio II. & Leone X. commissa est eorreelio CaIendarii. Hoc ystem suum Romae publice edidit , non

tanquam verum , sed rantum per modum nudae Hypothesis , quae serviat optimh ad explicandos motus coelorum . Ponit Solem quiescere in medio Universi : citea Solem ponit revolvi I. Mercurium. 2. Venerem . s. Terram nostram. 4. Martem. s. Iovem. 6. Saturnum. Terram , dum intra annum circa Solem circulum iuunt absolvit , ponit quotidie ei reumagi circa centrum suum, sic ut intra 24. horas instar turbinis hune suum motum vertiginis absolvat : ex hoc motu vertiginis fieret , ut dum caput nostrum simul cum Terra quotidie rotetur in circulum , crederemuS , ei rea nos moveri Coelum , Drout accidere solet , qui circa unum punctum celerrimὲ se circumagunt; Lunans ponit moveri circa Terram , tanquam Planetam secundariu misicut exhibet

13. Copomisanum Minctum,. Differt hpriore in hoc , qudd pro circulis Planetarum sitbstituat Ellipses, in quarum uno so- eo existit Sol, adeoque Sol non existit perfecte in medio Universi, aut saltem Planetarum . Hoc Systema nunc sequuntur omnes, quotquot receperunt Systema Copernicanum. ig.

14. Coernieanum Ps reum . Tria sene δ' emata Copernicana Physica. I. Carte- Φ3' 'de quo actum est in Systemate Cartesia-p' q. a. Nevutioni, de quo eodem loco

dictum

14쪽

cictum eu . 3. vallem otii, qui anno ITO . edidit tale Systema , quale exhibet A. 29. Ponit circa solem varios vortices densitate ει gravitate diversos ; & in singulis vorti cibus ponit alios minores vortices , quasi epicyclos , in quibus Planetas revolvuntur circa Solem . 13. Ioctonicum , inventum ac denomina

a sychone Brache; Comite Daniae , qui rixit ad finem saeculi XVI. Ponit Lunam ct Solem circumagi circa Terram , quiesten tem in medio , sed reliquos Planetas dicit revolvi circa Solem . A. 2O.16. De bonicum coγμectum . Recentiores

Astronomi servarunt quidem Systema Tychonicum , sed circulis substituerunt Ellipses , se ut Sol circa Terram , di reliqui Planetae circa Solem moveantur in EllipsibuS. 17- D en e Iem De Ion eum, seti Eser oti . Ponte I erram in medio circa Terram movetur Sol, Iupiter, Saturnus: circa Solem vero Mercurius & Venus , di Mars. A. 2I. 18. Urina P. Honorati Fabo. Ponti iii

medio Universi Terram, tanquam centrum Eravitatis commune respectu omnium Planetarum : Dicit Planetas instar lapidis per impetum innatum versus hoc suum centrum

decidere ; sed postquam ad dimidiam altitudinem , unde delapsi sunt , deciderint , re ad pristinam altitudinem ; dumque Planetae in eo perpetuo descensu ad cen-xum , atque ascensu pergunt simulque ab ortu in occasum commutant motu obripiuntur , describunt lineam , cordi humanos milem , prout in IV. 22. cerninur.

a 9. Dsema Galliti Pν positi Ruenlonensis Stymphorosam . Dicit Planetas superiores, Martem, Jovem , & Saturnum nihil

A a esse

15쪽

esse reale , sed eos consistere in nuda apparen tia : vult enim imaginem Solis e concavitate coelorum reflexam in oeulis nostris sommare imaginem Martis , Iovis , & Saturni , prout ex legibus optieis evincere conatur, S adiecta mura 23. innuit , ubi Sol est in A. Saturnus in B. Jupiter in C.Mars in D. eto. Sasoma Cassini Senioris. Ponit Solem

moveri circa Terram in eirculo, vel Ellipsi non multum diversa a et rctilo,' circa Solem vero ponit omnes Planetas moveri in spirali, ualem figura 24. exhibet. Haec sunt celebriora de Universo Systema ea. Legi quidem di alia; quale est: Lunam. in medio Universi quiescere , ac circa eam revolvi Tertiam. 2. Terram quidem in me dio Universi quiescere : sed eam moveri mos tu vertiginis quotidie circa axem proprium.. 3. Solem esse in medio Universi, sed eum adhuc moveri in aliquo circulo motu annuocirca centrum Universi imaginarium . Uerum ista nee habent, nec merentur eximii nominis patronos.

pernicano F emaro vero se

lius f

a HLO. Tora sat. Prob. Concl.I. S.Scriptura expressis verbis dicit: Terram

stare, moveri autem Solem , nec ulla copii necessitas, ut recedamus a sensu verborum vio ac proprio ; ergo dicendum , qu bd Terrasset. prob. ant. quoad I. membr. Eccles. I.Τe ra autem in apernum sar. Proverb. 3. Deus μ-ma υn Orbem Terrarum . Psal. 92. Deus f anavit Orbem Terrae, qui non commovebiIM . &

16쪽

Cstir , Ipsa l. Io 3. Devr fundavit Teream super I i-Γtatem suam. Ecel. r. Sol ον tuν ο occidit , oe in Deum suum reveri IQ, ibique renascensurar per Meridiem , s fini1υμ ad Aquilonem ; l iram uniuerso in cireuisu ννgit spiritus, in in circulos suos revertituν. Iosue Io. Tunc locutus es Iosuo , dixitque : Sol contra Gabaon ne movearis , oe Luna contra vatum Aialon , segeruntque Sol iae Luna. serit Daque Sol in ' odio Caeli , oe non risi vir occumbere spatio tinius diei. Isaiae 38. Reversus est Sol decem limis. Itaque Scriptura in sensu proprio aecepta ostendit , moveri solem. Et hine Urbanus VIII. prohibuit sub excommunicaxione Systema Copernicanum , tan-Τuani temerarium & S. Scripturae' quoadensum proprium contrarium , donec a Co- pernicanis afferatur aliqua demonstratio, quae cogat in re tanti momenti recedere, I sensu proprio Scripturae , judicio totius orbis coniserato. Ita enim explicat mentem Buliae Pontifieiae P. Fabri , Societatis Iesu ,

Romae ad S. Petrum Poenitentiarius . dum cuidam Copernicano in haec verba releribit:

urrum baberenι aliquam pro Terrae motu demo H

rer , , quamdiu nulla Aemuratione contrarium evincitur , quae si foνte aliquando a vobis e

cogitetur quod nix crediderim ἐn He ensis nudo modo dubitabis Eeel a declarare , loea illa in sensti Aurato , impνoprio intellige

da esse , ut illud Poriae a Terraeque , u besque recedunt. Rescriptum istud insertum est anismo I 66s. Actis Societatis Regiae Anglicanae, Mense Iunio.

et Prob. Cone l. 2. Si Terra moveretur stunc quotidie intra 24. horas rotaretur ci-

17쪽

ea axem suum proprium: Hoe non potest diisci; ergo. m. prob. si Terra rotaretur cirea axem situm proprium , tunc per leges motuum Cartesianas omnia Terrae corpora niterentur a centro motus recedere , adeoque

turres, & aedificia disjicerentur in aerem; ipse vero aer diGlveretur in aetherem. HOC

est contra experientiam 3 ergo. m. patet squia in rota vel funda eeleriter circumact omnia re eedunt a centro motus , &quidem

corpora solidiora velocius , quam liqaida rsicut enim aer non detinet lapidem in sun-da , sic nec aura aetherea posset detinere paν-tes nostri aeri, cum Terra circumacti, quin instar plumarum dispergeretur in auram

3 Prob. 3-Si Terra quotidie moveretur ei

ca aXem proprium , tunc deberent spirare perpetui venti Orientales: Hoe est salsum ; er M. M. prob. sse moveretur Terra tune aer non posset assequi motum Terrae secundum omnes suas partes aequaliter: Sed hoe posito deberent spirare perpetui venti orientales; argo. m. patet , quia se aer tardius movexetur in Orientem, quam nos in Terra posti s adeoque perpetuo seearemus aerem instar eursoris veloeissima, aut instar sagittae, seque ob aeris resistentiam, dum c edimus mos quiescere, putaremus , aerem moveri , ae impingi in nostras facies , quod vocamus ventum . Μ- prob. ex eo , quia idem contingit in rota celerrime circumam , uv iquida rotae inhaerentia non assequantur m eum rotae, Dein ex eo, quia partes aeris 1 terra remotiores non inhaerent Terrae Te quia partes aeris non sunt omnes ejundem gravitatis & erassitudinis , adeoque non possunt omnes recipere eundem impetum ps νιο, quia interdum in uno meridiano ,

Ri climatoiuer supra I erram altius attollitur,

18쪽

quaminat 3 adeoque illa columna aerea obia,versam sui altitudinem dc densitatem non potest servare aequalem semper impetum fiet ergo , ut dum una columna aerea mi3Ve- vel tardius, etiam in vicino aere debeat propagari inaequalitas-motus ex quo nascentur perpetui venti. Simile argument una eri , dum dicitur I. quod stante motu Terrae Nubes perpetuo deberent na overt in Oceideiam rem , eo videlicet, quod aer eum suis nubibus non amequeretur velocitatem Terrae in Ο-''ientem nobiscum properantis ; sic mii sectin-D fluvio vela itur, putat littora retrocedere. Hoc argymetuum potest eonfirmari ex ipsa Corpernicanorum Regula , quod nempe inrevo Iulione plurium corporum circa conse mune centrum ita se habent quadrata temporum, ut cubi distantiarum . Si ergo aer aliud corpus est , quam Terra , ct haec duo corporae inullo vinculo invicem, colligata sunt, d.

vel quadratum revolutionis in aere maius esse, quam quadratum revolutionis in Terra Fadeoque aer, & aerea corpora deberent tar

Gius morari in Orientem , quam n .seonsti

tuti in Terra is , i I

4. Prob. 4. Si Terra moveturi quotidie mo-rn verti nis, tunc non omnia corpora ex al- a turri delapsa deepdsent perpendIculariterν Lod Ionρe plura delaberentur veriss occi-

est contra experientiam 3 er-lvio probis non omnia eorpora recipiunt 1 Terra aequalem im petum , quia v. a. ferrum v,ignum, lapis , pila simet diversae dens ta-; si in libero aere sunt separata AI erra , non possitant aequaliter per impe tum acquisitum assequi motum Terrae. εἰς eodem argumento sequeretur, quod lapis ε' turri demissius debeat lato imprimere eu vam; ivem , quod eorpora perpendieulari ter iurium eiectω non ampIius deberena

ri s recta

19쪽

ro mystea Partistilaris Paνs I. νecidere perpendiculariter, sacut si currue tertim h vecti aliquid sursum eiicimus , nota

recidit in curruma. s Prob. s. Si daretur motus Terrae annuus circa Solem , tune stella , quae tegit alteram uno anni tempore , non deberet eam tegere altero anni tempore i aut si duae stellae sunt sibi vicinae , quales sunt in nebulon Ursae Maiori , deberet ver 23. annum mutari earum apparens cistantia ; ut patet exfg ets. hoc autem non fit, prout plurium an is norum experientia circa varias stellas ex per-tys sum I ergo . Reliqua argumenta contra Systema C

pernicanum legi possunt in Tram de ita solviuniin Obiectioner. t r. Datur parallaxis annua ; ergo

datur motus Terrae aniluus . aDr. Prob. ex

servationibus Flamstedii, & Cassiit Iuni

ris; quorum prior observavit , steIlam m. Iarem nobis videri altiorem 4y. secundis in hyeme, quam in aestate : alter vero observavit, Sirium 6. secundis in iis eircumstantiis videri altiorem: Hoc autem sieri non potest ex alia causa , quam quod Terra per suun imo tum propitis ad unam stellam accedat uno tempore quam alio. A. 26. et, Non potest explicari statio , & retrogradatio. Planetarum tam connaturaliter , proue fit in Systemate Copernicano .. sD.

et . Lumen a sateIlitibus Iovis post eorum Eclipsin nonnunquam decem minutis tardius desectus ad Terram , quam alio tempore ἰhuius anticipationis & retardationis non potest dari alia eausa , quam quod Terra non nunquam integra orbitae annuae diametro sit

20쪽

r, Con, II. II remotior a Iove; sicque illud lumen debeat

longiorem conficere viλm.

Respolideo ad i. posse dici , quod stella

noraris & Sirius habeant motum proprium, qualem etiam in multis stellis fixis reperiri verb. grat. in Cygno, Hydra , Balena, ex Observatis astronomicis constat , di ostendi Traef. de Coelis sese. 3. c. Io. Alias Responsiones ad hanc objectionesi ibidem reperies

I Ad 2. dico: Has stationes & retrogradationes explicari per Systema Cassini siet .& et g.

ex napo Systemate , dum planeta ad conum refracto lucis delaεus premitur versus medium rarius, sicque movetur in signa anteceden

Ad a. dico: Hanc retardationem lumin Isseri etiam tune, quando. terra est Iovi propior, ut liquet ex observationibus Marai di altaque ea retardatis, non est proportionalis distant ij terrae S ejus motui . . . '8 Ob .. 2. Systersia Copernicanum est omnium simplicissimum , &ex illo h priori potest reddi ratio omnium phaenomenorum celestium ; ergo est praeserendum. a. Nev v tonus ex legibus gravitatis ostendit, quod terra suspendi debeat inter Marintem di venerem , ut revolvatur cireae So

lem . . . t h

. 3. Cum quadrata temporum in planetigcirca commune centrum revolventibus se habeant ut cubi distantiarum , -& quadra tum revolmionis annuae terrestris si perse-Hε proportionale ad ejus distantiam a Sole ὁ censendum est , quod revolvatus circa Solem , ut servetur analogia in na

4. Reliqui Planetae, Sol, Venus, Mars s

Jupiter, revolvuntur circa axem proprium ergo di Terra. l .

SEARCH

MENU NAVIGATION