Philosophia pollingana ad normam burgundicae in quinque tomos distributa, quorum tractatus post monitum ad lectorem recensentur. Authore r.d. Eusebio Amort ... Tomus primus sextus Tomus tertius. Physicam particularem, et metaphysicam continens

발행: 1734년

분량: 727페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

301쪽

an Imalia censuerunt; ii & conjecturam meis ram , & rem aeque Deilem intellectu proserunt; ac si quis diceret, proiectis in aerem pulveris eranis, Mneidos paginam , postquam ceciderunt, descriptam posse cerni .' 37. Hoc unum sorte dicere possumus, cor pora insectoriim esse veluti sacculos , aut vesicas coarctitas; antequam naseantur , sed suceis & aere subeuntibus inflari subito lae los; quo sit, ut muscae tam' brevi tempore ere-seant , ut vix credibile si ex ovis tantae tenui

guibus a

3 Epidia oe PMeer , ex aequo pedibus

carent, magna saltem ex parte ε si enim Lacertas exeipias, serpentium varia Eenera , vernies, lumbricique omnes pedibus une destituti . Sed Pisces in aqua sola vivunt, ut diu ex ea educti vivere nequeant , reptilia verδ per terram serpunt, &ut quae dam sunt aquatilia: alia aqua, nonnisi potus causa , utuntur. Nos hic neutrorum plenam historiam tradere adgrediemur, sed quaestiones dumtaxat nonnullas eli pertinentes de- Iibabimus. Serpentes nobis erunt instar omnium

Reptilium ' & quae potissima in lis observanda occurrent paucis trademus. Alia eorum generationem , alia anatomiam corporis, alia

motum , lia denique . venenum spectans . Non immorabimus iis quae habent eum reliquis animalibus eommunia, qualis est ratio nutritionis, quam , ubi de humano corpore Iernio erit, oratione persequemur.

302쪽

3. Sunt qui ex medulla si in ali hominum putrefacta nasci angues seripserint; & ut miraculo fides fiereti , hominem iacinorosui a suisse, ut hoc eveniret, voluerint . Sed sabu- lIam esse dudum observa unt Et uditi . Alii ex serpetuis cadavere putrefacto nasci alios serpentes prodiderunt , quod i vermes ex . muscis in iis natos vidissent , extente te angusts cie didissent. φa. Verius Plinius Lib. X. e. 62. quamqltam admistis etiam aliquot sabulis: ,, In terre , , stribus ova pariunt serpentes. Coeunt an - , , plexu adeo circumvolutae sibi ipsae , ut una , , existimare biceps possit. Viperae mas cas, put inserit in.os , quod tua abrodit vo . , , luptatis duleedine fassum hoe esse recesse, , tiores plurimi teratis exster mentis aest ebem, , derunt . in Terrestrium eadem sola intra se, , parit ova unius coloris & mollia , ut pi- , , stes. Tertio die intra uterum catulos e X- ,, cludit , de itide si astulos singillis diebu s pa- , , rit , vigilati sere nil mero quandoque etiams, plures . 3 itaque ceterae tarditatis impatiens, tes perrumptist latera boc falDm esse , cytis , rem experti sint, contendunt occisas, te. Ceterae serpentes contexta ova in terra.

Α, incubant , dc scelum sequente excludunt.

s. Quidam 'ν existimarunt serpentes, quddvenenati sint, nigrum habere cerebrum , sed falsum esse, experientia docuit , cum album sit in viperis . Vanum etiam quod iisdem cib-

servatum, cerebrum viperarum non superare

pondus quatuor eranorum mi IlI , cum sit triplo gravius.

- Vide Red. Obser. de' viperis pag.

303쪽

6. Ventriculus omnibus sere serpentibus axiori intestino similis est, & uno ductu hsaucibus ad caudam νroducitur . Go fit, uequod vorant sacci instar absorbeant ι di saepe ita distendantur eo , quod vorarunt, nec int citd concoquere possunt , ut immobiles riant . Prodiderunt testes κυτο πται esse in Insula Iaυὸν serpentes, quas Uocant stanta alvi capaeitate, ut integros apros hau riant, & in Te nata captam esse , quae ultra

quadraginta pedes longa esset. Habuit Medicus, qui in Iava vixit, serpentis, quem Ipse cum aliis occiderat, exuvias 36. pedes longas . Quo factum est, ut fides adhibere tur Plinio, qui auctor est ' in I alia aro μditas Eoo , in tantam magnis inem exire, in GIotidis P incipe ore fae in Vatirono solidin inoiso Iperiatus sit infans. Sunt nimirum e 'Tum corpora instar sacei, qui ne ite dilatatur. Ante Plin iam , seripserat inflasi enes x. Ita 1erpentes in tantam magnitudinem

adoIeIcere, ut lolidos haurirent ceruos, tau

Tosque ς & propterea mendacii incusatus seerat , sed perperam. . Scripserant nonnulli, neque renes , ne que ureteres in serpentibus eomparere, sed accoratiores a Iii 'φη eas partes deprehen-rierunt. Et urinarii quidem ductus a reni-hns separati dehiscunt , non in intestinum reetum ,οῦ sed in tenve foramen situm in

mellis nter utruinque oris elum uteri . Itaque Iotium quidem emittunt , sed eae erementis mitium, ut aves, aliaque ovi pa ra animalia.

304쪽

r. Multiplicia sunt in illis uteri eornua , an quibus ingens ovorum copia , eorumque quasi rudimenta inveniuntur , instar globi, torum glutine quodam in vicena adhaeren-εium. Itaque pleraeque , ut diximus, serpentes sunt ouiparae , exeeptis pauculis, depraesertim Viperis. s. Omnibus serpentibus sunt a cerviee ad extremam caudam. vertebrae de costae frequentes ae solidae. Anteriorea & mediae corporis partes spiritu addueto praeter modum turgent , & validioribus costis instructae , non tantum ad insidiosos saltus , sed & ad deglutiendam saeith praedam multum conferunt . Harum enim crebrarum costarum B vertebrarum ope , vehementius multi, fustunt, & in ventriculum exsuctam prae da in demittunt, quam si minus crebrae s rent et vertebrarum quoque vi facit E eria guiuulf3c sustentantur, earumque multitudine eorpus in gyros quosvis haud aegrἡ eoI ligitur ,ro. Rependo posteriores earum partes eo tractae subsistune , dum anteriolles progrediu tur sese extendentes oe vice verti. Alia v reptilia, veluti uodulatinν , sese movent.

dum variae corporis partes. simul explica eur, de contrahuntur . c. Iumbrici &serpentium siquor genera nom.eelerrim εmoveantur , sunt serpeates nonnulli, quoinrun, crates costarum & vertebrarum adeo est

firma de expedita, ut sagittae ser hinstas iraei serantur, praesertim in calidiori regi inibus . xx. Hoc quoque dignum est observatu,pam res eorporis Viperarum, tam externas quam

internas, postquam in varia frusta sectum est, diutissim ε moveri , quod hac de eausa fier.

videtur . Sunt nimirum serpentium carnes

anuith compactiores, quam aliorum anima. Iium ,

305쪽

Num , undὶ fit, ut id, quod motum in animali husereat, quidquid tandem sit , serius evanescat , aut elabatur ex carnibus serpentinis , quam ex aliis mollioribus. Ιχ. Eadem , ut videtur, de causa, ut hoc obiter dieamus, Viperae aliaeque serpentes non aliquot tant.m dies aut hebdomadas , sed plures etiam menses snh ullo cibo in vasec Iausae servantur. Per octo, novem & plu-Tes quoque menses servatae omnem suum vigorem non amiserant; cum & mordere pos-Ient, de veneno interficere. Si ex earum corpore multa transspirarent, brevi rempore eX- haurirentur , ciboque ut refieerentur indi oerent ; sed ex eompacta illa carne , pauca et a

Duntur.

13. Clim sine plurImae serpentes & in Europa , & in alii, regionibus venenatae, ab Eruditis quaestum e It , quanam in re situm es- id venenum , & qua ratione interficeret. Cirea haee in varias itum est sententias, qua rum potissΤmas reeensebimus , ostendemunque , quid experimentis variisea de re comperiri potuerit.

x 4. Multi erediderant sel Viperarum sedem esse veneni, quod per subtilissimos ductus aves ea fellea ad earum dentes transmitteretur.

Imo vero dixerant, set illud haustum praesentissisum esse venenum . Uertim plurimis ratibus Maeni Etruriae Ducis fel Viperae mistum aquae, sin ε nilo ineom modo hausit . Datum etiam est selibus, ca- gallinaceis, pavonibns aliisquenauriendum , nee ullo modo nocult.

vulneribus variorum animalium adiuvim , sin δ ut Ia noxa quod ideo faelum, quia saepe contingit, ut ora sumta nihil noceant, vulneri instiIIata occidant venena quale est oleum Tabaci

306쪽

as. Cum observatum esset , .dentes. V perarum vaginis quibusdam tectos esse , in quibus vastinis stagnat humor oleo amygdalar rem duleium smillimus , isque humor , elim Vi perae mordent C itecessario effundatur, dum . vastinae comprimuntur ι nonnulli existinacis, rum, eum liquorem ex selle eo deserti, &lethalem esse ore sumtum . Sed iisdem experimentis , deprehensa est ejus opinionis

salsitas. Non modb is siquor epotus est ab hominibus & brutis, innoxiusque svit, sed

etiam capita aliquot Viperarum semiviva , di consoria variis modis, ut omnis sanies exiret, sic in aquam coniecta sunt; quae turbida data est hcedo & a nati sinε periculo. x6. Uerum hoe non satis erat, ut liqueretv ne natum non esse eum humorem, nisi Scvulneribus instillaretiir sinὶ noxia . Uarii ergo pulli gallinacei & columbini vulnerati sunt novaeula , instillatusque in vulnera viperinus ille liquor, Sc omnes quidem intra tres aut quatuor horas obierunt. Neque Viperarum dumtaxat vivarum liquor pullos exstinxit, sed idem eontistit, adsuta vulner' tribus eo , qui ex palato & ginei vis Viperarum , aliquot ante diebus mortuaxum , ex- pressus suerat. 17. Hinc ergo plerique enllegerunti, vene num Viperarum non esse aliud quidqgam praeter eum succum, qui in illoruina gingivis latet, qui, elim mordent in vulnus quod faciunx, instili, sanguinique mistuseerib oecidit; quamvis alias in stomachum demissus innoxius iit. Ea dem ratio esse videtur omni u aliorum serpen- tium,quae mordedo lethi sera vulnera inserurit. Ig. Nec videtur ex selle profluere ille saecus , nam praeter experimentum allatum, T.

set viperarum est viridis eo loris satis vividi, humor vero ii Ie serὸ sinh colore. 2. Fell1s est

307쪽

duleis, nee muletim diverius ab oleo amy da I rum dulcium . g. Nulli tubi potuerunt inveniri, qui ex. seste ad os Viperarum eum succum vehanta. Habet quidem sellis veste a meatus, per quos fel in intestitia emundat osed nullos; per quos in superiores . partes mitistat ; si, cnim prematiis vesica , ut si naui

seriores m tus claudat tur , . I ntillum examre potest in sit periores, partes, contra vet'flsi inferiora. uersias. prematur , . paululim sesomne in intestina effunditur .. Itaque ille h mor generatur in eapste , dc per saligate

ductum palatum, re gingivas Viderarum

sertur . Ae sane inicinda singularum. vagi narum conuntur duae glandes , per quas hurmor potest percolari. 6 I9. Confirmaeut haec sententia ratione , qua mors viperarum curari possunt. Pra erit,unt intep alia. Medici Garificationem ., qua ex tempore sanguis aliqua eopi e liciatur aut pplicationem cucurbitae, aut ieiu-nae Hirudinis, aut exsuctionem vulneris homine. Quibus rationibux humor. ille , ath tequam toti massae sanguinis misceatur, esicitur. Neque sugenti periculum ulliam im minet ,.quaa doquidem animaliae morsu Vip rarum occisa , sine ullo periculo comeduntur

iis. Antequam ad rationem qua venenum

in sanguinem agit, deveniamu,; paucis Uiperarum dentes , per quorum superficiem labitur, deseribemus, viperae ' ergo uir visque sexus habem tantum duos mijusculos

dentes, qui banio. voeari solent, . & quieFosse superioris maxinae emineiH ; unus ex hoe, alter ex illo latero Sun. tecti vagis

nis, non dissimilibus iis quas habent seles, di in quas ungues soIeot reeondere. intra vaginap , ad radices quorum majpruna denti

um uenas uistur alii' noro. septenum

308쪽

qitandoque numerum , &dispari magnitudine . Dentes majores duritie non aequanis

neque ita adhaerent maxillae ε quo fit, ut facile excidant , cum majores dentes sinὶ vision possint evelli. maiores dentes sunt conea vi a radicibus ad acumen , quod mieroscopio deprehenditur, et iii exsecatis etiam nudis Culis cernitur. Qua de causa malleo contusi

facith in lonstitudinem finduntur, di intres aut quatuor oblongas particulas dividun

tur o

zet. Hine factum, ut nonnulli erediderint

dentes esse receptaculum veneni , atque ex eorum cavitate in vulnus descendere . Sed contrarium liquet , eum apprehensae viperaeos vi aperitur; tum enim etiamsi dentes sunt

vagina tecti , uenenatus ille Iiquor incipit per dentis superfietem, a rad Icibias ejus ad

acumen defluere. λCum dentes non eontineant venenum ,

tota etiam punctione non noeent, Homines G bruta eos sepe , sin ε noxa deglutierunt, Iis animantia varia sunt puncta, postquamst tracti erant, hominumque manus eos tractantium laesae, sin Eullo perieulo, quia suc cus ille venenatus omnis abstersus erat. At eiectum Viperae eaput, dum aliquis in eo eu et motus , neque dentes evulsi , needum οε pro bE purgatum fuisset , demoria animalia saepe oecidit. . Ut nobis constat, VI perarum morsumene lethalem : ita nihil est minus notum rarione, qua eorum venenum in vena, illa

T subitam inserat. Certumost quidem, oportere venenum sanguini mI- ceri ut noxium si ; sed quam mutationem 3nferat saἡEuint ignotum est, neque eXper μ' Intis ullis inveniri potuit Nonnulli eremo derunt coaeulari sanauinem , aut in alte

309쪽

ro ventriculorum cordis , aut in omnibus venis; quia animalium eo veneno Occisorum interdum sanguis concretus erat. Uerum ira

aliis contrarium saepe deprehensum est , ut si aniquot experimentis standum esset , aequε posset diei viperinum venenum oecidere nimium resolvendo sanguinem , aut eum s bitb ineendendo. ets Ut fetamus, quid oriatur ex missura duorum liquorum , & quare id fiat , oportet naturam illorum liquorum nobis esse plenissimh perspectam . Nota esse debent magnitudo , figura , dc motus panicularum qui hus constant , ut intelligamus quomodo inter se con pon i queant ; & alia sortasse sunt , quae ne suspicamur quidem , quibus

tamen ignotis, ulterius proeredi non licet. 26. Haeci cum ita sint, atque experimenatis comprobata esse videantuτ a viro dilis gentissimo , alius in eiura insitare-xit , nestavitquq I. ullo modo 'enemu

esse Reeum , qui ex gingivis vipera tinti do- fuit , oe innoxiam dumtaxat silivam Aspcontendit. Σ. idem viperarum venenum s- tum esse vult in spiritibus. quibusdam animalibus, vehementissimo motu actis, atque ex irritata dumtaxat vipera effluentibus. Ait etiani demorsorum ei. Vi δ a Mimal ira, sanguinem semper coagulatum a se deprehensum fuisse , aut coagulationL. . Proxi-

-m . . .

a . Ut primum ostenderet, . dixit tun hae vulnus iunictum sub alis , & more ,

eodemque momento utriqae vulneri 'adsusas

guttulas liquoris flavi express ex gingiviae Larum iratarum Viperarum. Poste. autem consutam suisse , vulneraque obruata , noliquos Hilarinueret. Attamen nullum inco - ' Μιδει Cnis i in Novis me is e- -κ pera/Lutetiae it .

310쪽

modum sensisse columbam , in iii spectis po se ea vulneribus deprehensum liquorem illum coaria latum , & vuthera postea sua sponte cois rata fuisse . 18. Respondit Gallo Pharmaeopolae M dicus Italus , opus esse arte , ut in sana u nem laesi animalis smmittatur liquor vip rinus. Nam si vulnus nimis a noullum est, subire non potest, si amplius aequo , ut X potest impediri eo piosa effusM sanguims ; qui

secum viperinum succum , vel, t dc absterget. Aesane repetitis Florentiae experimentis anno Ii N. eadem eompetit quae antea exposuimus. Itaque oportet alit' Lutetiae non satis enm modε facta experimenta, aut Italicas Viperas alterius esse naturae ae Gail eas 3 quorum prius multb verisimilius est, ne dicamus Pharm ficopolam hominem esse

20. Secundo Ioeo ex irritata dumtaxat Vipera , adeoque viva ; spiritus leth seros exire volebae choreas.ι . Au se eurasse ut Una eademque vipera. aliquoties morsu ad peteret mistum panis compressis ejus m xillis singulis .vieibus ; totiesque id esse 1 se repetitum , ut non solum liquor ille totus exhauriretur , sed etiam ut sanguis ex gingivis proflueret. Deinde, eam chem illam U ,- peram fuisse irritatam, de momordisse C lumbam , quae sesquihorloe post mortua est. Addit etiam moriam Columbam a Vipera non irritata , quamvis adesset, est laeeus ille favus, nihil mali esse pastam . . . . 'go. Sed phimum dissicile est indieatu , an totus ille suecus exhaustus nec ne I sa-cilh emm potest fieri ut aliqua eius supersit

copia , clim exhaustus ereditur . Deinde plura experimetria uertim magna cura repetita

opponit Claννasso Redur , quibus constitit ei mortuarum' viperarum succum non mimus

occi in

SEARCH

MENU NAVIGATION