Philosophia pollingana ad normam burgundicae in quinque tomos distributa, quorum tractatus post monitum ad lectorem recensentur. Authore r.d. Eusebio Amort ... Tomus primus sextus Tomus tertius. Physicam particularem, et metaphysicam continens

발행: 1734년

분량: 727페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

511쪽

λ.G.erunt ipsa spatia , quae colore esintuli rubeus , aureus , flavus. viridis, cerul- , iacti rus, & vlolaceus occupant . Uur plures demonstratioties desiderat. Ieaat intelligar Neuvionum . μ

communi hominu ra,

quin concemam sonum . ,

qui enim. sic explicant hunc motum aeriS, ut aeris per eo Disonem corporum dispermi , sicut gutta aquae disergitur

forum . Alii vero volunt, etiam a cornore 1b- Dor emitti quassisam particulas sonoras. Inter tot opiniones tamen praeserri debet illo- .... Ρ φyΤΠ couisione corporum, riem re aeris impulsi in fistulam dicunt emovi

Ii Ieclo divisa, in quo casu per tota ira uici a iam corporis ills dentis dant ut indicia undum

512쪽

3 Conclusio sic explicata probatur. In omni sono datur undulatio aeris, di baee suffiiscit ad producendum sonum , ergo sonus materialiter in hoc consistit, ant. prob. aer est corpus fluidum ἰ ergo ex collisione corporum necessarid repellitur & undulatur. Cum istitur ad omnem sonum requiratur colliso comporum cum aere, etiam requiretur undulsetio aeris .

a Prob. Conet. 2. In hae sola hypothesi optime ex pi leantur omnes proprietates soni ς ergo eonvenit cum legibus naturae.

Foreunt. Pr ismata .s I. Cur sonus non moveatur in instanti, elim tamen lux tam celeriter transeat medidium 8 aue quaenam est ratio, cur sonus uno minuto secundo conficiat iter I 2ΟΟ. pedum, Uno vero minuto primo i . milliaria , atque adeo una hora adso. milliaria. Idem ita se habere observa tune Peraltius , Mersenus , di eademici Florentini, P. de Lana . Cum enim duo observatores cum suis pendulis in structi, alter ex distantis Ietoo. alter ex distantia ageo. bexaepedarum ignem explosi tormenti simul spectassent, ab eo momento usique ad perceptionem subsequentis soni numeravit prior 7. posterior I . minuta secun

RUp. Id fieri, quia sonus sequitur undula

tionem aeris , sicut ergo annuli undulantis aquae requirunt certum remporis spatium

dum deferuntur ad littora , ita fit in ae

re a

6 2. Cur is corpore sonoro saepe bbservetur rese nor corporis , si sonus tantum eo stir n morti aeris f Sie enim ad oculum observantur vibra re longiores chordae in chelibus dum pulsantur, di tamdiu durare sonum , quamdiu du-

513쪽

rant vibrationes. Fluida etiam in scypho conis tenta, digito celeriter supra marginem circum-duicto subsultant . Campana malleo percusisa , si manu tanaatur, sensibilem tremorem habet, qui te plerumque diu durat cessante motu . hine impedito illo tremore vel campana lana obducta, vel circumductis strophio- Iis, . vel nive imposita, impeditur etiam so-

Resp. Id sieri, quia undulatio auris a d I- causis fieri potest. nempe ex collisone lensibili vel in sensibili corporum aut par ticularum cum aere. Quando non datur collisio manifesta totius cor riscum aere, de bet saltem dari eollisio insensibilis intestina partium eum aere; hinc in fidibus tensiste-

tudinis aut eymbali etiam cessante motu, quando admovetur unguis , resuscitatur tremor, adeoque aeris percussio& sonus.7. 3. η in Eabausa esset Daur , es desinunt piabare horologia δ ιResp. Ita fieri quia In Exhalisto etiam cessat undulatio aeris utpote Exhausti. 8 a. suaenam sit eatis Ecbonis λRespoud. Causam genuinam hujus ante ali- quot annos demon st ratam esse apud Aeademiam Eu degalensem . Causa autem consistit kn ν exione radiorum sonorum a corpore sonor. mediante undulanae aere procedentium. Cum enim hi radii ab aliquo corpore con cavo se renectuntur, ut iterum coeant in uno quopiam foco , eo ipso etiam in illo foco efformant imaginem primaevae vocis undE proeesserant . Igitur radii sonori eodem modo se habent sicut radii lu- eis ; hi enim dum emergunt h soco seu potius iii ipso Reo eformant imaginem objecti, radii vero sonori efformant imaginem

vocis.

514쪽

obtuse , quin in i, , ut Gassei dus testatur , qui dam urinator in mari Io, orgias demersus ne quidem audivit explosionem tormento

rum pR. p. Id fieri , quia in aquis dantur tantum existui & pauci pori, per quos possit trans reundulatio aeris. Hine etiam fit, quod vas intra aquam eollisum longe ali iam reddat sonum, quam eXtra aquam.

feratur aequali xeue rate per intermedium , ρωπexperimenti' comprobatiam es λResp. id fieri, quia undulatio aeris diversitatem suam potissimam non desumit a viribus corporum impellentium , sed a figura &magnitudine partium , aerem scindentium. II 7. Cur sonus etiam sequatur propagationem aliarum qualitatum sphaericam , cum tamen lux vadat recto itinere λRov. Id fieri , quia aqua in omnem partem exserit suam undulationem , ut ab experientia constat. I 2 8. Cur agitationes sonorae etiam diversissimae, ae in diversis Io is sectae eodem momento temporis percipiantur , ita ut non imped ant se invicem in intermedio e

Resp. Id fieri ob exilitatem & multitudinem minimarum partium, quae tamen tanta

non est, ut exhauriri non possit . Hi ne si concurrant plures tales agitationes , sine dubio se impediunt.139. Cur venit 8c alii motus aeris iminpetuosiores impediant . transmissionem soni, cum tamen non impediant actionem luis

eis λ . Resp. Id fieri , quia venti tonsistunt plerumque in partibus aeris aut nimium rarefacti , aut nimium condensati , adeoque massa reliqui aeris aliquantulum distincti . hinc non communicat cum motu reliqui aeris , si- cu t

515쪽

De Anima, VII. soscut aqua uia sae uirilulanti affusa turbat annulos , nec recipit communem undulatio

I4 Io. Unde proveniat mirabilis sonorum propagatio per tubos acusti eos aut alios cana-Ies . Constat enim . ope talium instrumentorum etiam ad distantiam milliaris vocem distincte percipi posse ΘRest. Id provenire ex multiplicatione ratadior urit soni . Illa enim instrumenta ex arte constructa sunt , ut radii sonori ex ore proinde untes a lateribus semper in unum focum reis sectantur.

13. II. Cur sonus de nocte facilita perel-Piatur, quam per diem pR p. Quia de nocte aer plerumque plurimum habet quietis, nec turbatur eius undum Iatio per actionem lucis, & per effluvia alia

rum corporum.

16 Iet. Cur per flammam & sumum soniis dissi. ilius propagetur qudim per alia corpora. Resip. Quia lux consistit in motu rapadissimo partium accedente colore, adeoque turbat motum undulantem aeris.17 13. Cur claritis audiatur loquens de loeo superiore, quam de in seriore e Resp. Quia vox a superiori loco delata Iciterram , reflectitur ab ipsa terra , si eut etiam radii solares intensiores sunt prope terram . I 8 i4. Quaenam si proportio harmonica , de qua jam toties egimus λResp. Proportionem harmoni eam consistere vel in magnitudine , vel in densitate , vel in lonstitudine, vel in tensione corporum, di quidem ea ratione, quam eXhibent numeri ordine Arithmetico sumpti . I. 2.3. g. S. 6. 7. 8. 9. &c. Sic tamen , ut semper prior sit respectu secundi per modum nume a I 23q sroris a denominatorem. Ita enim fit 2 3436 ,

516쪽

Aliae proportiones semper residuae sicut v. DIad Quintam est Duodecima , residuum ad 3 et

s duum ad Ottonum nempe est Decim sol ma ere.. Quae omnia ex adjecta fitura melius cognoscuntur . vi huius tabulae, si sumas duas chordas aequalis crassiti ei, quarum una st duplo lonaior altera , dabunt Octavam, & si altera Aorda in longitudine eonficiat duas tertias , dabunt Quintam die. idem fiet si sumas duo metalla , quom rum unum ad alterum in pondere se duploe

octavae

518쪽

' Otiae fit natura saporem, et Odorum Θx Ieo r. 36ον es et odores formaiore sed sunt in qalitate abso lata realiter δε- sincta a motu ae nytura sartium. Prob. Con Cl. quia debet dari aliquid simile speciebus im-yressis , cum tamen motus&' figura partium toto coelo ab iis disserant. 2. Dico Sapores materiat ire con iam in dioe a figura , magnitudine ac motu pa tismrerrorium . nempe Sal tim Cismicorum. Prob. Concl. quia haec hypothesis optim h explicae omnes proprietates saporum , ut patebit eK sequentibus .i3 3 Dico 3, Odo re materialitere eo fiunt Afigura , magnitia ine , ac motu partium sulpisse

arum cultisque corporis . Dum enim hae partes per exhalationem deseruntur ad organum odo ratus, secum simul deserunt qualitates odoxum . Prob. COncl. quia haec hypothesis opti-mε explicat omnes proprietates odorum . laiatur prim b intes has pro prietates saporum &odorum est ingens eorum varietas , quae ad novem communiter speetes revocaetur. Sapor enim primus est aeris , qualem ex naturalibus habet piper, raphanus , arsen, cum , ex artificialibus vero mercurius sublimatus , a quae stygiae , butyrum antimonii die. 24 Est amarur qualis eu in absynthio, myrrha , aloe ri bile &c. i 3. est salsus , qui datur in sale communi , & aliis generibus salitim fossilium . 4. Est apidus quem sentimus in pomis citrinis, aquis medicatis aet-

dulis, spiritu vitrioli &e. r. Est auferus 1sM

519쪽

asyngens , notabilis in Glis, alumine, vitriolo &e. 6. Est acerbur austero affinis & Infructibiis immaturis, praesertim pomis, & piris sylvestribus , item in cere visia occurrens. . Est ut in vino , succis expressis pos morum & pirorum . 8. Est , qualis est lactis, mellis, sacellari. p. Est unctuosus, quem Olivae maturae, there bynthina , succinum iterrae quaedam pingues , animalium medullae,& pinguedines monstrant e posset etiam addidecimus, Drsipidus, in aqua communi, aufovi crudi album ine notandus . Omnes al4i sapores ex liis compositi sunt , &possunt explicari per hoc , qu bd sapores verb. grat. acres cons stant in partibus aculeatis , angularibus , quae inaequalitate suae superficiet , dum

intra poros lina uae recipiuntur , nervulos pungunt . E contra dulces possunt constitui in partibus magis sphaericis : quidam recipiuntur intra poros, nullas partes vehementer afficiunt aut disrumpunt .

Ea verb , quae in saporibus observatur

varietas , eodem modo etiam reperitur in

odoribus , nec alia est differentia odorum& saporum , nisi quod sapores sint magis fixi in corporibus , odores vero consistane in effluviis delatis ad organum sensorium. 4 Secunda proprietas est , quod tam sapores , quam odores sensi Siliores evadant

per comminutionem de subamonem eorporum. Sic odores qui insunt liquidis cor

poribus , acutiores evadunt ac excitantia per agitationem corporum vel per calorem e hebetantur verb frigore , 8c qimia astitatione prorsus dissipantur . Sic consat Iasminum dc alios flores sereno coelo calidisque diebus odores suos co 'io silis diffundere , tempore frigido ac pluvio parcius i similiter canes venati et se-

Iicuis investieant seras in aere humido

520쪽

tianianis olent dum calent,. & in regionibus. eal idis odores auct iore eprehenduntun, contusae lilia: pessim i olent, & vina generosiora ae liquores distillati plus odoris praebent cale-sacti quam frigidi, ina,verd vasis clausis pro

sis nihil odoris di ndunt per intermedium . . Horum omnium ratio est, quia minimae partieulae non ametunt, sensus nisi mediante mo-- tu , Per quem applicari debent , si vero. haequalitates non dependerent a motu partium , nulla posset reddi ratio horum omnium .s Tertia proprietas est , quad odbres diffundantur cum halitis seu effluviis, ut patet ex

thure aceenso 8c aliis sumtibus . Alii verδ odores invisibinter & successi vh exhalant ; hinc

fit , ut qui longius distant, tardilis etiam per-eipiant quam viciniores , & debilius ..6 stiana, proprietas est , quδd odores In mediocri distantiae plerumque gratius aspirent Et suavitis , quam si. immediat narabus applicentur . Id quod patet ex applicatiosis rosarum, violarum liliorum dcc. cujus ratio est , quiae motus partium sensibus. impressus. moderatior est circa medium quam in principio , si verti. qualitas illa npn dependeret a motu. partium nulla posset reddi ratio, eur qualitas si h perfectior dum longius recedit a suo principio

γ Iuinra proprietas eonsistit in effectibus

odorum. talis est sternutatio ex pluribum odo ratis .. Nonnunquam. eliciuntur lachrimae ex applicatione ceparum , quandoque exindε nascitur cerebrr confortatio v. gr. ex balsamis , eiu emque laesio ex venenatis ac foetidis , cuius ratio dependet ex proportiondi vel improportione partium cum poris cerebri , ad quOS. illi odores seu enluvia per nares deseruntur ..

SEARCH

MENU NAVIGATION