Philosophia pollingana ad normam burgundicae in quinque tomos distributa, quorum tractatus post monitum ad lectorem recensentur. Authore r.d. Eusebio Amort ... Tomus primus sextus Tomus tertius. Physicam particularem, et metaphysicam continens

발행: 1734년

분량: 727페이지

출처: archive.org

분류: 천문학

541쪽

o Pνώ. 6. Si haberem bruta rationem, tune haberent perfectam: Hanc non habent, ersto nullam. M. prob. ex praestantia operationum , quas bruta exercen , ut nec ab hominibus prudentissimis aut sagae immis e spectari possent . quis enim ratione assequitur labores apum v. g. artem arctiiteeloni cam , & regimen politicum p cum enm Rex Aras progreditur, plebs ulu in universa comitatur, senio, vel aetate fractum levant , & succollant caeterae i quoque conce serit , ibi castra iocant uni Persae , t Ilo con

prelaenso totum exa Nen tenetur: subordinatio summa est. seniores t., tiam emeritae , & aetatis beneficio laboribtas immunex stipant Regem , quae bis aetate proximam sunt, conficiunt mel , & ceram , juniorea mittuntur in astrox , & colligunt sileeos. Fuei vero . qui sunt veluti apum mediastini midioribus cellis instrum sunt, & eoi vehant aquam , ac vi Eluna οῦ Rex autem subditorum officinas lustrans omnia sigillatim arbitratur , eodem loco , vel tempore- comedunt omnes, eodem tempore cubitum concedant , a sesteterit e vespeie minux minusque strepulit, donec una cit eum volitans quietem imperet , ubi ver bdiluculavit, rursum una caeteros excitat . Haec certe anu inpolitia, si rationem probat, pei se Elissimam probat , & prorsus. admirandam , clam coiit ingenter de constanter tot apum ingenia imidem conueniant ; adedque olim hoc sperari indum non sit , censendum est , bruta agere

ex impetu naturae .

rationem . ant. prob. sic enim canis dela

542쪽

non deprehendit , tertiam sine haesitatione ingredituri ergo utique discurrit, ut quasi dicat, una via itigressus est herus , eum non ingressum prima, di secunda mons rat experientia 3 ergo tertia .

Vulpes antequam transeant fluvium hy me glacie constrictum prius glaciei aures admovent, ut ex strepitu aquae inferant glaeiem serendo corpori parem, vel imparem esse. Lipsius de Elephante testatiar , qudd , dum vas aeneum a sabro repetere iussus dubitaret, an illud probε fuerit resedium , accessit iterato fluvium , ae infusa aqua periculum secit , num aliqua parte rimas a

geret.

Rest. neg. ant. ad prob. dico e canem reristiam viam ingredi ductu odoris . Vulpes & Elephas ex speeiebus rememorativis earum rerum, quae factae sunt, ad consimi-Ies actiones fugiendas, vel imittandas deter

minantur.

8 Obi. a. In brutis est prudentia; ergo &ratio. ant. prob. testatur Aristoteles in principio Metaphys. apes , et formicas habere prudentiam. a. In brutis datur doeilitas ἰ erao dc ratio. ant. prob. sic enim Pstaei distunt humanas voces: Elephantes, prout Plinius'essatur . discunt litte ias praeseribere, ad nu merum saltare dic. quin visus etiam Elephis, qui scitὸ tractare noverat vexillum militare, exonerare sciopetum &e. Resp. dist. ant. inest prudentia innata , c. acquisita , neg. ant. Deci enim ita di- posuit organa talium brutorum , ut apprehen sis speciebus suo objecto convenientibus sta tim apprehendant proportionem omnium mediorum ad finem , ad quς proin elige da

543쪽

turae aguntur , sicut homo non deliberae ad eligendam vitam, aut existentiam suam, eo qubd hoc medium ad ejus selicitatem ab ipsa natura homini sit praedesinitum : ad

2. t Lans. ant. neg. cons. tota enim doeilitas brutorum consistit in capaeitate retinendi seriem quandam specierum suo objecto convenientem , quae dein series successi vh se evolvit , dum bruta per species rememorativas ad id exeitantur . Sic etiam puerr distunt memoriter v. . Linguam Graecam , & reeitant historias , etiamsi ratio nil cooperetur. ις Obj. 3. Bruta pollent dono libertatis ;ergo dc rationis. anti prob. Sic enim bruta sunt indifferentia ad agendum vel non agendum ἰ equus nemine incitante est indifferens ut lentius vel velocitis incedat ;ut moveatur , ant quiescat 2. varietas in operando supponit libertatem , brutis autem animantibus inest magna varietas in operando, nam idem canis alio latratu seram vicinam signifieat , alio indieat se vestigia amisisse, alio blandilux hero , alio furem persequitur . . '3. si ponatur casus , quod brutum aequaliter fame , ac siti vexetur , de in inter panem , ae potum aequalis spatii distantia coIIoeetur , . brutum non peri bit fame , & sui, sed Miret alterutrum ex his.; Io neg. ant. ad prob. ditor equum determinari ad eundum , vel quiescendum ab objecti sui apprehensa bonitate , clim enim quodlibet bonum particulare contingenter bruto apprehensum impleat totam capacitatem potentiae appetitivae , ideo' necessitatur illa polentia ad elirendum illud ibo

num.

544쪽

Ad 2. Dico: canem videre varian prO-- portionem sui latratus cum sine sibi pro .

ponto , di ideo ex simplici intuitu diversae proportionis . , sequitur etiam diversus effectuSa. Ad a. dico: juxta Ieges: contingerimum aliquando bruto potum, audi alimentum vivacius sore proponendum , adeoque etiam

determinabitur E bonitate objecti sortitis

II Obj. 4, Brlita. agunt e arte ἔ ergo reeX ratione . . ant. prob. . sic enim Polemicam exercenti grues instruendo aciem ordinatim. mam , hirundines Architectonicam , uti & apes, TeXιoriam aera ne ae: ὴ accipitres Aucu patoriam, &e. Virtus supponit rationem : Sed in bruintis . datur virtus, ergo. m. proh. Sic fidei . tas datur in canibus, in columbis. simplici

supra dictum est ,. species in eerebro brutorum per simplieem apprehensionem connaturaliter imprimunt simplicem intuitum pro mportionis mediorum ςum fine , ct cognita illa proportione simu , cognoscitur bonitas obiecti, quae in brutis clim impleat tot arrica Pacitatem potentiae volitivae necessitat alsui prosecutionem. Ad 1. dist. m. datur in brutis virtus na turalis , conc. m. acquisita, neg. m. Deus enim impressit brutis talem dispositionem cerebri, ut ex apprehensione speeterum mbi proportionalium , simul apprehendatur bonitas resultans ex actione virtvt: s ; bonitas autem illa apprehensa necessitat bru

ra Obi. s. Bruta se reflectunt ad actus Praeteritos, di ex prpeteritia inserunt, quid modo

545쪽

mistio laetendum si ergo habent cognitionem illativam , ant. pat. ex mulo Ti etialetis portante salem per aquam , ut solve

retur.

Bruta non minus sua sensa sibi insticem per vΘces communicant quam homines: Hoc autem suppoi it rationem; ergo ..μ prob. sic aves suo pipitu famem parentibus indicant, agnus ii ter lincentas oves statim distinguit matris balatum . Albertus Magnus aecidisse refert , quod passer nidum hirundinis occuparit. cui expellendo, eum hirundo non lassicotet. , lugubri stridore socios evocavit , idque effecit, ue hirundines colligenent lutum , atque uno

impetu nidum obstruxerint . . Ra ρ. neg. atriia mulus enim Thalet sta ν.. g. tandum apprehendit proportionem aquae,.

& alleviandi sui ponderis, iisdem speciebus. iterum excitat is bonitas, obiecti apprehensa illum determinavit ad prosecutionem eius idem objecti. Ad trans. M. neg. m. possunt enim bruta sit,i invicem certis- signis significare simplices apprehensiones, & appetitus ana..

tuta inditos.

33 in ι 6. Agere propter finem , & eligere:

mellia, ad finem. conducendia j supponit ra tionem: Sed bruta agunt propter finem; ergo . m. prob. ex astutia animalium zse elim, camina veloestatae nini tu . appetuntur lepores . seniores per medios aliquando greges ovium penetrant, qub verv inum odor vinear odorem leporum.

. Cervus dolosus alium sibi se supponis , qui venatores exerceat Canes pdie non nisi carptim ex. Nito bibunt se uir effugiant crocodil os , seppia piscicnlus , ubii se advertit peti a piscatoribus, estu siν samento sar hvinis loco continet ,

546쪽

αquam infuscat ; Vulpes se mortuam simulat , ut descen litem milvum capiat , ac devoret, & quae sunt similia : atqui in his

omnibus bruta assumunt medium utilius, prae minus utili, nec praesumendum omnes

has sallacias esse impressas species ab ipso

a. Sensus internus hominum discurrit sergo di sensus internus brutorum , quia unus proinde est materialis, ac alter. ant. ex dormientibus, qui saepe disturrunt , α syllogi Zant. R6p. ad a. dist. Assumunt medium utilius ex instinctu naturae, c. ant. ex electi ne, neE. ant. bruta habent diversas species, a delique etiam diversam eontingentem com binationem specierum ; potest igitur fieri ut pro diversitate apprehensionis determin22-aur a bonitate objecti ad diversa media. R da. neg. ant. quia potest diei: quod etiam in dormientibus tantum dentur diversae apprehensiones vel o ant. neg. cons. quia P. test diei: quod in dormientibus non opere tur sola phantasia, sed etiam intellectus , impeditus tamen ab exercitio libertatis , quia non potest se reflectere ad prima rationis principia , quae illum e particularibuadueant ad notitiam principiorum univer

salium . .

547쪽

separata solet instar tabulae rasae, nisi In momento separationis Deus, aut natura suppleat defectum specierum. Secunda docet in hae quidem uita dari species rememorativa intel Iectronum aliquando elicitarum . directe tamen ad ipsas intellectiones nullas concurrere alias species , nisi species phantasmattim. Tertia sententia docet , ad quamvis electionem concurrere speetem distinctam a speeiebus phantasmatum. et Dieo I. Dantur ἐn anima speeἐes ἰntino Auales rememorasime inredectionum praeire

rarum .

Prob. Conet. Anima recordatur intellectionum prohibitarum tam iii hac vi inta, quam post mortem. De hac vita eonsat ab experientia , de altera vita testatur Hist orta Evangelica Epulonis. 2. Si anima debet determinari ad eooniistionem rememorativam , tunc etiam debent dari species rememorativae.. M. prob. illud quod determinat debet existere in ipsa anima , quia 'anima excitat memo-xiam.

3 Dico 2. Dantur ἰn anἰma etiam spreter directae. Prob. Conet. Anima tam in hac, quam In ri et iter , ita indiget determinativo ad eoonitionem : Sed tale non sunt species phantastic, ; ergo . m. prob. determinativum ad cognitionem debet esse,ntrinsecum subjecto determinato i er

dantur actu in anἰma ante actualem e niti

nem, sed tantum Mnnaliter Hat senur in O Iano. Prob. Cones. quia nuua est necessitas

tot entium .' Prob. Conet. et . Quia daretur magna con susio tot specierum in memEa qudd autem dentur

548쪽

dentur virtualiter probis se : anima post mortem adhuc habet cognitionem praeteri in totum ; ergo debet determinari ab aliqua virtute specierum Phantasticarum in menteret icta. ant. prob. ex revelatione de illo S. Hieronymi r discamus in serris , quorum . sciantia nobis perseveret in caelis .

. Soreuntur ObIectiones , Lob. I. contra Concl. Nulla est ne eemtas specierum rememorativorum in hae vita ; ergo non dantur . ant. prob. potes intellectus ad inteli emonem cujiiscunque. obiecti sufficienter determinari a phantasma . te ψ ergo non indiget iulio determinati υo lant. prob. potest anima a phanta smale ficienter delirminari ad producendas species intellectuale&; e reo potest sine his im-- med i atὶ determinari , ad ipsam cognitio

nem .

et. Potest diei ς quod species venae morari vae in altera uita producantor , vel 1. Deo , vel 1 diseqsitionibus cerebri vel quod anima separata omnia videat in Deo3. Resp. di st. ane. Nulla est necessitas la cierum actualium , c. ant. virtualium neg. ant. nisi, enim a speciebus phantasti- eis ani 3ae impressa. sonet aliqua virtus non posset anima se converte do ad species phantasticas hanc potitis. prae illa eli

Ad secundum negia ant. quia non est recurrendum ad cautim dubiaem v eL ad De u.m , ut i, poteli haberi. causae naturalis

suificienter proportionata ...

549쪽

speciebus intellectualibus. 2. Angeli non indigent, speciebus; ergo

neque homo. anti prob. Angeli cognoscunt'

pron iam suam substantiam sine ulla media specie , quia intellectus: Angelicus est immediath applicatus ad suam substan-tiam , item Angeli cognileum alios Angelos , eorum e eonceptus , nulla inter

vensiente spectio ; eraω idem fieri potest in

nobis. f7 3. Deus producit speetes intellectuales.

in anima insantis. mortui; ergo idem pom. terit fieri in amma adulti Resp. ad I . trans. ant. neg. eons si enim

Deum & A ngelos eognosci x per spe -- cies alienas, eo iseo cognoscimus alia objecta per species propriam, quae, respective ad Deum. vet. A ngeltam dicuntur alienae ῆι universim enim quidquid alienum est alterii, cuidam rei proprium est. Dixi : transi. ant. quia juxta nos etiam aliqua praedicata, . Dei , di Angeli- cognostin us per, species. Proprias, v. g. existentiam , justitiam dic. . Ad a Ddist .ant. nam geli i Ais indigeari speciebus, actual bus , tr. virtualibus . nego. ant. nam etiam Angeli, Mini invicem loquvntur , impriminit ordinem in intellectuna , ' audientis' vel undent conceptum loquetriis

in Deo ; dum vero intelligunt seipso , id, quidem fit sine speete etiam virtua Ii; sed. hoe idem fit etiam in anima hominis, quae s. ut D. . Thomas, testatur se ipsam & operationes suax intelligit sin E speciebus . phaia lastieis. Ad 3. c. ant. neg. eons: disparitas est x . quia in adultis nulla est necessitas recurrendi ad Deum. .

8 OR a. contra x. & a. Si darentur species intellectuales, tune vel essent corri aptibi tela vei

550쪽

eroo . m. prob. nullum accidens est incorruptibile. Si vero dicatur quod sint corruptibiles, quis destruet ens spirituale pr. Non potest dici , quid sint species virtua les in anima. Tertid: non potest explicati, quomodo excitentur illae species. E p. neg. m. & dico, esse utrumque , prout eas vult anima si enim vult retinere eas species , tunc habent finem, & perseverant , si vero anima non vult iis uti , non habent finem , & intereunt. Ad 2.n: ant. & dico: impressiones modo pro portionali dari eundem in modum, quo dantur in cerebro, quia suppono animam esse mundum qtiendam pro voluntatis arbitrio mutabilem, adeoque etiam possunt dari similia vestigia , ac dimensiones quantitativae , sed ii ii tabiliter juxta arbitrium mentis. Ad 3. n. ant. &dicor species intellectuales excitari per immedia tam conversonem mentis ad se ipsam; clam igitur corpus& anima sint velividuo automata inter se prorsus similia , hoe solo discrimine, qu bd unum sit spirituale, alterum materiale, necesse est , ut uno pulsato, pulsetur di alterum ; & inde si, hi ex in citatis speciebus in cerebro, seu propriὲ loquen do, actuatis, etiam actuentur species in antisma & vicissim . Caeter tim excitatio spiritu. um plurium dependet a principiis Mechanicis , quia species i nter se connexae sunt secundum laum materiale, velut annuli , aut caute nutae , aut tanquam undae relegentes sibi nota vestigia .

SEARCH

MENU NAVIGATION