장음표시 사용
81쪽
ri P, ea Partistiuνδε NI. re novaculae, & arbores in Plenilunio eae ehrevi putrescere . ς Dico s. Ex aereresia positione Planetarum et Ididerum te ut quidem provenire divos' in aere , petetabilibus . sed hi est λε pe oletam ne quidem probab liter Wadiei mdum . Prob. Conet. Complicatio
radiorum coelestium , ex qua proveniunt omnes motus in inferioribus, quotidie est alia. ergo per nullam constantem expersentiam determinatus effectus uni enidam determiis
natae cauis saepius recurrenti adscribi potest. Eo Prob. 2 omnium essectuum natura lium dantur causae immediatae , & dispositiones immediatae , ad quarum naturam sequitur natura effectus ἱ ergo determinatus essectus non tam debet adseribi sederibuis , quam causis immediatis . anti patet ab experientia . Sie arbor surgit juxta nat'ram surculi ae seminis; sinctus nascuntur iuxea naturam arboris: quod quis seminat , hoe
de metet , nec unquam sydera mutant naturas specierum , itaque ridiculi sanὶ sunt . qui dum vident essectum extraordinarium, v. gr. pestem , id adseribunt influxui syderum , nec cogitant de causa prbxima ae immediata.
H Pressi. 3. A strologia damnata est a Con-ellio Braearens l. Can. 9. & Io. Item 1 Toletano I. ubi dieitur : Si quis Astrologiae existimat esse eredendum . Anathema
Eandem damnavit Slxtus v. in Bulla 4
quae ineipiit Cael, ου terrae. . 'xx Dieo 9. Coneti in Planetarum eum. Danis Zodiaei nurum habet vim . A deoque prorsus vana sunt dum Lunae tribuitur v so eo qliod v. ari sit in Amario 'vel in
pistibus. Prob. Gael. sirit Zodiaei latit
82쪽
tantum puncta imaginaria in collo , ut tyronibus Astronomiae notum est s ergo non possunt Lunae demere aut conferre aliquam vim. Mi a Dico Io. Djer CrisDi , ut voeantu , nullam tributim ausis isdeνibus vim. Prob. Conet. Dies vel anni critici vocantur septenarii & novennarii v. g. annus 7. 9.I4. I 8. 2I. 27. 28. &c. 49.63. Sed hi utique nullam babent vim ἱ ergo. m. prob. hi annidisserunt ab aliis annis per solam relati
nem numericam, eui nec ratione nec ex
perentia eonstat inesse universalem vim ergo nee habet vim circa actiones ae sata hominum. ant, constat, quia nos censemur septimum nummum , septimum haustum , septimum passum . &c. esse inserie Iorent caeteris. Confirmatur. fausti vel infausti eventu shominum, immd etiam morbi plerumque dependent ab aetionibus humanis libere positis ; ergo non possunt habere universalem causam uniformem , qualis taret relatio se
ra. Dico 3 r. Tabula μο sectiom vena, quae stet esse in Calendariir , es tantumro pueris , moliris si veἰ p bo. Patet ex diciis , quia sundatur in numero dierum 1 Novilunio , qui nullam habet
norum evenIuum , videntur tamen insignorarquidam Cometa nunti se hominibvi mali in minamis uis uiam . Si enim Deus ante e tremum diem constituit ponere sana laesole & Luna; non alienum est ab eius Provident Ia , ii dicatur, Cometas eo time aliquo inter reliquos in Coelo collocatos esse, ut instar indie is in horologio , aut in star exeitatorii in horologio monerent hom
83쪽
mines , vigilati dum esse. Itaque non obstat, qudd Cometae sint corpora mundo concreata.
quia & index horologii ab artifice comproductus est cum horologio . sed in sua tempora ae horas destinatus. Datur Deus, datur Providentia , datur Inuua & in colle, qua Deus loquitur gentibus intelligibiliter omnibus; dantur & inspirationes populis, que is doceantur, quid significent , quae signa esse voluit Deus.
Elementis . . . ι πῖ Lementa voeantur quatuor illa no
sta tissima eorpora; Ignis , se , Aqua , l
Ter s. . . la Situr horum Elementorum ab Antiquioribus tali ordine suit constitutus , ut cir- ea infimum locum se Teμω ι dein squa , quae duo corpora iuxta veteres sunt gravia.
Post Aquam sequitur Regio serir , A supra
Regionem aeris collocatur ignis I haee duo corpora credebantur esse levia. I Proprietates quatuor Elomentorum e nis stituebantur quatuor qualitates Elementa Mcalor , frigus , humiditas , siccitas . igni tribuebatur ealor in summo S siceitas in excellenti. Aeνι humiditas in summo, di calor in exeellenti. Aquis frigus in summo, di humiditas in excellenti . Τουν-ae siecitas in summo, di spirus in excellenti . Sensus - est:
84쪽
De Elementis, T. Is est: quod calor I. g. in igne sit in summo grais
Eu , siccitas vero , licet non sit in stimmo stra. du , tamen praedona inatur prae aliis qualitatibus, ita, ut iani conveniat in gradu valde excellenti. 4 EU Hur Elementorum credebantur esse omnia mixta sublunaria v. g. lapides , metalla , plantae &c. quin imo ipsa communis terra, maria , di aer jam numerabantur inter mixta , in quantum Aqua Elementaris Iono credebatur esse purior illa aqua uisa li , quam videmus .s Dissidebant tamen inter se , an haec Eleis
menta manerent actu & formaliter in mixtis, ita, ut v. g. lapis sit compositum eκ quatuor Elementis actu in existentibus. 6 Neoterici vix in ullo conveniunt cum Antiquis; imprimis enim impugnant numerum Elementorum, & rident sphaeram illam iEneam postam supra regionem aeris. Uerum s bene inspiciatur Aristoteles, ille non dieit, supra aerem positum esse ignem tor-
. maliter talem, sed tantum potentialiter, nempe aliquam subtiliorem materiam, quam ipsam Neoterici dicunt esse causam ianis ; Se- .cundo impugnant situm horum Elementorum , ratione gravitatis , eo quod omnia Elementa dicant esse gravia. De Proprietatibus Elementorum sentiuntianem non esse in excellenti siccum, neque aerem calidum , multo minus aquam esse frigidam in summo . Iaitur in praesenti materia quaerendum: I. An Elementa sint generabilia & corru
2. An Elementa maneant formaliter inmixtis λ3. An Elementa stravitent in locis pro
85쪽
ν. An Αer sit elasticus 3. Lbuaenam sit natura Elementorum sinis lxulorum in specie Θ
. tia Elementorum sunt, generabilia &c. tune vetiam Elementa : Sed dic. ergo . m. Prob.
accidentia Elementorum sunt ealor , frigus , humiditas , siccitas dic. sed haee sunt Renerabilia; ergo. m. prob. ab inductione; sic enim e ligno aut terra fit ignis , & Elementum frigidum aequirit calorem in sum- mo. Uieissim intensissimus ignis extinguitur in hypoeausto , & illud ipsum Elementum, post aliqvox horas incipit fieri frigidum. - Prob. etiam M. si accidentia sunt generabi--lia, tune etiam generabilis est radix existitiva accidentium : Sed si hoc 3 e. ergo. m. probo radix accidentium & ipsa collectio aee identium habent eundem finem s ergo destructi
uno petit etiam alterum . Prob. a. Sensuτ iudieant generari & cor. -tumpi Elementa , nec datur positiva ratio convincens sensus erroreὲ ergo corrumpunis tur; quia sensus tam diu debent haberi pectregula veritatis, quamdiu non convincuntur erroris, cum utique plerumque non fallant, iudicium sensuum ferὲ semper coniunctum sit cum sensu eommuni hominum , utique ex dispqsitione de eoordinatione naturae. ant.Uero prob. dum vel aqu1 convertitur in aerem , vel terra in ignem So. - - , 3 Prob.
86쪽
'a Prob. I. Si Elenaenia non essent penerabilia, tune v. gr. in pulvere pyrio deberet latere totus ignis, qui elicitiir : Sed hoc est falsum , ergo. An. prob. si lateret tanta copias tunc etiam exerceret suam vim,nee posset constrinai a partibus heterogeneis , quia actio' ignis non omnino extinguitur. 84 Prob. 4. Non possunt eaplicari varia ex inperimenta In hypothesi Elementorum incor.'ruptibilium: ergo. prob. ant. I. Quando ex oleo ignis, suecessivδ eon- sumuntur tot partes olei, ut conficiant plures milliones intra uni eam horam partium ignis,
id obseruante Patre de Lana ; Sed in hoe ea-D , si latuissent hae particulae , clim oleum alioquin fit corpus calidum, non potuisset impedire aestionem ignis . . a. Rectis eatus Ipiritiis vini totus in lammam abit , adeoque totus spiritiss vini debuisset nil aliud esse quam pura flamma ἔ sed hoc non potest dieii quia utique flamma a se ipsa impediri non potuit , quin exereret suam vim producendo ea lorem Minoem : & posito etiam, qubd in spiritu vini lateant adhue partes heterogeneae , tamen clarum est, quod praedontinentur paristes igneae , quoad numerum , igitur etiam quoad actionem. Dein spiritus vini est corispus potentia calidum , adeoque frigus in illis prae dominans fingi non potest , nee impedire activitatem ignis. . 3. Viperae dicuntur longo tempore nutri xl ab aere, adeoque in earum substantiam vertitur aer per sui corruptionem, iam iii hae casu diei non potest, quod substaiatia viperarum lateat in aere, alioqain et ram homines
attrahendo aerem . attraherem lethale venenum cum vipera.
4. Libra meren ri conversa est 1 Chymἔeis in libram aquae , adeoque totus mercurius
87쪽
um omnibus suis partibus transiit in naturam aquae; sed dici non potest , idem
mereurius sine ulla mutatione suarum qualitatum tantopere mutet naturam , aut quod
tota aqua lateat in mercurio ue alioquin mercurius defuisset anteeedenter esse duarum librarum , nempe unius librae r tione aquae, di alterius librae ratione merciuii. s. Liquor menstruus , seu ut vocatur ruignis Hel montianus, omnia convertit in amquam et nec potest diei, quM tota illa aqua Iatuerit in vicino aere , & partes corpori S. dissoluti abierint ; quia nulla sentitur evaporatio , & partes pristinae per novam conversionem iterum in pristinum sormam restitui possunt 6. Κircherus ti Boylius Fibram v. a. aquae
converterunt in integram libram terrae : neς
dic. potest , id factum per segregationem
partium terre strium ; quia implicat in eodem eorpore simul praedominari parteS terr . sies & aquosas. l.
2. Terra cedit In alimentum Iupis Et a Ilis 'etixm hel tuis , sed id fieri non posset sine mu' . tatione substantiali ia 9. Narratur de quodam Italo, qui tempore morbi intra sexaginta dies reddidit triginta sex
libras purae aquae . neque hoe explicari potest per eonversionem vaporum in aere volitantium , alioquin ille effectus, deberet esse sequentior. s. Prob. 3. Natura quandoque exigit mutationem substan talem elementorum ergo,
datur. ant. Prob. quandoque in innumeris circumstantiis datur talis compyicatio ac com hinatio minimarum partium ,. ut ordo ac pro portio secundium leges. naturae servari. nompossit, quin aliquae partes aut reducant aliam se ram , aut motum s. ergo eo, ipso natura
88쪽
6 Prob. 6. Natura longὲ est periectior,
si possit etiam mutare naturam elemento Tum I ergo mutat , quia nulla est neganda persectio, quae congruit naturae. ant. Prob. ii artifex immediate sne resectione partium posset introducere novam seu ram in statuam, foret maioris potentiae , ergo etiam
Prob. γ. Mundus realis tam est eonis formis mundo intellectuali di ideati, qu)m potest esse conformis ; sed in mundo intellectuali In mediate concipitur mutat lo ele mentorum sne eombinatione partium ἰ de
hoe est possibile in mundo reali ; ergo
eandi tot entia in transmutatione elementorum , ergo non datur. ant. Prob. quia omnia possunt explicari s ne transmutatione . & id quidem probatur ab inducti
1. Aer nullo experimento ostenditur eonverti in aquam ; ergo. prob. ant. quando aer convertitur in vapores , nihil aliud fit , qu m couectio particularum aquearum ergo. ant. prob. juxta Aristotelem I. Metaph. c. q. vapor nihil aliud est quam aquae disgregatio. 2. Si sumatur vas conicum vitreum , it Iique immittatur uel nix vel glacies aqua mixta , ita tamen, ut vas exponatur libero aeri in Ioeo radiis solaribus vicino , ne radii serire possint ipsum vas conicam , sensibilitereolligentur vapores aeris circa superficiem vitri . Nec etiam aliquando aerem in terram D 4 con-
89쪽
aeonversiam esse, ullo experimento ostensam est; etiamsi enim intra concava terrae aer circuletur , non tamen ostenditur terram propterea aliquid augmenti ab aere accipere . Qubdaer non convertatur in ignem , probatur eaeo , quia alioquin igni nunquam deesset pabulum, sed posset nutriri a vicinia a
Probatur etiam de aqua , quod nullam ia-beat mutationem iubsantialem . Sic a. si assumatur uneia aquae , eaque ponatur in phiala vitrea duos pedes a Ita , tunc sub eineribus calidis aliquantum quidem elevabitur ve FSus partem superiorem phialae, vapor tamen ille denuo reeidet in forma aquae . Similiter si aqua ςommisceatur cum terra non semimus eam converti in terram , sed fieri lutum. Quando ex aqua pluviali nutriuntur saliees aut aliae arbores, non necesse est illud fieri
praeeish per aquam , sed per particulas aquae immixtas . Sic etiam vitriolum exutum suo spiritu aut oleo, re euperat partes disperdiμtas, si exponatur aeri . & nitrum similiter
Tecuperat pantes. perditas ac crescit ex aere, ut
Patet ea maceriis aut ruderibus, ubi crestit
Probatur donique ei rea terram de ignem , qudd nullani subeant corruptionem . Sic enim Carbones IIo aliae &Hollandiae seu limur e terris illis. effossos, quando assumitur Ioco lignorum . per ignem quidem deperdit partes sulphureas di volatiles, nunquam tamen secundum partes fixas convertitur ira ignem . '9. Rήλ. ne g. ant. Ad probationes di eo retiamsi aliquando tantum s at combinatio aut separatio partium, id tamen non posse fieri universaliter in omni eue esu natu tali: quom modo enim in aere laterent partes tam di v viis rivia nutallorum, quorum effluvia laru
90쪽
partes tot plantarum , arborum , anima lium , cum animata a & plantae ex India ad nos delatae etiam crescant ex aere nostro Sc nostris aquis Io. Obj. 2. Potest dici r ignem dividi iii
minimas particulas, ut reliqua elementa , e X quorum pro in combinatione prodeunt tam diversi essectus. am. sita de ruri multis experimentis , , quibus constat diviso & combi natio minimarum paertium. Sici. Si Camphora clissolvatur in spiritu vin titi' notatiali qu ilatitate . spyrinis vini ad eb m nebit pellucidus , ac si esset purissima a qua ;ergo etia ira in aliis corporibus possunt esse immixta elenaenia , quin sentiantur. 2. Ex centum libris sanguinis bubuli eliciuntur ad minimum sex librae nitri , ergo sicut in sanguine se nullo indicio prodit nitrum, ita etiam in mixtis non necessiarib se produnt elemem a. 'a. Ignis est corpus si uidum subtilissimarum partium , ita ut intra horae quadranten, Pater Lana observaverit at o lare a candela 2 OOo. particulas. q. A qua potest dissidi in tenuissimas par-thculas: ergo etiam ignis. ant. colligitur deis se eatione humidorum is s. Corpora odorisera longissimo tempore qua qua Uersum emittunt sua effluvia, ergo' necesse est latere minimas particulas.. 6. Effectus , qui dependent ab Antister ista si v. g. calor sontium in hyeme, non potest explicari, nisi dicatur particulas ignea Scontrahi in arctius spatiunt. 7. in calce viva , dum affunditur aqua, se produnt igniculi violen ra tumultuatione incalescentia.
8. Calor, dum suum effectum extendit ira distans , id non praestat sue ioniculorur