장음표시 사용
151쪽
scriptura pertinaciter: cerevisia enim ob crassitiem ac tenacitatem suam loco aquae glutinosae est; quae de ipsa sine dubio eundem praestaret effectum. Schvventrem lo. cit. quaest. q.
sitimos anserinoi reddere duros, ad
e m. Alamis detrabe pennas, eosque intra calidos pone cineres. ais seri Post moram aliquam extrahe unum post alterum, & manu sinistra arreptum colloca supra genu, dextera vero impone calami parti vacuae cultrum, & preme, sinistraque calamum extra. he. lndurescet,&simul clara quadam linea notabitur. Quae linea quibuscunque in calamis reperitur, indicat dicta ratione fuisse aptatos.
Scriptam Epipolam intra ovum ab onitam absenti transimittere.
1, CCriptam Epistolam concide in segmenta oblonga, quorum ima υμm quodlibet unam contineat lineam. Haec segmenta a dorso sis ρ - signentur numeris, aut litteris Alphabeti, ut sciatur quod primum sit, quod secundum, &c. In ovi cortice fiat subtilis rimulatantae capacitatis, ut praedicta segmenta sine alatim intrudi queant. Inclusis segmentis occlude rimulam calce & albumine ovi, ut ea non appareat, & ovum amico absenti transmiti
152쪽
CVi noctu evigilant, A lumine destituti notare quidpiam se ib is In quod aut in somno, aut in vigilia incidit, cupiunt, plumbagine penna enim Matramento minus commode id fit, cum saepe penna atramentum reddat aut nimis parce, aut nimis copio ut aequales forment lineas, nec aliae in alias incurrant, ut feri in obscuro assolet ; hac utantur arte. Chartam compil-cent in frequentes & strictas plicas, quarum una alteri secundum latitudinem incumbat: tum scribant primam lineam in prima acsuprema plica, eaque evolutasecundam in secunda, Mhac iterum evoluta tertiam in tertia. Plicae dirigent manum Aplumbaginem, & a recta linea aberrare non permittent.
Indices rerum in libris contentarum Alphaleti ordine conficere
C Uni qui hoc utuntur modo ; quem tamen minus approbo. iis in Ita Capsam praeparant in z3. aut 24. loculamenta, pro littera- .rorum rum numero discriminatam. Exscribunt deinde omnia qu* in Indicem volunt coniscere, appositis paginarum numeris, ita ut qu libet res aut sententia quas notant pecularem lineam,aut lineas ab alijs rerum lineis distinctas sortiantur. Demum exscindunt singulas lineas scriptas; & quae ab A inchoantur, coniiciunt in loculamentum A; quae B, in loculamentum B,&c. His omnibus peractis, describunt iterum convenienti ordine primo omnes chartulas in loculamento A contentas , deinde reliquas in reliquis loculamentis: aut dictas chartas ordulatim adglutinant novae chartae.
insanus hic labor est, aut minimum ridiculus. Ego a multis jam annis ita procedo. l. in capite v. aliti puell rum noro .
153쪽
licteras Alphabeti. II. Ab initio libri usque ad finem evolvo
librum, de prout quaeque res aut sententia occurit, noto eam ita charta, quae initialem rei scribendae in capite gerit litteram. Ill. Percurro omnes sententias in charta A notatas, & ad ma ginem E regione cujusque sententiae noto litteram, quae prox me post A sequitur in primo vocabulo. v. g. notavi naec vocabula in pagina A : adulatio, accipiter, Abbas, amictio, &ta noto h regione di torum vocabulorum litteras d, c, b, T,&c. idem facio in omnibus alijs paginis. lv. Exscribo omnia vocabula ab A inchoata hoc ordine: Abbas, Accipiter, adulatio; afflictio, d C. notando primo omnia vocabula quae post , habent b; tum illa quae post Λ habent c, deinde d,&c. Eadem ratione noto dc exscribo vocabula aut sententias inchoatas a B, a. C, a D, &c. Experientia deprehendi hunc esse omnium facillimum modum. Si quia faciliorem suggesserit, cum gratiarum actione
Experimentum no um opticum proponitum
Yψ- ῆν Vod olim paucis notum, ideoque magnae admirationi eraerum prica quo species rerum per foramen, seu sit, rum , seu vitro convexo munitum, in cubiculum obscurum immissae, & charta alba, aliove plano candido ac nitido exceptae, repraesent.int res extra cubiculum positas cum suis omnibus coloribus, lineamentis, motibus, inversas tamen; vulgare jam est, re extra fere admirationem. Lis tamen , quam inter Philosophos excitavit, nondum composta est. Sunt enim qui mordicus tenent, in casu illo species rerum charta exceptas videri ut quod, adeoque visivae potentiae Obsectum non solum lucem esse, dc colorem, sed ipsas etiam colorum species: quibus& nos assentimur. Argumenta hujus sententiae attulimus in Thaumaturgo nostro Optico, seu ini. par. Magiae lib. 1. ubi QSE dc accurate totum phaenomeniam explicavimus. Alij, qui cum
veneranda Philosophorum Opticorum antiquitate solam ha-
154쪽
om& colores pro potentiae visivae objecto ut quod admittere decernunt, non species in praedicto casu, sed res ipsas res eis videri asserunt. Hoc ultimum inter alios defendit,& typo impressis, ac publicae disputationi propositis Thesibus propugnavit, in alma Caesarea ae Episcopali Universitate Olomucensi R. P. Georgius Fehm, e Societate nostra. Opinionem suam stabilire nititur hoc novo phaenomeno, in hunc sensum, tametsi non ijsdem verbis, proposito. Si per occlusarum fenestrae valvarum foramen miri
melliberum, vetvitro convexo munitum,stecies objecti in ob urum phan.
cubiculum intrantes, in debita distantia specho plano excipiantur, se
eculum eo loci ita moveatur, vel tuus oculus ita costaretur , ut in eo
secul oramen valvae, sepost hoc videas olectum quo quidem foramen in peculo dicta ratione visium, citatus Auctor voca oramen opticum ;) apparet olectum illud in s eculo plano visum, ct per bum, o
sine tubo tu recto, non inverse, uti in charta contingit. Rationem adsignat, quia in eo case, non sit decu satis rariorum extra oculum. Ita ille in Thesibus citatis desinit. 8. dc phaenomeno 1. Addit tamen phaenom. 3. Species immissas, seu per nudum, eu munitum vitro foramen, pingere imaginem inversam; in chartae quidem superficie nitidam, in speculi vero obscuram: aitque rationem inversionis esse decussationem radiorum per foramen, vel vitrum. Non negat itaque, si alio loco inspiciatur speculum, quod species per foramen immissas excepit, imaginem ob ecti apparere in versanti. Hoc tamen discrimen agnoscit inter utramque imaginem, quod inversa sit obscura, recta vero sit nitida. item quod per inversam & obscuram objectum non repraesentetu r post speculum, per erectam vero & nitidam post speculum repraesentetur.
Sic enim ait phaenomeno s. Obscura uti imago in speculo plano non repraestentat objectum posis culum: at si basin communem ecierum cum fora e optico comunginae, apparebit nitidum o DLIompo is realum. Ex hac diversitate dedit ut Auctor citato phaeris m. s. nitidam Agam imaginem a speculi superficie laevi oriri, obscuram ascabra. Item obscuram Lauc recessu speculi a foram: ne & balicommuni augeri, nitidam vero illam eodemrecessu minui.
155쪽
PROPOSITIO XVIJ.c Porum doctrina ex dicto experimento deducta proponitur.
V X praedicto experimento ac phamomeno P. Belim dedu--- cit ac stabilit quatuor propositiones. Nam Primo ait, obscuram illam in speculo imaginem arguere, species colorum non videri ut quod. Nam alias, inquit, non daretur causa, cur g otivit' est eculum, eo magis obscuretur imago illa. si vero dura do eri hic re exam visionem ipsius objecti, omnia per bella salvantur. Secundo ait. obiectum situ recto visum in foramine optico, arguere, species colorum non videri ut quod. Nam cur, inquit, ob cura imagos eculo excepta, or optico foramini optice unita rciti catur, cum ab extra foramen opticum etiam in seculo inversa appareat ' Ex quo infert, non posse salvari hoc phaenomenon, nisi per duas superficies, unam scabram, alteram laevem: ijs autem admissis, omnia posse salvari via reflexa. Tertibait, auod objectum nitidum appareat post speculum, obscura in ipsa superficie speculi, arguere, species non es leobjectum ut quod. Nam cur,in lint,nitidum objectum apparet post φαιν
lumin foramine optico cum obscura imago in ipsa speculi superlicie conficiat tiri Profecto aliam rationem assignare haud poteris, nisi quod aiaviIuperficie peculi re exa Penes eam profunditatem repraesentent, ab alera autem non item. Ex quo iterum infert, omnia per reste-xionem sal vari posse, & deberG. Tuarto ait, quod speculo magis ad foramen opticum promoto, obscuretur in ersa imago, & alia nitida oriatur, arguere idem quod antea. Nams oecies, inquit, exceptae oeculo terminani visionem , non est ratio cursui orata ilia imagine obscura, alia nitida in foramine optico
158쪽
Postra doctrina ex praedicto pianomenos ab litur.
A D mittimus Experimentum ac ps omenum novum hactenus expositum, videri nimirum rerum imaginem inspeculo plano nunc situ recto, nunc in verso, modo obscure, modo
nitide: sed ex hoc mitifico stabilimus sententiam nostranti. Quod ut manifestum fiat, Dico, Quando per ocelusarum vas varum foramen species ob ecti in cubiculom obscurum admissae, opposito speculo plano excipiuntur. & ad oculom eo loco positum reflectuntur, ut videat in speculo de foramen, & objectum situ erecto; non via dentur tunc species in speculo, sed foramen de objectum per reflexas species foraminis & oblecti. Quando vero removetur speculum,dc apparet objectu ira obseurc dc situ haverso; vide .mus ipsa, species, & non objectum. Primum concedunt adversarij , & ulterilis ita explicatur, de confirmatur. Sit enim objectum A B , foramen C, speculumor, radii directi per foramen in speculum traie cti A G,& B F, oculus aspicientis H, radi j reflexi a speculo in oculum ad angulos aequales angulis incidentia , FH & GH. Quoniam igitur radius reflexus HG ducit oculum H in punctum A, & radius reflexus H F ducit eundem oculum in punctum A: necesse est. ob ectum videri situ erecto, ut in Magia Catoptrica probaviamus i par. Magiae lib. 6. Confirmatur s. quia objectum A aapparet retro speculum, ut adversari concedunt, ergo eo modo apparer, quo pec reflexam visionem videri debeti Confirma tur II. quo magisappropinquat speculum foram ni C, eo objectum in speculo apparet minus, ut concedunt ultris adversari :cujus rei causa est , quod tunc balis pci trianguli C FG fit semper minor ac minor. Confirmatur lis. quia oculus A non hquocunq; loco videro Potest ramen M ob ectum erectum in
Deculum in eubisula obscuros'e
159쪽
speculo, vel potius retro speculum, sed tantum ex uno certo ac determinato, illo nimirum, ad quem reflectuntur radi j pH dcon ad angulos aequales angulis incidentiae; ergo dum ita videt, visione reflexa videt.
Ex his apparet, etiam in hoc casu decussari species objecti in foramin . Falsum emo est nullam hic seri decusationem, ut adversaris dicunt,
Probo I. Si manente oculo In is , removetur speculum a foramine C, apparet eadem imago ob)ecti AB, non erecto, sed lnverso situ, nec ita nitide ut antea, sed obscure: Ergo non vid tur visione reflexa ut antea, quia sola remotio speculi plani ab oculo non invertit imaginem ob ecti, ut ex Catoptricis constat. Neque obscuritas imaginis arguit visionem reflexam, sed oritur ex remotione speculi a foramine C. Si non videtur imago illa visione reflexa, ergo vel directa, vel refracta: non hac; quia nulla causa refractionis adest; ergo directa: ergo non videtur
ob ectum, quia hoc visione directa videri non potest positum retro videntem, sed solum id quod ante eum est positum: In casu autem nostro non nisi imago in speculo depicta, id est, spe
cles objecti, sunt ante videntem positae. Probo II. Imago eversa in speculo videtur ab oculo posito in quocunque loco ante speculum, erecta autem non nisi ab oculoposito in determinato loco: ergo discrimen est inter ambas viliones: si ergo prima est reflexa, secunda non erit reflexa, sed directa. Si directa, ergo non videtur nisi ob)ectum ante oculos positum: at ob ectum ipsum A s non est positum ante
oculos, sed sola imago objecti in speculum recepta ; ergoH
Probo III. Si imago inversa in speculo videtur visione reflexa: ergo etiam imago inversa in charta, aliovh plano candido, videtur reflexa visione; ergo non ni si ex eo loco videri pol irit ab oculo, ad quem reflectuntur radi j E charta ad angulos aequales angulis incidentiae. At quis non scit hoc esse falsum, cum in quocunque situ& loco sit oculus ante chartam, imo αretro chartam transparentem constitutus, adhuc videat imaginem illam inversam e Praeterea quis unquam auctaa fuit dicere.
160쪽
chartam ordinariam, quantumvis etiam laevem, habere vim reflectendi radios incidentes tum perfecte, ut per illos distinctE 'videatur objectum Visione reflexa 3 Adde quod in charta imago appareat nitidissima dcclarissima, saltem longe clarior quam in speculo; dc eo apparet clarior, ac nitidior, quo obscurius est conclave, de quo minus luminis per soramen intrat: cur ergo nunquam apparet retro chartam,sed semper dc ubique in super ficte chartae 3 Certc non potest hic recurri ad obscuritatem imaginis, cum ea longe sit clarior quam dum in speculo etiam erecta videtur. Omitto alia argumenta quae asserre possem: haec enim ad convincendum non obstinatum abundo susticiunt.
occurritur evasionibus adverse sententia.
V X argumentis praecedenti propositione sectis satis manis
patet, imaginem inversam objecti in charta, dc consequenter etiam in 1 peculo, non videri visione reflexa, sed directa, atque adeo non objectum, sed species objecti videri urquod. Conantur tamen evadere contrarium sentientes,&a ρο-
mentis a nobis factis occurrere,.
sorimam argumentum novum, quod illa imago immisiarum in conclave obscurum specierum videatur ex omni parte cubiculi, ideoque non videatur visione reflexa, in qua anguluβincidentiae debet esse aequalis angulo reflexionis i Esonisηta chartam in qua imago inversa apparet, esse speculum scabrum, habens in qualibet parte myriadem parvulorum speculorum. Hinc licet i unta unum speculum neget reflexionem eri illat arte, adsunt tamen alia quae supplent, ideoque servatur a qua itas angulorum incidentiae dc reflexionis. Addunt, hoc idem efficaciter confirmari inde, quod quo laevius est speculum, eo magis obscii retur imago illa. Quin do in charta bene Levigata idem accidere, quod obscurior nimirum imago sit, quam in non laevigat .