장음표시 사용
211쪽
structum,quorum primus derivetur in cellulam D , secundus in cellulam C, tertius in ceLulam E. Et hi tubuli sint ab utraque parte aperti, osculaque H. x,&M desinant intra cavum&clausum obturamentum FG. Huic in trudatur infundibulum o, tribus instructum lateralibus foraminibus, quae dictis tribus tubulorum osculis H, Κ, dc M exacte respondeant , ita tamen, ut sit unum foramen uni osculo obvertitur, illudque apertum relin quit, reliqua duo a reliquis duobus sint aversa, eaque claudant. Hac enim ratione fiet, ut si admoveas infundibuli foramen osculo H,&liquorem infundas per tubulum H i, influat in cellulam D, in reliquas vero collulas nihil influat, quia oscula tubulorum in ipsas desinentium sunt clausa. Si vero admoveas foramen osculo ς, liquor per KL influet in C. Si denique admoveas foramen osculo M , liquor per M N in E influet. Hac ergo ratione tres cellulae, per idem foramen superius dolioli, nempe perin- . fundibulum o, tribus liquoribus impermistis sunt repletae. Ut eosdem impermistos depromas ex eodem epistomio X, insere doliolo,in loco epistomi j ordinari , aliud obturamen tum iDT, intus cavum, & retro Clausum, tribusque tubulis QR,Rs.. T V, utrimque apertis instructum, quorum oscula Q . R, & T desinant in ipsam cavitatem obturamenti. Huic in trudatur episto-mium X, perforatum per medium, habens tria lateralia foramina, respondentia tribus tubulorum osculis Q, R, &T; ita tamen, ut si unum foramen uni osculo admovetur, reliqua duo a reli quis duobus removeantur, ideoque haec oscula claudantur. Si 'jam unum epistomi j Osculum admoveas uni tubulo, V. g. QRἶ emuel liquor cellulae C. Si alterum admoveas tubulo R s, reliquiduo tubuli crunt clausi.& liquor cellulae D effluet. Si denique tertium foramen admoveas tertio tubulo T vi emuet ex αἰ
O Oe arti scium viam monstrat ingenioso ad multas alias huic similes inventiones excogitandas, poteritque fabricare cur cunque formae vas, quotcunque obueris liquores continentia ac depromentia eodem ex foramine .
212쪽
Speculum planum ut ostendat res
Speculum planum ita siluare, ut intuens nec se, nec objecta visui exposita videas sed alia qua non
Peculorum naturam, proprietates, mira ac prodigiosa pha- smata fuse & ex fundamentis explicavimus, in Magia Cato. ptrica, hoc est, in lib 6.γ. & 8 primae partis Magiae Universalis Naturae & Artis. Ex ijs brevissime nonnulla huc transcribam, in eorum gratiam qui aut dicto opere carent,aut fusius scripta legere detrectant , aut quia theoricae sunt praxibus immistar, 1 lectione abhorrent, quam putant falso tamen ) se sine Mathematica frustra tentare. incipio a speculis planis, & a phaenomeno in propositione exposito. Multis ergo modis contingere potest , ut quis in speculo plano nec suam videat imaginem, nec eam quae coram speculo est. & ab adstantibus videtur,aliam vero ab adstantibus non vulam intueatur. Primo sic. I. Speculum planum parieti aliquantulum supra intuentium oculos appende, eique objecium aliquod, v. g statuam tabulato insistentem, perpendiculariter oppone. Haec ab intuentibus speculum non videtur, quia radi j ejus in speculum
perpendiculariter cadentes, non reflectuntur in oculos intuentium , sed revertuntur in ipsam statuam. Extra speculum tamen ab omnibus adstantibus videtur. Ipse quoque intuens speculum non videt in eo imaginem suam, quia radij ejus m speculum oblique incidentes, reflectuntur sursum, non vero in oculos suos.ll. R etro dictam statuam,& retro tabulatum, paulo altiori loco quam statua sit, dispone alia obiecta, aut picturas, quae tabulati & statuae interpositione non appareant, radient tamen obliquE in speculum, cum sint altiora speculo. Haec oculi, certo loco constitutis, &. speculum intuentibus apparebunt in speculo, quoniam radij deorsum in oculos reflectentur.
213쪽
HAc arte exhiberi posin pulchra ae jucundis assectacula. Nam
si supra tabulatum collices picturam aut tuam quamcunque, retro vero collaces istius quiseculum intuetur, picturam aut saluam cor nibus deformem, aut aliter deformaram ; adliciet is se ipsium ins=eculo cornutum, aut aliter deformatum. Ssupra tabulatum ponin circulum sculptum, aut pictum, retro vero quadratumsculptum aut pinum,exhibebis infleculo quadraturam circuli. Sistatuae Fupra tabulatvmposita ad cribas nomen Alexandri, statua vero retropositae nomen Caesaris ;apparebit hujus nomen insteculo , non illius. Si denique horologi Pupra tabulatum collati index monstret horam I x. horologis vero retro depicti index horam 4. videbis hanc, o non iliam.
SI latente machinula per funes s trochleolo sublaturioribus objectis retro tabulatum dis=ositis Ita atque alia substituaου; poteris eo- em tempore varia exhibere phasenata, qua loco objecti supra tabulatum immobilis appareant intuentibus. Ingeniosus es industrius Cato-piricus,imo se non Catoptrisin,sola observatione sexperientia multa alia inveniet.
liter speculum planum ita stuare, ut intuens st culum, nec si ipsium videat, nec objectum a se
visium . . NPPrima par. Magiae universiib.6. Syntagm. I. cap.2. Proposit v jZaliam docuimus hanc praxin. ρ-aaul. Speculum planum appendatur muro, longe altiori loco tua statua, ita ut pars inferior muro adhaerescat, su perior verba muro removeatur, ac deorsum spectet, possitque per funicu --.lum & trochleolam magis aut michi removeri.
214쪽
II. Ante murum & ante speculum statuatur tabula satio aliquid simile in & retro inter murum & tabulam, collocentur duo aut tria ob)ecta, unum altiori loco quam alterum ; quae t men a stante an te tabulam videri nequeant. li I. Supra tabulam colloca quodvis objectum, diversum ab l)s quae retro sunt: & stans ante tabulam & speculum, in loco quem experientia docebit, jube alium speculum a racta aut remissa cnorda tam diu elevare ac deprimere parte sua superiore, hoc est, eam tam diu muro admovere, aut removere ab eodem, donec nec te, nec obiectum supra tabulam collocatum videas, cernas tamen objecta retro tabulam collocata, in uno quidem loco unum, in altero alterum . I U. Quicunque ergo stabunt in locis a te repertis dummodo non sint notabiliter te lonatoris aut brevioris staturae nec se videbunt in speculo, nec objectum supra tabulam posi, eum, sed alia a se extra speculum non visa..
dAdhuc aliter fleculum planum siluare, ut intuens
nec se, nec imaginem expositam videas, non vero expositam videat.
speeula planum ad hue alitis flatuerun non visa mons etibi Ane etiam praxin docuimus lo. cit. Propos 6. & in hoc con
sit, assigatur speculum planum, non inclinatum, sed parieti parallelum .
miliore loco quam speculum sit, quae tamen coronide adstructa, aut alia ratione ita occultetur, ut a stan tibus in cubiculo videri nequeat.
aut quodcunque obiectum, quod per ipsam in speculum radiare queat: in ipso 'cro cubiculo e regione speculi pone ob- ectum
215쪽
jectum aliud , aeque altum ac speculum, aut etiam minus
I U. His factis, stans ante speculum, non videbit seipsum in speculo, quia radij ipsius non reflectuntur ex speculo in oculum effusi sed lursum : nec etiam videbit objectum E regione aut a latere speculi positum. propter eandem causami sed videbit ori ectum intra fenestellam positum, ob contrariam ratio
D Osset tamen speculum etiam inclinari ad murum, se ita dissoni, uel ad quemcunque angulum eu a quamcunqueinclinationem accommodari posset. Et tuncposset ita elevari ac deprimi funiculo ac trochleola, ut intuensdeculum, se eodem Dco manens, nunc vIderet 1 'eculose, sed non imaginem retro fenesteliam, nunc vero hanc imaginem, se non seipsium. Hoc pas Io exhiberi posset istuto illa Catoptrica, de qua Io. cit. qua Italm Florentinus quibi dam aflantium exhibebat eorum propriam imaginem, alo vero imaginem retro fenestetam, averso Liu , ct nieris capistis, dicebatque legitimos esse quibus sua, Eligitimos quibus haec apparebat ranago.
in speculis planis repraesentare, qua exsta non
4.U Iat imago striata, seu lignea,seu chartacea,eo arti ficto,quod vaeuispia
docui in i. par. Magiae univers lib. I. par. I. cap. . pragmat.
I. in qua videlicet pictura non apparet, nisi planum stria 'Vt tum aspicias a later ii. Appende speculum planum parieti, ita ut sit inclinatum ad parietem, & eaput speculi deorsum pendeat, pedes Vero parieti haereant. Pendeat vero loco paulo altioriquam homunis statura sit. III. Ante
216쪽
III. Ante speculum colloca striatam imaginem, ita ut picturastrijs adpicta rospiciat planum speculi,& in ipsium perfecte radiet, exacteque in ipso exprimatur. Hoc facto intuens speculum videbit in eo imaginem, quae extra non apparet. In aliquo etiam situ nec seipsum videbit.
Speculum planum colloca horizonti parallelum , supra mensam, aut scamnum , ut planum speculare sursum spectet. In tabulato cubiculi fac foramen, quod ab adstantibus mensae& speculo non facile videatur. Intra foramen dispone objectum illustre, quod per foramen radiet intra speculunia
Impudens mendacium , aut superstitio non-
M istaeia Vidam cujus nomini parco, inter alia impudentissima men- Gacia, aut superstitiones a se in libello quodam edito pro-ι.α,. palatas, praemissa magna verborum pompa ad fidem sibi apud simpliciores conciliandam, secretum proponit, ut ipse ait, pulcherrimum, ad experiendum naturaliter,siquis familia aliqua, ut pater, mater, lilius, aut alius quivis e)usdem familiae haeres hae res enim debet esse, non alius labiasset in regionem longinquam, num adhuc viva t, aut mortuus sit. Accipe, inquit, herbam 1 Bolanicis telephium, &crassulam dictam, Germanice GimdgrausI Sciti hcnne f& aliquibus in locis abstinofraui; non est tamen orchis, seu species satvrij, quod similiter a Bolanicis appellatur. abcnhaut. Habet folia crassa dc pinguia, in radice multos nodos,&crescit ad altitudinem duarum spithamarum. SPondissem strauis, richem Eiciaquabfundi lecti ilis mucr ea animi intentione, an hoc est, Hujus herbae accipe caulem seu scapum unum, & ea animi intentione cui scilicet scias, num persona absens vivat, aut mortua sit colloca quodam in loco infra tectum
217쪽
domus. Si vivit persona, pergit caulas ille crescere ad manus longitudinem, manet viridis per aliquod tempus, acquirit nova folia in parte superiore, tametsi inferiora paula tim marcescant. Sin mortua est persona, haec non contingunt, sed statim incipit herba flaccescere, de siccari. Hoc verissimum esse, ait Auctor, & jam aliquoties experientia comprobatum. Ego autem dico, aut impudentissimum esse mendacium, aut aniles fabulas; aut si contingit, quod ait Auctor, casu id evenit, quia nimirum cum viveret adhuc persona, herba ea fuit illo tempore abscisia,eoque loco abscondita, ut ob humorum abundantiam antea habitam, & ab acre humi. do attractam, virere & crescere per aliquod tempus potuerit. Potuit etiam daemonis ope id contingere. Haec omnia si absint, nulli naturali causae ejusmodi effectus, stando in Philois. phiae communis principiss, subesse potest, id eoque miraculosus foret, ac soli Deo praeter Naturae leges operanti adscribendus. At quis credat, Deum ad quorum vis curiosorum hujusmodi hominum signa posita, miraculum ederoe 3
I ADrum verisimilitudinem habet quo ridem Auctor assert experrumentum, ad experiendum, quinam eodem in loco, eandemque ad
mensam disiumbentium,occuseam ruras oveant inimicitiam. Acciapi nimirum jubet linguam vulturis, alligarique nuda planta pedis μ'i ; dextera ver manugestari radicem verbenaseu verbenaca Tibi hau urhel) es ossam die Solis mane hora ante Solis ortum, quae e rhora Martis. Dce rebus instructus, ait mensae accumbaF cum a*s; non multapo ii qui occulto erga te odio flagrant, eadem in mensa se loco manere nequeunt, ed abscedere coguntur. Hoc inquam majorem similitudinem veri habet: quoniam nuda cir calida pedisplanta, nudaque ac calida manίis vola, ictarum rerum effluvia virtutum excitan-
rur, or undiquaque sparguntur, corporaque disdentium penetrantia, antipiaticum esse tam miri re augenr. Nihil tamen a mo, nisi certius qui mihi de praedicto essectu constet: Auctori enim alijs in rebra sepositissum credulo, minime credo.
218쪽
aqua in vinum converti videatur, cere a
DHialam vitream, alteriusve materiae, habentem collum oblongum ac gracile, osculumque angustum, reple aqua fontana, ec osculo pollice obturato inverte phialam, nEaqua eL fuat : collum deinde immerge vino per foramen superius dolis pleni, de post aliquod temporis spatium extrahe. Invenies phialam plenam vino, putabitque ignarus secreti, aquam in vinum conversam. Ita docuimus par.y Magia nostrae lib. s S n-ragm.2 Pragmat.u, ex Porsa lib. G. Magia cap.3. Ratio ex Hydrostaticis patet: quia enim aqua gravior est quam vinum, iit, ut ex inversa phiala effluat, ic pondere suo infra vinum descendat, vinumque levitate sua ascendat intra ipsam, dc aquae essi uenti succedat, ad vacuum impediendum , nec cessetur, donec tota descenderit aqua, dc tantundem ascenderit vini. Et hoc adeo fit manifeste, ut si vinum sit rubrum, videas id per mediam aquam ascendere, usque ad fundum phialae inversae, de aquam descendere vicissim ad fundum vasis vinum continnatis.
CChurenterus in Deliis Physico Mathem. Par. Π3. quaest. 34. ait, idem tentari posse vino rubro ct albo. Sedris minam alterutrum sitaturo notabiliter levius, nulta sequetur e ectus. Sequeris tamen, si vinum sit album, oraqua coore aliquo luculenter
219쪽
Ires ova numero tu aequalia aeque care vendere
tamen eandem pecunia siummam referre
possunt./ Ulieres rusticae tres ova venalia ad forum conferunt, num ova ina D mero inaequalia, una nimirum io, altera 3o, tertia Fo, & ρο δε η quaelibet illarum ova singula aequali vendit pretio , nec una plus minusvc refert pecuniae, quarti altera; hoc modo. Primo quae- δε- , ct
albo, solido, nummo, &c. ergo quae habuit IV. OVαν vendit δε accipitque
quae habuit 'O. ova, vendit , accipit nummos 7, & retinet I. ovum, prout in apposito laterculo apparet. Augent deinde pretium, & unanimi consensu exigunt, & accipiunt pro singulis ovis tresnummos. Prima ergo pro tribus ovis residuixaccipic'. nummos, secunda pro t. ovis residuis accipit s. nummos, temtia pro i. residuo accipit s. nummos. Habebit ergo prima nummos IO,&totidem secunda, nec plures tertia. Huic praxisimitas est quasequitur.
SA diverso numero margaritarum eorim pretio H-
fractarum a trili, reportari potes a singulis eadem pecuniae summa.
Rimus habet io. margaritas, secundus ro, tertius 3o. Pri- aque eaν. mo convenit interulos,ut singuli venda ut 6. pro uno aureo. ct L 1 Primus n pretia
220쪽
Marga. marga aurei venia venditae
q. margaritas. Secundus pro i8. venditis habebit 3. aureoS , & retinebit 2. margaritas. Tertius provenditis omnibus 3 o. habebit s. aureos , α nihil -- retinebit. Postea conveniunt inter se primus ac secundus. ut quilibet vendat singulas margaritas residuas pro singulis aureis. itaque primus pro q. residuis accipiet adhuc A. aureos, & se secundus pro z. residuis adhuc aureos 1, sicque sintuli habebunt I. aureos. D
De famulo misso ad colligenda poma ex horio
cena conduIsne .p- . ia Thominus quidam mittit famulum ad viridarium, ut poma Iz ., colligat bac lege. Debet famulus transire per tres portas, &
.m ad primam dare telonario medietatem pomorum collectorum, ac insuper unum; ad secundam vero medietatem residuorum,& unum; ad tertiam deniq; medietatem residuorum, & unum itandemque retinere debet unum solum pomum,& domino adferre. Quaeritur, quot colligere debeat Z Resondeo, ir: sic enim: . si ad primam Portam relinquat ii. dc unum, retinebit to; si ad . . secundam relinquat F, dc ii, retinebit 4 ; si denique ad tertiam relinquat 2,& r. retinebit t. Inspice appositum exemplum, in quo A est prima porta, s secunda, C tertia, D Dominus famuli. Ratio est, quia r. pomum quod Do
mino defert, una cum illo uno quodlultra medietatem relinquit ad ter-I
bere debet : haec A iterum cum illo i quod reliquit ad secundam portam, debet medietas esse illorum quae habuit ad diistam a portam