장음표시 사용
231쪽
PROPOSITIO XCV.Face noctu absentibus, facem tamen videntibus , loqui.
1 Ulti sunt modi absentibus, qui tamen signa aliqua videre,
aut audire possunt, loquendi. Aliquos indicabo. Face noctu fieri potest in hunc modum. Litteras Alphabeti distribue in binis tabulis. aut chartis,&numeros appone, prout in apposito diagrammate apparet. Unam illarum trade amico abeunti, alteram retine. Cum loquinoetu vis absenti, facem ostende, ut advertat amicus, te velle loqui. &attendat. Sint itaque significanda haec verba: Cavete. Quaere in tabula tua l
litteram C. quae quia adscriptum habet numerum 3, eleva terfacem, aut a dextera versus sinistratri move, ac deinde parum- erquiesce, aut facem absconde: Interam amicus quaeret in ta-ula sua numerum 3, &scribet C. iterum quaere in tabula tua litteram A, & eleva semel facem, acquiesce, aut facem absconde: amicus interim Maeret in sua i , Ocribet A. Rursus quaere in tabula v, dc eleva vigesies fac : amicus interim quaeret Io, ¬abit v. Eodem modo procedes usque ad ultimam litteram verbi Cavete. Nec aliter respondebit tibi amicus.
Tu modus vultaris ea. hahetam potest abierin utraque tabu- la, tua videlicet se amici ι athloni .nonservato ordine naturali litterarum , ne alis videntes motum facile vemant in cognitionem littera--m qua signiscas. Possunt omitti aliquae littera, ut x, Y ; nam prox potest servire C , es pro Y littera i. Modub bic Um esse potes tempore obsidionis.
232쪽
Idem facilius licere pluribus facilus.
rbaui ab- Τ Ac duas tabulas ejusmodi, quo hic vides , unam pro te, alte-s ηο - a ram pro absente amico. Cum si miscare vis litteram columnae primae perpendicularis,elevatam ali. quam diu tene unam facem: cum litteram in secunda, in tertia, in quarta columna perpendiculari significare vis , elevatas tene duas, aut tres, aut quatuor faces. His factis, cum significare vis litteram contentam in transversali colum. αι faci
quinta, sexta; move facem a dextera versus sinistram semel, aut bis, aut ter, aut quater, aut quinquies, aut sexies. Ex EMPLv M. Vis significare haec verba: Cras erumpemus. Quia prima littera C, est in prima columna perpendiculari, et va unam facem; & quia est in tertia columna transversali, move eam ter a dextera ad sinistram. Iterum quia secunda littera R, est in tertia columna perpendiculari,oleva tres faces; & quia est in quinta columna transversali, quinquies move unam, aut omnes tres, a dextera ad sinistram. Eodem modo procede in
reliquis litteris significandis.
T Ora duarum, trium, quatuor faciam, posset elevari ae deprimi una bis, ter, quater. Ratio operationis bi concursus ductu rependicularis se transversalis in eadem littera.
233쪽
Sono seu noctu, seu interdiu, absentibus aliquid significare a
ultis modis id fieri potest. Primὸ, unico Instrumento, V. g. M- campana, tuba, percussione mallei, dcc. Si enim tabui a is Alphabetaria d sponatur prout apparet in Propos9J, & pro A se iam -- detur unum fgnum, pro B duo, pro c tria, dcc. dc postquam- ημ' libet litteram indicatam aliquam diu quiescatur I cognoscet absens ex numero signorum litteras. Secundo. pluribus instrumentis, V. g. ctampana, tuba, malleo, ec alijssimul. Si enim disponatur Labula Alphabeti prout apparet in Propos. 96. 6c ad significandas litteras columnae primae perpendicularis adhibeatur campana, ad secundae columnae litteras tuba, ad tertiae columnae lituus, ad quartae aliud ; ac deinde ad indicandum Cedantur tres ictus campanae, ad indicandum L quinque sonitubae, ad indicandum o duo soni litui, &c. intelliget absens quod indicatum fuerit. Non immoror durius, clara res acise intelligitur.
Trium rerum quam quilibet ex tribuae hominibus tetigerit, aut acceperit, diu,
qua trium rerum quilibet extriis
C int tres quaecunque res, A, E, M quarum A tu voca bis primam, E secundam, i tertiam. Sint item treS homines, Andreas, Ioannes, Petrus , quorum Andream vocabis primum, Ioannem vocabis secundum, Petrum bu ratis denique tertium. Expone in mensa 24. res quascunque, v. g. nummos,nuceS, lapillos,5 c. & ex illis da primo unum, secundo duos, tertio tres nummoS. Deinde recede, & jube unumquem
que accipere clam rem unam ex tribus; dc dic, ut qui accepit Bb rem
234쪽
rem primam A, sumat tot nummos ex residuis, quot ei dedisti; ut vero secundam rem E accepit, sumat duplum eorum quos edisti; qui denique tertiam rem I accepit, sumat quadruplum eorum quos dedisti ipsi. His factis, accede, & vide quot nummi sint inmensa residui; qui quidem non possunt esse plures, quam aut I, aut x, aut 3, aut F, aut 6, aut T. Ex his colliges quis primam rem acceperit, quis secundam, quis tertiam, si vocabula dc syllabas sequen iis versus consideres.lSalve icertat animael semita, tvita, i quies. l
Primum hujus versus vocabulum servit, si ex nummis remansit unus inmensa, secundum, si duo; tertium, si tres, dcc. prima syllaba uniuscuiusque vocabuli significat primam per . nam, secunda secundam, tertia si adest tertiam. Vocalis Ain quolibet vocabulo significat primam rem, E secundam, I te
tiam. Itaque si remansit in mensa unus nummus; considera primum vocabulum, Salve, & dic, primum hominem accepisse primam rem A, secundum secundam Ε, tertium tertiam i, dc sic consequenter. Si remanserunt septem nummi, primus homo accepit tertiam i, secundus secundam E, tertius primam A. Si quinque nummi remanserunt; primus accepit secundam rem A, secundus tertiam I, tertius primam A.
PROPOSITIO XCIVMliter tres res apud tres homines abscondue
tas reperire .vἰsin a V Es sint A prima, a secunda ,c tertia. Personae I .ll. Ill. Personae I. dentur u nummi, bis Oi5- personae II. 2 , personae IlI. . Porro res pos ber 1rium sunt abscondi sex modis,dc inveniri, ut apparet in
2 C apposita tabella. is qui abscondit A , subtrahat ex suo numero I, seu mediotatem; qui abscondit si subtrahat:.
235쪽
sbnar fuerint absconditie. Itaque si remanent 23; primus acczpitrem primam A., secundus rem secundam B, tertius rem te tiam C. Si remanent 27; primus accepit rem tertiam C, s candus primam A, tertius secundam B.
liter divinare quis ex tribus personis trium rerum quamlibet acceperit.
o Es sint ut antea A prima, B secunda, C tertia. Per- Nonae item sint I. ii. iii. Cuilibet personae detur unus ex novem sequentibus numeris digitis, i. 2.3. 4. yε. γ.8.' quicunque ille sit, ad libitum: re quaelibet persona accipiat atque abscondat unam ex tribus rebus, A, B, C, quamcunque voluerit. Absconditis rebus,die ut is qui accepit A , duplicet suum numerum digitum quem accepit; duplicato addat Di summam multipli cet per 1, producto addat IO, & insuper numerum ejus qui accepit B i denique hanc summam multiplicet perio, & producto addat numerum ejus qui accepit C, &revelet hoc ultimum productaim; ex quo tu aufer se creto 3so, & remanebunt ordine tres numeri digiti, vos tribus personis antea dedisti; quorum primus seu nisterest illius personae, quae accepit A , secundus illius quae accepit B , tertius illius quae accepit C. Ex EMPLv M. Prima persona acceperit a te s, secunda 7, tertia 9: acceperitque prima persona rem Α,
236쪽
secunda rem B , tertia rem C. Qui accepit rem A, duplicet suum numerum,&habebit to; huic addat 1, dc habebitis; hoc multiplicet per s,&habebit 7s ; huic addat io,&habebit 81; huic addat numerum illius qui accepit rem B , nempe 7, & habebit 'ri hoc multiplicet per io, habebit 'io ; addat huic numerum esuS qui accepit rem C, nimirum 9, & habebit pis. Hunc ultimum numerum tibi revelet, & tu subtrahe ex illo 3so, remane. buntque s79. Hunc numerurn resol ve in tres digitos, significabitque primus ad sinistram, primam personam accepime rem A ; secundus secundam accepisse rem η ; tertius tertiam accepisse rem C.
Ecuplatio ultima posset omitti cum additione ultimi digiti; or tune e summa ultimo promulgata deberent subtrahi Π, ct remanerent duo numindistino duabus rebus spersonis ; quibus habitubabetur etiam tertia res, se
237쪽
Ivinationes Arithmeticae per numeros, rerumque ingenio ae ac mirabiles dis ostiones, combinationesque per eooem, adeo visa simi quovis tempore omni-bin, doctis aeque ac indoctis jucunda, stolida voluptatis plena, ut gravissimi Scriptores, perfecti limis Philosephi ac Mathematici in i s versari non fuerint dedignati Hos intersunt Henerabilis Beda, Hieronymm cardanψ, Joannes Buteo , stemma
238쪽
Frisius, Christopborin Ciamin, Christophorus dolphus, Iacobus ciburgius, Henricuae Pamm Marius Betimus, ali que; π quotquot Physica ac Mathematica Ludura ac Tecreationes vel
ad propriam, vel ad aliorum delectationem seipsore, cum P. Ioanne Leweschon e Societate nostra, Daniele Schvventero, georgio Philippo Harmos
num ab instituto nostro esse, nec ingratum Lectori Curiose exis amus, quod ex innumerabilibus qua
eo in genere occurrunt, faciliora, ac jucundiora quae factasme vel ex memoria, vel sine molesta calculatione , quovis tempore s loco, in hone doctorum etiam hominum conversatione exhiberi reipsa possunt, inter alia multa, in praecedenti senturia paulo ante in medium attulimus, s in hac praestentiasserimus. vero Iadium Lectori crearemin, non omnia simul eundem in locum ordine conges
mus, sed vini saliPseu serjs,stu ludicris, qua inter
meditandum, a scribendum occurrerunt,interseruia
muri Idem porro servasimus. unc
239쪽
umerum punctorum duarum aliarumsim latim pronuntiare
R Lii aliter εe per multas ambages quaestionem hanc solvunt; Αἰ-νum si in ego brevissimE, ac facillime sic procedo. Duplicetur prioris aleae numerus punctorum, quae eminent; ad unctisque s , ' multiplicetur summa proveniens per 3, ac sumae productae addatur numerus punctorum secundae aleae. Ex hac ultima summa tibi manifestata, si auferas is, remanent duo numeri digiti, quorum sinister numerat puncta prioi is aleae, dexter vero puncta posterioris. Ex EMPLvM. Puncta primae aleae sint 3, secundae 4. Duplicentur 3, fiunt 6; addantur 1, siunt ii; multiplicentur haec per 3, fiunt s , addantur puncta Iosterioris aleae, nempe , fiunt 1 p; subtrahantu r abis 2s, remanent 3 ; horum sinister numerus 3 dat puncta primae aleae, dexter dat puncta secundae aleae. Eodem modo procede in omnibus alijs exemplis. Ratio patet ex dictis pracedenti Centuria.
Horas Apronomicas quovis tempore,sole lucente, e manibus discere .
NA tura, quae nihil impersectum, aut otiosum, praesertim in Gora/3homine fecit, voluit & ejus sinistrae manui horologium in- esse. Rem varis varie explicant, & aliam praxin pro aestate,aliam ' 'pro hyeme praescribunt; sed, ut consideranti patet, aut matri aut involiter. Ego facillimam ac universalem praxin trado, sed pro horis Astronomicis, seu a meridiemmedia nocte, quibus Hispa-
240쪽
Hispani, Galli, Germani, aliique plerique Europaei utuntur, Italis exceptis. Praxis haec est. Quo vis anni tempore,ac die, dieique hora, sole lucente extende manum sinistram, ita ut palma in dexteram partem spectet. Deinde inter pollicem, Mindirem digitum directh supra lineain vitae constitue stipulam
rectam, Crius pars prominens versus palmam adaequet indicis .... longitudinem, & angulos rectos ex omni parte cum manu constituat. His factis, aversus a sole tam diu corpus totum cum manu extenta flecte huc atque illuc, donec extremitas umbrae,
quam tuberculus pollicis in volam manus prosicit, coaequetur penitus lineae vitae, ac veluti ab ea absumatur. His etiam factis, vide in quem digitum cadat umbra stipulae, & habebis horam quaesitam, dummodo stlas qua hora circiter Sol illo die exoriatur. Nam si cadat in extremitatem indicis, est hora ortus Solis, v. g. hora sexta; sim extremitatem medij digiti, est hora proxima ab ortu Solis, v. g. septima; si ita extremitatem annularis, est octava; si in extremitatem minimi digiti, est nona, si in pri. mam juncturam ejusdem minimi linchoando ab ejus extremitate) est declina; si in secundam suncturam, est undecima; si in tertiam, est duodecima, seu meridies. Post meridiem, si iterum cadit umbra in secundam minimi digiti juncturam, est hora prima; si in primam, est secunda; si in extremitatem minimi digiti, est tertia; si in extremitatem annularis, est quarta, &C. Si hora quinta Sol oritur, aut hora septima, eodem mod o horae numerantum sed tunc meridies seu hora duodecima cadit, in primo casu in ptimam lineam quae occurrit in vola post minimum digitum; in secundo vero casu in tertiam juncturam praedicti digiti.
Horas Apronomicas circa aequinoctium e
H - A Liter, sed solum circa aequinoctium, horas Astronomicas ex Iuis. -- manibus disces, si contractis rei quis digitis erigas perpen-ν dicu.