[De materia medica libri V. Ad fidem codicum manuscriptorum ... textum recensuit varias addidit lectiones interpretationem emendavit commentario illustravit Curtius Sprendel]

411쪽

mnus, quam Pulegium sylvestro nonnulli dicunt salii om

bactron, aut beluacos, artemidion otiam et Croticum, et optiemeron, et dian, belo locos, dorcidion denique et cibu-nion, Romani ustilaginem rusticam herba CSt Cretica, valde acris, pulegio similis, Sed maiora habens folia et lanuginosa, aut tomento quodam lanato adnato praedita. Neosiorem, nec fructum sert. Pra CStat VCro omnia, quae Sa-tivum pulegium, sed efficacius. Non Pota Solum, sed et, apposita et sumta fetus emortuos eiicit. Aiunt et in Croia capras tela, quibus ictae sunt, huius herbae Pastu excutere. Purgandi vim habet succus ipsius illitus aut cum polenta asyrictus. Imposita voro herba Plantae Pedum re liquove corpori impactos aculeos curat. Est et efficax ad

412쪽

Iionis dolorem, siquidem id viscus imminuit. Legitur autem aestate et autumno. Radix gustu calefacit et partum accelerat. Sed Ct Succus Cum vino PotuS Contra VCnenato rum morSus auxilio CSt. Herbae vcro tanta vis est, ut et olfactu abigat bestias venenatas, Et contactu interimat. Cetero exprESSuS ex Ca Succus Vulncribus ferro illatis aut

venenatis morsibus instillatus expedito ad sanitatem per ducit, si praeterea in Potu Sumatur.(Cap. XXXVIII. Quod pseudodictamnum vocant, multis in terris nascitur, antedicto simile, Sed minus, quam illud, acre. Eosdem praebet offectus, at haud Simili efficacia.(Cap. XXXIX. Desertur et e Creta alterum dictamni genus, foliis Sisymbrium reserentibus, Sed ramis maioribus, iti quibus nos emicat origani Sylvestris, nigricans aemollis. Odor foliorum inter sisymbrium et Salviam . medius, iucundissimus. Ad eadem, ad quae et antedictum,

413쪽

efficax, 5ed minus nares serit. Miscetur et emplastris ac theriacis compositionibus.

alii elaphoboscon, alii cios min, pli agnoti etiam et hocion aut cosalon , Aegyptii apiast vocant, est frutex Subpro Ce-Tus, ram OSUS, Virgis quadrangulis et albicantibus. - Folia habet ad mali cydoniae accedentia, Sed longiora, RSPe xiora crassioraque, obscure hirsuta, vel ut attritae Vestes, subalbida, vehementer odorata, sed virosa: fructum gerit in summis caulibus, hormino sylvestri similem. Nascitur in asperis locis. Vim habet decoctum soliorum ramorumque Opotum Urinas men Sesque ciendi, selus extrahendi et pastinacae marinae ictibus auxiliandi. Capillos quoque denigrat: vulneraria eadem et sanguinum cohibendi vi Praedita. Fera etiam repurgat ulcera. Sodat decoctum

foliorum et ramorum ipsorum fotu pruritus genitalium.

414쪽

Cap. XXXVI. (XLI. sDe Denthα εαfi ci. J Mensia, quae et calamintha dicitur Romanis et nepeta, Aegyptiistis, aut seriti rumon thia, aut Perxo Ct maci tho vocata vulgo nota est herbula. Vim habet calefacientem, astringentem et exsiccantem: quamobrem Sangui nona sistit ipsius succus ex aceto Potias, teretesque lumbricos enecat et venerem stimulat: singultus, vomitiones Choleramque sedant bini terni vo ramuli cum acidi granati succo epoti. Discutit Ct abscessus, si cum Polenta adhibetur, et imposita fronti dolores capitis levat: mammas diStentas Et nimio lacte tur gentes Compescit. Cum Salo vero Canum morsibus imponitur. Succus aurium doloribus Cum aqua mulsa Subvenit. Mulieribus ante coitum subdita conceptioni resistit Et asperam linguam assi icta laevigat. I ac in caseum densari non patitur, si illi folia immerguntur. Et generatim

415쪽

stomacho utilis est et condimentis idonea. (Cap. XLII.)Mentha Sylvestris, quam mentitastrum Romani vocant, hirsutioribus est foliis et Prorsus maior Sis3rinbrio: at

odore magis VirOSO, quare minUS ad Sanorum usum apta est.

Iaminthae speciebus quaedam magis montana Ost, soIta habet ocimi, Subalbida, ramulos surculosque angulatos Et florem Purpurascentem. Aliora pulegio similis est, sed maior, quam ideo Sylvestre pulegium vocarunt, quod et odore ipsum aemuletur: hanc Romani nepetam nominant. Tertia ad mentitastrum accedit, foliis magis oblongis, Caulo ramisque, quam pracdicta, maioribus, sed minus efficax. Omnium folia gustu impense serventia et acria: radix in utilis. Nascitur in campestribus locis, asporis ac praehumidis. Sive pota, sive imposita, demorsis a SerpCnto opitulatur. Decoctum Potu urinas Pollit: ruptis quoque, COII-

416쪽

set SeraIliori multo PIura Iegit, quam nostra exemplaria habent. φρυγανωdcσ vertit hic et aIibi: lignosi, ita ut licinia (ellychnia Pro Iuminibus accendendis, Cotoneo involuto, inde confici Possint.

vulsis, anhelationibus, torminibus, cholerae ac rigori auxiliatur. Praesumta in vino venenis resistit, et regium morbum Expurgat. I Umbricos necat et ascaridas, cum sale et melle Pota, SCu Cocta, seu Ctiam Cruda contrita fuerit. Elephantiacos etiam esitata iuvat, si serum lactis superbiberint. Detrita folia in pesso subdita fetus enecantet menses extrahunt. Eadem Suffita, ut et substrata, Sor pentes fugant. Dein cicatricibus nigris album reddit co-Iorem in vino Cocta Et imposita, ac sugillata sub ocuIis quoque Emon dat. In COXendicum doloribus ad metasyncrisin imponitur, dum Summam adurit cutem. Vermes denique aurium Succus instillatus necat.

squod album et capitatum nonnulli vocant, alii epithymis et thyrsion, Aegyptii coronam, Daci mogula J omnibus

notum CSt. Frutex exiguus, Surculosus, soliis exiguis, num Crosi S Et angustis cinctus, in cacumine gerens floris capitula Purpurascentia. Maxime vero nascitur in rupe-

417쪽

stribus tennibusque locis. Potum cum Salo et aceto vim habet pituitam per alvum trahendi. At eius decoctum cum melle erecta cervice Spirantibus et anhelatoribus prae sidio eSt. Vermes Ctiam pellit Et menses et fetus et Secundus. Urinam quoque ciet. Cum melle in eclegmate sumtum , screatui facilia reddit, quae in pectore haerent. Ex aceto impositum oedemata recentia discutit, Sanguinis grumos dissolvit, ac til aos pCnsilesque verrucas tollit. uin et ischia dicis cum vino et polenta impoSitum sub venit: hebetiores oculos iuvat in cibo Sumtum. Est denique pro condimento ad Sanorum Usus utile.

quoque nota est. Gignitur in tenui solo asperisque locis: thymo Similis est, sed minor ac tenerior, Spicam serens s lorum plenam , sed viroscentem. Eadem potest, quae thymum, SimiIi modo assumtum, atque itidem Sanorum usui apta est. Est et Sativa quac dam thymbra, SHVCStris Pro1 DIOB CORIDEB. ub

418쪽

sus inserior, quae tamen propter mitiorem acrimoniam commodius in cibos recipitur.

nonnulli Zygin sylvestrem, alii Polion vocant, Aeg3 ptii

meritopyos, Romani Ctiam Ceretati cum (Cicer erraticum, irroel 'o eSt c suoddam Iiortense, quod Od Oro SamPSuchum imitatur et in coronas addi SoIet: ita dictum a serpendo , quod , quaeunque sui Parte terram attingat, radi cetur. Habet autem folia ramulosque origani, sed albi di oris coloris, et e maceriis demissum m Ulto Iactius cro scit. Alterum Sylvestre, quod Ctiam Zygis appellatiar, minime serpit, SCd in altum asSurgens, ramulos odit i En utS, fruticulosos, foliis refertos rutae similibus, Sed angustiS, Iongioribus ac durioribus. Floros gustanti acres, Odoris suavis, radix nullius usus. Nascitur in rupibus efficacius, magisque calefacit et ad medicum usum aptius, quam hor-

419쪽

tenso. Potum Cnim menses ducaei et urinam ciet. Tormi nibus, ruptis, conVulsis Et iecinoris inflammationibus (do sideriis, Plin. auxiliatur. Est Ct Ossicax adversus Serpentes, tum potum, tum et impositum. Decoctum in aceto capitis dolorem, adiecto rosaeeo, lenit, si modo in caput irrigal tur, maxime vero in lethargo ac Phrenitide convenit. Sanguinis denique vomitum 5edat succus drachmis quatuor

quam alii trifolium, alii amaracum, agathides Ctiam, en clon , acapnon, Pythagoras thrambes, Aegyptii sopho, Ar monii myuron, prophetae aSinum sacerdotis, alii Isidist genituram vocant optima CSt c Zicena Ct Cypria: SEQuia i dum locum obtinet aegyptia. Herba Est ramoSa, Peri terram repens, foliis hirsutis rotundisque, Similis calaminthae angustisoliae, odoratissima et calefaciens, nocti

420쪽

tur et in sexta. Decoctum ipsius potu incipientibus hydropicis utile, ut et iis, quos urinae dissicultas et tormina vexant. Folia arida ex melle illita sugillata sub oculis

tollunt, mensesque subdita in PESSO trahunt. Contra Scor pionis ictum ex aceto et sale illinuntur. Luxatis cerato excepta imponuntur, itemque o edomatis cerato similiter excepta. Sed et ad oculorum inflammationes cum pollinopolentae illinuntur. Acopis denique et malagmatis cale faciendi gratia immiscentur.

quem et Eoo dotion et orta non, Prophotae thermuthin, Aegyptii haenii th, Romani sertulam, aut trypatium appel- Iant . Ex Co optimus est atticus, ct qui in Cysiico et ad Carthaginem nascitur, croceus coloro et odoratus. Gignitur et in Campania, ad Nolam, foeni graeci uomulus et