[De materia medica libri V. Ad fidem codicum manuscriptorum ... textum recensuit varias addidit lectiones interpretationem emendavit commentario illustravit Curtius Sprendel]

561쪽

as) Sic Ald.; ἰσχυeάc Asulau. . δυσωδει; Iegit Serap. boves et iumenta pascuntur. Huius trita radix ct imposita vulnera glutinat. Ipsius autem decoctum Epotum erasicax est adversus tormina, urinae dissicultatem ac vesicaesulcera: Calculos denique comminuit.

grostis 5. gramen arundinaeCum Priore maior est ex omni parte: Oradix calamum aequat. Iumenta in pabulo sumta necat, maxime ea, quae in Babylonis rogione Socus vias ProVenit.

in Parnasso gignitur gramon, ramosius est, folia gerit ho derae similia, florem albidum et odoratum, fructum exilem, non inutilem: radices quinque aut Sex, digitum cras Sas, albas, molles, valdeque dulces. Quarum Succus, si in vino cum pari melle ac myrritae dimidio piperis quo ac turis tertiis portionibus decoqctatur, Praestantissimum est ad oculos medicamentum. Id vero in aerea Pyxide

DIOS CORIDES. LI

562쪽

reconditur. Radicum autem decoctum eadem, quae herba ip8a, Praestat. Semen vellementer urinam Pollit, vomitionesque et alvi prolluvia sistit. Gramen autem in Cilicia natum, quod incolae Cin nam appellant, boves Saepe inflammat, si eo humido pa-

Cap. XXXIII. O De Sicorifice. J Sideritis, quam aliqui Heracleam, prophetae genituram aut sanguinem Titani , alii scorpionis Caudam, Pythagoras Parnairon, Andreas Xanthophanea, Osthanes buphthalmum, Aegyptii sendio nor, Romani Vortumn Una vocant, Seu soleastrum, Afriododonil herba est foliis marrubii, sed oblongioribus, ad salviae aut querrumus foliorum Similitudinem, minoribus ta men et asperis. Caules edit quadrangulos, dodrantales aut etiam maiores, non ingrati gustus et aliquatenus astringentis, in quibus ex intervallis orbiculati verticilli, sicut marrubii, et in iis 5emen nigrum. In Iocis saxosis na-

563쪽

scitur. Vim habent imposita folia vulnera glutinandi otinflammationem arcendi.

C a p. XXXIV. O De Sideritide ciliorcid Sideritis aItera ramos habet hi cubitales, graciles: folia in Jongis petiolis, filicis similia, apice incisa, utrinque numCTOSa: o superioribus vero axillis propagines proceras, graciles, quae apice capitula gerunt globosa, aSpera, in quibus se men betae Simile, Sod rotundius ac durius. Huius etiam foliorum vis vulneribus idonea ESt.

C a p. XXXV. ODO Sicorifice terficis Traditur et

tertia sideritis, quam Cratevas quoque UCracloam voeat. Haest in maceriis nascitur ac vinetis: soliis ab una radice multis, coriandro similibus, circa cauliculos dodrantales, IaeVes, teneros, Cum rubore Candicantes, floribus puni- LeiS, Parvis, gustu amaris lentisque. Et huius impositae vis est, ut Cruonta recentia quo vulnera glutinet.

564쪽

Cap. XXXVI. ODe Achilleo Achilleam sunt qui

ctiam sideritin vocent, saliis dicitur myrtomorphon aut chiliophyllon, Stratioticon etiam et lieracleon, Romanis su percilium veneris Seu acorum Sylvaticum, aut militaris et millefolium, Afris aster clio eloth . Gerit autem ramos dodrantales, aut etiam maiores, fusorum forma, foliolia cinctos minutis, ex obliquo crebras habentibus incisuras coriandro proximis, Subamaris, lenti8, odore multo, norinsuavi, sed medicato: una bellam in Cacumine rotundamnoribus albis, purpureis vel aureis. Nascitur laeto solo Et huius coma trita vulnera cruenta glutinat et ab instam malion O tu Otur, nee non erumpentem Sanguinem inhibet uti Cliam ex . utero, Subdita in pesso. Sed et ipsius de cocto utiliter insidoni feminae uteri fluore laborantes. Deniquo et contra dysenteriam bibitur.

565쪽

mus Oaliis cynosbaton aut Selinorition vel asyntrophon, Prophetis sanguis Titani aut ibis, no in aliis Sentis, vel rubus, vel mora etiam Vaticana, Dacis inantia, Aegyptiis haemaeos Seu umetros dictus astringit et siccat, capillosquo

tingit. Summorum autem ipsius ramorum decoctum Potu alvum sistit fluoremque muliebrem cohibet, nec non et contra Pristiris morsum valet. Commanducati folia si mant et gingivas, orisque ulcera sanant. Imposita Veroliei petas cohibent, et a choras capitis, oculorum Procidentias et condylomata et haemorrhoides curant. Eadem Cadidiacis quoque et Stomachicis trita convenienter imponuntur. Contusa caulibus soliisque expressus succus Solo Coactus ad ante dicta vitia est esticacior. At fructus persectam maturitatem assecuti Succus oris medicamentis accommodatur. Fructus viro, qui nondum maturuit, in

566쪽

σιπελατα σβεννυσι ' στομαχικοισ τε με, υδατοσ ἐν ποίω δίδοται.

cibo sumtus eistit ut alvum pariter ac flos in vino PotuS.Cap. XXXVIII. O De Actho idctoo. J Bubus cogno men idaei tulit, quia copiose in Ida nascitur. ESi autem Ionge tenerior priore, Exiguis spinis Praeditus, quanquan1 et sine spinis inveniatur. Eadem vero PraeStat, quao Supra dictus. Expeditissimum autem contra oculorum inflammationes adminiculum praebet flos ipsius cum mello ad laevorem tritus et illitus: is etiam erysipelata restinguit. Stomachicis quoque Ex aqua bibendus datur.

cunt volutum laparum, Aegyptii hapap folia habet hodu-

567쪽

rao similia, Sed minora, Tam uJOs longos, quibus icircumplectitur quodcunque fulcrum. Nascitur autem in sopi bus, vinctis ae segetibus. Succus foliorum potus alvum solvendi vim liabet.

1ios similia, minora tamen et rotundiora et Iiirsuta: ramos tenues, dodrantales, quinos Senosve, a radice Statim soliis refertos gustu acerbis. Nascitur in segetibus et cui

tis Iocis. Folia cum polenta imposita inflammatis fluxio-noque infestatis oculis auxiliantur. Cocta vero herba ac sorpta intestinorum dissicultatem coercet. Cap. XLI. De CPαἰOrio. Eupatorium, quod nonnulli I1epatorium aut hepati tin, Romani volucrum maius dicunt, herba est SusTruticosa, virgam Pro DTCns unam, gracilem, lignosam, rectam, nigram, hii Sutam, cubitalem aut altiorem: folia per intervalla, in quinque potissimum

568쪽

πενταπετεσ, οἷ δε πεντάτομον, οἷ δε πενταδάκτυλον, οἷ δεψευδοσελινον, οἷ δε καλλιπεταλον, οἷ δε ξυλολωτον, οἷ δεξυλοπεταλον, οἷ δε ασφαλτον, οἰ δὲ πεντάκοινον , οί δε

gimur tamen e loco Iib. 2. C. et OT. comParato, et e SeTaP. inte retatione, gicut iam Marcellus et Rue1Iius, gubstituere.

aut plures etiam partes divisa, quinquefolii aut cannabis

foliis similia, et ipsa nigrescentia Et Serrae in modum versus apicem incisa. Semen in medio caulo ad nascitur Sub- Iairgutum, ac ita deorSum nutans, ut Etiam Siccatum v2stibus adhaereat. Huius folia pum adipe suillo veteri tritaci imposita ulceribus cicatricem aegro trahentibus meden tur. Tum gemen, tum et herba Pota ex vino dysenter cis, hepaticis et quos serpentes momorderint, opitulantur. Ceterum hanc nonnulli erroro inducti argemonem appellarunt, cum tamen alia Sit, ut probavimus.

Cap. XLII. Oma Ouinquefoliod Pentaphyllon, quod

nonnulli pentapotes, alii pentatomon aut pentadactylon, alii pseudoselinum aut callipetalon, alii xyloloton aut xy- Iopetalon, alii asphalion aut pentacoenum, alii thymiati tis, Aegyptii orphitebeoco aut enotron, prophetao ibis unguem aut aiam, alii hermodactylon, Romani quinquefo-

569쪽

lium, Galli pompedula, Daci propeduIa vocant ramos

fert festucaceos, tenues. dodrantales, in quibus semen: folia moniliae similia, quina, raro plura in singulis potio Iis, in ambitu serrata: florent pallidum vel aureum. Na scitur in aquosis locis et iuxta rivos. Radicem habet subrubram, elongatam, helleboro nigro CrassiorCm: cuius usus est multiplex. Valet autem radicis ius ad tertiaim Partem Coctione absumtum, si ore detineatur, ad doIorem dentium sedandum: Putrida etiam oris ulcera collutiono sistit; sistulae spiritalis aspritudines gargarigatu emendat: contra alvi profluvium et dysentoriam iuvat, itemque eos, qui arthritide aut corondicis malo vexati id hiberint. UTrita radix in aceto cocta et imposita herpetas cohibet. Stru mas, duritias, oedemata, aneurySmata Ot abscessus discutit. Erysipelatis, digitorum 'pterygiis, condylomatis PAorisque modetur. Tenerae radicis 3uccus contra iocinoris

570쪽

pulmonisque vitia prodest, item quo adVerSus venena. Folia autem cum hydrome ite aut vino diluto et piperis exi guo bibuntur contra febrium circuitus: in quartana qui dem quaterniam ramulorum solia, in tertiana duorum, in amphtinerina unius. Adminiculo etiam Sunt tricena folia per triginta dies pota in comitiali morbo. Celeriter regio morbo medetur foliorum succus, per aliquot dies ad tres cyathos bibitus. Cum sale ac melle imposita so- Ita tam vulneribus, quam fistulis remedio sunt. Opitula tur et iis, quorum intestina Provoluta sunt, et sanguinis cursum SiStit herba , tum potu, tum etiam illi tu . Incidi tur et ad expicationes lustrationesque, Ct Contra sangui

Cap. XLIII. ODe Phoeniced Phoenix, aliis rhus

aut anchinops, aliis Phoenicopteron, aut Thus Stachyos, aut osthales dicta, Romanis palotu cupinum, Aegyptiis atlanon: folia habet hordeo similia, Sed breviora et angustiora,