[De materia medica libri V. Ad fidem codicum manuscriptorum ... textum recensuit varias addidit lectiones interpretationem emendavit commentario illustravit Curtius Sprendel]

571쪽

spicam vero Iolio similem, et ramos sonum digitorum Circa radicem ac spicas Septenas octonasve. Nascitur iuarvis tectisque recens illitis. Vim habet pota in austero vino, ut alvi profluvium Sanguinisquo O matrico Cursum ac urinae largiorem suxum sistat. Tradunt et nonnulli in vellere puniceo amuloti ad instar adalligatam, sangui nem cohibore.

Oxymyi Sinen referunt: iuxta ipsa Cxigui vero sunt velut Capreoli, e quibus et nos. Radix valde astringit, iis iccirco conveniens, quibus astrictione opus est. Libitur et adversus alvi profluvia fluoremque muliebrem: omnem denique sanguinis cruptionem Sistit. Cap. XLV. ODO Ghociet rcidice. Rhodia radix, quam alii ut rhodida vocant, provenit in Macedonia, COSto similis, at Iovior et inaequalis, quae, dum ConteritUr, TOSarum odorem spirat. Caput dolentibus utilis est, si cum

572쪽

nardo tenuiter imponatur, aut fronti temporibusque in

spergatur.

C a p. XLVI. ODe Equiselo. Equisetum squod alii

trimacliton, anabasin, Charadranon, alii epliedran, aut salicem arborem, alii gis, alii solioeniostroplion, Aegyptii Pherphra, prophetae Saturni alimentum, Romani equin Iem aut salicem Equinalem appellant nascitur in locis aquosis et fossis. Cauliculos edit inanes, rubescentes, SubaSPE-ros, rigidos, geniculis interseptos sibi invicem innatis: circa eosdem folia iuncea crebra, tenuia. Succrescit autem in sublime, vicinos scandens truncos et ex iis dependens circumsusum Comis multis, nigrescentibus, quae Cqui caudam referunt. Radix e5t lignea, dura. Herba autem astringit, unde ut succus ipsius sanguinis eruptionem onaribus sistit, ac prodest dysenteriis in vino potus, ct urinam ciet. Foliis tritis inspersisque vulnera glutinantur. Radix vero et herba tussientibus erectaque cervice Spirantibus ruptisquo succurrunt. Narrantur et folia in aqua

573쪽

hibita divisionem intestini, vesicao dissectionem et intesti

norum ProVolutionem CogETE.

Cap. XLVII. ODe Equisoso cillerod Equisetum aIterum quod et equitium, chedran aut gynon appellant,

Romanis dicitur salix equina . Caulis CSi rectuS, aequalis, cubito altior, quodammodo inanis: comas habet per intervalla breviores, albidiores et molliores. Id cum aceto Subactum vulnera Sanat, Eadem, qua Prius, Vi gaudens.

est fruticulus ramosus, cui grana ceu Ientes adhaerent, qUae quidem Selicta reponuntur. Optimum est galaticum

Ct armeniacum: dein in Asia (proprio sic dicta) et Cili Lia: Postremum locum obtinet, quod in Hispania gigni-

574쪽

tur. Vis huic astringens, unde idonea est vulneribus nervorumque Plagis, S i tritum cum aceto imponitur. Na-5citur autem Cilicium in querculsus, exilis cochleae simi Iitudine: id illius regionis mulieres ferramento cuspidato(vel unguibus acutis) Iegunt et coccum dicunt.

Cap. XLIX. ODe Trivio J Tragium in Creta sola

nascitur, IentiSco Simile, quoad solia, ramos ac fructum, Sed minora omnia. Liquorem profert gumini similem. Folia eius, fructus et Iacrima, imposita ex vino, Spicula omniaque corpori impacta eliciunt. Pota eadem drachmao unius Pondere stranguriae medentur, Calculos VESicae Comminuunt, et menses trahunt. Aiunt et Sylvestres Capras Samgittis ictas huius herbae pabulo spicula ex Cutero.

Cap. L. ODe T mio cillerod Tragium alterum Dalii

tragon aut tragocerota, Scorpion etiam Ct garganon Vocant,

575쪽

Romani cornulacam Ct bitu ensam, Daci saliam, Aegyptiis ober, Afri actioiosim folia habet scolopeiadrii, radicem

tenuem, albam, raphani Sylvostris similem. Haec, seu cruda seu Cocta Comedatur, dysentericis QSt auxilio. Ceterum soli a per autumnum hircinum odorem Spirant, qua propter et tragion Vocatur. Provenit in montibus locisque PraerUPtiS.Cap. LI. O De Truod Tragus, quem aliqui Seo

pium, alii traganon dicunt, naScitur maximo ad oram maritimam. Fruticulus Ost per tCrram Sparsus, Clongatus, non ita magnus, dodrantalis aut maior. Folia autem nullatiabet: Sed circa ramos haerentos gerit volut uvas pusillas, rufas, tritici mole, summa Parte aCuminataS, num UTOSaS, gustuque Valdo aStringentCS. Fructus, uVarum forma, deni

ex vino poti coeliacis seminisque si uore Iaborantibus auxiliantur. Sunt et qui lusos digerant in Pastillos, quo melius asserventur, ii Sque ita utantur.

576쪽

Cap. LII. O De Schoeno Pαἰαεtri. Schoenus palustris, Daliis oxypternos, aut solis supercilium, Romanis iuncus marinus vel manualis, Afris cliudua dictus : dupIexeAt eius genus. Alterum, oXySehoenos dictum, apice acu tum est. Et linius duae sunt species, Siquidem altera steri- Iis , altera fructum gerit nigrum, rotundum: Posterioris culmi carnosiores et Crassiores sunt. ESt et tertia species(seu alterum genus) multo carnosior Et Crassior utraque praedicta, IioloSchoenos vocatur. Habet et haec fructum in summitate, Sicut praedictum genus. Utriusque fructus tostus et ex vino diluto potus alvum sistit fluoremque mulierum rubentem : urinas quoque movet, at Capitis do-Iorea excitat. Folia vero tenera, radici proxima, imposita Phalangiorum morsibus apta sunt. Ceterum Curipicae Echoeni semen Somnum allicit: sed vitanda in potioni

bus maior ipsius copia, quippe veternum gravem inducit.

577쪽

Cap. LIII. O De Lichened Lichen, qui petris inna

scitur, quem alii bryon vocant, Est muscus roscidis rupi bus adhaerens. Is impositus Sanguinis Sistit Cruptionea, inflammationes lenit, et impetigini modetur. Iuvat et ars quatos cum melle illitus: ceterum Duxionibus oris lin- guaeque SuCCUrrit.

Cap. LIV. ODe Piaronychict. Paronychia Daliis ado cetos, aliis neuras, aut phrynion, Romanis buinalis clinguinalis Moroeli. dicitur fruticulus est in rupibus nascens, peplo similis, sed brevior; soliis tamen maioribus. Ea tota contrita paronychiis et favis remedio est. Us p. LV. De Chi socomed Chrysoco me Daliis chry- εitis aut clirysantilemon vol amaranion, Romanis Iovis barba, Afris dubath aut burchumulli dicta fruticulus est dodrantalis, comam corymbis Similem habet, Sicut hysso-DIOS CORIDES. Min

578쪽

Pus: radicem hirsutam, tenuem, ceu hellebori nigri, sed gustanti haud insuavem , cupresso proximam, Cum dulci SubaustEram. In Opacis nascitur et petrosis. Radix culta facientem vim Ct astringentem habet, hepaticis et peri, pneumonicis accommodatam. Sed et eadem decocta in aqua mulsa ad purgandam vulvam ASSUmitur. Cap. LVI. O De Chi S gono. Chrysogonon squo alii chrysospermon, alii daspin, aut origarion et arcophilialmon vocant, Romani arillariam (aureliam tarcto.) est frui lex densus, foliis quernis, flore verbasci coronarii, radici Tapi, intus quidem ruberrima, foris vero nigra. Hae

Cum aceto subacta et imposita contra muris aranci mox sus auxiliatur.

Cap. LVII. ODO Elioliroeso. Elichrysum qui dat

Chrysanthemon, alii et hoc amaranton vocant, quo et DCoTum Simulacra coronant. Virgula est ex albido virem

579쪽

recta, solida: solia habens angusta, distantia, abrotono

similia: comam circinatam Ct Umbellas Ox aureo fulgentea, rotundas, velut corymbos aridos, radiCCm aut Em tenuem. Nascitur in asperis locis et ad torrentium ripas. Coma ex vino pota contra urinae difficultatena, SCI pontium mor sus, ischiada ruptaque opitulatur, men SCSqUO Ciet. Sanguinem concretum Vontris ae Vesica B Cou Sumit, Cum mulso

pota. Sistit et destillationes, trium obolorum pondere te iunis potui data in vino albo diluto. Vestibus deniquo interponitur, ut Cas a vermibus tueatur. Cap. LVIII. De Chi scinthemo. Chrysanthemon, seu clialcas, aliis buplitii almon, aliis Chalcitis, aut chal canition et chalcantilemon, Romanis Cattha, Etruscis garii Ioum, Afris churgeta dictum tcnera est horba, sed fruticosa, Iaeves pro serens caules foliaque multifida: floros Iuteos, eximio splendore micantes, et oculi osligio orbicu-M in I

580쪽

Iatos , unde et nomen (buphilialmi sortitum est. Provenit propter oppida: ipsius vero caules olerum ad instaresitantur. At flores cum cerato triti Steatomata discutero Produntur: regio morbo correptis tempestivo colorem reddunt moIiorem, si e balneo, Post Iongiorem in eo moram , Egredientibus propinantur.

Cap. LIX. ODe Agerctfod Ageratum est frutex virgultosus, bispithamaeus, humilis, simplex, origario maximo similis: umbellam gerit, in qua nos aureis quasi bullis

emicat, elichryso minor. Nominatur autem ageratum, quoniam nos diutissime in sua coloris specie ConSCrvatur. Decoctum eius vim habet cum fervore calefaciendi. Herba

quoque ipsa bibita urinas ducit, et vulvae vitia emollit. Cap. LX. e Verben etd Verbena recta, qUam Ct peristoreon aut peristerion, et trygonion Ct hunion, Sacram herbam etiam et philtro dotem vocant, OAegyptii Pem PsemPte, Prophetae Iunonis lacrimam, alii mustelae 5au-