[Kritike kai exegetike melete en to pempto vivlio tou Thoukydidou] [microform]

101쪽

και-- τίχιστα ναυνωθῆ με μὰς διδτι πάρχει ελπὶς τοιουτοτρόπως αντο λίαν να φοβηθῶσι διότι το κατόπιν ἐπιπίπτομ στράτευμα εἰν εις τοτ πολεμων φοβερώτεροντον παρεντος και μαχομένου Και- ο διος φανο ανἐρανδρεῖος, καθὼς σοὶ ρμόζει ω Σπαρτιάτη, και σεις, ανδρες σωμαχοι, ἀκολουθησατε τον στρατηγὸν ανδρείως καὶ λάβετε προ ὀφθαλμῶν, τι- καλὼς πολεμιστης πρέπει .να εχη θέλησιν και αισχώνην δια την δειλίαν και την ητταν καὶ να πείθηται εις τοτ αρχηγοί του, και ὁτι ταύτην δατην μήραν η ελευθερίαν θ' εχητε και το ενδοξον νομα σὐμμαχοι των Λακεδαιμονίων θ' ονομα ζησθε, ἀν γενναῖοι φανητε, οὐλοι πάλιν των Ἀθηναίων, ἀν νικηθέντες ἀποφώγητε τον ἀνδραποδισμὰν και την θανάτωσιν, Θ ὀνομάζησθε και δονλείαν θ' εχητε σκληροτέραν παρ' οσον πρότερον εἴχετε, οὐ δε λοιπορς Ἐλληνας λεμποδίσητε απὰ το ν γίνωσιν ελεύθεροι. 4λλὰ μητε μεῖς δειλιάσητε, βλέποντες περ οσων εἶν ὁ ἀγων, και γ ἀποδείξω, τι μὰλλον εἶμαι ἱκανὰς δι' εργων ν επιτέ9ωμαι κατὰ των ἐχθρων παρὰ πιτηδειος νὼ συμβονλείω καὶν προτρέπω ον ὰλλους' τοσαῖτα Ἀρασίδας εἶπε. Λόγοι 'Ἀθηναίων καὶ Μηλίων. 'Eκστρατείσαντες οἱ ' θηναῖοι επὶ Μίλητον πριν η τὰς εχθροπραξίας ἀπίσωσι πέμπουσι πρέσβεις ει την πόλιν, ἔν την ποταγην αιτήσωσιν. O δε Μήλιοι, ἀγαγόντες

πὸν δι' ὀν λθον οἱ δε Ἀθηναῖοι λέγουσι τοιαῶτα:,, ειδη οἱ λόγοι δεν γίνονται πρὀς το πληθος, ἔνα μη διὰ συνεχος λόγo οἱ πλείονες φο μας ἀκοίσωσιν φάπαξ πειστικὰ λέγοντας καὶ ἀνεξέλεγκτα ἀπατηθῶσι, διότι γινώσκομεν, τι αὐτην την σημασίαν εχε η παρουσίασις μῶν

προς τοὐς λθοος σεις οἱ καθήμενοι δῶ πραγματεύθητε

μετα ετ πλείονος ἀσφαλείας διότι καν καστον των λεγο

μένων καὶ μηδἐ σεις δι' ενος λόγον, ἀλλὰ πρὀ ο,τι δεν

φαίνεται τι καταλλήλως λέγεται ευθὰς ἀποκρινόμενοι κρίνετε. Καὶ πρῶτον ἀν σας ἀρέσκη καθὼς ομιλοῖμεν, εἰ -

ποτε . , δε ε νεδροι τῶν Μηλίων ἀπεκρίθησαν ἰ

102쪽

' μεν εὐγρεm3ς τρόπο τον να ινηται συχως διδασκαλία πως αλλήλοος δεν εἰν ψεκτός, δε παρουσα δηπολεμικὴ κατάστασις ων πραγμάτων και υχὶ μέλλουσα φαίνεται ποa διάφορος της ν ησοί διδασκαλίας. Λιότι βλέπομεν οὶ σεις οἱ διοι καὶ κριτα ηλθετε των ἔσων μέλλομεν να εἴπωμεν καὶ το ε αυτῶν ποτέλεσμα, ω φαμ

Eὰν μεν λοιπον κεκρυμένους διαλογισμους περὶ τουμέλλοντος χητε η ἄλλο τι εν τε νω συνελάβετε, παρὰ κτου παρόντος καὶ ε οσων βλέπετε περὶ της σωτηρίας της πόλεως - σκεφθητε, μεῖς δονάμεθα ν παίσωμεν λέγον- τες' ἀν δε πῖ της σωτηρίας αὐτης εντανδα ηλθετε, δυνάμεθα ν λέγωμεν Uλ.

Λίκαιον με και πρέπον συναμα εἰν εν ῆ τοιαέτητων πραγμάτων καταστάσει καταντήσαντες ει πολλὰ καὶ διάφορα ν τρεπώμείλα καὶ λέγοντες καὶ σκεπτόμενοι νωλόντι η συνοδος αντη παρουσα εἰν καὶ περὶ σωτηρίος της

πόλεως - σκεφθη , καὶ ὁ λόγος, καθ δν τρόπον προτείνετε ν γίνηται, ἀν φαίνηται καλὰν ας γίνηται 'Aθην. Ε . 89. , φεῖς λοιπον εις τους λόγους μας οντε κομφὰονόματα Θ μεταχειρισθῶμεν η τι δικαίως δηλ. τους Πέρσας καταλύσαντες ἄρχομεν η τι ἀδικοίμενοι τώρα πεξερ- χἡμεθα, λόγον μακρους καὶ πιστεντους παρέχον1ες, υτε ἀξιον κρίνομεν σεις - στοχασθητε ν πείσητε λέγοντες οτι επειδῆ εισθε ἄποικοι των Λακεδαιμονίων δε εστρα- τείσατε μαζ με μῶς η τι οὐδεμίαν ἀδικίαν μας πὸτε ποιησει, ἀλλα κρίνομεν ἀξιον τα δυνατ ε οσων κὰτερα τὰ μέρη αληθῶς φρονουμεν ν διαπράττωμεν, πειδὴ γνωρίζομεν τίσον ἡμεῖς σον κα σεῖς, τι τὰ δίκαια μεν κατὰ τον ἀνθρώπινον λογισμὰν ἀπ του μέτρου της ἐσης νάγκης κρίνονται, τὰ δυνατὰ δε οἱ προέχοντες πράττουσι καὶ ο ἀσθενεῖς επὶτρέπουσιν αυτώ Μήλ. Κεφ Hμεῖς με λοιπὸν νομίζομεν ονλάχιστον χρήσ*ον διῶτι ἀνάγκη εἰν τοιουτον ν νομίζωμεν, πειδὴ σεις Θέσατε ως αρχὴν των διαπραγματενσεων νὼ λέγητε παρὰ το δίκαιον το σvμφέρον ν μη καταλίητε το κοινὰν ἀγαθῶν, αλλὰ εις τον πάντοτε κινδονείοντα τὰ πρέποντ

103쪽

- εῖν δίκαια, καὶ ἐάν τις καὶ ἔντος ων είων τον δικαίον την ἀκρίβειαν λέγων πείση νδ φεληθῆ, καὶ προς τοσυμφέρον μῶν τοντο εἰν τοσουτον φίλιμον, σον καταφρονουντες τώρα τα δίκαια, ἄν ποτε δυστυχη τε καὶ μεγίστην τιμωρίαν λάβητε, θὰ γωρορε διὰ τοὐτων παράδειγμα

εἰς τους ἄλλους 'ν. ' φ. l. , φεῖς δε και εὰν ἀπολέσωμεν την μετέραναρχὴν δεν λοποίμεθα. διότι δε ειν οἱ ρχοντες των αλ- λων , καθὼς και οἱ Λακεδαιμόνιοι, φοβεροι ις τους νικηθέντας νυν δε μεις δε αγωνίζόμεθα προ τον Λακεδαιμονίονς), ἀλλα ι πήκοοι των αρχόντων, ἄν ποτε αυ- τοι επιτιθέμενοι κατ' αυτῶν νικήσωσι και λάβωσι τηνεξουσίαν και τοὐτους μεν τοrς κινδίνους τώρα ας ἀφήσωμεν κατὰ μέρος οτι δε εἰ μεθα εντανίνα παρόντες καὶ διὰ την

104쪽

λειαν της ανεξαρτησίας καὶ την καταστροφήν σας δύνασθεν παράσχητε εις μὰς κτὀ του τι καὶ πλειόνων αλλων, ἄρξωμεν, αλλἀ και την ἀσφάλειαν καὶ την συχίαν εἰς τ μέλλον, καὶ μάλιστα σεις νησιωτα οντες και ἀδυνατώτεροι ἄλλων ἀν δεν θέλετε περισχέσει μῶν - θα

E . 98. Ἀχὰν δε μεῖς φίλοι καὶ ουδέτεροι μένωμεν, δε νομίζετε τοῖτο σφαλές; διότι πρέπει πάλιν καὶ ἐν τοοτε το λόγου - προσπαθησωμεν νὼ - πείσωμεν, καθὼς σεις βίαν μεταχειρισθέντες εις τοτο δικαίον μῶν λόγον προσπαθεῖτε ν μας πείσητε ν υπακουσωμεν εις το μέτερον συμφέρον, διδάσκοντες μῶς το ἀφέλιμον, ἀντοὐτο πάρχη καὶ ις τμῆς πίσης ἀφέλιμον ' διότι σοι ' τώρα υτ ροῶν οντε τω Αακεδαιμ. σωμαχοι εἰνε, πῶς ' δε θ' καταστήσητε αντοὐς πολεμίους, Ῥταν εἰς την - eosσαν βίαιον κατάστασιν τῶν πραγμάτων ριφαντες βλέμμα νομίσωσιν τι άτ ποτε καὶ ναντίον αυτῶν Ἀλθητε;

' καὶ διὰ ταύτης μῶν της διαγωγης τί ἄλλο κερδαίνετε εἰ τοἰς μεν πάρχοντας ηδ πολεμίους μεγαλώνετε, - ει

Uλ. N. 100. G, Ἀντι ,ἀν τοσουτον βέβαια καὶ τμή , να μη ἀπολέσητε την ξουσίαν, παρακινδυνετητε, καὶ οἱ πηκοοι δη Τνα ἀπαλλαγῶσι του ξένον ζυγοῖ, εἰς φανερὸν κίνδυνον ρίπτωνται, μεῖς, ἔτινες ελεώθεροι ἀκόμη . Iμεθα, πολλάνανδροι καὶ δειλοὶ , φαινόμεθα, ἀν μηoλαις δυνάμεσι πρὶν ποδονλωθῶμεν επεξηρχόμεθα . A κ

105쪽

Κεφ. 103. χ λπὶς δε υσα παραμυθία προς τους εν κινδννο ευρισκομένους, τον μεν μεταχειριζομένον αντὴν το περισσείματος της περιουσίας και εὰν τους βλάφη, δε τον καταστρέφει μως' ις δε τον παίζοντας εν κυβοις πασαν την περιουσίαν διότι φυσικὰ κύβος απαιτε δαπάνην καὶ ε ταυρο γνωστὴ γίνεται, ἀν αυτοὶ ἀποτύχωσι, και εις ,τι τις πλέον ν τ μέλλοντι προφυλαχθῆ ἀπ αντης, της ποίας η ἡσις γνωρισθη, αντήδε φείδεται. οῖτο δε μεῖς, ἔτινες και ἀδύνατοι εἰσθε καὶ ε μιας βολης το κύβου ξαρτῶσθε, μη θελήσητε, σας σνμβουλεὐομεν, νὰ πάθητε, μηδ/, ομοιωθητε με τους κοινοῖς ἀνθρώπους, εις ον εν η σωτηρία αντῶν αν-

θρώπων εἰνε ετ παρουσα, αττοι, ταν αι φανερα ελπίδες

τους ἀφίνωσι πιεζομένους, καταντῶσιν εις τὼς δηλους καὶ σκοτεινὰς καὶ την μαντικὴν και τον χρησμοὐ καὶ πάντα τὰ τοιαυτα - συνοδεύονται με ελπίδας βλάπτον- σιν, ἀν- ελπίδες αντῶν δε σννgδωσι προς τὰ πράγματα mi. N. 104. - σκολον μεν καὶ μεῖς, καλῶς γνωρίζετε, νομίζομεν προς τὴν ἡμετέραν δώναμιν και τύχην ν ἀγωνιζώμεθα, εὰν ὁ ἀγῶν δεν γίνηται ξ ἴσου αλλ' ὐμως πι--εὐομεν εις τὴν τύχην ἀπ μέρους τῶν θεῶν νὰ μη νικη- θῶμεν, διότι ἱστάμεθα πέναντι μῶν ως ενσεβεις προς αδίκους, τὴν δε ελλειψιν τῶν δυνάμεων μας η συμμαχία μετὰ τῶν Αακεδαιμονίων Θ συμπληρώση, ἔτινες ἀναν-καίως καὶ εὰν δι' ουδῖν ἄλλο, τοτλάχιστον διὰ τὴν μεταξὐωμῶν σνγγένειαν και εξ αισχίνης θ μας βοηθήσωσι και

106쪽

φ. 105. ,Ποῦμεν λοιπον πρὸς του θεον εtγενείας οντε μεῖς νομίῖομεν, οτι α ,πολειφθῶμεν. Λιότι εξωτων ωπὰ των ἀνθρώπων πρὰ τον ήθεον τελουμένων νενομισμένων καὶ τῆς θελησεως των εις αντον τους ἀνθρώπους ἀνηκόντων ονδεμίαν αδικον ἀπαίτησιν πομεν η νδεν πράττομεν διιτι νομίζομεν, οτι καὶ οἱ θεοὶ κατὰ την δοξασίαν μῶν και ανθρωποι δια παντὸς του χρόνου καθαρῶς ,πω της φυσεως αντης ἀναγκαίως ελαυκόμενοι ἄρχουσιν - κατέχουσι. 'μεῖς χωρὶς να θέσωμεν τον, Ῥόμον τουτον οντα πρῶτοι να μεταχειρισθῶμεν αυτὰ τε-

πρὸς μεν του θεους τον πρέποντος καὶ δικαίου οντωκρίνοντες χεν φοβουμεθα κατώτεροι τῶν προσδοκιῶν νὰ φανῶμεν την δε ἀφροσυνην δια τηνδε πόληφιν, ην πετε

πρὰ τον επωρίους νόμους ς επὶ το πλεῖστον συμπεριφέρονται ναρέτως πρὀς δε του ἄλλον ἀν και πολλὰ δυ- ναταί τις νὰ εἰλη περὶ του τρόπον, καθ ο προσφέρονται, συντομώτατα μάλιστα δυνατο ἡ δηλώση, οτι Ἀξ ἄσων

107쪽

Κεφ. 107. 4,Aοιπον δε στοχάζεσθε, ἔτι το μεν συμφέρον λαμβάνεται μετά μέσων ασφαλῶν, ἀνεν κινδυνον,το δἐ ίκαιον και καλὰν νεργεῖται μετὰ κινδυνον Λουτο. δἐ ο Λακεδαιμόνιοι λάχιστα ς επὶ τ πλεῖστρο επιχει '

Μήλ. κεφ. 108. Mλλὰ και τον κινδυνον ενεκα μῶν μὰλλον νομίζομεν οτι αντο θὰ ἀναλάβωσι και κατὰ τοσον- τον οἰκειοτέρους αὐτον Θ νομίσωσι, παρὰ εὰν χάρινάλλων πρόκειτο, καθ οσον μεῖς προς τὰ πολεμικἀ εργα της Πελοποννήσου πλησίον κείμεθα και διὰ την εὐσυγ-rενείας ὁμοφροσἡνην πιστότεροι ἄλλων εἰ μεθα 'Ἀθην. Κεφ. 109. ,Καλῶς ἀλλα η ἀσφάλεια βέβαια ει τονς

μέλλοντας ν' ἀγωνισθῶσι δε φαίνεται τι εἰν η υνοιστῶν καλεσάντων εις βοήθειαν, ἀλλ' η δύναμις, άν τις δι' αντης πολυ προέχη των ργων τοὐτο δε οἱ Λακεδαιμόνιοι καὶ πολῶ περισσότερον των ἀλλων παρατηροῖσι διδτι μηποντες πεποίθησιν εις τὰς δίας αυτῶν πολεμικῶς παρασκευὰς και μετὰ πολλῶν συμμάχων κατὰ τῶν ἄλλων πέρχονται ἄστε δεν εἶν επομένως ευκολον αντο ει νῆσον τοτλάχιστον ν περαιωθ' ι, διαφεύγοντες ημὰς, ἔτινες λασσοκράτορες εἰ μεθα . . . Μήλ. κεφ. 110. ,οντο δε ἡνανται καὶ ἄλλονς ἀ- πωφωσι, τους συμμάχους Κορινθίους ει βοήθειαν μῶκ

η δε θάλασσα περὶ την Κρήτην εἰν ἀνοικτὴ δι - οι

Θαλασσοκρατοῖντες ει μεγαλειτέραν ἀμηχανίαν καθίσταν- αι προκειμένου νὰ καταδιώξωσι και συλλάβωσι τ πλοῖα τῶν πολεμίων, παρὰ οἱ θέλοντες λαθόντες αντοὐς ἀ-ωθῶσι. Και ἀν Οὐτου θελον ἀποτίχη, δύναντο ν τραπῶσι και εις την χώραν τμῶν καὶ ις τοὐς λοιποὐ συμμάχους σας, προ οσον ὁ Βρασίδας δε επῆλθε και τότε

φ. 111. , αι, θα ἀγωνισθῶμεν περι τῶν οἰκείων' αλλὼ τοῖτον τον αγῶνα μεῖς ς ἱκανὴν πεῖραν εν τε παρελθόντι λαβόντες καὶ εχοντες δε ροβοώμεθα και εις μῶς δε εὰν τοιοῖτος θελε συμβη, α λαμβάνετε πεῖραν καὶ τότε δεν ἀγνοειτε, τι οἱ Ἀθηναῖοι απὰ νδεμιῆς ποτε

πολιοργιος ἄλλον φοβοίμενοι ἀπεχώρησαν ' θνμοίμεθα

108쪽

δ δτι, μεντες, μι α σκεφθητε περὶ της σωτηρίας σας, οὐδεν πετε ἀπη μέχρι τονδε εἰς τόσον μακρον λόγονς, τοτ οποίους ἐὰν θελον πιστεώσει ανθρωποι, θελον -- μίσει, τι χἀ σωθῶσιν, αλλὰ η μεγίστη μῶν ασφάλειαεξαρτειαι ε - μέλλοντος, η δε πάρχουσα μῶν θέσις ολθον ἰσχύει ρὰς ὁσα δη μεῖς πομεν ἀντιτάξει ἰ Καὶ πολλην ἀκρισίαν τοῖ νον σας δεικνέετε, εὰν δὸν κατορθώσητε ἀκόμη - μετατοπίσητε 1μας εντευθεν καὶ ἄλλο τε σωφρονέστερον Οὐτων βουλευόμενοι ἀποφασί τε διιτ δεν ἀτραπητε βεβαίως εἰς την αἰπώνην, Ἀτις λίαν διαφθείρει τον ανθρώπονς τρισκομένον εἰς δεινοῖς καὶ θανεροὐς κινδὐνους. Λιότι η καλουμένη αἰσχίνη δυνὰμει ἀπατηλης--ασίας επήrαγεν εις πολλοῖς, πιλινες προβλέπονσιν ἀκόμη εκ των προτέρων εἰς ποίους δεινοῶ κινδύνους φέ- ρονται, μη πεισθέντες ει λόγον να περιπέσωσιν εις πραγματικῶς ανιάτους συμφορὰς, καὶ προς ταύταις ν λάβωσιν- αισχώνην αἰσχροτέραν μετὰ νοησίας συνοδευομένην παρὰ

μετὰ της δνσμενείας τ ς τύχης - αμα δε υμεῖς, ἐὰν ορ- θῶς σκέπτησθε, πεπολαχθητε - μη πάθητε, καὶ δεν

νομίσητε ἀπρεπες - φανῆτε κατώτεροι καὶ πόλεως τῆς μεγίστης των πόλεων, τις μετριον ορον πρὸς νας προτείνει, ηὐμμαχοι χηλ ἀ θίνητε. κατέχοντες την νησον

τμῶν ς φόρον ποτελεῖς, καὶ ταν δορο εκλον περὶ πο λέμου καὶ περὶ σφαλείας ἀ- ερι τε περ της χείρονος, τῶν πραγμάτων καταστάσεως', διότι σοι προς μεν τοὐς ὲ νς κατὰ τὰς δονάμεις δεν ποχωροῖσι, προ δε τοὐς ισχυροτερον καλῶς συμπεριφέρονται και προς τοὐς κατωτέρους μετριοπαθεῖς εἰνε, πλεῖστα δίνανται - κατορθώ- νωσι. Σκέφασθε λοιπὰ καὶ εἀν ημεἶ. ἀποστῶμεν των λόγων καὶ θέσατε πολλάκις εν τ νε υμῶν, οτι πῖρπατρίδος σκέπτεσθε, την ποίαν και εὰν σώσητε και εὰν ἀπολέσητε ε μιῆς μόνης αποφάσεως ἐξαρτῶται . 112. Καὶ οἱ μεν ἈθηναIοι ταλα εἰπόντες ἀπεσώρ - σαν ε τοι συμβουλίου οἱ δε Μηλιοι σννελθεντες καθ' εαντoὼς καὶ συσκεφθέντες εἰς ο,τι φάνη αντοῖς ευλογον τοιαῶτα ἀκοέοντες καὶ ἀντιλέγοντες, προσκαλέσαντες τοὐς

Ἀθηναίους ἀπεκρίθησαν τὰ ξης ,,ολε τῶ φρινημα μῶν μεταβάλομεν καὶ ἄλλα ἀπεφασίσαμεν παρ' ὁσα καὶ την πρώτην φορὰν, Aθηναῖοι, Ῥύτε εν ὀλιγορ αρενε την

109쪽

Ω-θερίαν πόλεως, τις Ἀπτακόσια ηδ ετη κατοικεΤται, - φαιρήσωμεν, ἀλλα καὶ εἰς την μέχρι τονδε σερζουσαντοχην ἀπ μέρον τῶν θεῶν αττρο και εἰς γ βοήθειαν τῶν ἀνθρώπων και τῶν Ῥακεδαιμονίων πιστεέοντες θῶπροσπαθήσωμεν να σωθῶμεν προτείνομεν χλ παρα- λε ἀντες νας, φίλοι με να υεθα, πολέμιοι δἐ υτ προς ωμῆς οντ προς τους Λακεδαιμονίοις, καὶ - της χώρας μῶν - νὶ ἀναχωρήσητε ἀφον ποιησητε σπονδάς, αιτινες Σφαίνονται τι εἶ καλαὶ καὶ συμφέρουσα ει α στέρους . ο μεν Μήλιοι λοιπὸν τοσαὐτα ἀπεκρίθησαν - χῖ Ἀθηναῖοι χιανοουμενος - τελειώσωσιν δ' τημ περαιτέρωσονδιάλέξιν ειπον γλλὰ μόνοι λοιπὸν ἐκ τοίτων των σκήψεων, καθὼς τώρα εις μῶς φαίνεσθε, τα ἐν μέλλοντανὰ σνμβῶσι κρίνετε σαφέστερα των παρόντων, ατινα ορατὰ εἰνε, τὰ δ αβέβαια εις την δίναμιν της βουλησεως λέπετε δη ς ἀρχίσαντα νω γίνωνται καὶ σον περισσότερον βέβαια εἰσθε ἀφωσιωμένοι εις τους Λακεδαιμονίους καὶ ις την τυχην και εις τὰς πρὸς τὰ θειον ἐλπίδας καὶ

. .. .

110쪽

αελ. 3, 3 τορῶν ἀντὶ ορώνη

κλειαν