장음표시 사용
251쪽
agus naturae nullu opus ingreditur, ita calor immoderatior ipsius opera quae- luis corrupit Reuertit, qualis enim causis talis setectus,&immoderatum omnet naturς prorsus aduersum est&inimico. Nec refert, quod ea, rebus, interdu frigidis,in turdia excessive calidis,promo- ueatur, quonia id non propria ratione sed ex accidete cotingit Acciderenaq; solesivi materias haut tumulta, quς ne queata calore naturali solo superari,sed
exigat validiore; qui vel fomentis vel medicamentis illi veniat in subsidium:
aut tam feruens,ut calore etiam natura
se in igneum couertat nisi reru frigidar usu reprimatur, quibus tam e casibus necaduentitio calori, nec frigiditati pei, se primo coctio tribuenda sed calori naturali qui sic abijs adiuuatur ne propter materiς vel multitudinem imminutu, languescat, vel feruorem auctus a nencat Calor iste coctionis hui' author materia quam coquit, quadita coquit,sem' Perfacit crassiore, quo fit,ut Aristoteles
252쪽
244 MEDICAM. ECONO M. q. meteororum 3 dixerit, coctionem non modo proprie dictari L , eo eam letiam quae metaphorice coctio dicituris qualis est pituitae tuberculorum fi- milium maturatio semper incrassare, fierique vi coctionis exspiritualibus a
quea, ex aqueis terrea ,δε ex tenuibus semper crastiora,qua cunque coquun itur, omnia. Cuius amertionis Aristote-
hca rationem reddes Vallesius,ait, partim humorem inutilenio, qui tenuissi-
inus idem est abstina ira in halitum emitti, partim eum qui reliquus esto villis admisceri cu siccioribus partibus&hac ratione, qua prius, hoc est, ant
nem euadere crassiora. Quin Hyppocrates Aristotele longe vetustior de sentit,in Galenus in alijs fere cuncti Aristoteli contrarius, in hoc illi suffra-oatur Ac vero quide est simile, quod ut alia pleraq;quq recte dicta sunt ab eo; sic hanc etiam opinionem Aristoteles ex HIppocrate decerpserit, quam pro Ptcrea
253쪽
oterea Galenus cosutare nec voluit nec rei tui cum praesertim non ratione tanum, Verum etiam sensu, cui medicus
epugnare non debet, undiq; stabilia- ια. Quare cum hanc ab Hyppocrate tententiam hauserat Aristoteles,4 Ar litoteli Calenus astipuletur ac experie-ia rationi, ratio vietissim experienti aeta
gregie respondeat tum haud sane vi- eo cur haec assertio verissima censena non sic ab omnibus recipienda .iquis tamen ei contradicati&dicat in-ie sequi, quod pituita cruda pariter&rrassa deberet tandem gypsea fieri seu apidea, squidem quo magis coquitur 'o crassior euadat, huic tria sunt incul- anda, primum est,quod antequam maeria crassa, prout est,.g. pituita cruda, zoquatur, fundi prius illa debeat&eli-Juari,veluti notatGalenus libro de op-cima secta ad Thrasybulum ca. secun-
du est, quod ista fuso vel eliquatio non it concoctio dicenda, veluti docet ide alenus 3 de potentijs seu facultatibus
254쪽
naturalibus . nam quemadmodum incoctione velitriculi conuersionem ci- horum incremore Galenus ibi distinguit ab ipsa coctione , sic necessiariu est vi eliquatio pituita distinguatur ab ipsius coctione tertium est,', postquam facta fuerit humoris crassi sufficiens eliquatio qua conuertitur in liquorem valde tenuem, tunc primum vis concoctrix insurgati tenuem eum humorε subigens, ad quabilem quandam con sistetiam perducat, eaq; ratione crassiorem illum efficiat. Et ex his tribus,non latum dubitatio iam proposita, veru e-Ham alia qu quis, quam excogitare quispiam valebit,facile solui potest. Ad eam igitur quae prius est allata, dicedum, pituitam crassam coctione fieri crassiore, rasi quidem seipse, cum adhuc es t cras se, sed postquam fuit per liquationem fusionem ad coctione disippsita, seu quod idem est)attenuata. Nam sicut in ventriculi coctione cibus crassior haud evadit quaerat priusquama comedetici
255쪽
umeretur,sed postquam sumptus, de .ibus attritus, saliuae permistus, in ven-tticulu demissius, humore plurimo perfusus in eremoris speciem quanda fuerit conuersus sic in pituita cruda, cras .;generis eiusde humoribus coquendis idem omnino sentiendum prius,Videlicet eos attenuari quam coquatur Postquam attenuati fuerint,seipsista a tenuatis crassiores fieri. Nec aliud significasse censeo Galenum, cum . de sanitate tueda,capitib.6.&9. dicat humores qui sunt intus,4 in venis, attenuandosci concoquendoseisse,non quidem vel aliqui falso putant attenuationem ca coctione confundens, sed ordinem obstendens secundum quem natura pro
cedit, quem obseruare debet medi- cus natur minister. Vnde nutriendum inquit ei bis est, qui citra calorem eX- tenuent, cuiusmodi Capparis est ex m xymelite vel aceto&oleo sumptata, ad duos aut tres dies, ut dictum est &, si crudos iam succos satis attenuato
256쪽
speres, vinum dabis, quod & substantia
tenue sti colore fulvum album ut, hoc enim ad succi bonitatemvi conco-Etionem faci &c. Et quamuis aliter existimare videatur Avicenna, qui lib. I.
fen. I. docti . 6.cap. 3. definit digestione, aut attenuationem, si sit grostities, aut ingrossatione, si sit tenuatas, affirmare quod res aliquq coctione fiat tenues: : non tamen ille,vel sic sentit, vel propterea verba damnandus prout eum damnat Salustius Salvianus libro secudo de concoctione ca I. Sed de tenuitate distinguendum dicendum eam esse duplicem, absolutam videlicetin respectivam, hanc autem interdum esse coctionis si, bolem, illam nunquam. Quare, cum dicit Avicenna coctione rem aliquam fieri tenuem, sic est intelligendus, quasi dicat eam rem quaecum esset valde cruda fuerat etiam Valde crassata, postquam est cococta, minus iam cras. sam evasisse seu tenuiorem, quam qua-do fuit crudata, non absolute tamen tenuema
257쪽
24' auemis, sed comparate seu respective. Quo fit, ut idem Avicenna I. 4. tras l. 2. Cap. 7. suam sententiam explicet, di de succorum ci gestione loquens, eam esse dicat equationem grosiae, cum sub talia tione, subtilis, cum ingrOssatione, significans, neque tenuitatem, nequc crassitiem absolutam esse coctionis metam, sed in crassitie potius ac tenuitate mediocritatem quandam, quam respectu crassiti ei, quae praefuit, tenuitatem, tenuitatis vero, crassitiem merito quis appellare poterit. Et hinc apparet, quaesiem edicamentorum,humores in corpore contentos, attenuantium,in incransantium natura, materia vero, sua cuius
Di, humoris, practerquam sanguinis is enim, ut ait Avicenna, non est ex eo ge- nere, in quo expectatur digestio pecu- liaris est propria. Bilis namque, cum communiter tenuis existat, praeparabi- tur in crassantibus& inspissantibus medicamentis, tam simplicibus quam co- posuis, Simplicia suntAcetosa,aranti Ο -
258쪽
xso MEDICAM. ECGNO M. ru a cido u succ', aqua frigida, triplex, Berberis, bimi, cerasa,citriorvaciditas, i ucumis, cucurbita,endi uia,hordeia, iuiubae lactuca,li monu,acosioxytriphyllon, poma subacida, portula ca, sed uisa ius, Solanu hortense,Tamarisadi,violae: coposita sunt, coseruet, nenupharina,rosa ea, violacea, Iulebroseruri violaru, Oxysaccharu Rhob de Ribes, Syria puside aceto state aratioris,citri, limonii,de agresta,cichoreo,granatis, in lybo, nymphaea, succo aceto ,rosice' ac violace flsimplex&similia. Pirustavero,cuc 5 muniter crassa sit ac lenta praeparabitur attenuatibus incidetibus,qualia sunt ex
simplicib' acorus, amaracus, ani SU, hetonica, daucus, eruca, famiculu, gentiana,
hyssop', nepeta, petroselinu, prasiu,pulegiu, latui a Saturegia, serpitio, sisymbriu stechas, thymias: ex copositis, cosertio, arithos be tonicae, maioranae,cortex, citric5ditus,enula codita, mel rosaceu oxymel simplex,c5positu, scilliticu,sy-rupus acetosius f deletonica,de duabus
quinq; radicibus, de hysopo, de sta:-eliade. cu decoctionibus&id gen alijs.
259쪽
elancholi ademia, cu comuniter craia a si di faeculenta, medicam et is opus haio et ex te antibus laumectatibus&alia luant ulu calefacietibus, quibus subiga-ur, cuiusmodi sunt simplicia quide Adianthu, borrago, bugie illa, butyro, ca Pparis,ec laiia,ficus,sqniculure ccsai quiri ci a rnora matura, poma dulcia, radices petroselini, rapa dulcia, Saccharii ta harrae Scolope trio, tamariscus,Vuae passiqiscoposita vero citria codita,co serua, borraginis, bu glosse, violarii, syrupus, hyZatinus de bu glossa, de calamethaide epi-HNymo,de fumaria, de lupulis, de melis. sa, de pomis, de Icolopcdrio,de thymo, quoru etsi vix vilia fere sit, ex copos is intellige, eii exactegradu caliditatis ac Digiditatis obtinet,que humor ille regrerit, permisceri in sic possu pleraq; cu alijs, x ad tu sta ii cupimus teperaturam rediga ne Hinc cu syrupis de fumaria, de lupulis,& de epithymo syria pia vel vio- . latu, vel de pomis aceto sis Mesuete,Vel nelnu pharinum, veloxysaccharum, di similiarcum syrupo de bu glossa parum aceti, cum strupo, des omis Ozymel, cu
260쪽
as MEDICAM OECONO M. alijs alia permiscet practichne vel supra
vel intra modum aut humectet, aut calefaciant, aut attenuent. Et haec ea sunt medicam et quae comuniter ad dictos tresi, mores praepa uados usurpantur, communiter inquam , nequis hic impingat, ac putet, ea sola, quae cuiuis humori tribuuntur, illo quouis modo peccante semper usurpanda. Fieri namque potest, vel, ut bilis crassior, pituit: , tenuior existat, prout magnum esse solet in eorum alterutro, quoad tenuitatem&crassitiem, dit crimen, vel ut humorum istorum aliqui sint aliter ac aliter costituti seu conditionati quoad caliditatem acri momiam, copiam similiarquo casu nemo certe non intelligit eos aliter acaliter esse praeparados,quod obiter admonuisse sit satis, cum hic naturas ac materias eorum tantum attenu
rium Mincrassantium medicamentorum proponere constituerimus , quae cuiuis humori praeparando communi