장음표시 사용
131쪽
Sec7. III. RESPONSIGNES. I 2Iterraeque , quibus & majus pondus insit, yminor in universum penetrabilitas , naturaque consistens , ad que motum pigra. De oleo pos sis ambigere , sed etiam oleum ab aqua hactenus distat, quod fluiditate ei cedat, quod sui3sus nostros gustus Visusque inprimis , magis
quam aqua emo Vent , idemque minus purum sit, y iterum ex aqua sint , alioque elemento ,
quod aquae & lentorem imperiit , & opacitatem, do saporem , aliusque dotes ipsas; quibus oleum ab aqua distat , a deo que particulis magis sensibilibus constZt.
Quare quantum quidem de rebus a sensu remotis dici potest , probabile videtur , utique diversas esse glebularum magnitudines, ex quibus humores nostri componuntur , & subtilissimos videri , qui mera aqua fiunt , cra1Iiores ex ordine eos , quibuS plus majorum particularum salis, terrae , olei, ferri, conmistae fuerint. Ad alteram objectionem hactenus respondere conatur Uir Ill. Franciscus Boi fer de Sativages, vasa secretoria pueri & Viri tamen aeque grandia esse , etsi viscera glandulaeque , & totae staturae
impares sunt. In juniori vero homine aut
ana maleb pauciora ejusdem vascula esse , cum plurima nondum evoluta lateant. Nihil ergo interesse , quin definita in viri puerique visceribus magnitudo sit, cumque ea similis humoris separatio conjungatur. Neque desunt argumenta , quibus Cel. Viri explicationem adjuves. Nempe vascula minima globulorum rubrorum moduli sunt , eosque transsinittunt singulos e ut pollis fere tuto colligere , ramorum mini-
132쪽
122 LIB. VII. SECRETIO. morum in diversis animalibus lumina se habere ut globulorum rubrorum circuli maximi. Sed rubri globuli, per experimenta hominum i in microscopacis contemplationibu S eXercitatorum,& in magno animale , & in parvo , & in Viro,& in puero , ejusdem sinit magnitudinis. Eadem aequalitas etiam in fibris carneis obtinet , quas& in minimis animalium aeque magnaS , azquidem in vastissimis belluis , olim ab omni hic praejudicata opinione purus Antonius v. LeeMNen-hoech l repetito reperit. Superest , Ut, eX probabili valde analogia , & in magnis & in parvis animalibus etiam alia vascula , ipsaque eXcretorii de arteria rubra nascentis canalis ostiola aeque magna sint. Ingeniosa haec excusatio accuratius meditantis animum non penitus confirmat. Et primo ab evolutione repetita solutio problematis non potest ad animalia minora transferri, quae adulta& perfecta sint , & quorum viscera nullam porto cVolutionem exspectent. Deinde , cum vasa hepatis , & visceris cujuscunque sanguinea , pauciora qui lenia in fetu sint , caeterum aeque magna , dic num aeque densa sint, num in fetu, quam in viro molliora. iuque densa quidem non sinit , cum & totus fetus tener sit , Rhepar coagulato sanguini simile ad tactum dinfluat , & aorta fetus multo, quam aOrta Viri debilior reperiatur , & eadem diversitas in
133쪽
Sect. III. OBJECTIO N E S. omnibus vasis hepatis , primae, secundae , aliarumque divisionum recurrat. Ρone nunc , sola vascula minima & secretoria fetus aeque densa esse, sequetur infinita fere ratione densiora fore , quam sunt ejusdem visceris trunci , tota nempe
Tatione , qua robur aortae Viri , robur aortae
fetus superat. Sed ejusinodi densi canales nunquam per mollissimos truncos replerentur. Cum enim & truncis minores sint , & una dilatationi suae immensum magis resistant, impellenti cordi
trunci tanto cedent , quam ramuli , facilius , quanto hi densiores sunt , nempe motus cordis ex progressivo , in lateralem conVertetur. Contra pone vascula secretoria in fetu minus densa esse , quam in Viro , uti omnino minus densa sunt , & tamen multo majora , tanto nempe , quanto Vir fetu major est. Sed fetui
cor & majus est, & magis irritabile , & pulsat
frequentius m. Huic cordi vasa minima aeque ampla resistentiam, quam in adulto viro , millies minorem obponunt. Quare , cum Vires distendentes potentiores sint , resistentia minor multo , dilatabuntur ea fetus vascula , neqUemanebit ea diameter , quae in viro est, Vasaque secretoria fetui, quam viro majora fient, quod est contra hypothesin. Cl. enim vir vascula secretoria fetus negat crescere. Verum ipso praeterea oculo confirmatur, fetus Vasa minima secretoria non posse seque ac ire adulto magna esse. Unicus porus eXcretoriu8m L. VI. p. I a.
134쪽
urinae, nudo certa oculo conspicuus , in viro ea est diametro , ut totus rela minoitS embryonis. non major sit, qυem non possis unico eX poro Tirinifero componere , qui praeter eum porum certe necessario & arteriam contineat & Venam. Fuit tempus , quo vixit fetus , in pullo incubato CDnspicia US , in quo Vere ejusmosti ren fuit , neque majuS hepar unico ramo hilarii ductus adultae aviS , quem Ultima oculi acie adsequaris. Non ergo in fetu vasa secretoria aeque , quam iii yiro , magna sunt. . Iterum , perpetua ea eVolutio novorum in grandescente homine canalium secretoriorum
experimento , & rei ipsi non respondet. JEque perfecta & copiosa est vasorum fetus quasi sce-
Ietus , & omnes aortae rami, eorumque surculi surculorumque propagines , & Omima vascula minima oculi humani, alteriusve visceris, quae in numeratis habemuS , ea quidem eodem numero & in fetu sunt, & in viro , neque UnicUm vasculum Cum aetate accedit, aliqua vero , si fides est peritissimis diffectoribus ri , utique e Unnes eunt , & pauciora in Viri , quam in fetus vis ceribus vascula adparent. Omnino uti in foliis& teneris , & adultis , cum dem ner Uorum numerUm , paremque nervorum distantiam , CeL Stephantis H'les reperit 0. Alio vero modo fieri potest , ut in nonnullis visceribus , ut in Utero , plura in muliere quam in Virguncula materno utero comprehensa
135쪽
Sect. III. OBJECTIONE S. IasVascula adpareant. Non dubium est , grandescere eadem , dum totum corpus incrementa
capit. Pone nunc in fetu vasculum uterinum tota in longitudine sua unicum globulum rubrum recepisse , tunc quidem nudo certe oculo invitas bile erit p , & observanti incisori nullum , cui nihil exsistit , nisi quod videt. Ρone porro
a cordis vi impellente idem vasculum pluribus globulis repleri , reddetur conspicuum , & exade nunc emerget, in quo prius latebat. Ρoterit autem aut totum vasculum dilatari , ut in rubrae arteriae exemplo , aut si subtiliorem esse placet, poterit pars prior cordi finitima expandi, quae prima ictum dilatati emboli experta sit , ultimumque Osculum minutum , unique globulo pervium , & secretioni aptum manere. Equum enim est creditu , in principium cylindri cor validius niti, vimque dilatantem eXpedire in o rem , quam quidem in finem Deinde multo res simplicior est , neque tanta egebat perspicacitate. Certum est , utcunque in fetu maturo systema vasculosum grande fuerit , & pro portione corpusculi grandius , non eo minus tempus fuisse , in quo a orta tota non amplior fuit , quam unius rubri globuli diameter est. Eo tempore nullus in fetu sanguis esse potuit , sed neque fuit. In ea aetatula ductus secretorii utique minores, quam in adulto
homine fuerunt, cum etiam aOrta ne sanguinem quidem transmitteret. Eo ergo tempore per ea
136쪽
Vascula eXcretoria humor magna ratione subit lior transiit , quam per ejusdem nominis in adulto homine vasculum eXcretorium , neque similis utique humor tunc ex eo Viscere prodiit. Nam omnino neque semen in fetu generatur, neque menstruus sanguis, neque bilis q, neque
atrum uveae membranae pigmentum r , neque
Odeps s , sed mucus ubique iners , pellucidus , insipidus , pene aqueus , minori olei , salis terraeque portione fetus. Haec uti per mea experimenta didici, ita gaudeo hactenus a summo viro Iohanne Sarammerdam occupata eise ,
Ut ranularum juniorum bilem insipidam esse adnotaverit. Ipsum ordinem ostendi, quo particulta colorem impertientes primum in bilem, in oculum , in alias fetus particulas viam sibi aperiunt l. Ita adeo objectio Georgii Mars iste solvitur , ut non verum sit , in fetu similes , quales in viro , humores separari asa minora
In minoribus animalibus adultis , si verum est globulos rubros & fibras carneas aeque grandes esse , poterunt & ductus eXcretorii aeque grandes esse , ac in vastioribus belluis. Tunc vero necesse est utique , ex paucioribus vasis Tenem aut hepar , aut alia quaecunque viscera
137쪽
Sect. III. O8Τ. SECRET. DENSITATES. I 27 glandulasve in minori animalculo conponi , quam quidem in grandiori alio animale ren , hepar, aut ejusdem nominis glandula constat. s. XI. III. Ostolorum secretoriorum densitates. Et si parum hic anatome lucis adfundit, przebet tamen nonnihil , & aliquantum theoria addit. Posita adeo eadem Velocitate sanguinis adfueritis, eademque particularum, quae ollio excretorio se offerunt , natura , tamen alius humor separahitur , si alia canalis secretorii in ostiolo suo densitas fuerat. Pone densiorem esse , resistet magnis impulsis particulis, & majores repudiabit, tum segniores levioresque , admittet aquosas, admittet minores , has quia absque dilatatione subeunt , istas , quia majori momento in canalis secretorii ostiolum nituntur. Contra pone laXum ostiolum secretorium , minus resistet utique impulso humori , facilius admittet & magnas particulas , & leves mollesque. Densa ergo ostiola secretoria puriores secretiones, sed minus copiosas facient & humores transmittent gra Vesaque osVe : laxa ostia faciunt secretiones in puras , quod Varii generis humores admittant. Hanc contemplationem hactenus Cliston min-
multo ornatius Franci crin Lamure et, Si anatomen consuliteris , & secretionum
138쪽
vitiosas conversiones , non minuetur Utique probabilitas hypotheseos. Certum est laxata organa , quae prius densiora fuerant , humores transmittere crassiores. Densus , & acerbuStenerae virginis uterus fomentis laXatus , & vapore , pro muco sanguine stillabit. Laxior idem in multorum liberorum matre, pro eodem tent imuco copiosissimum lacteum albumque humorem secernet. Sicca Vulneris latera tenuem lympham, laxata eadem per calorem, tepidaque fomenta, aut emollientia emplastra crassum pus subpeditant. In eXemplo , post amputationem , die quarto, quinto Ve de trunco tenue serum stillat: die 6. T. 8. solutuS , neque coctris adeps : aliquanto serius demum verum, & crassus pus et . Ρossiet videri , tenues per densa vasa secretoria humores , crassios per laXa separari.
In corpore humano non minuitur analogia.
Renum ductus uriniferi a densissima carne fiunt: iidem dum sani sunt , patent aquae , ponderosa cum terra intime mist . Laxissimi adipis loculi , & per experimenta anatomica, laXpe in eos loculos de arteriis viae sunt : levis ergo
adeps eo secedit , & crassissimus sanguis facile
Sed etiam in vasculis excretoriis seminis , uteri , & intestinalibus villis , diversas densitates offendimus: & in arteriis diversorum viscerum artuumque , simile discrimen est b.
139쪽
Sect. III. DENS S. D. EX CR. IRRITA BIL. 1296. XIL IV. Irritabilis vis ductuum excretorior mli major min0rque.Etsi neque multi nervi ad glandulas plerasquσeunt c , neque mechanica illa cultelli vel acus irritatio ullum conspicuum motum producit , non ideo a glandulis irritabilis natura abest , & fere ubique & excretionem , & ipsam secretionem praecipitat , essicitque , ut glandulse &multum humorem excernant & propter morra defectum tenuem . nihilque mutatum. Aliquando irritatio unice videtur eXcretionem eX pedire , cum organum secretorium ne quidem adtingat. Ita in puerpera , lac plerumque tubulis suis coercetur , neque sponte emuit, nisi ultra modum abundaverit ; sed omnino in feminis formae studiosis commodiorisque vitae , perpetu retinetur , inque flavam caseosamque unguenti speciem suis in ductubus abit, quod multos post menses, integrosque post annoS ab ultimo puerperio , in mammarum laetiferis ductibus deprehendi. Causam , quae retinet , diximus e. Si vero stimulus ad papillam accesserit, sive pressio fuerit puerilis labri, sive digito leniter scalpente , aut excutia papillam confricaveris , pallida papilla erigitur, rubet caletque, & una lac erumpit. Ita semen in viro casto aut diutissime retinetur , aut semper : idemque tamen, si frictio
b L. VII. p. 74. e Plicae ductuum lactifer d De Bordeu p. 3s7. rum L. XXIX.
140쪽
I3o LIB. VII. SECRETIO. accesserit sensilissimorum nervorum duorum colliculorum in parte inferiori nascentis glandispositorum, tunc semen non absque violentia exsilit Uerum , si accurate , quae eVeniunt , speculatus fueris , tamen hos stimulos secretionem ipsam praecipitare, & augere comperies. In priori mammae exemplo , sola suetio in virgine innocentissima g , in viro demum h , nullum unquam lac alioquin daturo , sensim repetito si1mulo , soli papillae admoto , tamen lactis generationem auget , & demum tantam ejus copiam suppeditat, quanta ad alendum puerum sussicit. In seminis exemplo , sola mechanica illa glandi
irritatio seminis secretionem adeo vehementer accelerat , ut ab ejus jactura totum corpus mi serrime contabescat i. Ita pollutiones , quas vocant , & testium tumores in gonorrhoea succedunt, & secretio adeo seminis praecipitatur,
etsi acris ille ichor in urethrae fine paulum super glandem residet i . Ad glandulas irritatas liquores confluere , ut sanguis ad dolentes& inflammatas confluit , nupera conjectura est In aliis secretoriis organis adhuc evidentior irritationis adhibitae efficacia est, quae acri aliquo
corpore admoto fit. Omnino autem auctae in organo secretorio velocitatis phaenomena imI
sr L. XXIX. Isimumque medicum D. Tusot
h Com. Boei . T. Vl. P. II. de manu stuprationis noxis.la. 69O. p. 443. 444. i' Mouro de femine H te sib. i Lege de his graviter c0m- p. 64. 6ς. mentantem Cl.virum elegantis- i ' Andrea de irritab. p. I7.