장음표시 사용
1쪽
Libri sacri. XIII antiquissima Ecclesiae concilia Graxis de Latinis conscripta literis.
Irenaeu S Tertullianus. Cyprianus. Chrysostomus. HieronymuS. Eusebius. Socrates auctor hist.Eccles GregoriusNaZan. Eutropius. Paulus diaconus. Codex ct nouellae Iustiniani. RufinuS.Codicis Theodosiani libri xvi
2쪽
FRANCISCI VILI ERII DE STATU PRIMI
d Remundum Rusum defensorem Pontificis R. adis uersus Carolum Molinaeum iurisconsultum.
V V M Remundus Rufus pau- cis hisce diebus volumen ingens promulgarit aduersus Carolum Molinaeum,virum,ut Rufus ipse
ι- saepe testatur, in scribendo acer rimum & copiosissimum non est parua spes, re ut Molinaeus cum ingenio & doctrina, tum causae bonitate & veritate fretus, et acriter &copiose respondeat. Sed quoniam & quibus in terris sit Molinaeus,& quid rerum agat incertus sum: ac Vereor ne si aut voluntas illi, aut otium respondendi,aut fortasse utrunque desit, nouus hic R. Pontificis patronus quasi pa ta victoria ceruicem iactet, & populo se ad coronam de triumphum praebeat, breuiter adipsius longum & verbosum volumen responde
re insatui. Eoque lubentius,quod ille per mul
3쪽
tis sui libri locis,confidentia i apparet ingenii& eloquentiς suae fretus, confirmat perlecto suo volumine, quasi hoc a se confecto bel- Io , tam audace posthac fore neminem, qui hac
de re controuersiam moueat. Nam caeteros
mnes extra Molinaeum,qui sedis Romanae celsitatem ad Euc oppugnarunt, pag. I2. rudes&hebetes appellat. In hoc negotio nihil necesse est volumen illud ingens scriptis exaequare: primum quia hunc laborem suscipimus,non istorum Balaamitarum & sycophantarii causa, qui mercede adducti nostras Ecclesias oppugnant: sed candidoru &simplicium hominum,qui veritate solam exquirut, quς minimo negotio potest intelligi. Pr terea cu id quod caput est, de re causamque maxime cotinet, qua ille perpaucis paginis complexus est, tantumodo tractare mihi in animo lit: nihil attinebit istum imitari, qui otio & literis abutens,ad perpaucas Molinaei libri paginas ita prolixe itaque profuse disputauit, ut menses duo vix ad tali libri lecti nem satis esse videatur. Et clim integrum pro pe bienniu in isto libro moliendo consumpserit: tamen non est veritus ita illum exordiri, ς Cum nuper Molin us edidisset commentatio ς nes suas,&c. quasi ille unum aut alteru ab hina mensem eas promulgasset. Tametsi cum iste tatopere verborum interpretatione delectetur,
Vereor prope ne nobis hic litonide vocis istius
4쪽
Nuper significatione moueat:&ex Ciceronς demonstret, etiam ad multo longioris temporiS memoriam accommodari .Ergo quae iste feriatus & otio abudans,in suum volumen extrarem causamque cumulauit, quales sunt illae ex Iurisconsultorum libris pene pueriliter descriptae authoritates,digressiones de summissione animi, quam Tapinophrosynem Latine appellat,pontificum R. prosopopeiae cum Molinaeo expostulantium, excursiones de Thoma Ca tu ariesi,de Erasmo, Alciato,Episcopo Vaur si, Bunello,& aliis generis eiusdem non ignotis hominibus: ea cum ille ut orationis suae Cia ceronianae diuitias ostcntaret,instituisse videatur: ego qui quatum ex paupertate Latime ii guae laborem non ignoro, pueris in ludo Cosederit vexanda & exagitanda relinquam. et stimulatque duo quae modo mihi proposui coi
Nostra quidem quae sit contentio,non Obscurum est. Dicimus Ecclesiae Christianae unicum a Deo impositum fuisse siue caput, siue principem, siue etiam summum aut Pontificem, aut Episcopum, aut Papam, aut Pastorem aut Sacerdote: siue alio quouis nomine appellari placet. Rusus e Parisiensium ut ipse di
ter Christum, Romanum etiam Pontificem gecaput &principem &quociique nomine appel
5쪽
sitam esse quaestione, Solusiae Christus,an printerea etiam Romanus Pontifex sit caput E clesie. Hic questio facilis & aperta est:& a me, Vt spero, candide ac perspicue tractabitur. Si inter nos, Rufe,de numero,utra plura essent: aut de maiore ac minore,deve grauiore ac leuiore dissentiremus, perfacile nostra cotrouersia calculis, aut mesura aut lace adhibita disceptar tur. Neque unquam de hisce rebus ut scribit
Plato) longa est dissensio. Simillima & pl
ne gemina est earum,quae de religione nascuntur,contentionum ratio. Omnes enim illae munimo labore, errore nullo explicantur,adhibuta ea regula, quam Deus nobis propterea tradidit . Ea autem perpaucis & minime ob1curis literis continetur, quas Sacras appellamus. quibus tu si de hac nostra dissensione iudicandi autioritatem tribuis, celeriter conciliati,amici & concordes discedemus. quanquam tibi ego Rufe etiam hoc loco gratificari malo Alium tibi praeterea iudicem sero , quem te
video multo etiam lubentius accepturum. EX-tant xIII concilia veteris Ecclesiae, Graecis MLatinis mandata literis, Nicaenum, Ancyra num, Neocaesariense, Ephelinum, & caetera, quorum volo arbitratu ac iudicio nostra haec
controuersia disceptetur. Primum igitur de primo
6쪽
primo, id est quae sit Scripturae sententia co
Paulus in epistola ad Ephesios scripta
θμου. Et omnia,inquit,subiecit, sub pedibus ipsius :ipsum vero dedit caput super omnia Ecclesiae,quae est corpus ipsius. At quale corpus in eadem ep. cap. v declarat his verbis: - - σαρκος ουπου, I kέων ωτα : id est, ex ipsius carne,ex ipsius ossibus. Christus,inquit,alit & uet Ecclesia, quia membra sumus corporis ipsius, ex carne ipsius, ex ossibus ipsius. Nunquidnam est praeterea quod ad istius corporis integritate perfectionemque desideremus Z Atqui hoc amplius scribit Paulus Corpus Ecclesiae, inquit,complementu est omnia in omnibus c5pletis: id est Christi. Quibus verbis significat,' atque adeo aperte ostedit, Filium Dei se quodammodo imperfectu arbitrari, nisi nobis qui reliquum ipsius corpus sumus, sit coniunctus. Mirifica sanὸ hqc cosolatio est,cum cogitamus FiliuDei tu denique omnibus partibus ac numeris costare,& integrum velle haberi, cimi sibi nos colunctos & quasi coagmentatos habet. Quae cum itasint, quaero nunc ex te Ruse familiariter & extra omnem colentione: Cum Ecclesiae corpus tapersectu itaque suis omnia A. iiii
7쪽
hus partibus ac numeris constans atque abse- lutum esse Paulus testetur: cum ipsum Filium Dei Christum, a Deo patre huius pulcherrimi & perfectissimi corporis architecto,capultipsi corpori datum assirmet: quum denique ex eadem natura atq; substatia, ex eadem ca ne, iisdemque ossibus,quibus reliquum corpus est,sit & caput ipsi impositum: quid tibi tandein mentem venerit, alterum pricterea nobis Diiunde qua situ caput obtrudere Etenim,ut tu pro eximia tua eruditione non ignoras, caput alterum imponitur alicui corpori, ut Imper tor exercitui, aut magistratus Reipublicae vel quod unus solus tantam prouinciam sustinere non possit,ut cum Dictatori Fabio alter dictator M. Minutius adiunctus est vel quia numia unius potentia metuitur, veluti quum duo Coss.duove Cess. creati sunt. Horti aute nobis a Christo neutrii imminere periculum,tu certe minime omniu ignoras. Quare quorsum nobis alterum istud caput importune obtrudas, non intelligo. Sed quid sit id de quo disputamus, nobis ab initio constituendum est. Caput E clesi est membrum illud, quod uniuersum corpus Christianorum vi sua vitali animat,alit,auget ad vitam beatam & immortalem. Hanc tiabi, Rufe, probari definitionem, quae ex ipsius Pauli verbis descripta est, mihi quidem non est dubium. Quod cum ita sit,solus aute Christus
8쪽
stus hoc priestet, quemadmodum eodem loco Paulus scribit, Vt quisque carnem suam alit ac Mfouet,sic Christus Ecclesiam,quae constat ex ip sius carne & ossibus: Christum solum caput es se Christianae Ecclesiae, facile cuiuis est perspicuum. Ab Ecclesiae vero nonisne ac donnitione,licebit opinor hoc breue argumentum conficere. Ecclesia,est populus conuocatus audies concionatorem,nimirum Christu, de quo prγceptum est Matth. III, H V N C A V DLT E . Hic autem populus non unius tantum aetatis Christianos, neque unius aut urbis aut regionis, sed omnium omnino & superiorum ct Iraesentis &quae post futurae sunt aetatum,totiusque orbis terrarum fidentes electosque c5- iplectitur. Haec enim cst Ecclesiae Catholicae,id- est, uniuersalis nota atque descriptio. Quare quum omnis illa exi omni aetate omnibusque terrarum oris coacta concio, oratorem perpetuum atque assiduum praeter Christum habere nullum possit: sequitur eum solum adhuc in Ecclesia catholica concionatorem summUm . fuisse, & posthac perpetuo futurum. Qui enim ab eo in terris concionatores constituti sunt, iis partes ac regiones tantum Ecclesiae catholicae, quasi praefectum quaeda ni singulatim c missae stant. Quanquam quid erat opus tam multis argumentisὶ Quum Paulus scribit Christum esse
9쪽
caput Ecclesiae, nunquid explicat is ius pes
cipatus potestalsique rationem ξ Nihil profe- .. isto magis. Est enim, ait,ipsius sponsus. Vir,in- quit, est caput uxoris,ut Christus Ecclesiae. Viri Ecclesia subiecta est Christo,sic uxores virisint . Christus amat Ecclesiam, sic viti uxores amet: ι Vt UxoreS caro virorum, sic Ecelesia caro Chri. sti. Declarat praeterea, quemadmodum Eua ex Adami viri sui natura atqu e substantia ficta& formata est, ut quasi pars ipsi' existereti similiter nos, ut vera Christi membra simus, cum
ipsius natura atque substantia communicare: eaqUe nos communicatione in ipsius corpus coalescere .propterea subiungit duos esse in sena carne,& eandem esse communionis nostrae cumChristo rationcm,qualem uxoris esse cum
viro Moses ostenderat. Et II. Cor. XI, Adiunxi vos uni viro, ad exhibenda virgine casta Christo. Licet igitur his unu in locu coactis,interscique congruetibus argumetis sic aperte ac per spicue disputemus .. Qui caput est Ecclesiae,is. eiusde est maritus, non enim aliam ob causam caput,quam quia maritus.) maritus aute unus est: vi Paulus ait, Adiunxi vos uni viro. Quare qui se caput Ecclesiae statuit,maritu quoque se statuit.si maritu, ergo adulterum: no enim pli res ut dixi mariti rut.si adulteruinoste Christi teterrimu . ac proinde Antichristu: que Paulus II ad Thes. II cap.describens vocat GDNιρδμον. Huic arrogantiae quam sit aduersa omnium A-
10쪽
Postolorum oratio, nemo non videt. Illa cem te Ioannis multo est dissimillima : Vnum esse sponsum, reliquos amicos. valde contra-xia illa Pauli,quam modo commemoraui, set tentia Adiunxi vos uni viro . Iibus verbis 'significat omnes Ecclesiae ministro s,omnes A-Postolos, pastores, Euangelistas, diaconos, ii ius sacri coniugii paranymphos, & quasi conciliatores quosdam existere. Quare tu Rufe quam docte hoc modo & quam eleganter argumenteris, mecum quaeso paulisper considera. Clim,inquis, Christus sit sposus Ecclesiς,& Ec .. clesia sit sponsa Christi, haec sponsa carebit ne .. semper capiteὶ Christus quide caput est Eccle- .. sice spois sum sed tamen an idcirco quod caput .. sit,sposa vel uxor habeat avulsum caput hume- .ris,ut humanu corpus, quemadmodum caetera iamembra sic humanum caput non habeatΘ Tibi Rufe,absurdu videtur di stultu&monstri simile,no integra tribui sposam Christo: sed capite deminuta ac mutila. Et nobis quoque ide videtur. At tu ei caput R. Pontificis affingis . nos illud arcte & costater retinemus quod ei summulliuius corporis architectu ex eade natura atq; substatia,ex eade carne,iis deq; ossib' imposuisse modo ex Pauli verbis intelleximus. Veruntanae,inquis, is Christ' est maritus.quana igitur, ratione simul & caput&marit' est) Eade,inquit